Austri - 11.11.1897, Blaðsíða 2

NR. 31
AU8TBI.
122
lokið á pingmennsku peirra: ,.að þcir
hafl flœmzt í ráðleysi sinn 1 hvora
áttina og alið þvaðrið, rifrildið og
hringsölið, til þess að eyða fé og
kröptum þjóðannnar“.
Og pessa'fpingmenn hafa kjósend-
nrnir hvað eptir Jannað endurkosið sem
sína beztu og vitrustu ipenn til þing-
setu. pykir kjósendunum engu vert
að lauha svo glæsilega lýsingu á
þeim og þingmönnum þeirra? Ætli
ritstjóri Bjarka, meðfram því að níða
Austra og ritstjóra hans, — sé kom-
inn hingað til að ata sauri vora beztu
menn, og heimska alþýðu, í þeim lofs-
verða! tílgangi að fella þá frá þingsetu
og koma Valtýsliðum í stað þeirra á
þing? ]?á mnn nú eigi bresta atvinn-
una, er dr. Valtýr er orðinn ráðgjafi
vor i ríkisráðinu, því það er einmitt á
þvílíkum mönnum, sem ritstj. Bjarka,
er hann mun hafa mesta þörf? Enda
voru sögð nóg fyrirheit i þá átt áal-
þingi í sumar.
það er líklega frágangssök að koma
vitinu fyrir ritstj. Bjarka um það, að
við Valtýsfrv. verði að áliti ráðgjaf-
ans bundinn endi á stjórnarbaráttuna.
Landshöfðingi segir þó í bréfi sinutil
ráðgjafans 20. des. 1895, að stjórnar-
skrárþrefið muni verða úti, ef þings-
ályktunartillagan yrði staðfest; og það
er svo sem auðvitað, að ráðgjafinn
gengi aðeins að nokkurri breytingu
með því eina fororði. fað er sá skil-
máli er þessi óverulega, já skaðlega
stjórnarskrárbreyting dr. Valtýs stend-
ur og fellur með frá sjónarmiði ráð-
gjafans og Dana, sbr. bréf ráðgjafans
til landshöfðingja 29, mai þ. á.
En annars stendur Bjarki og Austri
á svo ólikum grundvelli í stjórnarskrár-
málinu. að það er einskis samkomu-
lags að vænta, þar ritstjóri Bjarka
heldur fram innlimun ísl. mála í hið
danska ríkisráð, undir ráðgjafa, er
dæmist af denskum dómstóli; en
Austri alinnlendri sljjórn, með inn-
lendum landstjóra, innlendum ráð-
fjofum, með ábyrgo fvrir alþingi, og
æmist þeir af landsaómi.
Að öðru leyti vísum vér ritstj. Bjarka
til álits framsögumanns Valtýsfrv. í
efri deild, um setu ráðgjafaus í rík-
isráðinu, er prentað er hér að framan.
„Dæmi nú allir menn um, hvor stjórn-
in er innlend í raun og sannleika“.
J>að lítur út fyrir það, að ritstj.
Bjarka sé tamast að eiga við aptara
hluta manna. Nýlega þótaði haun því,
að feta 1 fótspor Halldórs sál. böð-
nls í Bangárþingi, og rassskella al-
þingismenn! og nú rennir hann hýru
auga til bakhluta ritstj. Austra; og
er hann víst vanastur þeirri aðferð-
inni. En hvað viðureign vora Jóns
Olafssonar snertir, þá könnumst vér
eigi við, að hann eigi neitt hjá oss;
ep það gleður oss, gð svo merkur
maður, sem Jón Olafsson, hefir tölu-
vert nálgast skoðanir vorar á Vestur-
förunum, er þá var deiluefni okkar,
eptir langa reynslu og dvöl hans í
Vesturheimi; og eigi munum við erfa
þau orð, er þá féllu, hvor við annan,
og sízt íáta það skilja fylgi okkar nú
að réttu máli, þó einhver óþokkinn
kynni að ætla sér að nota það til þess.
J>að er leiða axarskaptið meðal
margra, hjá ritstj. Bjarka, að vera
svo grænn í rithætti nútímans, að vita
eigi svo mikið sem það, að allir heims-
ins ritstjórar tala í fleirtölu í rit-
stj<)rnargreinum sínum, og þann sið
háfa nú og tekið upp margir ritstjór-
ar landsins. Oss finnst, að ritstj.
Bjarka gæti „japlað“ þessa tízku eptir
Austra, íeigi síður en svo margt annað.
l>að rír vel, að ritstj. Bjarka játar
nú, að harm hafi ráðizt á oss að fyrra
bragði og saklausa, en honum var sjálf-
rátt að hrúga eigi saman í grein sinni
öllum þéim óbótaskömmum og háðs-
glósum «m saklausan mann, hefði hon-
um verið annara um málefnið en að
ófrægja oss. Og enginn óvilhallur
maður raun álíta það styðja neitun
hans á því, að sá orðasveimur sé sann-
ur, að hann væri leigður hingað upp
til að reyna að eyðileggja Ai.stra, —
að hann leggur einmitt nú oss, einan
blaðamanna þeirra, er ritað hafa gegn
Valtýs frv., í einelti, með þeim illyrð-
um og bríxlum, er því betur er leitun
á í ísl. blaðamennsku.
En því ódrengilegri er þessi árás
ritstj. Bjarka á oss að fyrra bragði
og saklausa, sem við höfum áður bund-
ið það fastmælum með okkur, að fara
eigi í persónulegar skammir, og geng-
um vér því nauðugir, en þó til neydd-
ir, útí deilu þessa.
Ritstj. Bjarka er guð-velkomið að
álíta að hann gíni yfir allri speki; svo
er jafnan dómur óviturra manna um
sjálfa sig, og á ritstj. þar sammerkt
við Sölva heitinn Helgason. En svo
eru hyggindi sem í hag koma, og það
er nýtt, ef skáldin séu hyggnari og prak-
tiskari en fólk er flest. En hvor okkar
sé betri og hyggnari ritstjóri, ber
okkur ekki sjálfum um að dæma. En
ef ráða má af endursendingu Bjarka
og uppsögnum blaðsins í stórum stíl,
lítur svo út, sem sá dómur alþýðu
gangi eigi ritstj. Bjarka í vil.
Bjarki þarf ekki að vera að tjá les-
endum sínum frá því, að hann fyrir
sakir heimsku og fáfræði hafi orðið
undir í deilunni við Austra og liggi
nú i forinni, og sendi þaðan saur á
mótstöðumanninn; því lesendur Bjarka
sjá nú dável sjálfir ásigkomulag blaðs-
ins og ritstjóra þess.
Útskript
úr gjörðabók sýslunefndar Suður-
Múlasýslu, af aukafundi
29. septembermán. 1897f.
—o—
Ár 1897, dag 29. sept. hélt sýslu-
nefndin í Suður-Múlasýslu aukafund á
Egilsstöðum á Völlum, og mættu þar
allir sýslunefndarmenn úr sýslunni,
nema sýslunefndarmaður Reyðarfjarð-
arhrepps, sem tilkynnt hafði forföll.
Oddvití setti fundinn, og var skrifari
kosinn, síra Magnús Bl. Jónsson í
Vallanesi.
Kom þá til umræðu:
1. Oddviti tilkynnti fundinum amts-
bréf, dags. 23. júlí þ. á., sem hafði
að innihalda athugasemdir amtsráðs-
ins, við sýsluvegasjóðsreilminginn 1896.
Fól fundurinn oddvita að svara at--
hugasemdum þessum.
2. Oddviti tilkynnti fundinum amts-
bréf, dags, 23. júlí þ. á., innihaldandi
athugasemdir amtsráðsins við útskript-
ir af sýslufundargjörðum úr sýslunni
1896—97. Fól fundurinn einnig odd-
vita að svara athugasemdum þessum.
3. Oddviti tilkynnti fundinum amts-
bréf, dags. 23. júlí þ. á., innihaldandi
athugasemdir amtsráðsins við sýslu-
sjóðsreikninginn 1896. Fól fundurinn
oddvita að svara uppá athugasemdirnar.
4. Oddviti lagði fyrir fundinn til
umræðu amtsbréf, dags. 24. júlí þ. á.,
viðvikjandi breytingu á ytirsetukvenna-
umdæmum í sýslunni. pó fundinum
þyki takmörk umdæmanna nægilega
skýrt fram tekin áður, þá vill hann,
til þess að fyrirbyggja misskilning,
telja upp öll umdæmi sýslunnar, eins
og þau áttu að vera eptir samþykkt
sýslunefndarinnar á fundi 28.—29.
apríl þ. á., og eru þau þessi:
1. Mjóafjarðarumdæmi, Mjóafjarðar-
hreppur. 2. Norðfjarðarumdæmi,
Norðfjarðarhreppur. 3. Vöðlavíkur-
umdæmi, Vöðlavík öll, útsveit norðan
megin Beyðarfjarðar að Hrafná, sem
er á milli Helgastaða og Breiðuvíkur,
og útsveit sunnanmegin Reyðarfjarðar
frá Vattarnesi til pernuness incl. 4.
Eskifjarðarumdæmi: Frá Hrafná inn
eptir, kringum Eskifjörð að Hólma-
hálsi. 5. Reyðarfjarðarumdæmi: Frá
Hólmahálsi kringum Reyðarfjörð að
íerunesi incl. 6. Fáskrúðsfjarðarum-
dæmi: Fáskrúðsfjörður frá Kolfreyju-
stað að Hafnarnesi incl. 7. Stöðvar-
fjarðarumdæmi: Frá Gvendarnesi incl.
kringum Stöðvarfjörð að Hvalsnesskrið-
um. 8. Breiðdalsumdæmi: FráHvals-
nesskriðum um allan Breiðdal að
Streiti incl. 9. Berunessumdæmi:
Berunesshreppur. 10. Djúpavogsum-
dæmi: Hálsþinghá og Hamarsdalur að
Melrakkanesi. 11. Alptafjarðarum-
dæmi: Frá Melrakkanesi að Lónshciði.
12. Skriðdalsumdæmi: Skriðdalshrepp-
ur. 13. Vallaumdæmi: Vallahreppur.
14. Eiðaumdæmi: Eiðahreppur.
5. Utaf bréfi þar að lútandi, frá
sýslumanninum í Norður-Múlasýslu,
fól fundurinn oddvita sýslunefndarinn-
ar að undirskrifa fyrir hennar hönd
skrautritað þakkarávarp frá báðum
Múlasýslum, til Meistara Eiríks Magn-
ússonar, í tilefni af framkomu hans í
fjársölubannsmálinn.
6. Skólastjóri Jónas Eiríksson á
Eiðum lagði fram reikning yfir prent-,
kostnað á markaskrám fyrir sýsluna,
með einu fylgiskjali. R-eikningurinn
var samþykktur og fól fundurinn odd-
vita, að borga Jónasi mismuninn, 8
kr., úr sýslusjóði.
7. Fundurinn fól oddvita að sækja
til landshöfðingja um 15,000 krónur
af vegabótafé, til þess að gjöra við
þjóðvegi í sýslunni, sem eru alveg for-
fallnir á stórum svæðum, og sumstað-
ar alls ekki til.
8. Kom fram beiðni frá hreppsnefnd
Norðfjarðarhrepps, um leyfi til að
taka 120 króna lán uppá hreppinn til
að borga með áfallna skuld. Neitaði
fundurinn með þorra atkvæða beiðni
þessari.
9. Fundurinn finnur sárt til þess,
hve þessi sýsla hefir orðið út undan
víð flestar ijárframlögur, og framgang
nauðsynjamála á siðasta þingi, og
lýsir sérstaklega megnri óánægju yfir,
að ekki skuli sjást, að annaðeins nauð-
synjamál, eins og vitabygging á Aust-
urlandi hafi komið til tals á þingi.
10. Var tekið fyrir útsvarskærumál
síra Magnúsa.r Bl. Jónssonar í Valla-
nesi, sem frestað var á síðasta fnndi,
samkvæmt þá gjörðri ályktun. Eptir
að sýslunefndin hafði nú á ný tekið
málið fyrir og kynnt sér ástæður kær-
anda og verjanda, komst hún að þeirri
niðurstöðu, að útsvar síra Magnúsar
skyldi lækkað um 60 fiska. Samþykkt
með 6 móti 4 atkvæðum.
11. Utaf fyrirspurn þar að lútandi
frá sýslunefndarmanni Berunesshrepps
lýsir fundurinn því skýlaust yfir, að
það sé vafalaust skylda hreppsnefnd-
ar Berunesshrepps að sjá um, að for-
svaranlega séu smalaðar afréttir hrepps-
ins. Og skyldu lireppsmenn ekki hlýða
nefudinni, verður gengið að þeim sam-
kvæmt fjallskilalögunum.
12. Samþykkt var að borga 30 krón-
ur fyrir fundarhald þetta, og að birta
hann í dagblaði.
13. Samþykkt að halda næsta (vor)
fund á Búðareyri við Beyðarfjörð.
Fleira kom ekki til umræðu.
Fundarbók upp lesin og var ekkert
við hana að athuga.
Fundi því slitið.
A. V. Tuliníus.
Sigurður, Einarsson. Sveinn Sigfússon.
Guðni Árnason. Antoníus Björnsson.
1>. J. Halldórsson. Bened. Eyjólfsson.
B. Stephánsson. Jón Finnsson.
Jónas Eiríksson.
Magnús Bl. Jónsson.
* *
*
Rétta útskript staðfestir.
Skrifstofu Suður-Múlasýslu,
Eskifirði, 8. oktöber 1897.
A. V. Tuliníus.
Log fyrir presta og sefnuði (li-
thurgisk Musik) við hátíðasöngvana og
vvöldsöngvana eptir hinni nýju fyrir-
íuguðu handbók presta, er nú síra
Bjarni forsteinsson á Siglu-
firði að semja, eptir áskorun biskups
og handbókarnefndarinnar, og er það
íið mesta vandaverk, og gleðilegt, að
vér ekki þurftum að leita til útlanda
til þess að fá því lokið, og vita það
í höndum hins hæfilegasta söngfræð-
ings landsins. Yerður tilhlðkkun að
fá að sjá það, er prestur hefir lokið
því vandastarfi.
Psntunarfólagsfundur var haldinn
að Hafrafelli í Fellum þ. 5. m. Var
fundurinn vel sóttur af deildarstjórum
félagsins o. m. fl. Félagið hafði grætt
rúmar 6000 kr. síðasta reikningsár, og
ákvað fundurinn með öllum samhljóða
atkvæðum, að halda pöntunarfélags-
skapnum áfram. Reikningar voru sam-
þykktir og laun pöntunarfélagsstjóra
Snorra Wiium, færð upp um l/a°/0,
nefnil. uppí 4°/0 alls, af úttekinni vöru,
nema peningum, en hann kostar og
sjálfur alla afhendingu. Rætt var lengi
um, hvort flytja skyldi pöntunarfélags-
húsin úr stað, og var meiri hluti fnnd-
armanna á því, að þau skyldu vera
kyr á sama stað, en þó var endilegri
ályktun frestað í því máli sem og ný-
byggingunni, þar til fengið væri álit
lánardrottna félagsins um málið.
í félagsstjórnina voru kosnir: síra
Einar .Tónsson, Snorri Wiium og síra
Björn þorláksson.
Fjársalan hefir gengið fremur örðugt
í útlöndum í haust, sem vonlegt var, þar
þetta var byrjun á nýjum mörkuðum.
Verst gekk salan á Frakklandi, því
þar reyndust kaupendur þeir óþokk-
ar, að þeir bæði sveltu féð og gáfu
því ekkert að drekka, um lengri tíma,
svo Vídalín varð að leita aðstoðar
yfirvalda; og verður að öllum líkind-
um mál útúr prettum kaupendanna
þ:rr. Sá fjárfarmur var úr Suður-
Þingeyjar- og Eyjafjarðarsýslum, er
til Frakklands fór, og fæst víst ekki
mikið meira en 10 kr. fyrir kindina
til jafnaðar, að frádregnum öllum
kostnaði. Féð úr pöntunarfélagi Fljóts-
dælinga seldist að frádregnum kostn-
aði á 11—12 kr., og var það selt í
sóttvarnarhaldi á Englandi, og er það
þó nokkuð betra en slátra því hér.
Og svo er aðgætandi, að skipið hafði
eigi nema hálffermi.
Bezt seldust fjárfarmarnir frá Norð-
ur-J>ingeyjarsýslu og af Sauðárkrók,
um 13l/2 kr. kindin, að frádregnum
kostnaði.
Húsbruni varð um hábjartan dag,
síðast i f. m., að Hesteyri í Mjóaiirði,
þar sem íbúðarhús útvegsbónda Ólaí's
Guðmundssonar, brann á skammri
stundu til kaldra kola, en bjargað varð
ílestum innanstokksmunum. Ekki vita
menn um uppkomu eldsins, er allt í
einu blossaði út um báða gafla húss-
ins, og varð eigi slökktur.
Hús og munir voru vátryggðir, í
„Nye danske Brandforsikringsselskab“,
hjá herra Stefáni Th. Jónssyni.
Seyðisfirði 11. nóv. 1897.
Tíðarfar er alltaf hið blíðasta, og
hvergi farið að gefa fé, sem jafnvel
fitnar nú í þessu blíðviðri.
Drukknan. Ákaflega snöggt hvass-
viðri gjörði hér 4. þ. m.; voru þá
nokkrir bátar á sjó, og komust allir
að, nema bátur J ó n a s a r útvegs-
bónda Olafssonar á Skálanesi,
og er hann talinn farinn með öllum
þrem mönnum. feir, sem drukknuðu
með Jónasi, hétu: Jón Ólafsson, bróð-
ir Jónasar, og Jóhann Halldórsson,
ættaður úr Vestur-Skaptafellssýslu.
„Yaagen“, skipstj. Haugeland, fór
héðan suður á Firði 8. þ. m,, og átti
að fara þaðan til útlanda og koma
hingað upp aptur fyrir jólin. Með
skipinu sigldi kapteinn Endresen.
„Colibri“, leiguskip stórkaupmanns
Thor E. Tulinius, kom hingað 7. þ.
m., með töluvert af vörum til Pönt-
unarfélagsins og kol til V. T. Thostrups-
verzlunar, sem var mikil þörf á, þar
engin verzlan hafði liér kol, nema
Gránufélagsverzlunin.
Með skipinu. sem fór héðan í gær
suður, voru þeir konsúl Carl Tulinius,
kaupm. Sveinn Sigfúss. og Gísli Hjálin-
arsson, síra Jón Guðmundsson og bú-
fræðingur Júlíus Olafsson, er hafði
fylgt pöntunarfélagsfénu úr Norður-
þingeyjarsýslu til Englands. — Sýslu-
maður Jóh. Jóhannesson og læknir
Kristján Kristjánsson fóru með “Co-
libri’* til Eskifjarðar.
Sildar- og flskiafli var í gær sagð-
ur kominn góður á Mjóafjörð; höfðu
fengizt 1200 sildir í 2 net frá Haga.
Fundið lík. Lík Margrétar Guð-
mundsdóttur, er varð úti síðastliðinn
vetur á Fjarðarheiði, fannst nú loks
9. þ. m. á austanverðu Kötluhrauni.