Austri - 08.04.1897, Blaðsíða 3
N B. 10
AUSTEI.
39
móti öllam hinum stórvoldunum, peir
mættu ekki verða til þess að rjúfa
samband peirra, og baka sér óvild
peirra og standa uj.-pi einir síns iiðs.
jjá kallaði einhver upp: „Eru pað
stórveldin, sem neyða Erakka tii að
skjóta á Akropolis1)?11 Urðu pá svo
mikil óhljóð í salnum, að engin heyrð-
ust orðaskil, en loks ga.t Hanotaux
kallað upp svo allir heyrðu, „Heim-
urinn pekkir ekki annan dómstól en
pennan, og honum verða menn að
hlýða!“ Krafðist hann sampykki pings-
ins til að gjöra pær ráðstafanir sem
með pyrftu. Og sro mikill var ótt-
inn fyrir pví að styggja hina voldugu
bandamenn, Rússa, að pingmenn
Frakka gáfu ráðgjafanum sampykki
sitt, pvernauðugir og á móti betri
vitund. Yar pá afráðið að senda her-
skipafiota Frakka frá Toulon til Krít-
eyjar, til að taka pátt í herverði stór-
veldanna. — Englendingar undu illa
úrslitunum á franska pinginu, þeir
liöfðu vonað, að hinir örgerðu Erakkar
yrðu til pess að slíta snmbandshring
stórvelaanna, en sjáljir vildu peir eigi
gjöra pað. Sá nú stjórn peirra eigi
a.nnað vænna en að aðhyllast tillöguna
um lierumsátur Kriteyjar; og var nú
síðast míkill hluti herflota allra sex
stórveldanna seztur að eynni. Grikkir
héldu herskipum sínum heim, en her-
lið peirra situr kyrt á eynni og býst
til að verja hana með eyjarskeggjum
meðan nokkur stendur uppi.
Blaðið „Politiken" hafðifyrir nokkru
sent fréttaritara sinn, sem ritar undir
nafninu „Ignotus", tii Apenuborgar.
Höfum vér í höndum fréttapistla hans
paðan, er lýsa par átakanlega ástand-
inu á Grikklandi. Elóttamenn frá
Kx’ítey, konur, börn og gamalmenni,
hafa verið flutt á land í Grikklandi,
allslaus, hlaðin sjixkdómum og eymd.
Er brýn pörf á hjálp handa pessum
vesalingum, og streyma gjafir að til
peirra hvaðanæfa. __ En Grikkir láta
ekki hngfallast. 011 pjóðin er gagn-
tekin af einni hngsun: að hefna harma
sinna á Tyrkjanum. Sú hugmynd, sem
vakir fyrir hinum rnenntuðu Grikkjum,
(og sverja margir peirra sig i ætt
Periklesar og hinna fornu stórmenna
1) Akropolis, liið forna vigi Aþexmborgar,
Grikkja), er að endurreisa keisaradæm-
ið gríska,. safna öllum Gi’ikkjum á
Balkanskaga í eina lieild, og reka
Tyrkjann burt úr álfunni. pví miður
er lítil von til að petta takist, en eitt
er víst, að umbrot pessi og ófriðnr er
endurfœohtg Grikldands. Almúginn,
sem er mjög menntunarlítill, hugsar
ekki eins hátt, og er eingöugu um pað
hugað, að berja á Tyrkjum. Grikkir
hafa allmikinn her, 144,000 manns,
vel húinn að vopnum og klæðuro. Og
allstaðar að streyma menn til Grikk-
lands til að ganga fríviljugir í lið með
peim. Erá Ameríku er sagt að sé
kornið fyrsti skipsfarmurinn með 1000
Grikki, sem flýta sér heim til að berj-
ast fyrir fósturjörðina, og von á fleir-
um. Frá ítaliu er mælt að 10,000
fríviljugir séu komnir, og úr öllum
löndum í Evrópu koma menn hópum
saman í sama txlgangi. Og fé prýtur
Grikki ekki fyrst um sinn. p>að er
mælt að Grikkir eigi sjaldan skilding
til að borga skatta með, en nóg. peg-
ar um stríð er að ræða. Leynifélag
cdtt á Grikklandi, sem len«i hefir búizt
við ófriði, kvað eiga 18 milliónir franka
í sjóði, og verður konungi sent pað
fö um leið og ófriðurinn byi’jar. Eá-
tækir Gi’ikkir í Rumeniu hafa sent
heiin 500,000 franka. Grikkir í Lond-
on og Konstantinopel hafa sent 6
milliónir franka, og auðmaður eion
grískur á Egyptalandi hefir skrifað
og heitið að senda 50 milliónir franka
undir eins og stiiðið byrjar.
Herlið beggja pjóðanna stendur
vígbixið við landamæri jpessalíu,, og er
ekki nema 1 míla á rnilli. En Tyrkir
eru sagðir ólíkt lakar undir ófriðinn
búnir en Grikkir. Lausafregnir segja,
að Grikkir muni hafa eyðilagt eitt-
hvað af járnbrautum Tyrkja.
Geoi’g konungur hefir einn ráðið
öllum aðgjörðnm Grikkja, og er hann
nú svo ástsæll af pc-gnum sínum, að
fá dæmi munu til með konunga nú á
aögum. Hann segizt aldrei hafa treyst
neinni liðveizlu frænda sinna. en ein-
ungis haft rétt sinnar pjóðar og eymd
bi’æðra peirra fyrir augum, og kveðst
aldrei láta undan ógnunum stórveld-
anna. Er nú viðbúið að lokað verði
öllum höfnum á sjálfu Grikklandi, og
lýstur pá upp ófriönum. En nú er
epiir að vita, hvort stórveldin verða
öll sammála pegar til stórræða kemur.
Ottast mai’gir, að samkomulagið verði
ekki sem bezt íneð hermönnum allra
pessara pjóða, sem eldd eru hver ann-
ari vinveittari en t. d. Frakkar os
f>jóðverjar. fað hefir ekki pótt góð-
ur fyrirboði, að sama dag og ping
Frakka sampykkti aðgjörðir utanríkis-
raðgjafans, sprakk fallbyssa á einu
herskipi Rússa við Krítey, og varð
15 mönnurn að bana og særði jafn-
marga, og flaut allt pilfarið í blóði
og heilaslettum.
En nú er eptir að vita hvernig Eng-
lendingum verður við pá fregn, sem
fréttaritari „Berlingske Tidende11 flutti
23. marz, og telegraferuð var til Sta-
vanger daginn sem Egill fór paðan:
Að Rússar hafi gjört samning við
Tyi’ki og heitið peirn að peir skyldu
halda öllum sinum löndum óskertum,
mót pví að peir lAti Rússa fá ein-
hverja eyju í Miðjarðarhafi, og Apos-
höfða og nesið par I uring. Yæri pá
Rússum orðinn greiður gangurinn um
Miðjarðarhaf og Krim-striðið með öll-
urn pess hlóðsútheilingum til einskis,
fyrst Rússar væru pá ekki lengur inni-
lokaðir í Svartahaíinu. Efsatter, pá
mega petta heita blóðgjöld, sem Rúss-
ar hafa beiðzt eptir.
Hætt er við, að stjórnir Evröpu
verðx ekki fastar í sessi eptir pessar
aðgjövðir. A Englandi hefir frjáls-
lyndi flokkurinn baldið hvern fundinn
á fxetui’ öðrum, til að skora á stjói’n-
ina að taka aðra stefnu, og á sein-
asta fundi, afar-fjölmennum, var sam-
pvkkt áskorun til stjómarinnar i pessa
átt, en ráðaneytisforsetinn, Salisbury,
neitaði að taka á móti henni og leyfði
ekki sendimönnxxnx að tala við sig.
Tyrkjastjórn heíir sent stórveldun-
um pakkar-ávarp fyi’ir drengilega fram-
komu peirra!
Vonandi er, að ekki komi til pess,
að stórveldin ráðist beinlínis á Grikki,
en ef pað skyldi verða, pá væri unnið
lxið mesta og svívirðilegasta iííðingsverk
vorrar aldar.
I öllum löndum í Evrópu er rödd
pjóðanna með Grikkjum. Hin fræga
franska leikkona, Sara Bernhardt, lék
á leikhúsi sínn í París einn nafnfræg-
ann sorgai’leik, og gaf allan inngöngu-
eyrinn tii Grikkja, og var pað stórfé.
Sandiheria Gnkkja pakkaði henni á
sjálfu leiksviðinu í nafni konungs síns
fyrir gjöfina, og krýndi hana lárviðar-
kranzi.
þetta hlýtur að vera mikill sorgar-
og áhyggjutími fyrir hin öldruðu kon-
ungslijón .or. Sést nú bezt, að ekki
er allt unnið, pó völd og metorð hafi
börn peirra pegið í ríkum mæli. Köld
er jafnan mága-ástin, og svo pykir
rætast uú. Georg Grikkjakonungúr
er móðurbróðir Rússakeisara, og mágur
ríkiserfingjans á Englandi. Hrottning
hans Olga, er og náskyld Rússakeisara;
og tengdadóttir hans, Soffxa, kona krón-
prinsins, er systir pýzkalands-keisara,
senx mest hefir æst upp bin stórveldin
á móti Grikkjnm.
„Bi’æpr muno berjaz
ok at bavnum verpa,
muno systrúngar
sifjxxm spilla“.
(Yöluspá).
Seyðisfirði, 8. apr:11897.
Tíðarfarið. pað sem af er pessari
viku hefir verið píðviðri, svo snjór hefir
töluvert sigið.
Fiskiaíii er nú sagður kominn undir
Bjargi, og hafa fleiri bátar róið af
Eyrunum og fiskað vel, og einn bátur
fengið hleðslu.
Consert sá, er cand. theol. Ge>r
Sœmundsson hélt í Bindindishúsinu á
sunnndagskvöldið p. 4. p. m., var, eins
og vænta mátti, hin bezta og unaðsam-
legasta skemmtun. ]Jað er kunnugra
en frá purfi að segja, hvilíkur lista-
söngmaður Geir Sæmundsson er, cnda
bar pessi Consert af öllum peinx skemmt-
unum, er vér höfum séð hér, einsog
gull af eiri.
Af lögum peim, er cand. Geir söng,
skulum vér sórstaklega nefna: „Eri-
thjofs lycka“, „Vaarsang i Höst“, „Om
dagen ved mitt Arbete“, „Omjag var
kung“, „Draum hjarðsveinsins“, „I
Skoven fíyver Glenten om“, „Silde
den aften“ og síðasta lagið: „Regnen
den regner“, sem kom tilheyrendunum
til að ærast af fögnuði og lófaklappi.
|>að, sem einkennir söng cand. Geirs,
42
„Nxi, nú, og petta enx skildingarnir fyrir pau?“
„Jú, jú, eg er dá-laglegur okurkarl!“
Eg faðinaði Swiatecki að mér og óskaði honum hjartnnlega til
hamingju, og svo sagði hann mér aila söguna af kaupinu á málverki
hans:
„J»egar pú varst farinn á stað i dularbúningi pínum, pú kom
hér upp til min ókunnugur maðui*, er spurði mig að pví, hvort eg
- væri Swiatecki. Eg svaraði houum:
„Hver grefillinn ætti að vera pví til fyrirstöðu?“ og hann hélt
pannig áfram sanxtalinu:
„Eg hefi séð málverk yðar, og langar til að kaupa pað“. En eg
svaraði:
„Já, gjörið pór svo vel, en eg vil pó fyrst láta yður vita pað,
pxílikt asuastykki mundi enginn kanpa, nema sá, sem sjálfur er
asni“, hverju hann svaraði pannig:
„Asni er eg nú ekki sjálfur, en eg hefi gaman af pví, að kaupa
málverk eptir asna“.
„Ja, pér urn pað“, svaraði eg, og svo spnrðí hann mig unx
verðið.
„Hvað kemur pað mér við?“
„Eg vil gefa yður pessa upphæð“.
„þér eruð alveg sjálfráður um pað!“
„Svo fékk hann mér peningana og nafnmiða sinn, Bialkowski,
Dr. nxed. — og fór síðan sína leið. Og eg er svivirðilegur okurkarl,
pví verður aldrei neitað“.
„Lengi lifi líkin píu! Giptu pig nú Sviatecki!“
„Eyr skal eg hengja nxig. . . . gn pag verður aldrei útskafið,
að eg er sá svívirðilegasti okurkarl!“
XVI.
Svo fór eg um kvöldið heirn til Susloxvski. Eg fékk Kazíu til
pess að setjast í sofa hjá mér útí horni í dagstofunni.
Erú Susloxvska sat við borðið, og saumaði par við lampann eitt-
Sú þriðja. 39
Til allrar hamingju var máltíðinni nú lokið.
Við gengum niður í aldingarðinn, par sem eg útti að syngja
nokkrar vísur fyrir pær.
Mér kom nú petta reyudar ekki sem bezt, pareð eg vildi miklu
heldur kasta stafkarlsgerfinu og sýna Helenu mig í allri minni dýrð,
en leika á lxörpu fyrir hana senx gamall stafkarl. En hér var engin
undanfærzla.
Eg settist við girðinguna undir kastaníutré, par sem sólargeisl-
arnir gægðust í gegnum laufið og mynduðu ljósar rákir á grasinu.
I hvert skipti sem vir.durinn hreyfði við lauiinu, pá titruðu pessir
sólskirxsblettir, hurfu, og komu sem leiptur aptur. Aldingarðurinn
var svo stór, að eigi heyrðist til hávaðans útá götunum, og svo dró
dálítill gosbrunnur úr skarkalanum. f>að var fjarska heitt, og grá-
titlingarnir nenntu valla að deila s(n i milli í pessurn hita. Allt var
kyrrt.
Eg tók eptir pví, hve ágætlega við hefðum litið út á málverki,
par sem við vorum parna x hinurn fagra aldingarði, milli hinna grænu
trjáa í sólskinsrákunum, hjá gosbrunninum, og svo pessir jmdislegu
kvennmenn í fjarlægð nxeð hinn gamla hörpuleikara fyrir framan
sig. Betra tækifæi’i gat málari ekki kosið sér.
Eg varð alveg gagntekinn og hritínn af 811 u pessu og fór nú að
spila og syngja.
Evu, sem leikkonu og Helenu, sem ættaðri fra Ukraine, pótti
mikið koma til söngs nxíus, og eg var frá mér numinn af að horfa
á hinar fríðu konur.
Helena hlustaði gagntekin á söng minn, og eg sá á svip henn-
ar, að hún var mjög hrifin og innilega glöð.
En hvílíkur munur var ekki á Helenu og stúlkunum frá Ukraine,
senx koma til YVarschaxx til pess að skemmta sér á undan föstunni,
og ætla að gera útaf við pann senx danzar við pær, með unitali um
pað, hvað pær langi heim aptur, pó eg hafi reyndar sannspurt pað,
að pær mundi eigi fara pangað óbxxndnar frá föstuinngangsskemmt-
ununxxm í Warschau.
Helena hlustaði á mig og hneigði jafn-harðan höfði eptir söngn-
um og sagði Evu frá pví, að hún pekkti kvæði mín. Hún raulaði