Austri - 28.04.1900, Síða 1

Kcma út 3llz blað á m&,n. eð x
42 arlár minnst til nassta
nýárs-, kostar hér á landi
aðeins 3 hr., erlendis 4 Jcr.
Ojalddagí 1. júlí.
Uppsögn sh ifieg bnniíu vii
áramót. ÓgiLd tmna fcwto*
in sé til ntstj. fvrir 1
bcr. Innl. augl. 10 mmn,
línan, eða 70 a. hver þum..
dállcs og hálfn dýrara á 1.
síð u.
X. AB,.
Seyðisflrði, 28. apríl 1900.
NR. 15
---- —*
S a ii d ii e s 1111 a r v e r k s m i ð j a.
—==, Verðlaunuð í Skien 1891 og i Björgvin 1898. .-==----------
Sandnes ullarverksmiðja hefir áunnið sér mest álit, um allt Island; og
hversvegna? Einmitt af pví að verksmiðjan vinnur beztu vöruna, og tekur
ull sem borgun fyrir vinnuna, sem er mjög mikill kostur, par eð ull er hið
eina sem hóndinn getur látið nú, í pessu slæma árferði, er peninga er hvergi
að fá.
Engin af hinum verksmiðjunum notar svo mikið af íslenzkri ull' einsog
Sandnes ullarverksmiðja; og hversvegna? Yegna pess að hún hefir binar nýj-
ustu ullarvinnuvélar.
Sandnes ullarverksmiðja keypti 1899 50,000 pd. af í ilenzkri ull til að vinna
úr; og hversvegna? Einmitt sökum pess, að hún, með sínum nýju ullarvinnu-
vélum, vinnur gott, fallegt og ódýrt efni, er hún sendir til allra landa.
jaessvegna ættu allir, sem ætla að senda ull sína út í sumar til pess að
Játa vinna úr henni og vilja fá gott, fallegt og ódýrt vaðmál, að senda ullina
til Sandnes ullarverksmiðju.
Sendið ullina til mín eða til umboðsmanna minna. Hjá mér og umboðs*
mönnum mínum eru ætíð sýnishorn af vaðmálum fyrirliggjandi, er menn geta
valið eptir.
Sýnishorn og verðlista sendi eg ókeypis til peirra er óska.
Umboðsmenn mínir eru:
Herra Jónas Sigurðsson, Húsavík.
■— Jón Jónsson, Oddóyri.
-— Guðm. S. Th. Guðmundsson, Siglufirði.
— Pálmi Pétursson, Sjávarborg pr. Sauðárkrók.
— Bj£rn Árnason, þverá pr. Skagaströnd.
— joórarinn Jónsson, Ejaltabakka pr. Blönduós.
— Ólafur Theódórsson, Borðeyri.
— Jóhannes Ólafsson, pingeyri.
— Magnús Finnbogason, Yík.
— Gísli Jóbannesson, Vestmannaeyjum.
— Stefán Stefánsson, Norðfirði.
Seyðisfirði, þann. 25, apríl 1900.
L. J. Imsland.
Lokasenna.
—:o:—
Hann Loki var leiður gestur
í lofðungsins Ægis höll,
pví langan ófrægðarlestur
hann las par um goðin öll.
fað enginn mun kurteisi kalla,
að koma á slíkan hátt
og segja pað sanna um alla
og segja pað allt saman hátt.
Og sízt var hann sætur í bragði —
nei, svipur bans spott með sér bar,
og sannindum peim, er hann sagði,
hann sjálfur likastur var.
l>au orð pá á Ásunum dundu,
sem ekki sér komu sem bezt;
pað sást pa á sömu stundu
að sannindin pola menn verst.
Hann dróg par fram margt,
sem var dulið
og djúpt inn í myrkrunum lá
og særandi sagði’ hann: pið skulið
pað sanna í andlitið fá.
Og guðuuum gafst par að heyra
um gyðjurnar hitt og pað,
um munað og faðmlög, og meira
en máttu peir komast að.
Og paðan af síður hann pagði
urn pað, sem var goðunum last,
og sérhvert pað orð, er hann sagði,
var satt — og pví heit pað svo hvasst.
Hann skinhelgis-skrúð af peim tætti
svo skein par í hræsni og sekt,
hann ekkert úr brestunum bætti,
peir birtust í allri nekt.
Með einkenni ótta og heiptar
stóð orðlaus guðanna her,
með gyðjurnar gramar og sneyptar
og grátnar við hliðina’ á sér.
Og Ægir varð öldungis hlessa —
pví í sitt hið dýrmæta boð
hann valdi vinina pessa
sem vönduð og syndlaus goð.
Hans ungu afkvæmi hlóu —
pví Ásynjur marga stund
fyrir siðferðis-dómstólinn drógu
hin danspyrstu, léttúðgu sprund.
Já, Loki var leiður gestur,
svo löngum pað heyrðum vér;
en ekki sá ætíð er verstur
sem upp úr með sannleikann sker.
Menn kurteisan aldrei pann kalla,
sem kemur á slíkan hátt
og segir pað sanna um alla
og segir pað alltsaman hátt.
Menn eigna’ honum ókosti Loka,
hans einstöku gjaldprot af dyggð,
hans lævísi, hrekki og hroka
hans hatur og svikulu tryggð.
Hann verður úr verzlunum flæmdur,
hann verður að gæta að sér,
pví allstaðar illaræmdur
og ofsóttur jafnvel hann fer.
En opt væri að pví gaman,
að einhver væri par hjá,
er hræsnarar hópa sig saman,
sem hermdi pví sanna frá.
Menn purfa hvernannan að pekkja;
menn purfa að losna við
pær skinhelgis-skikkjur sem blekkja
og skálkunum veita grið.
Menn verða að klóra í kaunin
og kasta pví skemmda á braut
og sú mun pá sannasta raunin
að sviðinn er linun á praut.
Og pann einn eg parfastan kalla,
sem por hefir til pess og mátt
að segja pað sanna um alla
og segja pað alltsaman hátt.
Og eigi hann ókosti Loka
og örsnauður sé af dyggð,
eg afsaka allan nans hroka
og alla hans vöntun á tryggð.
Ef aðeins hann sannleikann segir
pótt svíði’ hann og brenni heitt;
ef aðeins hann aldrei pegir
og aldrei sér hikar við neitt.
Og eigí oss áfram að poka
á öðru en lastanna braut;
svo prásinnis pegn, einsog Loka,
vér purfum sem förunaut.
Eg aldrei skal á pig halla
pótt eigirðu’ af dyggðum smátt
ef segirðu sannindi nm alla
eg segir það alltsaman hátt.
Guðm. Magnússon.
t
J. P. E. Hartmann.
—o—
Johann Peter Emilius Hartmann,
hinn lang- elzti og lang- merkasti söng-
fræðingur og söngskáld Dana er látinn,
og andaðist hann um miðjan f. mán.
Hann var fæddur í Kaupmannahöfn
14. mai 1804, og ‘varð pannig tæpra
95 ára. Eaðir hans var einn hinn
helzti fiðluspilan við konunglega leik-
húsið og organleikari við liðsmanna-
kirkjuna í Jvm.liöfn, og afi hans var
mjög vel metinn sem söngskáld, og
var af pýzkum ættum. Snemma
hneigðist hugur Hartmanns mjög að
söngfræðis-iðkunum og lærði hann
mjög nngur á fiðlu af föður sínum, en
á orgel lærði hann hjá Weyse. Eaðir
hans heimtaði að hann gengi skóla-
veginn, og lét Hartmann pað að vilja
hans og varð hann stúdent 17 ára
gamali og kandidat í lögfræði með 1.
vitnisburði 22 ára gamall, en úr pví
gaf hann sig nær pví eingöngu við
söngkennslu og tónaskáldskap, og eru
verk bans bæði mörg og merk; hið
fyrsta verk sitt gaf hann út 1825.
Nítjáu ára varð hann organleikari i
stað föður sins og síðar, 1842, pegar
Weyse vinur hans ogkennari dó, varð
Hártmann organleikari við Frúarkirkjn,
böfuðkirkjuna í Km.höfn, og var pað
alla tíð síðan, pótt hann hin síðari
árin spilaði par aðeins á stórhátiðum
og pegar mest var haft við, og var
almennt tekið til pess, hvílíka íprótt
hann sýndi við pau tækifæri. Hann
var panuig organleikari í 76 ár alls.
Hann hélt 50 ára afmæli sitt sem
organleikari 1874, og var hann pá
gjörður heiðursdoktor við háskólann
danska. Kaupmannahafnar „Musik-
Oonservatorium" var stofnað 1827, og
var Hartmann pá pegar tekinn til
kennara par, pótt ungur væri. Jbessi
stofnun lagðist niður 1840; en maður
nokkur störgjöfull gaf 140 púsund
krónur til pess, árið 1865, að koma
pessari stofnun aptur á fót, og ákvað
um leið að peir Hartmann, Gade og
Paulli skyldu vera stjórnendur stofn-
unarinnar, og var Hartmann í stjórn
hennar alltaf síðan og hafði par kennslu
á hendi fram til hins síðasta. Rúm-
lega prítugur ferðaðist hann til útlanda
um nokkurn tíma, bæði til Lýzkalands
Sviss og Erakklands, og kynntist í
peim ferðum frægum söngsnillingum
svo sem Spohr, Spontini, Bossini, Rob,
Schumann o. fi., og fannst peim öllum
mjög mikið tíl um hinn einkennilega
tónaskáldskap pessa unga norðurlanda-
búa, og hinn norræna blæ, sem hvíldi
yfir söngverkum hans. Á peirri fer3
fékk bann og heiðurspening á J>ýzka-
landi fyrir söngstykki eitt, og var pað
hið 34. verk hans í röðinni. Hann var
yfir 60 ár formaður og helzti fram-
kvæmdamaður (annar en Oade) í
félagi pví í Kmhöfn er heitir „Musik-
foreningen,*' sem bæði sér um útgáfu
ágætra verka eptir dönsk söngskáld,
og stendur fyrir samsöngum, er pykja
mjög góðir. Hið danska stúdenta-
söngfélag á Hartmann mjög mikið að
pakka, pví hann var heiðursformaður
og söngstjóri í pví félagi í 58 ár, og
bjó til mörg ágæt verk einmitt handa
pví félagi. Prófessor var hann yfir
50 ár, hafði um mörg ár heiðurslaun
af ríkissjóði sem söngskáld og hafði
um 15 hin síðustu ár æfi sinnar heið*
ursmerkið: stórkross af Hannebrog.
Hartmann var saDnkallað uppá-
haldsgoð pjóðar sinnar, og einkum
Km.hafnarbúa, enda var hann eins
ljúfmannlegur og lítillátur eins og hann
var stórfrægur í sinni íprótt. Yoru
mjög mikil og almenn hátiðahöld um
alla Km.höfn pegar hann var áttræður.
Og á gullbrúðkaupshátíð konungs vors
og drottningar, 1892, var Hartmann
fenginn til að leggja sinn skerf til
hinna stórfenglegu hátíðahalda, og bjó
hann pá til, 87 ára gamall, hið ágæta