Austri - 29.10.1898, Qupperneq 2

NR- 30
Á tJ S T R I
118
Jarðarför Otto Wathnes fór fram
í fríer frá húsi hins látna, er tjaldað
var inuan með svörtu, en líkkistan
sjálf alpakin blómsveigum, og silfur-
kross á frá ættmönnunum, en silfur-
krans með krossi innan í frá Seyðis-
fjarðarkaupstað.
Eptir að sunginn var sálmur úr hinni
norsku sálmabók, hélt sóknarprestur-
inn, síra Björn J>orláksson, hjartnæma
húskveðju á dönsku, og var pví næst
sunginn annar norskur sálmur og lík-
kistan síðan borin út og nokkra leið
inneptir veginum, en síðan ekið alla
leið til hins nýja grafreits fram með
Ejarðará.
Á veginn var stráð lyngi alla leið.
Brúin yfir Ejarðará var alskreytt
blómum og svörtu líni, og á miðri
brúnni var reist tignarhlið og í pví
mátti lesa: 0. W.jkjære Ven, farvel!,
og var pað fagurlega gjört úr blóm-
svcigum, en yfir hliðinu blöktu prír
fátiar: hinn danski, íslenzki og norski.
Við brúnajjstansaði líkfylgdin, og var pá
sungið hið fagra kvæði eptir ritstjóra
l>orstein Erlingsson er hér fer á eptir:
Lag: Yderst mod Norden.
J>ökk fyrir, Wathne, að pú komst
til lands,
pökk fyrir austræna blæinn;
pér iylgdi hamingja’ ins prekvarða
manns,
pú áttir fegurstan daginn.
Longi mun bjarminn af brúninni hans
útvið sæinn.
Eallið er merki pitt, fullhuginn mær —
fræknastur okkar í stríði.
Einu vanstu sigur, sem enginn vor fœr —
ættjarðar framtíð og prýði! —
J>ess vegna ljóma’ yfir leiði pitt slær
upp frá víði.
Sárt er nú hjartað — og sóliu hans er
sígin í hafdjúpið alda.
]par var að leita ef pér eða vér
purftum á drenglund að halda;
pví hneigir lotning vor líkinu’ hans
liér —
hinu kalda.
Sjaldan svo frækinn, svo fágætan mann
færðan til crafar vér sáum.
Eár varð hér sárara syrgður en hann,
syrgður, af háum og lágum.
Hvíldu pá, ættjörð, höfðingja pann
— einn af fáum.
Við gröfina hélt sóknarpresturinn
snjalla ræðu, og vígði síðast kirkju-
garðinu, áður en kistan var látin síga
ofan í grötiua, sem stendur á hæð í
miðjum grafreitnum.
Nær hálft fimmta hundrað manna
var viðstatt jarðarförina.
Veður var hið fegursta, og fór sorg-
arathöín pessi fram svo sem hinum
látna höfðingja sæmdi.
ÚTLEÍÍDAR FRETTffi.
—o—
Danmgrk. l)auði Lovísu drottuingar
hafði aðborið p. 29. f. m. en ekki 27.
septhr. eiusog sk.ipstjóranum á fjár-
iiutnigsskipinu, „Nordmand" sagðist
frá. Voru pað andprengsli uenr pjáðu
hann niezt upj)á síðkastið, en pó treynd-
ist iífið furðanlega lengi með hinni
háöldruðu drottningu, og bjuggust allir
við uiuskiptunum fyrri en pau urðu,
og drottning var sögð dauð inní Kaup-
manuahöfn áður en hún lézt. Var einn
ritstjóranna svo fljótráður að setja lát
drottningar letrað á spjald í skrifstofu-
glugga sínum, kvöldið áður en hún dó.
Konungi og ættmönnum peirra hjóna
var sýnd mikil hlutteknig i harmi peirra
af hinni dönsku pjóð, og var ákveðið
að halda skyldi landssorg í viku, og
svo miklu var eytt í kransana, að öll
viðeigandi blóm í pá gengu upp, og
varð að fá pau alla leið sunnan frá
Parísarborg, og var hið algenga verð
á líkkransi 25-- 100, en uiargir miklu
dýrari.
Landssorgarvikuna sáust ekki aðrir
litir í gluggum kaupmanna k álnavöu
en sorgarlitirnir, hvítt og svart, og
hvergi voru pá viku leiknir sjónleikir
eða viðhafðar aðrar opinberar skemmt-
anir.
Jarðarför drottníngar fór fram p.
15. p. m. Hafði drottning svo fyrir-
mælt, að hana skyldi grafa með sem
minnstri viðhöfn og eigi fara með lík-
ið til Kaupmannahafnar, heldur flytja
pað beinaleið fráBernstorf til Hróars-
keldudómkirkju, par sem konunga graf-
irnar eru, og pótti höfuðstaðarbúurn
pað leitt að fá ekki að taka pátt í
útförinni. Skriptafaðir konúngs, stipts-
prófastur Paulli hélt húskveðju á
Bernstorf og síðan bar konúngur sjálf-
ur með sonum sínum og tengdasonum
líkkistuna útáð vagni peim er ók henni
til járnbrautarinnar; en 100 hefðar-
konur stráðu blómum á veginn.
í Hróarskeldu báru hinir sömukist-
una af járnbrautarstöðinni oginní dóm-
kirkjuna, par sem dómkirkju prestur
Poulsen hélt stntta hæn, og síðan söng
hinn ágæti söngvari Símonsen kveðju-
sálm, og var líkkistan svo sett á sinn
stað í kouúngagröfunum í dóinkirkjunni.
Konungur Kristján IX. bar sig
furðu vel eptir svo mikla sorg, og var
farinn aptur að ríða og aka út að
venju og halda ráðgjafastefnu.
Landspingismannakostningar voru nú
ura garð genguar, og töpuðu hægrimenn
eitthvað 2—3 sætum í landspinginu,
sem varla getur mikið breytt hinni
fyrri apturhaldsstefnu landspingisins.
Ríkisdagurinn var settur í byrjun
p. m. að vanda, en engin sérlega
merkileg lög eru lögð fyrir pingið
ennpá, nema fjárlögin, er ákveða tekjur
ríkisins kr. 68,192,192., en útgjöidin
kr. 67,970,911., og verður pá áætlaður
gróði ríkisins c. 190,000 kr., en hefði
orðið miklu meiri hefðu ekki j árnbrautir
landsins gleypt miklu meira fé en
peim var upprunalega ætlað, pvi eptir
hið voðalega slys í Gjentofte í fyrra,
pótti eigi annað hlýða en gjöra pær
sem bezt úr garði og öruggastar.
Bæjarstjórn Kaupmannahafnar á-
kvað núna síðustu dagana áður en
„Egill“ fór frá Höfn, að taka 15
millióna króna lán til ýmsra nýrra og
parflegra fyrirtækja í höfuðstaðnum.
Skraddari og fyrverandi sósíalista-
formaður P. Holm tézt snemma p. m.
í fangelsinu, og gjörðn sósíalistar út-
för hans með mikilli viðhöfn, og fyrir-
gáfu honum víst allar hans smásyndir,
enda liöfðu pær komið allpungt nið-
ur á honum.
Málsfærslumaður Larson, er lenti
í pessum óheppilegu jarðakaupum fyrir
bæjarstjórnina með P. Holm, er nú
orðinn líka veikur í fangelsinu, og mæltu
bæjarfulltrúarnir raeð pví að honum
væri sleppt úr varðhaldinu, að minnsta
kosti partil honum batnaði.
Svífijóð. Nú deila Svíar við Rússa
um eignarréttinii til Spítzbergen, en pó
fer pað mál allt fram í góðu enn pá;
en pað er gömul ætt á Rússlandi, er
pvkist gota sannað, að forfeður hennar
tiafi fyrstir fundið laudið, sem peir pvi
eigi með öllum rétti, eða að minnsta-
kosti Rússar, en ekki Svíar.
Nú bafa erfingjar Alfreds Nohels,
pess er gaf hinar mörgu milHooir kr
til ýmsra vísmdalegra og nytsamra rnála,
sætzt við skiptaráðendur búsins uppá
pað, að fá í smn hlut 1 millíon og 800
pús. krónur. og verða samt eptir einar
25 millíonir króna til hinna ýmsu á-
kvæða arfleiðanda í arfleiðsluskránni,
er áður hafa verið talin hér upp í
Austra.
fýzkaland, Keisarinn og drottn-
ing hans voru nú að leggja af stað
til Miklagarðs og Jerusalem til pess
að vera par við vígslu pýzkrar kirkju.
Eer keisari fyrst landveg suður til
Eeneyja, og paðan sjóveg á „Hohen-
zollern1" útí Miklagarð, parsem Sold-
án hefir hinn mesta viðbúnað til pess
að fagna sem sæmilegast pessum vini
sínum, sem alltaf hefir verið Tyrkjum
vinveittastur allra stórveldanna. Erá
Miklagarði halda svo keisarahjónin út
til Jórsala, og ætla sér að dvelja par
í Landinu helga í 17 daga. Leo páfa
XIII. er ekkert um pessa för keisar-
ans gefið, og hefir nýlega tekið pað
fram við frakkneskan pílagrimahóp, er
heimsóttu liann, að Erakkar væru 1
verndarar kristilegrar kirkju í Aust-
urlöndum; en Vilhjálmur keisari vill
með engu móti fá Erökknm í hend-
ur yfirráð hinnar nýju kirkju í Jeru-
salem, og hefir tilkynnt páfanum pað>
sem segir að Frakkar séu allt í fra
krossferða tímum löglegir verndarar
kristninnar í Austurlöndum, og fyrst
og fremst í Landinu helga.
Bismarck hafði ritað æfisögu sína í
33 heptum, og koma 2 pau fyrstu út
núna í nóvember.
Austurríki. Jpar litur út fyrir að
f’jóðverjar pori ekki lengur að halda
áfram gauraganginum á pinginu, af pvi
peir eru hræddir við að ráðaneyti
Thuns greifa muni pá taka til sinna
ráða, slíta pingi og fara pví fram í
endurnýjung samninganna við Ungverja,
er ráðaneytinu einu bezt líki.
Tyrkland. Stórveldin hafa uú öll,
nema pýzkaland, skipað Tyrkjum
burt af Krítey með allt sitt herlið
og leit helzt út fyrir að Tyrkir pyrðu
eigi annað að pessu sinni en hlýða.
Nikulás Rússakeisari heldur pví fast
fram, að Georg Grikkjaprinz verði
landstjóri á Krítay, og eru flest hinna
stórveldanna pví líka meðmælt, og verð-
ur pví líklega loksins sú niðurstaðan,
enda auka stórveldin Öll landher sinn
á Krítey, svo Soldán sér sér líklega
pann kost vænstan að láta petta líka
eptir tilmælum peirra.
Rússland. Finnland hefir hingað til
haft mildu frjálslyndari stjórn en önn-
ur lönd Rússaveldis, en nú vilja Rúss-
ar skerða sjálfstjórn Finna og innlima
Finnland alveg í hið rússneska ein-
veldi, og Pykir Einnum all-illt undir að
búa.
Eriðarfundurinn á Svisslandi, er hald-
inn hefir verið par síðasta árið, og
sóttur befir verið af fulltrúum flestra
löggjafarpingaNorðurálfunnar, hefir nú
ritað Nikulási Rússakeisara pakkará-
varp fyrír uppástungu hans um að
mínnka herkostnaðinn og leggja deilu-
mál pjóðanna í gjörðardóm.
Oll smáríki Norðurálfunnar hafa sem
vonlegt var tekið pessum tillögum
keisarans vel; og núhafa líka stórveld-
in öll tjáð sig keisara sammála í pví
efni, og verður líklega br.'iðum ákveð-
ið að halda sameiginlegan ríkja-fund
til pess að ræða málið, og komast að
einhverri sameiginlegri niðurstöðu til
pess að fá pví framgengt í vcrkinu.
Prakkland. Zola er enn pá erlendis
og var síðast á Svisslandi, og notuðu
óGuir hans sér af pvi og gjörðu fjár-
nám í hinum fágæta húsbúnaði hans
og listaverkasafni, og ætluðu að selja
pað til lúkningar skaðabótum og máls-
kostnaði, og neituðu annari borgun.
En pað uppboð varð eigi langt, pvi
forleggjari að bókum Zola bauð strax
í fyrsta númerið, skrifborð hans, 33
púsundir króna, og var pað nóg til
pess að fullnægja dómnum með.
Sá heitir Chanoine hershöfðingi, er
nú er orðiun hermálaráðgjafi Erakka,
og skipaði hann pegar 6 manna nefnd
til pess að segja álit sitt um, livort
rannsaka skyldi mál Dreyfusar að
ný.ju. En hún kom sér ekki saman um
málið, og vildu 3 rannsaka málið aptur,
en 3 neituðu pví; og var pví eiginlega
endurskoðun dómsgjörðaiina fallin. En
að svo komnu máli áleit ráðaneytið
Brisson, að pað hefði fríar hendur og
mætti sjálft skera úr, hvort taka skyldi
málið upp að nýju, og gaf ránauejdið
i einu hljóði athvæði með pví; og fer
nú niálið fyrir æðsta dómstól Erakk-
laúds, Cassationsréttirin, en ennpá var
óvíst, hvað par ftíundi verða ofan á.
Halda sumír að hæsti réttur muni
líta svo á, að fyrir í'ormgalla sakir liafi
eiginlega enginn reglulegur dómur
gengið í málinu og pví beri að kalla
Dreyfus pegar heim úr fangavist lians
á Djöflaeyjunni og muni pannig vilja
komast hjá pví að meiri vandræði
verði úr málinu.
En pessi úrslit mun Dreyfus varla
láta sér lynda, heldur krefjast algjörðs
sýknunardóms og stórkostlegra skaða-
bóta. fessu hefir hann jafnan haldið
fram í bréfum sínum til konu sinnar,
Lucíe Dreyfus, hins mesta skörúngs
og valkvendis, er heflr barizt sem hetja
fyrir pví, að sýkna manns hennar yrði
viðurkennd af dómstólunum. jpessi
bréf Dreyfus til konuunar eru nú kom-
in á preut, og sannfæra maun bezt
um sýknu mannsins, sein heldur varla
nokkur óvilhallur maður getur efazt
um, eptir að peir ofur.sti He'nry, sem
skar sig á háls í fangelsinu, og majór
Esterhazy, sern flúinn er tilEnglands,
hafa báðir játað að hafa ritað fals-
bréfin, sem felldu Deyfus fyrir her-
manna réttinuin.
Keisara- og koriúngaefni Erakklands
hafa nú ætlað að nota sér súndur-
lyndi og æsingar manna á Erákklandi
til pess að komast til valda, og stjórnin
skipað að taka pá hertogann aí' Orle-
aus og Yictor Napoleon, son prinz
Napoleons og Clothildar dóttur Yict-
ors Emanuels konungs, —. fasta, hvar
sem peir hittust á l'rakkLuidi, fyrir
öspekktartilraunir og laudráð, og leik-
ur grunur á pví, að sumir af hershöfð-
ingjum Erakka hafi lofað peim liðveizlu.
sinni.
Byrjað var að senija um friðlnrr
milli Bandaríkjanna og Spáuverja, í.
Parísarborg 7. p. m.
Verkfall mikið var byrjað nú á.
Erakklandi, og höfðu vegagjörðarmepn
íjöldamargir lagt niður vinnuna og.