Austri


Austri - 04.03.1893, Qupperneq 1

Austri - 04.03.1893, Qupperneq 1
Kemur út. 3 á múnuAi, eúa 3ti bliiú til næeta nýiirs. og kostar bér á laudi aúeins 3 kr., erle.ndia 4 kr, íijaktilagi I. júlí- Ckppsögn, skrifleg', 'butk&> im vi<1 áramót. Ogild nema komin sé til rifstjótana f'yrir 1. okfóber. Auglýsinjrar I(í aura línan, eóa 60 aura hver þml. dálks og hálíu dýrara í. fyrstu síAu. ' III. Ar SEYÐISFIRÐI. 4. MARZ. 1893. Kr, () Aiutsfoókasafnið i'^líiuTr m Spartsjtiíur S'kíVS:” „í. S nt 4 ]> i s 11 a r uiu lundsutúl eptir J ó n J ó trs s o !i alþttc. á Slcðbrjót. ÍTI. Ytitalwttaini'iliö, Á síð. olf). bar síra Jens l'álss.on þm. Dalamanna frarn frv. um strandferðir og vegi (Alþfc. 1891 C. bls. 133.). Um strand- ferðirnar hefir nú áðnr verið rsett nokkuð í Ausfcra og því hlejp <eg yfir þær. f>að er aðeins síð. kafli frv. um vegina, sem eg Aildi vekja athygli á, því allir tnunu vera samdóma um það, að jþað sé eitt hib helzta lífsskilyrði vor ísl. eins og ailra annara þjóða, að vegirnir batni og samgöng- íirnar léttist. Eins og sést á þessu frv. sr. »T. I'- var aðalbrcytingin á gild- andi lögum, sem |>ar var farið fram á sú, að vegabótakostnað- inum yrði mest varið eptirleiöis fil að gjöra akfæra vegi um þá staði, þar sem mest vörumagn ffyrlti ab flytja frá verzlunai- stöðum. Eius og kunnugt er Iiafa póstleiðirnar hingað til ver- *ð látníir sitja í fyrirrúmi, áu nokkm-B tiiíits til, hvort flutnings- vegir lægju saman við þá eba tii. Aí þessari tilhögun hefir það Teitt, að alþyða manna hefir nær aldrei unnið rneð vakandi áhuga ab því að bætu vegina, og ylikt «r mjög eðlilegt, þegar vegabóta- íénu er allvíða varib til þess að bæta vegi, sem að eins póstur- inn og kusríðandi menn fara um, en bændur mega eptir sem áður brjótast áfram rneð klárana sína um hálfófæra vegi til þess að sækja lífsnauðsynjar sínar, þá er eðlilegt þó {æim finnist þá opt ílð vegabæturnar ekki vera gjörð- ar beinlínis lyrir sig. Og með- iin sú tilfinning vaknar ekki í svéitunum, hjá búendum, sveítar- stjórnum, og sýshistjómuui, að «ins nauðsynlegt sé ab bæta veg- :na og halda þeirn við, eins og fjárhúsunum, og bæjarhúsunum, a jnieðan er ekki neinna verulegra framfara von í vegabótunum, því þaðeríþessu, eins og svo mörgu öðru, að hugsunarhátturinn þarf ao breytast til þess að framfar- irnar komist á. Til þess ab auka áliuganu á vegabotunum er eflaust þessi breyting, sem farib er fram á í frv. sr. J. P. hin heppilegasta, því þegar bændur færu að flnna það að þeirn sjálfum væri veru- legur léttir að því að unnið vaeri að vegalxjtum sem mest og bezt, þá rmmdi áhuginn hjá þeim auk- ast og koma fram í yerkinu. þessu frv. sr. J. P. hefir hvervetna verið tekið velaf þjóð- inni, og bað verður eflaust horið fram aptur á uæsta alþ., það fær þvi nú ef til vill betri byr þar, því vonandi er, að efri deild þings- ins verði ekki annað eins danða- dýki f’ramíáramála þjiíðarinnar á rmesta alþ. eins og hún var á hinu síðastliðna alþ. Með þessari stefnu, sem fylgt hefir verið í vegabótunum hing- ab til, hlýtur öllum að vera það ljÓHt, að verulegar framfarir eru ómöguf egar. því til þess að gjöra . alla aðalpóstvegi landsins að renni- sléttum vegum þiirf svo mikið fé, og svo langan tíma, að flesta rnun sundla við, sem hafa fyrir augum sér heill þjóðarinnar í heild sinni. Yæru bráaðar stór- ár, og gjört vib verstu farartálma á póstleiðunurn mundi vel mega j við það sæma, en það er ei frarn- fara von fyrir þjóðina, að kasta út storfe til þess uð gjöra renn- sléttar brautir upp á fjöllum, „þar sem hrafnar og tóur eiga mest ferð um“, eins og B. Sveins- son sagði einu sinui, en láta allt vera kviksyi di og hraungrýti á sveitavegnnum, þar sem mestur hluti þjoðarinnar á ferð um. Að vísu hefir nú í seinni tíð verið varið talsyert meiru fé til aðal- póstveganna 1 byggðuin, en því fé heiir mestu verið varið um- hverfis Beykjavík. Yér sem bú- um á útkjálkum landsins megum skrölta um söinu grjótgöturnar og áður. Til j e&s að bæta vegina hjá oss, vantar optast fé þegar um það er beöið. J>að er að mínu áliti, og rnargra annara, einn stórgalli á þessu frv. sr. Jens, og hann er sá, að þar var ei gjört ráð fyrir neinni breyting á hreppavega\ inn- unni, eðaneimnn auknum fjártillög- um til hreppaveganna, það áttiab sitja við þetta gamla hálfa dags- verk til þeirra, sem ákvebið er i núgildandi lögum, og sem hver maður átti að mega vinna af sór. f>að^liggurþó ljóst fyrir öllum sem gefa gætur að hreppavegabótun- um eins og þær eru nú, að ef nokkur framför áað verðaíþeim, þá verður bæðiaðleggja tilþeirra meira fé, og vinna þær vegabæt- ur á sama hátt og aðrar, þ. e. kaupa menn til að vinna þær fyrir fullkomin laun. Að týna saman þessi hálfu dagsverk hefir margt illtíförmeðsér. Margir húsbændnr láta lélegasta manninn sem þeir hafa í viununa, bara það sleppi, þá er nóg. Vinnunni er með þessu lagi dreift til og frá um allan hreppinn, því hver vill fá að. láta vinna sem næst sér, til þess ab þurfá sem skemmst að senda manninn. Atíeibingaruar af þessu eru, að nær hvergi sjást saman- hangandr vegagjörbir á hreppa- vegi, heldur allt einir stefnulaus- ir illa gjörðir vegspottar, sem unnið er ab kunnáttulaust og eptirlitslaust, því fjöldi bænda lætur vinna að þessum vegabót- um til þess að leysa sig undan gjaldinu, meb þvi *ð vinna eitt- hvab ab nafuinu, en alls ekki með þeirri liugsun að koma sem mestu í verk af þarflegum og góðuiu vegabótum í sveitínui. Væru keyptir menu til þessara vegabóta og þeim sæmilega laun- að, mundu miklu fremur bjóða sig fram menn til að vinna þær ár eptir ár, sem gætu þá með tímanum öðlast bæði æfingu og þekkiiigu i vegagjörðum. 1. þ. m. Skagfirðinga, (Ól. Br.) barupp þá breytingartill. við frv. sr. J. P. á síð. alþ. að borgað- ar væru úr sveitarsjóðitil hreppa- vegaböta2 krjfyrir hvern verkfær- an mann í hreppnum. þabkomu þegar fram ineðri deild alþ. hávser- ar raddir gegn þessari tillögu og töldu slikt illþolandi gjaldabyrði fyrir ahnenning. En slíkt virð- ist mér vera byggt á störum misskilningi, því fyrst er þab nú hrein og bein iuotsögn alltaf, og það með að biðja réttuin rök- um, um meira íé úr landssjóöi til þeirra vega, sem hann á að kosta, en vilja gjcki leggja neitt meira fó til þeirra vega sem sveitarsjóðirnir eiga að kosta, þar sem allir skynberandi menn ldjóta 1 þó að sjá að til þeirra vega þarf I engu siður að kosta í‘ó — þeir eru alls ekki i betra lagi en þeir vegir setn úr landssjóði eru kost- aðir og það er engu minna fram- faraspursmál að hreppavegirnir batni heldur en abrir vegir. Svo er lika þess að gseta þó lagt sé á gjaldendur nokkuð hærra gjald tii þessara vegagjörða, þá geta þeir sjálfir ráðið hvernig þvi er varið, og það rennur apt' ur í þeirra eigiu vasa, ef þeir hat’a dug til að vinna að vega- gjörðunum. Af þeiin fjárfram- lögum sem þannig er varib til almennings þarfa leiðir tvennt gott, það eykur atviimu i sveit- unum og meb því er liægt að koma i verk nauðsyMlegvi fram- för. Eg liygg þab sé engum efa bundið ab það væri opt heppi- legra fyrir sveitarstjórnirnar ab hafa til vegabótavimiu ineð sæmi- legum launum handa snauðurn mönnutn sem lifa á s veitarstyrk, heldur en ab leggja þeim alltaf úr sveitarsjóði, og láta þá opt vera ibjulitla haust og vor, eba vinna ab ilia borgaðri kaupstab- arvinnu. f>að væri vert fyrir kjós- endur að athuga vel þessa nýju stefnu, sem kom fram í vegabóta- málinu á síð. alþ., og það er vonandi að þeir sannfærist um að aðalatriðib í þeirri stefnu, að leggja mesta áherzlu á að bæfca fiutningavegina, er miklu líklegra til þjóðheilla og fram- fara en sú stefna í vegagjörðum sem nú er fylgt, en gæta veiður þess um leið og aukin eru fjár- fram.lög til vegagjörða úr lands- sjöbi að glæða ekki með lögun- um þann hugsunarhátt hjá ai- þýðu, ab rétt sé að koma sér sem mest undan gjöldum til sveitaveganna. Löggjöfin verður að miða til þess að leiða fram hina beztu krapta þjóðaritmar í þessu sem öðru, en forðast allt sem elur upp eigingirnina og smásálarskapinii.

x

Austri

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Austri
https://timarit.is/publication/141

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.