Austri - 08.09.1894, Qupperneq 3

Xli. -25
A U S ‘l' n T.
þú sást þar líka sveifcir srumðar.
soltnar, örbjarga, nær pví druðar,
svo enginn hér i okkar sveit
uiu írfci slíka fátarkt leit.
Kotn lieill, lcom sæll í Hornafjörð,
kom heill-og sæll vor kæri vinur!
þíi fórst hvar eldglóð ólgar, st.ynur,
jn'i fcórst um háreist fjallaskörð;
pú fórst hvar dvnur fossinu pungur
pú fórst um háhw jökufbungur
pú fórst um eldhrauns undralieim
og ægilegan kiakageym.
ITm liæðstu fjöll pú hvattir reið,
og hættur engar lézt par huga.
pinn ítra krapt og ofnrhuga,
og sigur hlauzt á ltverri leið.
£>ú sást með eigin angúm pínum
aldauðan geym með býsrtum sínum,
pú sást, lvvað áður enginn leit
i ægilegum fjallareit.
Þ1'1 fórst um gvasi grðinn dal
tiiii grundir, engjar, tún og haga
og sásfc um blíða sumardaga
vort bezta’ og mesta blómaval.
þú fórst nnv óbyggð evði-fjöllin
Iivar álfar búa’ og hamratröllin(
pau Tvuldu sig, pvi pennan gesfc
pau höfðu lengi ófctast nvest.
f>ú sveifsfc unv htttdsius sérhverti bletfc
og sást, par ótal forna gaila,
pú lczt pá lvverfiv. efiaust alla,
pii vnældir allt og mældir rétt.
þig visdóvvvsgyðjim starfsövn sfcuddi
hintt strarvga veg luin iðin ruddi,
hún kaus pig fyrir fylginaut
pú fetar gætimi hennar brant.
♦
Svo lengi sem að sólin skín
og syngur fugT i bjavkii skjóli
og gróa. blóm á grænum hóli,
svit lengi minnist landið pín.
Á íslaiids hörðu liamrastöllum
og hæzfcu jökultinxíum öllunt
pitt lieiti geyini guðleg náð
með gylltum sóiarstöfum skráð.
I Vík heill og síidl úr vorri sveit,
pig vættir liollar styrki og hressi
| og starf pítt auðgi og starf pitt
blessi
í hverri svslu og hverjum reit.
! I’ar heill og sæll á liafi’ og landi
par hæstur iirottiun forði grandi.
þ>ig annist (fuð, pess óskum vær,
og ástmenn pina nær og íjrer.
* *
Oss virðist pað eiga mjög vel við.
að viðurkenningin á liinunr parfa og
i mikla starfa porvaldar Thoroddsens
kemur frá nipýðu landsins, pví liann
hefði máské mátt biða' nokkuð lengi
eptir hemii frá alpingi og stjórninni,
eptiv pví sem lfingað til hefir verið
j með hann farið, pví hann mun vera
J sá. lœgst launaði konunglegi embættis-
j maður i Eeykjavik (2000 kr. árl. lami).
I jþví par sem laun liinná kennaranna
j við latínuskóhmn liafa farið hækkamli,
svo jafnaldrar Thoroddsens í emliætt-
unt liafa nú 2400—2800 kr. árl. laun,
pá hefir alpingi og stjórnin látið liann
hafa sömu 2000 kr., sem er töluverð
; lækknn frá pví sem hann hafði sem
j spánýr og kornungur pmbættismaður
! á Möðruvöllum, par sem hann hafði
| 2000 kr. í hiun og fritt húsnœðijjosor/
\ hita, og mun petta eins dæmi upp á pað,
að laun konungl. embættismanns fari
ht'kkandi. - - Alpingi sýndi og pá
umhyggju fyrir pekldngu á landinu og
| virðingu fyrir vísindimum, að pað
svipti Jjorvald Thoroddson föfðastyrkn-
um í 2 ár, og gjörði sér og landinu
pami söma að ueyða jþorvald til pess
að pyggja styrk af erlenduin auð-
i mönnum til pess að geta haldið áfram 1
j rannsókaum sín :..i og mælingunl liér
j á laiidi.
j Vér sk.ljum ekkeffc í j.essari
meðferð á. einhverjnm hiniim starf-
saniasta. nýtasta og öchtð mifnkunnnsta
— ef ekki nafnfrægasta — emhættis-
manni landsins. — f>að pótti pó
prekvirki af gl. (ftmnlögsem er linun
I kannaði fyrstur htudið og bjó til upp-
drátt af pvi. En Thoroddsen liefir
kannað pað ennpá nákvæmar, einkum
í jarðfræðislegu tilliti, og leiðrétt víða
og aukið uppdrátt Gunulögsens, er
viða liafði orðið að láta sér nægja
lýsingar og sögusagnir annara. þor-
valdur hefir skrifað nieira í útlend
tímarit og ‘nlöð en nokkur nnnar Is-
lendingur — líkl. fvr og siðar — og
gjört land vort rniklu kunnara hinum
menntaða lieitni. og alstaðar gjört oss
íslendinguni sóma sem vísindamaður,
sem sést liczt a pví, að hann er með-
j l\mur og Iioiftuismcðliniur margra
erlendra vísindafélaga og loksins nú
giörður nð JiciAHi'stloktor Kaúji-
manmliqfnarháskóla;^-Qn vér 1 slend-
mgar viðurkennum liann með pvíaðtaka
afhonum feiðastyrkiim til að rannsaka
, landið og rýra. laun hans, svo ;vð hon-
um vævi eigi fært að lifa i Reykjavik
og halda sig sömasamlega til móts
við stéttarhrsvðuv sína, ef liann eigi
ynni sér inn töluverða peninga með
pví að skrifa í útlend timarit og væri
sjálfur privat efnaður maður, og pað
er að eins föðurlandsást lians og á-
Itugi, að lúka við að kanna landið, er
Iieldur I on un föstam í Reykjavík;
pví viða mundi honum tekíð með
pökkum erlendis og hann geta fengið
par lífvænlegt embsetti.
i
Oss finnst pað og áka.tiega aum-
ingjalegt, að Rókineantafélagið sér sér
eigi fært að ltalda áfram að gefa út
j Landafræðisiýsiugu eptir þorvald
Thoroddsen. það kom að eins ltelm-
ingur af iiittgaiigi rits pessa út 1892
og siðan ekki af sögunni meir, pött hinn
helmingnviim sé fyrir iöngu búitm
j undir prentun af höfundinuní. Virðist
! oss að sú fræðihök ætti að gangft á
undan mörgn af pví, er bökmennta-
félagið ver miklu fé til að koma á
prent; er vonandi að petta lagfærist
undir sfcjiáni ltins nývalda forseta fé-
lagsins, doktoj's Björns ()lsens, sem
er sannuj' vísindamaður.
Að endingu viljtuu vér lýsa á-
nægju vorri yfir imdaiifnrandi kvæði.
sem verðugri viðurkenningu alþýðu■
á verðugleikum og starfi doktor þor-
valdar Thoroddsens og eindregnum
| mótmælum vor Austtirðinga gegn með-
j ferð peirrí, er pessi enibættis- xtg vís-
< indamaður hefir orðið fcýrir, liæði af
alpingi og stjórn landsins. því, eins ng
vér liöfuin mestu óbeit á að bruðla
fé í htndsómagana. eins pykir oss
bein skvlda, að launa sómasamlega
peim einbicttismönnum, sem eru sömi
stéttar sinnar og vimut. hunlinu hæði
gagn og Iieiður.
Se-yðisfirði 7. sept 183-t.
Tíðaríar er alltaf ltið inndæ.lasta.
; Um höfiiðdrtginn gjörði nokkra úrkomu
j og kólnaði sem snöggvast veður, eu
| fi>r strax bntnandi.
Síld er nú töluverð á Austf örð-
um. en atli sumstaðar tregur.
,.Th yra" kom hingað p. 28. f. m.
I og með henni fjöldi farpegja, par á
I meðal lioldsveikislæknirinn <lr. Edw,
j Ehlers með frú og aðstoðarmamrý
S baron Zytphen Adeler. kaupm. A
Asgéirsson. 'L. Snorrason, W. Baclie
og • Riis, stud. jur. Marinó Havstein
og kand. theol. Magnús .fónssbn, frú
j Tliora Havsteen, frú Riis og fröken-
! arnar Ingibjörg Skaptadóttir, A.
Jensen, Marin Sigurðardöttir og
Dómhildur B'iem. stuuent. Haraldiir
þórarinsson o. m. fl.
tainford" kom Ajámað frá
R.vík 4. p. m. með kiupin^(PF V idalín
og frú ltans, og alpm. sívnTEinar .Tóns-
son. og tíuttorm Yigfúson. \ ídalín
htifði sýnt síra Jóni alpm. Jónssyni
frá iStafáfelli þá mannúð aö setja.
hann í land við Austur-Horn, og mun
hanvi \vafa komizt á rúnil. / l/a degi
j alla leið úr Jí.vik heim til sin að
Stafafelli. — jþiilík undur gjöra greið-
i ar samgöngur og sfcranSferðir.
| Aipingi sagt upp 28. ágúst. þing-
I fréttir i næsta blaði.
33 G
Einn inorgun snemma kom luvnn inní vlagstofuna til þess að
sækja eitthvað aí meðalatagi, og sat par þá Magda við gluggann og
, var að lesa í bók. Hann bauð lienni góðan daginn og sagði: ,.Eu
Iivað pér eruð snemnia á fótum! látið tnig eigi trufia yður!íl
„Ætlið pér lika burt í clag?'1 spurði hún kviðafull.
,.J á, austur að Hrafnabjörgum; y.ngSta barnið hefir fengið misl-
inga“.;
,.Getur ekki annarhvor vinnupiltanna hlaupið með meðulin?“
„Bezt væri að eg færi sjálfur!“
Hún stóð upp. „I dag er — — —
„Hvað er í dag?“
„Síðasti rlagurinn minn á Norðlieimi. I kvöld kennir faðir
irtinn að sækja okkur. Eg liélt — eg vonaði, að þér hefðuð orðið
lieima hjá okkur kyr; að eins pessa fáu tima, sem eptir eru; . svo
eruð pér laus við okkur — uin aldur og æfi!“
„Og veika barnið og nióðir þess, er voi>as.t eptir mér?“
„Hafið pér pá ætið í seinni tíð haft svo gildar ástæður til
pess að flýja heiniili yðar? Eruin við ekki aðalástæðan til hurt-
veru yðar ira, heimilí yðar, eða sérilagi eg?“
„pér! fföken Magda?“
„Já. einmitt eg, sem er yður hér til pyngsla og mæðu, eg liefi
umturnað lifnaðarhætti yðar n-.eð hérveru minni. — þér eruð hvenn-
hatari, herra Örn, og fyrirlítið okkur! Tfjög hafið pér pví orðið
að þola við clvöl iníua ltér á Norðheimi! —- þ>ér hljótið að vera
manna stilltastur, og jafn kurteis sem góðhjartaður, par sem pér
liatið sýnt okkur alla pessa alúð óg umhyggju.
Nú er loks lausnartími yðar úr pessari pvingan nálægur“,
endaði hún hugsjúk ræðu sína. „En sárt er ?.ð hugsa til pess, að
einmitt sá maður, er eg á lif og heilsu að pakka, — kærasti vinur
föður míns —! hati og fyrirliti“ —
Hún tók ákaft að gráta.
Oru stóð frammi fyrir henni með tindrancli augu og skjálfandi
varir. — „Hitta-yður! — Æ já, guð gæfi að eg gæti hatað yður;
pað kæmi vissulega báðum olckur bezt! Lítið á’“ Hann reif frá sér
vestD og tók af brjósti sér lítinn böggul. „þarua hafið pér sönn-
unina fyrir hatri niínu til yðar!“
333
Yið skulum ekki fást svona mikið urn pessa litlu skeinu. fröken
Brún! Og svo heim! eg er liálf ináttlitill af blóðmissinuni og sárs-
aukanum!"
ba er imt var komlð i forstofuim, gafc Orn eigi letigur gengið
og varð daihúinn að bera hann með hægð inná sofa i svefnherbergi
tians, „Röskur karlniaður!“ sagði kann af hjartans ■ sánnfæringu;
„skjótráður, og hugdjarfur! En illa fór þetta!“
Ingibjörg tók með hægð yfirliöfnina af Erni og fietti upp skyrt-
unni, er ölt var blóðstorkiu. Björninn liatði prifið ilíiíega mcð hrainm-
iuum í vinstri öxt iionum og tætt í sumtnr hotd og sinar. Hún
pvoði lagiega upp sárið og iagði band uin pað, en Magda porði eigi
neina horfa á. Tómas opnaði augiin. „jþakka yður kæriega f,rir
fröken Ingihjörg! þér eruð svo handlipur og ferst petta svo vel að
allan verk og hita tekur úr sárinu; — g.jörið svo vel og senda
Baptista ion hingað með—“ hann nefodi ýms meðul. . n A inorgun töl-
urnst við við, pá vona eg að sárið verði iæknað! Afsakið, að eg
ekki fæ borðað miðdpgisverðinn moð ykkur, verði ykkur kann að
góðu!“
II tí forstofumn stöðw dalaböar og töluðust við.
„Hvernig bar þetta að?“ spurði Magda eldri vinswmannimt.
_ Varstu viðstaádur, Eyvindur?w
V i«nymaðurinu rótfci úr sér.
,.það var eg“, svaraði hann. „Rétt neðan undir Hauksási lá
foirnan með livalpununt og gjörði sér til göða af uxakjötinu.
'Orn hijóp framúr okkur og sendi hirimnisi kúluna feeint i gegn-
iuin hauskúpuna, Ln hvolpunum vikli hann ná lifandi og elti pá
«m iyngið lcam og aptur — ©g gleymdi að lilaða aptur byssuna,
Og SV0 ---
„tívað svo?*
„Jú, svo p;iut karldýrið altt i niim á nióti houum vneð svo
skjótri svipan, að við feagum eigi komið byssuimm við. Öru rak
nú vo’aiegt kögg 4 n-asir bjarndýriuu, syo skoiturinn molaðist, -en
bangsi stóð upp á apturlöppunum og æddi að iiotiumL
„þeir voru nú svo nafrri hver öðrum, að við porðum ekld að
skjóta. ,'Orn preif þá til veiðimannahnífsins, greip í kverkar birn-
jjiuui og rak knifinn að lyöltnm í lyavtastað, e» áður hafði dýrið