Austri - 20.11.1896, Blaðsíða 2

NR. S2
A tí S T R 1,
126
pessvegna þnrfa flóðgarðarnir ekki að
vera mjög háir.
Lowel álítur engan vafa vera á pví,
að Mars byggi lifandi verur, sem hafi
sömu mælingarfræði og vér Jarðar-
buar, en sem að hugvíti og verklegum í-
próttum skari sjálfsagt langt framur
okkur Jarðarbúum, og líklega í mörgu
fleiru séu oss fremri, sem sjálfsagt ekki
erum beztum bæfileikum búnir af hin-
um lifandi verum alheimsins.
Miðsvetrar-gufuskip
höfum vér Austfirðingar átt að venj-
ast að hafi komið til okkar á hverjum
vetri nú í æði mörg undanfarin ár,
því síldarveiðin á E.eyðarfirði hefi allt-
af veitt þeim nógan farm allt fram í
janúarmánuð. En nú hetír hún í ár
mjög svo brugðizt á Reyðarfirði og
öðrum Suðurfjörðum hér austanlands,
og varla veiðivon úr þessu, og því
mun lítið um flutning, svo gufuskip
eigi þessvegna brýnt erindi hingað upp
til Austurlandsins. En Austfirðingum
mundi þó mjög bregða í brún, ef þeir
fengju ekkert miðsvetrar-gufuskip í
vetur, því þau skip hafa jafnan bætt
úr ýinsum þörfum manna og fært Aust-
firðingum ýmislegt, er þá hefir helzt
vanhagað um í svipinn, og svo fært
oss og öllu landinu blöð, fréttir og
bréf utanúr heimi, sem varla verðar
metið til peninga, en er þó ákaflega
mikið í varið, og hefir það í för með
sér, sem hefir meðal annars skipað
Austurlandi svo framarlega sessinn
meðal fjórðunga landsins á hinum seinni
árum, þar allar útlendar fréttir hafa
um hávetrartímann einungis borizt
hingað til Austurlandsins og liéðan
með Austra og bréfum frá útlöndum
útum land allt, og væri mikil leiðindi
og skaði að því, ef það gæti eigi att
sér stað í vetur eins og að undan-
förnu.
En þó sildarfermi vanti nú sem
stendur hór austanlands, þá mundi nú
miðsvetrar-skip geta haft hingað upp
gott erindi og fært Ejarðabúum hina
þörfustu hleðslu, þ. e. hey.
Eins og mönnum er kunnugt, þá
varð hér víðast á Austurlandi nær
jarðlaust þegar síðast í september-
mánuði og hafa harðindin víðast hald-
izt hér við síðan, svo víða mun vera
búið nú þegar að gefa meira hey en
opt er venja til að upp hafi verið
gengið um nýár, þar sem allar skepn-
ur hafa verið á fullri gjöf, nú í fullan
hálfan annan mánuð. J>að er því víða
farið að ráðgjöra að fara að skera af
heyjum.
En hér í Ejörðunum þyrftu meun
þess eigi, ef þeir nú í tfma pöntuðu
hey hjá 0. Wathne, og bæðu hann að
senda skip upp með það sem fyrst
hingað til Austurlandsins.
petta norska hey hefir opt áður
verið flutt hér upp í smáskömtum til
einstakra manna og reynzt ágætlega,
ba>ði verið kraptgott og étist vel, og
infngilt fullkomlega töðu, og eigi verið
dýrara heldur en taða selst hér vana-
lega manna á meðah
pví miður munu Héraðsmenn eiga
illt með að sæta. þessum heykaupum;
en kaupstaða- og fjarðabúar, sem
töluvert munu iiafa ijölgað gripaeign
sinni í ár, gætu aptur haft beztu not
af þvilíkum heykaupum. Með því móti
mtuidu rnargir getahaldið gripum sín-
um, er nú eru í voða staddir með þá.
Mun enginn fármur hafa komið þarf-
ari hér til Austurlands í ár, en hey-
farmur væri undir þeim kringumstæð-
um, er nú eru hér á Austfjörðum.
Til sönnunar því, að þetta norska
hey sé töðngæft, skulum vér geta þess
hér, að herra Otto Wathne og ýmsir
fleiri láta gefa sínum kúm í vetur
nær eingöngu þetta norska hey, er
gefst þeim mætavel.
Hér austanlands mun og menn víða
bæði vanta kartöflur og kol og jafn-
vel sumstaðar steinolíu, sem líka er
mjög illt að eigi séu nægar byrgðir af,
og gott væri að fá nú upp með miðs-
vetrarskipinu.
Og þá eru enn ótaldar þær miklu
samgöngubætur, sem að þessari miðs-
vetrarferð yrði fyrir Austur- og Norð-
urland, sem annars mega máske bíða
eptir fregnum og bréfum frá útlönd-
um fram í miðjan marzmánuð 1897!
Farm í skipið aptur til útlanda,
mætti máske fá af hálf þurrum fiski,
er nú er farið að tíðkast að senda
héðan sem verzlunarvöru til útlanda.
Yér leyfum oss að skora á þá stór-
kaupmennina, Otto Wathne og Thor
E. Thulinius, að verða vel við þess-
ari saingöngunauðsyn vor Austfirðinga
sérílagi, og þarnæst Norðlinga, og sem
landið allt nýtur göðs af að verði úr
bætt, og vonu/n vér, að þeir gjöri sitt
ýtrasta til að bæta úr henni, sjái þeir
sér það á nokkurn hátt frert, og er
líka óskandi og vonandi, að binir anst-
firzku kaupmenn vildu styðja svo gott
iyrirtæki, með því að útvega skipinu
flutning til verzlana þeirra, eptir því
sem peir hafa frekast föng á.
ÚTLENDAR PRÉTTIR.
— 0 —
Nýtt þríríkjasamband álítanúmörg
útlend blöð, að hafi myndazt á ferða-
lagi Rússakeisara, á milli Bússa,
Englendinga og FrakJca. Halda menn
að Rússar og Englendingar hafi í
Balmoral á Skotlandi orðið vel ásáttir
um, hvað ráða skyldi af í Mildagarði
og í Tyrkjalöndum, og svo hafi Eússa-
keisari lofað Englendingum að koma
Erökkum í félagsskap með þeim gegn
því, að Englendingar hliðruðu til við
Erakka á Egyptalandi, þar sem Erökk-
um er mein-illa við yfirráð þeirra.
Sem sönnun fyrir þvi, að eitthvað
hafi samizt á ferðum keisarans í þessa
átt, færa blaðamenn það til, að öll-
um enskum blöðum og flestum stjórn-
fræðingum liggi nú mjög gott orð til
Rússa, sem þeir ætla hvergi nærri
jafn-ágjarna til fjár og landa þar
eystra og áður hefir jafnan verið hald-
ið fram í ræðu og riti á Englandi.
Og nýlega hefir einn af helztn
þingskörungum Englendinga úr frjáls-
lyndara þingflokki, Lahoucliere, haldið
því frain á fjölsóttum málfundi, að
fela liússum að siða Tyrki, því þeir
væru þeim næstir og stæðu hezt að
vlgi með að hafa stöðugt eptirlit með
þeim, svo að þeir gerðu eigi stór
skammarstryk að sér eða ynnu framar
þessi voðalegu níðingsverk á kristnum
mönnum þar eystra.
En það er og álit manna, að þetta
nýja þríríkjasamband stefni ekki ein-
ungis að þvi, að hepta grimmdaræði
Tyrkja, heldur engu 'síðui' að því að
stöðva yfirgang J>jóðverja, er þeim
handamönrmm þykir að hafa verið allt-
of mikill síðan Erakkar fóru ófarirnar
miklu fyrir þeim fyrir 25 arum. J>yk-
ir handamönnum að uppgangur J>jóð-
verja hafi orðið helzt til mikill, eigi
einungis í pólitík, heldur og engu síð-
ur í iðnaði og verzlun, þar sem þeir
gjörast nú hinir hættulegustu keppi-
nautar fyrir Englendinga og Erakka.
J>jóðverjar eru nfl. manna fimastir í
að stæla hina ágætu iðnaðarvöru Yest-
urþjóðanna og allar þeirra heztu fram-
farir og uppfindingar i vélafræði og
og handiðn og iðnaði, hlutirnir verða
líkir hinum „ekta“ varningi að ytra
útliti og ganga vel í augun, þó peir
reynist hvergi nærri eins vel og þeir
ensku og frakknesku, en eru miklu ó-
dýrari. En þar mikið af þessum
varningi selst í hinum stóru nýlendum
J>jóðverja í Afríku og hjáþeim mönn-
um í álfu vorri, er eigi hafa ráð á að
borga hinn „ekta“ enska og frakkneska
varning, þá seljast öll kynstur af
þessum eptirstælda varningi J>jóðrerja,
hæði hér i álfu hjá. hinum efnaminni
og í nýlendunum, svo Frakkar og Eng-
lendingar álíta atvinnuvegum sínum
mikla hættu búna af' samkeppni J>jóð-
verja, og álíta þeir sér hráðnauðsyn-
legt að hepta uppgang þeirra í verzl-
un 'og iðnaði, eigi síður en yfirgang
þeirra í pólitíkinni. |>essi mun grund-
völlur og ástæða fyrir þessu þriríkja-
samhandi.
Hyggja þessú' nýju handamenn, að
þeir muni nú grta klemmt J>jóðverja
svo öllu megin milli skjalda, að þeir
nái eigi að draga sverðið úr sliðrum,
en Englendingar eru góðir vinir Austur-
ríkismanna og Itala að fornu og nýju,
svo eigi muni hætt við að þeir hjalpi
J>jóðverjum lengra en eigin hagnaður
krefur, enda er í báðum þeim löndum
mörgum meinilla við samband þeirra
við J>jóðverja, er hefir hinn feykilega
herkostnað i för með sér, sem erbáð-
um þeím þjóðum langt of þunghær.
Álíta menn því að þetta nýja þrí-
ríkjasamband hoði enga nýja styrjöld
í álfu vorri, enda var ófriður hvergi
nefndur á nafn á ferðum keisarans,
en friðinum alltaf haldið sem mest á
lopti; jafnvel á Frakklandí, hvað þá
heldur aunarsstaðar — að minnsta
kosti í orði kveðnu og á almannafæri
og á mannfundum, hvað svo sem þeir
Nikulás Rússakeisari og lýðveldisfor-
setinn Eelix Eaure og utanríkismála-
ráðgjafar beggja ríkjanna hafa rætt
um í kyrþey sín á milli.
Frá keisaradögunum á Frakklandi.
J>að var fyrst á orði, að sa.fna sam-
an friðasta fólki úr öllum héruðum
Frakklands, er allt skyldi vera húið
í hina frábrugðnu þjóðhúninga hvers
fylkis, og svo margt, að næði til þess
að raða því alla leið fram með járn-
hrautinni frá Cherboúrg til Parísar-
borgar, þar sem keisarinn og drottn-
ing hans áttu leið um. En Frökkum
hafði komið þetta þjóðráð of seint í
hug, svo það varð eig.i tími til þess
að framkvæma það, En þó hafði ver-
ið þéttskipað af fólki meðfram járn-
brautarleiðinni alla leið til Parísar-
horgar, og mörg önnur viðhöfn og
heiður sýndur þeim hjónum á leiðinni.
I Parísarhorg voru öll blöm og á-
vextir þegar horfin af trjánum í hin-
um skrautlegú trjágöngum horgarinnar,
som alla átti nð uppljóma á kvöl'din,
þar sem þau keisarahjónin óku um.
En Parísarhiuim varð eigi ráðafátt:
J’oii' hjuggu til blóm og ávexti á trén,
og uppljómuðu allt með rafurmagns-
ljósum, og var þar hin dýrðlegasta sýn.
J>eir lýstu og að utan upp Eiffel-turn-
inn, sem mun vera nálægt 1000 fet á
hæð, með rafurmagnsljósj og var það
stórkostlega falleg sjón;og eptir þessu
var öll upplýsiug borgarinnar, að
minnsta kosti þar sem keisarahjðn-
anna var von.
Frökkum þótti mjög vænt um það,
hvíhka virðingu að keisari sýndi hin-
um framliðnu hetjum þeirra og merk-
ismönnum, og núlifandi þingskörung-
um þeirra.
J>að má svo sem nærri geta, að
Erakkar höfðu sterkan vörð um keis-
ara hvert sem hann fór. En einusinni
fór hann frú þeim, og ók með einuni
fylgdarmanni til þess að heilsa uppá
þingforsetana, sem eigi hafði ver.ið
áður ráð fyrir gjört.
En forsetarnir voru þá að heilsa
drottningunni og því hvorugur heiina.
Keisarinn lét samt stöðva vagninn og
sendi fylgdarmann sinn nauðugan vilj-
ugan uppí hús þeirra, til þess að af-
lienda þar nafnmiða hans, en heið einn
úti fyrir dyrunum í vagninum á meðan.
Lýðurinn þekkti þegar keisara, og
þyrptist með mesta fagnaðarópi í
kringum vagninn, svo fylgdarmaðurinn
ætlaði valla að komast uppí hann í
gegnnm mannþröngina, er hann kom.
lafmóður ofanúr forsetahöllirini, og;
hafði heyrt ósköpin sem á gengu útii
fyrir, á meðun hann varð að hlýða
boði keisarans og skila nafnmiða hans.
En þessi tiltrú keisararis til París-
arhúa og hngrekki hans átti svo sem
heldur vel við borgarbúa og jök enn
þá meir á vinsældir hans. En fylgd-
armanni keisarans þótti gott heilum
vagni heim að aka með keisarann, og
Eelix Faure og þeim sem áttu að
gæta lífs keisara, en höfðu tínt hon-
um um stund, engu síður, og lofuðui
sér því, að passa betur uppá hanir
eptir en áður.
Banatilrœði er sagt að rússneskir
Nihilistar hafi sýnt keisara áður hann
fór að heiman, með því að koma. í
eigu hans eitruðum glófum. En keis-
ara varð það til lífs, að hershöfðingi
einn, er átti tal við hann í höll keis-
arans, — fór glófavilt, er hann gekk
burtu og tók hanzka keisarans í stað
sinna, og dó þegar af eitrinu.
J>essi saga fer heldur lágt, en ýms
útlend blöð úlíta hana þó sanna.
Forseti Bandariijanna er kosinn
Mac-Kinley, ráðherra, tollverndunar-
maður og auðmannagoð. Ritstjóri
Bryan féll einsog við mátti búast fyrir
mútugjöfum og svikum auðkýfinganna
við kjörið. Bryan fylgdi vinnumanna-
flokknum og hinum undirokaða atvinnu-
lýð. Hinn mikli atkvæðamunur við
valið sýnir áþreifanlega ofurvald auð-
mannanna þar vestra, því að Bryan
var ágætum hæfileikum húinn, og var
miklu fremri keppinaut sínum að and-
ans atgjörfi, og fylgdi fram rétti lítil-
magnanna gego auðkýfmgunum, og því
féll hann við kosninguna.
Borgarhruni varð mikill nýlega í
Peru í Suður-Ameríku, þar sem helin-
ingur horgarinnar Quaiaqvil, hrann til
kaldra kola.
Bréfkafli úr Norður-þingeyjarsýslu
— — Færi eg að skrifa fréttir
liéðan, yrði það eintöniur eymdar-
óður. Að vísu er hér lieilbrigði