Austri - 23.01.1899, Blaðsíða 1
Kernur út 3 á m&nuðí eða
36 bVóð til nassta nýárs, og
kostar hér á landi aðeins
3 lcr., erlcnclis 4 Jcr.
Gjalddagí 1. jtVí.
Oppsögn shrijteg lundin vii
áramót. Ógild nema hom-
in sé til ritstj. ýyrir 1. olitð-
ber. Auglýsingar JÖ'aura
línan, eða 70 a.hverþuml
dálhs og hálfu dýrava á 1.
síðu.
IX. AR.
Seyðisflrði, 28. janúar 1899.
NR. 2
árg. Áustra, fá sögu-
mfn Waðsins fyrir
2 síðustu árin ó-
keypis.
Andvirði AUSTRA geta
Austlendirgar skrifað inn v’ð allar
yerzlanir austanlands,
íingeymgar hjá Örum & WulíF,
Byfirðingar hjá Gránufélaginu og
I. Y. Havsteen,
Skagfirðingar hjá Gránufélagi og
Chr. Popp,
Húnvetningar hjá Jóhauni Möller
á Blönduós.
Strandamenn hjá R. Riis á Borð-
eyri,
Isfirðingar hjá Lárusi Snorrasyni
á Xsafirði,
Barðstrendingar, Dalamenn og Snæ-
feUingar við verzlanír Björns Sigurðs-
sonar,
Allar vestursýslur Suðurlandsins
hjá H. Th. A. Thomsen í Reylrjavík
og H. P. Duus í Keflavík,
Skaptfellingar hjá Otto Tuliníus í
Hornafirði.
Ekkert íslenzkt hlað gjörir kaup-
©ndunum {>vílikan hægðarauka með
borgunina.
Komið þvi í köpum og pantið
Austra sem fyrst!
Skapti Jósepsson.
Stórkaupmaður Jakob Gunn-
lögson, er fluttur úr Cort Adelers-
gade í Kiels Juelsgade nr. 14. Kjö-
benhavn K.
ÚTLESMK PEETTIK.
' —0—
Danmörk. Laust íyiir miðjan des-
ember mánuð vildi pað voðalega slys
til í Esbjærg á vesturströnd Jót-
lands, að stórt fjórloptað hús, er ver-
ið var að byggja, hrundi saman og
hröpuðu pá margir smiðir niður, er
voru hæst uppi undir pakskeggi að
vinna að byggingunni og grófust undir
múrhrúgum og bjálkum. Menn grófu
strax eptir smiðunum í rústunum, en
pví miður voru flestir peirra meiddir
tii dauða, en peir, sem lifandi voru
dregnir uppúr rústunum, aliir stör-
skemmdir.
Kaupmannahafnarbúar eru nú að
hugsa um að gjöra hina hærri almennu
xnenntun aðgengilega fyrir alpýðu og
hafa karlar seni konur, sósíalistar og
hægrimenn tekíð í mesta bróðerni hönd-
um saman til pess að fá pessari hug-
mynd sem fyrst framgengt, er há-
skólakennai arnir styðja að sem einn
maður, og fjöldi félaga hefir lofað ein-
dregnu fylgi sínu. Og síðar tekur að
sjálfsögðu öll hin dauska pjóð pátt í
passu ágæta fyrirtæki með pví að feta
( i'ótspor höfuðstaðarins ogsafVa gjöf-
um og tillögum um land allt. Er með-
lims tillagið annaðhvort 50 aurar á
mármði eða 6. kr. um árið; æfimeðlim-
ir borga 100 kr. eitt skipti fyrir öll.
Af öllu pessu samskotafé, svo og
af væntanlegu ríflegu tillagi úr rík-
issjóði á svo að stofua lýðbáskóla í
Kaupmannab. með vísindaiegri kennslu^
er sjálfsagt hlýtur að hafa stórmikla
pýðingu fyrir menntunar ástand pjóð-
arinnar, er pessi fyrirhugaði iýðháskóli
hlýtur að lypta á æðra menntunar-
stig með pví að dreífa hinni vís-
indalegu pekkingu út meðal alpyðu.
England. fað var ekki von, að
Englendingum væri vel við Frakka
fyrir ofan sig í Fashoda upp með
Níláruppsprettunum, par sem hinn
frakkneski deildarforingi, Marchand,
hafði tekið sér stöðvar, pví pað er
staðhæft, að Erakkar hafi ætlað sér
að veita Nílárupptökunum úr hinum
fornu árfarvegum, svo að enginn Nílá
félli framar um Egyptaland, er pá
yrði að sandauðn eirini, einsog eyði-
merkurnar nú eru á báða bóga við
1 andið, par pað rignir sáralífið í hin-
um langa dal er niyndar Egypta-
land.
Rússland. Rússar eru að byggja
sér nýjan víggirtan hafnarstað við
Kólafjorðinn norður við Ishafið, rétt
norðurundir landamærum Noregs eða
Einnmerkur, par sem er auður sjór
vetur sem sumar með pví Golfstraums-
ins nýtur par svo vel, og par sem
má verða ágætt herskipa lagi roeð eigi
miklum tilkostnaði. par er eigi hætt
við að berskip peirra frjósiinni eins-
og í Austursjónum og Ochotska haf-
ir.u og við Wladivostock. Erá pess-
ari nýjii borg á, Kóla- hálfeyjunni er
og allra bezta útræði norðurí Ishafið.
Jpessi hafnarbær er nú kallaður
J ekaterinböfn.
fað er í orði, að Oonstantín stór-
fursti komi pangað norður i júlt mán-
uði í sumar og baldi pessari nýju
sjóborg Rússa „undir skírn“ og á
hún að heita Alexandrowsh, eptir Alex-
ander keisara III.
Austurriki. ]Jar hafa ennpá einu
sinni Slavar og pjóðverjar leitt sam-
an hesta sína á pinginu útaf pví að
stjórnin hafði gjört upptækt blað
nokkurt fyrir jpjóðverjum, er hafði
skammað mótstöðumenn sína framúr
öllu húíi, og eudaði pessi rirnma, <>ins-
og vaut er á pví pingi í seinni tið,
með riskingum, svo forseti varð að
slíta fuudi
Baronsfrú Clara Hxrscli, ekkja ein-
hvers ríkasta Gyðings heimsins, hefir
eptir dauða manns sínsáfáum árum gefið
um 75 milliónir hróna til fátœhra,
og meðal annars reist líknarstofnanir
í fiestum stærri höfuðborgum Norður-
álfunnar. Maður hennar bjó í Yin-
arboi g, en sjálf liggur frúin nú hættu-
lega veik í Parísarborg.
X>að lítur út fyrir að læknunum
ætli að takast að stemma stigu fyrir
frékari útbreiðslu hinnar indversku
kýlasýki i Yínarborg, enda er par við-
höfð hin mesta varúð með allar sam-
göugur. |
Italia. Rað er nú helzt von fyrir
að Italir haíi eigi uunið fyrir gíg, er
peir á síðast liðnu vori heimtuðu bætt
kjör alpýðu, svo að hún pyrfti eigi
leugur að svelta sökum okurs á flest-
um nauðsynjavörum, er ágóði n af
rann í vasa auðmannanna, sem hvergi
nærri báru skatta né skyldur ínokkru
sanngjörnu hlutfalli við hinn fátækari
hluta pjóðaiinnar.
I pingsetningarræðu r.inni boðaði Um-
berto konungur fyrir skemmstu ping-
inu, að stjórnin mundi leggja fyrir
pingið ýms frumvörp er miðuðu til
pess að bæta til muna lífskjör alpýðuí
og risu pá hár á höfðum allra auð-
manna.
Konungur hoðaði peim væntarilega
breytingu á skattalöguuum, er hértil
hafa verið lagðir á allar nauðsynjar, en
tekjuskatti svo sem engum verið svar-
að, og pví fiefir ’ skattbyrðin aðallega
lent á hinum fátæka almúga, er hefiv
svarað framt að pví jafnháum skatti
og ríkismennirnir. Ætlar stjórnin sér
fyrst og fremst að afnema aðflutnings-
gjaldið á korni og méli, er áður hefir
runnið í bæjarsjóði og sveitarsjóði, og
hæta svo pessum sjóðum upp tekju-
hallann úr ríkissjóði.
En pareð ríkið er fátækt, verður
pað að öllum líkindum að ná pessum út-
gjöldum aptur inni ríkissjóð með hækk-
andi tekjuskatti, er einkum lendir á
peim sem efnin hafa mest til að greiða
hann.
Auk pess liefir stjórnin í hyggju
að styðja landbúnaðinn, svo að miklu
meira verði ræktað af landinu, sem
áður hefir legið óræktað mjög,
svo Italir hafa neyðst til að flytja úr
landi púsundum samau til pess að
deyja ekki heima úr sulti.
Ef stjórnin fær pessum umbótum
framgengt á pinginu, pá hafa ítalir
barizt góðu heilli í fyrra vor.
Italskur fornfræðingur, prófessor
Vega«, pykist nú hafa fundið gröf
Alariks Vest-Gota konungs í fljót-
inu Busento í Kalabriu syðst á ftalíu^
Væri petta merkasti fornmenjafundur
og auðugastur í heimi ef satt reynist.
Eins og kunnugt er, vann Alarík Vest-
Gotakdnungur Róm árið 410 e. K.
og rænti gjörsaralega hina vellauðugu
höfuðborg alls hins pá pekkta heirns,
par sem hrúgað var saman til margra
alda öllum auðæfum, listaverkum og
dýrgripum hinna unnu pjóða, bæði í
hofuni, kirkjum og í einstakra :iuð-
manna eign.
Siðan hélt Alaiik suður á Ítalíu
með herfangi sínu, og Gotaherinn.
En par tók konungur pá sótt, er dró
hann tíl bana En til pess að ítalir
íengju eigi að vita hvar konungur Gota
var grafinn, pá veittu peir á einni úr
farve gi sínum og, létu 25,000 hertekinna
manna grafa honum tignarlega gröf í
árfarveginum og lögðu jpar í konung
sinn með alvæpni og stríðshesti hans
og öllum hinum rændu auðæfum. Síð-
an veittu Vest-Gotar ánni apturísinn
forna farveg og drápu alla pá præla
er unnið höfðu að verkinu, bæði til
pess að konungur peirra hefðí veglega
fylgd til Yalhallar og svo prælarnir gætu
ekki sagt Rómverjum frá pví hvar
Alarik konungur lægi grafinn með öll-
um auðæfum heimsins. En sjálfir
héldu Vest-Gotar burt af Ítalíu og
settust að sunnan til á Erakklandi og
að norðan til á Spáni.
Prófessor Yegas hefir nú með leyfi
og tilstyrk hinnar ítölsku stjórnar í
mörg ár verið að leita að pessum
forna grafreit Alariks Yest-Gota
konungs og grafið í alla pá árfarvegi
á Suður-ítaliu. tr honum pöttu líkast-
ir til að geyma pessa merkilegu gröf
konungsins, en farið pó leynt með
pessar rannsóknir sínar allt að pessu
„—er hann pvkist sannfærður urn að
hafa fundið hinn rétta grafreit kon-
ungs í ánni Busento í Kalabríu, par
sem hann hefir hitt á i árfa rveginum
mikið af fornum kerum, er benda á
að liér muui vera að leita að gröf Al-
ariks konungs. Og ef hún finnst par
með öllum peim feykna auðæfum, er
íhana voru lögð, pá telur prófessorinn
pað víst að Italir muni verða auðug-
asta pjóð heimsins! pví gullið og gim-
iteinarnir úr Rómaborgar ráninu haíi
óeíað haldið sér allt óskemmt frammá
penuan tíma. En hvílíkt nægtabúr
fyrir fagrar listir að pvílíkur fornleyfa-
fundur yrði, er hægt að geta sér til.
Spánverjar krefja nú að Ameríku-
menn skili sér aptur líkama Kólúm-
busar, er liggur í Havanna í skraut-
Iegri líkkistu, er borinn er af 4 kar-
dinálum, er var sú mesta virðing er
jafn miklír ofsatrúarmenn og Spán-
verjar gátu sýnt hinni látnu hetju, er
peir höfðu launað svo smánarlega af-
reksverk sín, að peir létu rægja hann
svo að peir lögðu hann í fjötra; og
per,sa fjötra lét Kolumbus leggja með
sér í líkkistu sína sem sýnilegan vott