Austri - 29.10.1900, Side 1

Kcma út3ll3blað á mán. eð /
42 arkir minnst til nossia
nýárs; kostar hér á landi
aðeins 3 kr., erlendis 4 kr.
Ojalddagí 1. júlí.
Uppsbgn skrijltQ hnt,()í/i ri
áramú. Ógili ném*
in til r'tstj. fHrb- 1 fíjSk
■ •cr. Jnnl. tt.-Hg’l 1$ nsstrvi
tínan,eða 70 hverþttmf.
dálks og há<fn dýrm,n fí.
siðu.
X. AB.
Seyðisíirði, 29. ottóber 1000.
NR. 87
Biðjið ætíð um
Otto Monsteds
d ans.ka smjörliki,
sem er alveg eins notadrjugt og bragðgott og smjör.
Verksmiðjan er Mn elzta og stærsta í Danmörku, og býrtil
óefað Mna beztu vöru og ódýrustu i samanburði við gæðin.
Pæst hjá kanpmönnum.
Austri.
Þeir, sem gjörast nýirkaup-
endur að XI. árg, Austra, og
borga hann skilvislega, fá
okeypis 2 sögusöfn blaðsins
(1899 og 1900). í sögusöfnum
pessum eru tvær Mnar beztu
sögur er nokkru sinni hafa
komið i islenskum blöðum:
„Herragarðurinn og prestsetr-
ið“ og „Æflsaga unga mannsins
fátæka".
Nýir kaupendur gefl sig
fram sem fýrst.
Bókasafn alþýðu, 4. ár:
1. J>ættir ur Islendingasögu, eptir
Boga Th. Melsteð,
með myndum og uppdráttum
1. h. kr. 1,00
2. Lýsing íslands, eptir dr.
Jjorv. Thoroddsen, 2. útg.
endurb. með mörgum
ágætum myndum og uppdr.
innb. kr. 1,50, skrautb. kr. 1,75
Nýjasta barnagullið innb. — 0,80
Stafrofskver — 0.55
Ennfremur nokkur eintök af fyrri
árg. bókasafnsins.
Fæst hjá:
Þorsteini J. G. Skaptasyni.
smjörauki íivst.
ef pér brúkið pyril- skilvindur
(Krouseparatorer), pær skilja bezt og
mest og eru hinar vönduðustu, en pó
ódýrastar allra skilvindna. Biðjið
kaupmann pann, sem pér skiptið við,
að panta pær frá Islandsk
Handels & Eiskerikom-
pagni í Kjöbenhavn 0. (eða á Pat-
reksfirði), svo pér séuð vissir um að
Já boztu og ódýrustu skilvindurnar
(Sjá líka augl. í ísafold í júlí og ág.
p. á. um ýmsar skilvindur).
Vigilantia.
Munið eptir pví, að Vigilantia tekur
á móti bæði starfandi og ekki starf-
andi meðlimum hringinn í kring um
ísland. Eyðublöð fyrir uppljóstranir
um ólöglega veiði botnverpinga fást
á lyfjabúðinni á Seyðisfirði.
[Ynisar jarðir
’ fást til kanps
á Vesturlandi, par á meðal höfuðbólið
Hagi
á Barðaströnd og störeignin
Svefneyjar
á Breiðafirði, líka hið alpekkta sýslu-
mannasetur
Auðshaugur og Auðnir
í Barðastrandarhreppi og enn fleiri
jarðir.
Lysthafendur snúi sér til Björns
kaupstjóra Sigurðssonar í Elatey.
A MTSB ( KASAIML i íníhfHi
er opið á laugardögum frá kl. 4—5 e. m
Consul I V. HAYSTEEÍN7
Oddeyri i O^jord
anhefaler sin vel assorterede Handel
til Skibe og Reisende.
Bökasafn alþýðu,
2. flokkur, 1, og 2. bindi.
—o —
Oddur Bjornsson á skilið að heita
öndvegishrókur og ástgoði allrar al-
pýðu á íslandi, og ekki sízt ungling-
anna. Ofan á hinar ágætu „Barna-
bækur“ bætast nú í ár tvö útvalin
rit, hvortveggja sannkölluð gersemi
„fyrir fólkið“: lýsing Islands eptir
dr. |> o r v a 1 d Thoroddsen, og
þættir úr Islendingasogum, alpýðu-
bók, 1. hepti, eptir Boga T h.
Melsteð. J>essar sendingar inn á
heimilin eru drjúgum girnilegri enn
nýjustu hnífar og hattar úr kaupstaðn-
um. Oddur tekur öllum fram í
prentun og útgáfusnilld bóka, og að
sama skapi er hugulseroi hans og
ástundun, að hækurnav séu nytsamar
og eptir beztu höfunda; og svo er
myndastássið og meira en s t á s s i ð,
pví flestar hinna 39 mynda, sem prýða
„lýsing Islands“ eru snilldarverk.
Og loks or verðið, einkum á b a n d i n u,
gjafverð. j>að væri pví meir en
grátlegt, ef forleggjarinn skyldi ekki
fá kostnað sinn borgaðan — pví síður
afgang fyrir sitt mikla ómak og
• armæðu. Guð hjálpi pá bókfræði
| pessa lands! Guð hjálpi pá pess
I sóma, og pess framtíð!
íslands lýsingin (með myndunum) er
stórum breytt og bætt. J>að er
fyrir sig að J>orvaldur ritar og semur
vel bækur, hitt er ekki síður
einkennilegt, að hvað sem hann ritar
um ísland, er eins og gott barn tali
um móður sína: sonar-rækt og
sakleysisblær lýsir og leikur sér í
orðfærinu frá upphafi til eoda. En
allt öfgalaust og óafvitandi honum
— nema livað listin leynist ekki peim,
sem betur veit, og hún er aldrei með-
fædd nema að nokkru leyti.
„A pér ástarauga
ungur nam eg festa,
blómmóðir bezta“ —
kvað faðir dr. |>orvaldar um Barmahlíð,
en sonur hans segir pað og, ogsyngur
um land sitt allt enda milli.
J>essi nýja útgáfa hefir verið eptir-
práð í mörg ár, enda er ótal-
margt, sem höf. purfti nú að segja
frá öðru vísi en fyrir 20 árum; hefir
hann síðan — eins og hann sjálfur
segir í formálanum — hornað landið,
kannað og rannsakað. Kverið er pó
í líkri stærð, en umbætnrnar og
myndirnar gjöra pað miklu eigulegra,
en hitt var. Stærri og nákværoari
Islandslýsing, segir hann að verði að
bíða betri tíma.
IAð kverið renni út (í skrautbandi
kr. 1, 75 er óhjákvæmilegt, pví án
pess yrði öll unglinga kennsla húmbúg
j liggur mér við að segja.
Ifættir úr Islendingasögu eru og
einkar- kærkominn gestur „inn á
hvert heimili“. Bogi ritar ljóst og
látlaust og fer skipulega með mikið
efni. Og ef pess er enn nokkuð að
bíða, að hann verði talinn með vorum
mestu ritsnilliugum, má honum mikið
takast með tímanum, pví hann er
orku- og dugnaðarmaður mikill, euda,
á alls ekki skilið að fá öll pau oln-
bogaskot, sem hann hefir fengið hjá
sumum. Um „gullöld11 vora er stór
vandi að rita vel með réttri skipun
og röksemdum; enda er sama pótt
ritað sé fyrir alpýðu. Hvað rithátt
höf. snertir, vil eg einungis leyfa mér
að benda á, að par bókin er einkum
ætluð unglingum, hefði frásögnin
giarnan mátt hafa varmari blæ og
næmari og fjörmelri fyrir tilfinningar-
líf og hugsimarhátt hinna n a i v a r i
sálna. En á allt verður ekki kosið,
enda er frásögnin miklu hetri og
hollari en sögurnar að pví loyti, sem
aðalefnið snýst ekki sí og æ um eintórn
víg og vopnabrak. Ókosturinn við
allflestar sögur vorar, í höndum ungl-
inga, er einmitt pessi sífelldi úlfapytur,
hefndir og harðneskja, högg og blóð,
petta sífelda Egils stef:
„Bauð ú 1 f u m hræ
Eirikur o f s æ“, —
sem Eiríkur greyið pó ekki geiði,
heldur: á 1 a n d i! A stöku stað hefir
höf. gleymt stöku atriði, sem mér
finnst hefði átt að segja nnglingmm 05
kv ennfólki frá. Frá hinam fjrata
biskupum landsins segir höf. dáfallaga,
enda eru sögur pær sjálfax samair
dýrgripir. En í frásögninmi uaa ísleif,
sakna eg mjög sögunnar sn bómoí lsfðr
hans, pá er Dalla sat á heydesínn,
og lét karlinn föður sinn ríða eptir
biðli sínum „fyrir pví að húm kvaðst
vera svo metnaðargjörn að húm kysí
að eiga hinn bezta manninn, eg rií
honum hinn ágætasta soninm er alrnn
mundi verða á Islandi*. Eg Tornm að
höf. glaymi ekki næst, að getá ttrmtffla
Ketils biskups, er leiddi til sátte. mflli
stórbokkanna Hafliða Márssomar eg
forgils Oddasonar. Ut úr Sturlamga
verður vandi að velja og rita, srm rel
sé, og ómögulegt svo ðllúm líki.
Myndirnar eru góðar, ea helzti
fáar. Myndin af „lögbergi" hefði mátt
missa sig, pví að par hefir lðgberg
aldi ei staðið á söguðldinni, heldur á
hamrinum —móti hádeginn.
Enginn maður í heiðinni tíð kefir
mælt allsherjar lðgskil frá >rí
,,hergi“, sem síðar fékk petta helga
nafn; hitt er hugsanlegt, að lermatnir
menn hafi síðar meir fært pað aHsfKtí
að Flosagjá fyrir vandlætissakir. Bn
pað er ólíklegt, enda gleymist margt
í „600 sumur“.
bökk fyrir bækurnar !
Matth. Jochnmsson.
Útlendar fréttir.
--0—
Danmork. J>ingið rar að vanda
sett í Kaupm.höfn fyrst í >. m., og
leið ekki á löngu par til vinstrimanna-
flokkurinn í pjóðpinginu veitti stjórn-
inni allharðar ákúrur, en stjórnin lét
sér nægja að ypta öxlum við pessnm
áburði, og pyúir enn óreynt hvernig
hún muni gefast.
Stjórnin lagði fyrir pjóðpingið mjög
glæsileg fjárlög; eru tekjnr ríkisins
par taldar 73,662,224 kr., en útgjöldin
72,673,600 kr. En í raun og veru
stendur fjárhagur Dana ennpá betur,
pví pað er gjört minna úr tekjunum
en pær venjulega reynast, og Mgjalda-
liðurinn full hár.
Nú er pjóðeign Dana <jll samam
metin hálfur áttnndi milliarður, eða
7,500,000,000 kr., er sýnir bezt hre
ágætlega peir eru efnum búnir.
„Antarctic11, skip >að er
Premierlieutenant A m d r u p fór á í
vor til Grænlands, til pess að rannsaka
óbyggðirnar á austurströnd landsÍDs, —
er nú heim komið, og pykir för Am-
drups hafa orðið hin bozta. „Amt-
arctic" kom Amdrup og nokkrum af
félögum hans á land við Franz Josephs-
fjörðinn á 69° 28’ norðl. breiddmr, og
hélt skipið svo sína leið suður með
austurströndinni og kom par við er
hægt var að komast að lamdi fyrir is,