Austri - 21.09.1893, Síða 2
A U S T R I
98
Sr
o*
o
rs
x-
C5
(W
cu
C'
un
TSl
O
c
<-í
c*
I—N
o
H
ÍST'
H3
ce
C'
»
<■-<
c*
se
fcfc
o»
Up
R. 2f
—: -w..-v «ir' -<wwv^./--««u4iú- ..j «a>f^«*tf«-««.v«n^~‘*yrjiroc*r-gww«>r« raratmi
cinn eyri á ári hverjn frál.júlí 1894;
eu íuálskostuaðiim varð okurkarlinn
sjálfur að bera.
|>;i.nn 5. J>. ni. lézt elzti bröðir
konunjís vors, prinz Yilbelm, 77 ára
að aldri, ;'i Uredensborg.
Á yngri áruni liafði prinzinn ver-
ið hershiifðingi í riddaraliði Austur-
ríkismanna og þótt hugrakkur og dug-
andi hermaður, og gengið par svo
fram fvrir skjöldu, ;ið liann liafði feng-
ið sár mikið i liöfuðið, hvers menjar
prinzinn bar t-il dauðadags.
E]>tir pað að bróðir lians tók
við rikjuni, hœtti prinzinn hernaði og
fór til konungs og liefir verið hjA hon-
um síðan, virtur og elskaður af frænd-
fóllci sínu og öllum er liann pekktu,
fyrir rAðvendni og einstaka Ijúf-
mennsku..
Oambridg’e 2, sept, 1893;
f morgun, laugardagsmorguninn
2. sept. 1893, kl 1. 15’, varð liinn
nierkasti viðburður einn í sögu Eng-
In.nds og hinn lang merkasti í sögu
Irlands; pá var sjálfstjórnarfrumvarp
Irlands sampykkt með 301 gegn 267
atkvæðum, eða með 34 atkvæðum í
meiri hluta stjórnar megin. í liafði
alpýðustofan (House of Commons)
„setið á rökstölumok um pat gættsk“,
livort Trar skyldu ráða sjálfir heima
inílum sínum, í 82 daga, helmingi
lengur en alpýðustofa Breta hefir
nokkurn1 tima setið yfir nokkuru lög-
gjafarmáli frá pví, að saga pings
Breta hefst. þegar forseti kynnti
„lnisinu“ atkvæðaniðurstöðuna urðu
iiljóð mikils fagnaðar meðal stjórnar-
manna og Irlendinga í „húsinu“, og
margfalt liúrra hrópað fyrir gamla
Gladstone; en hann sat í sæti sínu ró-
legur, karlinn, og skrifaði á kné sér,
og liafði bók fyrir borð, bréfið til
drottningarinnar,sem fyrsti ráðgjafi
verður að skrifa konungi Englands að
kveldi hvers dags um aðgerðir pings-
ins.
Jafnskjött og atkvæðagreiðsla var
kunn orðiri og öp „hússins" sljákkuðu
niður, var frumvarpið sent „ujip11 til
lávarðanna, sem biðu eptir pví, pó í
pví húsi sé pað næsta ótítt að sitja
fram eptir lengi, og jafn Jiarðan var
frumvarpið par „lesið í fyrsta skipti“,
p. e. tekið til fyrstu umræðu, og er
pað var sampykkt að pað skyldi til
liennar tekið, fóru lávarðarnir heim.
Lávarða-stofan ætlar að ræða frum-
varpið í þrjá daga og pá ætla peir
að fella, pað með „400“ gegn „40“ at-
kvæðum samkvæmt áætlun Salisburrys
lávarðar. Tory lávörðum er smalað
sanian frá öllum jarðarinnar endi-
mörkum til pess að sýna mótstöðu-
flokkinn sem fjölskipaðastan, harð-
snimastan og voldugastan. „Yel og
gott“ segir Gladstone, „pví öruggar
seni lávarða-húsið sannar, að pað sé
og vilji vera „ómögulegt“ i stjórnar-
fyrirkonmlagi Englands, pess fljötar
lætur pjóðin sannfærast, að svo sé í
raun og veru“. Hva stjórni n muni
gjiira, pegar lávarðar hafa fellt frum-
varpið, er ekki uppi látið. En hvað
hún ætli ekld að gjöra hefir hún sagt
skýrt og skorinort. Hún ætlar ekld
að skjóta málinu á ný til atkvæða
pjöðarinnar, pó Tory-blöðin telji pað
fístt iw—.■ /, . - • • • ' v- ‘-rauKmrm^-.
svo sem sjnlfsagðah hlut. það er
nefnílega föst regla, o; fastur vani, í
stjórnfyrirkomulagi Englands, að ekk-
ert ráðaneyti segir af sér völdum —
né hefir nokkurn tima gjört pað —
fyrir pað, pö lávarðahúsíð felli laga-
frumvörp, hvað mörg og áriðandi sem
J vera kunna; né heldur hetur atkvæði
1 „hleif-varðanna*“ orka pví, að nokkru
nudi skuli skotið til kjördæmanna,
sem pau hafa falið fulltrúum sínum
• að framkvæma á pingi og peir hafa
gjört. 81ikt pykir stjórnfyrirkomulags-
leg vitlevsa hér, og pað með öllum
rétti.
Gladstone liefir mikln, stoð i ír-
um sjálfum, sem lýstu yfir pví hátið-
lega í gærkvöldi, að petta sjálfstjórn-
arfrumvar]) svaraði öllum skynsömum
| kröfum íra til eigin afskipta af eigin
} heimamálum.
A mánudaginn kemur fer hinn
nærri hálfníræði öldungur norður til
Skotlands til að leita sér hvíldar og
hressingar eptir sumarstarfið, sem alla
menn undrar, hvernig maður á hans
aldri hafi komizt yfir, og pað með
svo óskertum sálarkröptum. að ræða
hans, er hann lét frumvarpið koma til
priðju umræðu, pötti enda livað snjölh
ust af öllum hans frábæru ræðum í
sumar. Talaði hann í nærri hálfan
annan tima og pótti pað undrum sæta,
að rödd hans allan tímann virtist
hljóma snjallar i „Jiúsimr1 en enda
nokkru sinni fyrri í minnum peirra
er hevrnarvottar voru.
En elcki ætlar sá garnli að leggja
árar í bát sinn lengi. Hann liefir
boðað saman ping aptur 6. nóvember
i liaust, til að lcoma frá hendi fjölda
áríðandi réttarbóta, sem k hakanum
hafa orðið í sumar sökum irska frum-
varpsins. Veit rnaður nú fyrirfram
að ræðu-garpar beggja flokka fylla
pingslita-bilið með pví, að gjöra kjós-
endum sínum grein fyrir pví, hvernig
peir hafi staðið i fulltruaskilum yið
pá, pað sem af er, og hvernig
peir ætli sér að standa I skilum við
pá framvegis. Afnám „hleif-urða„-
hiissins verður aðal-umtalsefni frjáls.
lynda flokksins. Hinir „fæddu löggjaf.
ar“ eru orðnir mönnum mjög svo
kvumleiðir sökum sins pólitiska ein.
trjáningsskapar, og pað getur eklq
komið til mála, að hús peirra eigi
langa æfi fyrir höndurn, nú orðið. —
Hér verður tíðindasamt haust og vetur
Alíiing.
—0—
II. j»inginannafruinT?>rp.
(Framhald).
B.Felld.
1. Frumvarp til laga um kirkjur.
2. Frumvarp til laga um afnám
Mariu- og Péturslamba.
3. Frumvarp til laga um breyt-
ing á lögum 19. febr, 1886 utanpjöð-
kirkjumenn (síðar nefnt: Frv. til laga
um rétt peirra manna, er hafa pjóð-
kirkjutrú, til að ganga i borgaralegt
hjónaband).
4. Frumvarp til laga um sölu pjóð-
jarða.
5. Frumvarp til laga um breyt-
I ing á 2. gr. laga 12. jan. 1884 um
breytingu á nokkrum brauðum í Eyja,-
*) Enska orðið „lord“ er dregið
saman úr fornenska orðinu „hláford“
og talið að pýði hleif-vörður, brauð-
vörður; en rétta pýðingin mun vera
hleif-urður sá. sem gjörir, býr til
ldeifn = bakari.
fjarðar- og Yestur-Skaptafellspröfasts-
dænuim.
6. Frumvarp til laga um bann
gegn pví að utanríkismenn megi eiga
jarðeignir k íslandi.
7. Frumvarp til laga um breyt-
ingu á 1. gr. í lögum 27. febr. 1880
um skipun prestakalla (Yallanes).
8. Frumvarp til laga um varnar-
ping í skuldamálum og um ýms við-
skiptaskilyrði.
9. Frumvárp til laga uin breyt-
ing á lögum 4. nóv. 1881 um gagn-
fræðaskólann á Möðruvöllum.
10. Frumvarp til laga um breyt-
ing á tilskipún 26. . febrúar 1872, um
kennslu hevrnar og málleysingja o. fl.
11. Frumvarp til lagaum viðauka
við lög 9. janúar 1880, um breytingá
tilskipun um sveitarstjórn á íslandi
4. mai 1872.
12. Frumvarp til laga um eyðing
sels í laxveiðiám.
13. Frumvarp til laga um greiðslu
daglauna og verkakaups \ið verzlanir.
14. Frumvarp til laga um breyt-
ing á löguin 19. febr. 1886, um utan-
pjóðkirkjumenn.
15. Frumvarp til laga um búsetu
fastakaujnnanna á íslandi.
16. Frumvarp til laga urn laun
bæjarfógeta á Seyðisfirði.
17. Frumvarp til laga um friðun
á laxi.
18. Frumvarp til laga um toll-
greiðslu.
C. Ekld útrœdd
1. Frumvarp til laga um skipulag
og stjórn andlegra mála hinnar ís-
lenzku pjóðkirkju.
2. Frumvarp til laga' Jum viðauka
við tilsk. 15. apríl 1776, um fríheit
fyrir pá, er vilja upptaka eyðijarðir
eða óbvggð pláss á Islandi.
3. Frumvarp til laga um fjárráð
giptra kvenna o. fl.
4. Frumvarp til laga um brúar-
gjörð á Fnjóská.
5. Frumvarp til laga um úrskurð-
arvald sáttanefnda, réttarfar i minni
skuhlamálum.
6. Frumvarp til laga um fjárfor-
ráð ómvndugra. '
7. Frumvarp til laga um undir-
búning verðlagsskráa.
8. Frumvarp til laga um vogrek.
9. Frumvarp til laga um að land-
ið kaupi hverina Geysi og Strokk og
hverina par í kring (Blesa og fle-iri).
10. Frumvarp til laga um kosn-
ingar til alpingis.
11. Frumvarp til laga um gjald
af aðfluttu smjörlíki.
12. Frumvarp til lagaum aðveitaj
stjórninni heimihl til aðfyrirskipa, að
auglýsingar pær, sem rætt er um í
opnu bréfi 27. maí 1859, verði teknar |
upp í Stjórnartíðindin, deildina B.
13. Frumvarp til laga uin breyting
á lögum urn tilsjón með flutningum á
peim mönnum, sem flytja sig úr landi
í aðrar heimsálfur, 14. jan. 1876, og
viðauka við pau.
14. Frumvarp til laga um sam-
eining amtmannaembættanna.
15. Frumvarp til laga um stofn-
un brunabótasjóðs.
16. Frumvarp til laga um ferða-
kostnað alpingismanna.
17. Frumvaap til laga um breyt-
ing á lögum 4. nóv. 1887, um aðför.
18. Frumvarp til laga um sölu
pjóðjarða.
19. Frumvarp til laga um auglýs- |
ing vöruverðs (frá verzlunarmálanetnd- j
innih •
20. Frumvarp til laga um breyt-
iug á lögiun 7. nóv. 1879, um gjald af
brennivini og öðrum áfengum drykkj-
um.
I>. Tekin nptuv
1. Frumvar]) til laga um breyt-
ing á lögum um kosningar til alpingis,
14. sept. 1877.
2. Frumvarp til lagaum breyting
á 3. gr. í tilsk. 31. maí 1855 um ept-
laun.
3. Frumvarp til laga um breyt-
ingu á lögum uin kosningar til alping-
G 14. september 1877.
III. Tillögur til pingsályktunar.
A. Samþijkktar.
1. TJppástunga til pingsályktuna
um nefnd til að íliuga verzlunarmál
landsins.
2. Tillaga til pingsAlyktunar um
nefnd til að ihuga búnaðarmálefni
landsins.
3. Tillaga til pingsAlyktunar um
meðferð á likum.
4. Tillaga til pingsályktunar um
nefnd til að íhuga sundurskipting jarða
hér á landi, svo og um leigipnála jarða
peirra, er liggja undir liina opinberu
kirkjustaði m. m.
5. Tillögur við landsreikningana
fyrir árin 1890 og 1891.
6. Tillaga til pingsAlyktunar um
styrkveiting til bvmaðarfél. (frá nefnd-
inni til að íhuga búnaðarmAl landsins).
7. Tillaga til pingsAlyktunar (frá
nefndinni til að íluiga verzlunarmAl
landsins). um málaleitanir við erlend
riki um fréttaprAðarlagning til fslands.
8. Tillaga til pingsályktunar um
að setja nefnd til að rannsaka kærur
út af embœttisfærslu Lárusar Iv. Bjarna- C:
sonar, setts sýslumanns og bæjarfö- p*
geta á ísafirði o. fl.
9. Tillaga til pingsAlyktunar um
strandferðaá ætl un.
10. Tillaga til pingsályktunar uin
aukapóst til Kóruness.
11. Tillaga til pingsályktunar um
auknar aukajióstgöngur á Snæfellsnesi.
12. Tillaga til pingsAlyktunar um
nefnd til að semja ávarp til konungs.
13. Tillaga til pingsálvktunar frá
nefndinni til að rannsaka kærur út af
embættisfærslu L. Jv. Bjarnasonar,.
setts sýslumanns og bæjarfögeta á ísa-
firði.
14. Tillaga til pingsályktunar unr
göngu aukapóstsins mllli Vesturlandb;
og Staðar í Hrútafirði.
B. Felldar.
1. Tillaga tíl pingsAlyktunar urn
breytingu á fAtækralöggjíifinni.
2. Tillaga til pingsAlyktunar unt
afnám grízku og latínu sem skyldu-
námsgreina í Beykjavíkur lærða skóla.
3. Tillaga til pingsályktunar um
frimerki.
4. Tillaga til pingsályktunar um
pjóðerni forsetans í íslenzku stjórnar-
deildinni í Kaupmannahöfn.
5. Tillaga til pingsályktunar um
að landsstjörnin láti vegfróðan mann
rannsaka brúarstæði á ám hér á landi.
6. Tillaga til pingsályktunar um
búnaðarskólana, (frá nefndinni til að
ihuga búnaðarmálefni landsins).
7. Tillaga til pingsályktunar um
millipinganefnd til að íhugahina kirkju-
legu löggjöf landsins.
8. Tillaga til pingsályktunar um
jöfnuð á aðalpóstferðunum yfir land
nllt.