Austri - 20.06.1893, Blaðsíða 1

Kemur út, 3 á mánuúi, eúa
36 blöð til næzta nýúrs. og
kostar hér á landi aöeins 3
kr., erlendis 4 kr. Crjalddagi
X, júlí.
Upj-s8gn sTcrifleg, bnníl-
in viA áramót.. Ogikl nema
lcomin sé til vitstjörans fýrir
i, október. Anglýsingar 10
a\ú*H linan/ eóa 60 aura ítvor
ftml. dálks og hálfn tlýrara 4
lwstn 8Íflu.
II. Ak
SEYÐISFIRÐl, 20. JITNÍ 1893.
Amtsbókasafnið
á Seydisf, er oj>íó á
laugard. kl.4--ó e.m.
Sparisjóður
Seydisf. er opinn á mid
vikud, kl: 4—5 e. m.
Laiidsbankinn.
Hér með gjorist kunn-
ngt, að Laiulsbankiim heflr
talið liinuiii danska „Land-
mandsbank, Hypotek- og
Texelhank" i Kaupmanna-
iioíii einka-umboð sitt í
Danmorku og oðruni lond-
3im; enu fremur lieíir hann
samið við hann um fyrsfc
uin sinn að kaupa og selja
seðla I>A, er landssjbðurinn
Iietir geiið út; einnig gefur
Landsbankinn iit ávisanir og
„Akkreditiva“ til Kaup-
mannahafuar og tekur að
sér íyrir milligöngu Land-
niands-bankans oll veujuleg
baiika-Yiðskrpti við onnur
lond.
Landsbankinn, Evík 3. niaí 1893.
Tryggvi Gunnarsson.
Lamlsbailkillll lánar fyrst
xtm sinn gegn veði i jörðum,
rnt’b afborgun á 5 til 10 árum.
Lán gegn veði í vátryggð-
uxn húsum í fjærliggjandi kaup-
stöðum er eklci veitt til lengri
tíma en 5 ára, með árlegri af-
borgun.
Lán gegn ábyrgð áreiðanlegra
efnamanna er veitt aðeins til
eins árs. Vottorð sýslumanns
fyrir þvi, að ábyrgðarmenn
hafi sjálfir ritað nöfn sín, ef þeir
ekki mæta sjálfir í bankanum.
Arsrenta af útlánum er
sem stendur 4'/3°,v
f>eir sem eigi greiddu hina
ákveðnu afborgun næstliðið ár
af lánurn bankans, verða að greiða
í ár fyrir bæði árin, 1892—1893,
svo skuldinui verði lokið á því
ári, sem upphaflega við lánveit-
inguna var ákveðið.
Rrykjavík 23. mai 1893.
Tr. Gunnarsson.
KONSÍLAMÁLIÐ.
Frá
fréttaritara voruui í Bjðrgvln.
Herra ritstjóri!
þegar eg skrifaði seinast,
tók eg fram, að ritstjóri Höi-
tomt í f>rándheimi hefði verið
kæiður fyrir þuð, að hann hefði
borið þau ósannindi á landa sína,
að þeir — og það áttu auðvitað
að vera vinstri inenn — hefðu
þegið fé af Rússnm til að gæta
liags Rússlands í norðanverðum
| Noregi. Sendiherra Frakka í
Stokkhólmi átti að vera milli-
göngumaður.
Við réttarrannsökn kom
það upp, að ábui’ður þessi átti
rót sína að rekja til tiginborins
manns nokkurs í Eystrasalts-
löndum; hafði hann sagt svo frá
guðfræðingi að nafní Michelet
frá frándheimi, er var á ferð
þar eystra; svo var og rússnesk
kona nokkur í Friðriksbald til-
nefnd sem annar sögumaður.
því næst liöfbu blabkrilin í
bæjunum og einstakir menn hent
þessar sakargiptir hver eptir
öðrum og útbreitt þær, án þess
að nokkur tilhæfa væri til þeirra,
lauk þessum leik svo, að sendi-
herra Frakka gat dregið andann
léttara, og vinstrimenn gátu
glatt sig við þá vissu, að engir
landráðamenn voru í þeirra
flokki.
Skömmu eptir síðastliðib
nýjár eba 14. janúar lýsti hið
sænska ráðaneyti þvi yfir, að
konsúlamálið yrði ekki á enda
kljáb að svo stöddu, en deilu-
efninu milli beggja ríkjanna
mætti ráða til lykta með þvi
að sameiginlegur rábherra væri
skipaður fyrir þau bæði, enda
gæti hann verið norskur,
Um ábyrgð þessa ráðherra
var ekkert talað. íhaldsmenn
lýstu ánægju yfir þessu, og Stang
kvað sjálfsagt að ganga að því.
Frelsismönnum þótti það að, að
svo var að sjá sem hið sænska
ráðaneyti þættist ráða mestn um
endalok máls þessa. Fyrir þvi
vildu engir vinstri menn að svo
^ stöddu semja við Svia.
. þ>egar er stórþingið var
samankomiö, var konsúlamálið
tekið upp aptur; málið var rætt
í viku, og því næst var sú yfir-
lýsiug samþykkt í einu hljöði af
vinstiimönnum, ab Noregur hefði
; rétt til að hafa konsúla út af
fyrir sig, og þar af leiðandi
væru Norðmenn einráðir um,
hvQvt þeir vildu hafa þá sameigiu-
lega með Svíum eða ekki. Svi-
þjóð yrði og að taka sarnskonar
ályktun á ríkisdeginum, það er
til hennar kæmi, enda lýstu Sví-
ar seinna yfir þeirri skoðun.
Líka var |iað tekið fram af
nokkrurn á þingi Norbmanna, að
ef ræða ætti um að Norðrnenn og
Svíar hetbu sameiginlega ráðherra
í stjórnmálum, þá yrði að leggja
það til grundvallar í umræðun-
um, að utauríkisráðgjafarnir gætu
verið 2 eins og 1. Michelsen
frá Iíjörgvin sá er bar upp
þessa aukatillögu fékk einungis
9 atkvæði vinstrimanna með
henrri, enda þótti þessi tillaga
uppborin i ótíma. þ’> rnátti sjá
af umræðunum, að menn voru
ekki ófúsir á að skipa nefnd til
að ræða þetta sarnbandsmál,
þegar tími væri til þesskom-
inn.
En rtú er minnst varir, kenr-
ur grein um þetta efni eptir
Björnstjerne Björnson í „Verdens
Gang“, og er nokknrskonar her-
óp til vinstrimanna að hætta sér
eklci lengra. Hugsunarþráður-
irm hji Björnson var sá, að af
því að storþingið tók konsúla-
málið fyrir í ár, kynni þab að
leiðá, að nýtt ráðaneyti mynd-
aðist af hægrimönnum. Afþessu
mundu vinstrimenn liða tjbn í
öllum mikilsvarbandi málum, svo
sem járnbrautarmálinu o. fl..
það þyrfti ekki að flýta fyrir
konsúlamálinu. V.ér gætum látið
það ganga lagaveginn og fengíð
lög uin það. Lög frá þinginu
um konsúlamálið hlytu að verba
norsk lög í 3. sinn, þegar koa-
ungur væri búin 2 sinnum að
beita frestandi neitunarváldi.
Sumum þótti þráðurinn lijá
Björnson lmgsunarréttur. En
reyndar var margt i þessarigrein
hans óglöggt og eirrs og í mol-
um.
Margir reiddust þeim orba-
tiltækjuin lians, „að þeir væru
enn í minni hluta, sem vildu
hafa sérstaka konsúla“, enda var
þeim mótmælt. Forsætisráðherra
Steen hélt langa tölu 2 dögu'n
seinna, og leiddi hann 1 lienni
ljós rök að þvi, að Noregúr ætti
rétt á því, að hafa konsúla útaf
fyrir sig, og ab vel gæti svo farið,
ef konungur héldi onn áfram að
risa öndverður gegn þessunorska
máli.aðóhjákvæmilegtværi ab slita
sambandinu milli ríkjanna. þóttu
þetta mjög eptirtektaverð orð.
Stang, foringí Iiægrimanna,
játaði eptir ítrekaðar áskoranir.
að hann ætlaði, að það heyrbi
undir sameiginlegt ríkisráð 'hib
ráða konsúlamálinu til lvkta eða
að samþykkja lög um þab þegar
þesskonar lög væru í l'yrsta sinn
lögb fyrir konurrg, mundi standa
í san a hapti sem fyrr, og þao
eitt rnundi vinnast við alltþetta,
að Sviar kynnu, eins og Björn-
son hafði bent á að verða mál-
inu kunnugri og sýna Norðmönn-
um í þessu efni meiri tillátssemi
en áður.
Enginn er verri þótt hann
vari, en í pólitík verður “hjarta-
Iagiö“ ekki talið með. þess-
vegna var Björnstjerne Björnsoú
„gerður samkundurækur“.
Skáldinu þjóðholla var álas-
að mjög fyrir framkomu sina.
Vér göngum að vísu að því, að
meiningin liafi verið góð, en þö
verbur því ekki neitað, að hún
kom frain óheppilega og í ótíma.
Björnson var reyndar búinn að
hafa þessa skoðun í 1 ár, en
haíði ekki lýst henni opinberlega.
Mnr.n ætluðu að hann væri hinn
harðvítugasti allrabyltingarmanna.
í hinni pólitisku baráttu hafði
harm setn Heimdallur blásið í
Gjallarhorn til að vekja tilfinn-
ingu þjóðar sinnar, og svo verð-
ui’ það uppi á teningnum, að
hljóðfærablásturinn hefir verið
leikur.
Nú er Björnstjerne Björn-
son farinn heim að Gausdal og-
Arne Garborg er tekinn við af
honum í „Verdens Gang“ og
„Dagbladet“. J>ab er eins og
frægðarljóminn umhverfis nafn
skáldsins só nú telcinn að fölna
eptir að hann svo skyndilega
skipti um merki, þrátt fyrir það
ab liann hefir seinna gjört skýr-
ari grein fyrir skoðun sinni.
Nú liefir ráðaneytið sótt
um lausn til konungs, er hann
seinni hluta aprílmánaðar — en
þá var hann staddur í Kristi-
aníu — kvaðst mundi neita kon-
súlamálinu um samþykki sitt.
Heyrzt hefir að Sivert Nielsen hafi
neitað konungi að endurnýja ráða-