Austri - 19.10.1899, Side 2

HR. 29
A U S T R I.
114
sem komin eru í gjalddaga, skal borga
nt í landsbankanum í íteykjavík; svo
skulu og gjaldheimtumenn landssjóðs
taka á móti peim til horgunar á skött-
um ogöðrum gjöldum til landsjóðs og
innleysa vaxtamiðana og skuldabréfin,
eptir pví sem peir hafa fyrir hendi fé,
sem á að borgast í landssjóð.
í reglugjörð veðdeildarinnar skal
ákveða, hvar borga skuli út erlendis
vaxtamiða og skuldabréf, sem komin
eru í gjalddaga.
17. gr. J>egar lán er komið í gjald-
daga (sbr. 10. gr.), heíir veðdeildin
heimild til að láta selja veðið við opin-
bert uppboð án undanfarandi dóms,
sáttar eða fjárnáms samkvæmt ákvæð-
unum í tilskipun um fjárforráð ómynd-
ugra 18 febr. 1847, 10. gr., eða láta
leggja pað veð deildinni út til eignar,
ef pörf er á. Veðdeildin parf ekki
að láta neinn vera fyrir sína hönd við
uppboðið, og skal par ekki taka mót-
mæli skuldunauts til greina, nemapau
séu auðsjáanlega á rökum byggð, og eigi
er heldur hægt að stöðva eða ónýta
uppboðið með neinskonar dómsskoti.
Veðdeildin hefir aptur á móti ábyrgð
á pví, að skuldin sé rétt og komin í
gjalddaga, og skuldunaut er frjálst að
böfða mál til endurgjalds á öllu pví, er
bann hefir skaðast á uppboðinu og
öllum málskostnaði að skaðlausu.
Veðdeildin getur löglega samið svo
um við skuldunauta sína að uppboð h
veðsettum fasteignum megi fram fara á
skrifstofu uppboðshaldara.
18. gr. Fé ómyndugra manna og
opinberra stofnana og sjóða, par á
meðal viðlagasjóðs, má verja til pess
að kaupa skuldabréf veðdeildarinnar,
en pó eigi hærra verði en ákvæðis-
verði peirra, eða séu skuldabréfin verð-
lögð í kauphöllinni í Kaupmannahöfn,
pá eigi hærra verði en síðasta verðlag
á peim par, er menn vita um í
Reykjavík.
19. gr. Veðdeildinni skal stjórnað af
stjórn landsbankans. J>egar veðdeildin
er stofnuð, skal póknun sú sem gæzlu-
stjórar bankans fá árlega, hækka upp
í 750 kr. til hvors. Fyrir endurskoð-
un á reikningum veðdeildarinnar og til
skrifstofuhalds má verja alt að 2500
kr. á ári, eptir pví sem nánar verður
ákveðið í reglugjörð veðdeildarimmr.
Kostnað við að setja veðdeildina á fót
og hækkunina á íaunuin gæzlustjóra
greiðir landsbankinn.
20. gr. Akvæði pau, er sett eru í
lögum 18. sept. 1885 um stofnun lands-
banka, 13. 14. 18,—24. og 26—29. og
30. gr., 1. lið, um hlunnindi fyrir bank-
ann, stjórn hans og reikningsskil, skulu
einnig gilda um veðdeildina, stjórn
hennar og reikningsskil.
21. gr. lieglugjörð veðdeildarinnar
skal staðfest af ráðgjafanum fyrir Is-
land og auglýst i A-deild Stjórnartíð-
indanna.
ÚTLEIDAE FEÉTTIR.
— :o:—
Ófriðurinn, milli Búanna í Transvaal
á Suður-Afríku og Englendinga, er eim-
pá ekki byrjaður, og reyna góðir menn
til pess að afstýra pví að til ófriðar
komi.
panuig heíir hinn nafnfrægi ritstjóri
4V T. jStead skorað fast á Englend-
inga að vinna eigi pvílíkt niðingsverk,
pó hinar auðugu gullnámur í Trans-
vaal séu í boði, pví pá gjöri Eng-
lendingar sig að jafningjum morðingja
og ræningja.
Hinn frægi samvinnumaður Glad-
stones John Mortey, hefir og nýlega
lialdið ágæta ræðu gegn ófriði pessum
í Carnarvon í Wales, og sýnt glöggt
fram á pað, hvíiík smán pað væri
íyrir Englendinga að ráðast á lýðveldi
Suður-Afríku til pess að ná í auðæfi
peirra landa, er aldrei mundu verða
tryggir vinir Englendinga, skyldi pá
kúga undir ok peirra. Yæri Englend-
ingum nær að sameina alla pjóðfiokka
Suður-Afríku til bróðernis og sam-
komulags, eínsog peim hefði svo vel
tekizt í Oanada. með Englendinga og
Erakka.
Gjörði fundurinn, sem var sóttur af
mörgum púsundum manna, góðan róm
að nráli Morleys.
En aptur er borgarlýðurinn á Eng-
landi allæstur og fýsandi ófriðarins.
Yar nýlega haldinn fjölsóttur fundur
í Lundúnum, og var allur porri fund-
arins pví mjög meðmæitur, að Eng-
lendingar beittu hörðu við Búana, og
barði á peim ræðumönnum, er mæitu
með friðinum.
Mælt er að Canadastjórn hafi skor-
azt undan pví að senda heriið til lið-
veizlu við Englendinga til pess að
berja á Búum.
Hinn ungi og fríði meykonungur
Hollendinga, ’Wilhelmina, er nú í
í kynnisferð hjá Yiihjálmi keis-
ara og jpjóðverjum, sem láta óspart
uppi meðhald sitt rneð Búum>
sem eru af kyni Hollendinga.
Gamli Krítger, semnú er75 áragam-
all, og var hinn mesti atgjörfismaður
og hetja á yngri árunr, hefir farið
pess á leit við forseta Bandaríkjanna,
Mac Kinley, að hann reyndi til að
miðla málum milli Búa og Eiig-
lendinga. En Mac Kinley póttist
vera Englendiugum svo vandabund-
inn fyrir vinarhug pann, er peir
hefðu sýnt Bandamönnum í spánska
ófriðoum, að Bandamenn mættu ekki
skipta sér af peim málum, pó peir
væru Búum miklu meðmæltari en Eng-
lendingum.
Búar, og fleiri pjóðveldi í Suður-
Afríku, hafa mikinn viðbúnað og tölu-
vert lið til varnar, svo pað er ekki
víst að Englendingum reynist peir
svo auðsóttir, pví Búarnir eru menn
hraustir og hinar frægustu skyttur
og munu reynast Englendingum skeinu-
hættir.
J>að eru einkunr stjórnin og hennar
sinnar á Englandi. sem eru fýsandi ó-
friðarins, en frjálslyndu blöðin og binn
forni flokkur Gladstones mjög mótfall*
inn öllum ófriði við Búana.
Pestin er heldur að magnast í
Portugal. Frakkar hafa sent pangað
suður frægan lækni, Calmette, er hefir
tekizt að lækna 15 manns, er höf'ðu
fengið pestina, með innspýtingu eptir
aðferð Pasteurs.
Yatnsflóð hefir komið ákaflega
mikið á Suður-Ítalíu nálægt borginni
Salerno, og hefir söpað burt húsum;
eytt öllum jarðargróða og orðið mörg-
um mönnum að bana.
Serbía. J>eir sem skutu á Mílan
konung eru nú dæmdir til dauða, en
peir, sem voru í vitorði með peim, til
margra ára fangelsis.
Sverdrup hefir nýskrifað heim til
Norvegs og segist muni halda “Eram“
svo langt norður með Grænlandi er
hann geti lengst komizt. Svo ætlar
hann að aka með hundum norður fyrír
norðurodda Grænlands og halda svo
suður með austurströndinni til Indepen-
dent Bay, og gjörir Sverdrup ráð fyrir
ao verða 1—2 ár í pyí ferðalagi.
En síðan á „Eram“ að fara suður fyrir
Grænland, taka svo kol hér einhver-
staðar á íslandi og fara svo til móts
við pá Sverdrup á austurströnd Græn-
lands, en pað getur eigi orðið fyr en 1
fyrsta lagi einhverntíma að sumri
komanda.
Frakkland. Stjórnin hefir nú loks-
ins hert upp hugann og tekið hús á
peim Guerin, hinum argasta fjandmanni
Dreyfus og allra Gyðinga, og sett pá
alla í höpt og undir ákæru fyrir sam-
blástur gegn pjóðveldinu.
Dreyfus situr enn á lystigarði
systurmanns síns, í greud við bæinn
Carpentras nálægt Avignon á Suðaust-
ur-Erakklandi, hjá konu sinni og
börnum og öðrum nánustu ættingjum
og vinum. Hafa óvinír hans hingað
til látið hann par í friði, en til útlanda
vill hann helzt eigi fara til pess að
æsa eigi hugi manna gegn Erakklandi
fyrir rangindi pau, er pjóðin hefir
beitt við hann. J»ó segja síðastu blöð,
að hann ætli til Egyptalands, og hafi
pegar keypt hús í Kairo.
Yfirfangaverði, E orzinetti, var
ekki lengur vært í París eptir að hann
hafði vitnað svo einarðlega Dreyfus í
vil fyrir hermannaréttinum i B-ennes.
Og hefir furstinn af Monaco boðið
honum heim tii sín, og hefir Eorzinetti
pegið boðið.
Ameríkskur bóksali hefir boðið Drey-
fus eina milliön Jcróna fyrir píslar-
vættissögu hans á Djöfiaey.
Hermáiaráðgjafi Gallifet hefir bann-
að herforingjum Erakka að fara til
heræfinganna á fýzkalandi, Austurríki
og Italíu, einsog líka herforingjar
possara ríkja verða að fá sérstakt
leyfi hjá honum til pess að mega vera
við heræfingar á Erakklandi.
Sama dag, semlýðveldisforseti Loubet
náðaði Dreyfus^lézt ráðherra JScheurer
Kestner, sá hinn sami er fyrir 2 árum
neyddi Eelix Faure og stjórnina á
Frakklandi til að láta rannsaka að
nýju mál Dreyfus, hinn mesti heiðurs-
maður og sómi ættjarðar sinnar.
Áusturríki. J>ar hefir forsætis ráð-
gjafinn Thun greifi neyðst til að leggja
niður völdin, par hapngat engum sátt-
um á komið milli J>jóðverja og hinna
annara pjóðflokka á pinginu.
Sá heitir Clary greiji, er tekið hefir
við stjórninni eptir Thun.
Filippseyjamenn hafa ráðizt nýlega
á fallbyssubát Bandamanna skammt frá
Manillaborg og felt hvert mannsbarn
er á var. Sýnir petta, að eyjarskeggjar
halda enn uppi vörninni gegn Banda-
mönnum og gjörast nú all nærgöngulir^
er petta skyldi geta komið fyrir rétt
fyrir utan sjálfa höfuðborgiria Manilla,
aðalherstöðvar Bandamanna par á
eyjunum.
Opið bréf
til
frú Lúcíu Breyfas
frá
Bmile Zola/
—0—
I.
Frú!
jj>ér hafið nú heimtan aptur hinn
saklausa píslarvott, eiginmaðurinn og
faðirinn er aptur gefinn konu sinni,
dóttur og syni, og hugur minn hverfur
óðfluga til fjölskylduiinar, sem nú loks
er sameinuð og hefir hlotið huggun og
hamineju. fó eg sem frakkneskur borg-
ari beri pungan harm, og prátt fyrir
pá sáru gremju og andstyggð á rang-
lætinu er allir vandaoir menn bera í
brjósti, pá lifi eg í huganum með yður
| pessa dásamlegu stund, eg græt fegins-
| *) Bréf þetta er ritað daginn eptir að
Dreyfus var látinn laus.
Kitstj.
’ tárum er pið faðmið að ykkur hann,
i sem nú er vakinn upp frá dauðum,
; risinn úr gröf sinni til að hljóta líf og
i frelsi. prá ct fyrir allt er pessi dagur
i sigurs- og fagnaðarhátíð.
i Eg sé i huganum ástvinina sitja sam-
an hið fyrsta kvöld, er búið er að
kveykja. Hurðum er lokað og skark-
ali strætanna nær ekki inn fyrir prösk-
uldinn. Eg sé börnin. Faðir peirra
| er kominn aptur úr hinni furðulegu
i langferð. pau kyssa hann og bíða
; pess að hann segi peim frá ferðinni.
■ Eriður og von ríkir í hjörtunum, von
j um harmabót á komandi tíð, á meðan
i móðirin með blíðubrosi hlúir að manni
1 og börnum. Hún, sem hefir sýnt svo
| mikinn hetjuinóð, á nú eptir að rækja.
! pá skylduna, sem útheimtir alla
j liennar hjartaprýði. Yelferð hins marg-
j, reynda krossbera er nú falin ást hennar
; og umhyggju. Hugljúf kyrrð og frið-
í ur hvílir yfir heinrUimi, hlýjar og hjart-
j fólgnar hejllaóskir strevraa alstaðar að
j inn í hið kyrláta herbergi til hitina
í bioshýru ástvina; vór erum par hjá
j yður í kyrpey, hljóðir og pakklátir, vér
j allir, sem höfum óskað pessara sam-
| funda, vér, sem máuuðum saman höf-
; um barizt fyrir pessari sælustund.
; Hvað mig snertir, pá skal eg hrein-
j skilnislega játa, að starf mitt í pe-su
! máli í fyrstu var eingöngu hafið sök-
i um hinnar mannlegu samábyrgðar, var
! blátt áfram mannúðarverk, sprottið af
í meðaumkvun. Saklaus maður varð að
j polaskelfilega hegningu. Eghugsaði ekki
j um annað. Eg hlevpti mér í stríðið
eingöngn til pess að reyna að frelsá
S hann frá pjáningunum. Upp frá peirri
( stundn, að eg fókk sönnun fyrir sak-
j leysi hans, lét pessi, ske.lfijega hugsun
j raig aldrei í friði: Hugsunin um allt
j pað er hinn ógæfusami maður hafði
] orðið að pola, og pað, sem hann átti
j eptir að pola, lifaudi grafinn í fangelsi
■ sínn, ofurseldur hiuum grimmu forlög-
| um, er hann engu gat um ráðið. Hví-
j líkt endalaust hugarstríð og bvílík ó-
I slökkvandi prá og eptirvænting hefir
gagntekið hann í hvert sinn er nýr dag-
ur rann upp! Eg sá aðems petta, og
pað var einungis meðaumkvun mín sem
hvatti mig, og takmark mitt var pað
eitt, að fá bundið enda á pessar kval-
ir, að velta steininum frá grafarmunn-
anum, svo að hinn dauðadæmdi fengi
aptur að líta dagsljósið og komast til
ástvina sinna, er græða mundn sár hans.
Tilfinningarmá], segja pjóðmálagarp-
arnir og ypta öxlum. Guð minn góður! *
Já, eg var einungis hrærður í hjarta.
Eg vildi hjálpa ógæfusömum manui.
Mér stóð A sama hvort hann var Gyð-
ingur, kapólskur eða Múhameðstrúar.
XJá hólt eg aðeins að dómurunum hefði
skjátlazt; eg hafði enga hugmynd um,
hve hræðilegur sá glæpur var, sem olli
pví að pessi maður varð að bera hlekki,
hulinn af pessum glæp, og að menn
aðeins biðu eptir dauðateygjum hans.
Eg var pví ekki hinum seku reiður,
pví ennpá vissi eg ekki, hverjir peir
voru. Mér komu engin stjórnihál í
hug, eg fylgdi engum pólitiskum flokid
í baráttu minni, eg var blátt áfram
ritböfundur, sem meðaumkvun haföi
komið til að bætta við daglog störf
til að gefa mig við pessn mannkæf-
leikans máli.
En loks varð mér ljóst. hve skelfi-
lega erfitt hlutverk vort var. Eptir
pví sem leið á stríðið, fann eg betur
og betur, að meir en maunlegan mátt
purfti til að frelua hinn saklausa mann.
Allir peir, sem völdin höfðu, sórust í
bandalag gegn oss, og með oss höfðum
vér aðeins vald sannleikans. ]pað purfti
kraptaverk til pess að uppvekja pa.nn,
sem lifandi var grafitm. Hversu opt
hefi eg ekki á pessum 2 umliðau skelf-
ingarárum blotið að örvænta um. að oss
tækist að frelsa hann og koma honum
lífs til ástvina sinna. Hann sat allt-
af kyr í gröf sinni, og pó vér værum
hundrað, púsund og tíu púsuud sem
reyndum til að lypta steininum, pá koin
pað allt fyrir ekki. AHt hið mikla
rariglæti, sem hlaðið var ofan á stein-
inn, pyngdi hann svo, að eg óttaðist,
að armleggir vorir mundu uppgefast,