Austri - 25.05.1903, Blaðsíða 2

STR 18
A U S T K 1
64
að se-a mest ’fé/Verði veitt tiljjjrega-
gjörða hér^í sýsluani. — Tillögurnar
sarr öykktar*í jeinu hljóði.
7. Ritsíraamálið.
Fund irinn skorar á þingið að stnðla
til þess eptir ítrasta megni, að landið
komist «em allra fyrst í hraðfregna-
samband við Önnur lönd, og ao fregn-
stöðvar verði settar á helztu stöðum
landsins — þar á meðal hér á Seyðís-
jSrði — í sambandi við aðalstöðvarn-
ar. — Tillagan samþykkt í einu
hljóði.
8. Bindindismálið.
Fundarinn skorar á þingið að styðja
og efla bindindishreyfinguna hér á landi,
annaðhvort með pví, að veita fé til
útbreiðslu bindindis, eða semja VÍn-
sölubannslög eða lög um aðflutniugs-
bann, ef fyrirliggur ósk mikils meiri-
hluta pjóðarinnar um pað, — Tillagan
var sampykkt með 16 atkvæðum gegn
8, fleiri greiddu eigi atkvæði um hana.
9, S t jórnarskipunin framvegis.
a. Fundurinn skorar á kjósendur að
greiða engum atkvæði tii alping-
iskosninganna í vor öðrum en peira?
er heita pví ótvíræðlega og afdrátt-
arlaust að beitast fyrir pví, að
stjórn sú, er skipuð verður eptir
hinni nýju stjórnarsk’á, verði
skipuð einlægum og einbeittum
framtaramönnum, er viðurkenni
pingræði og byggi stjórn sína á
pví. — Sampykkt í einu hljóði.
b. Funduiinn skorar á væntaniega
pingmenn pessa kjördæmis, að
beitast fyrir pví, að beztu framfara-
uienn pingsins — hverjum hinna
pölitisku ílokka sem peir hafa áður
tilheyrt — taki höndum saman og
myndinýjan og öflugan framfara-
flokk. er vinni með áhuga og einlægni
iið iögjafarstarfinu, eins og sönnum
iöðtirlandsvinum sæmir, en sé bafinn
yfir íillan persónulegan ríg og óeiningu,
sem Hendur í vegi fyrir sönnum fram-
föruiQ. — Sampykkt í eiuu hljóði,
Fieiri mál voru ekki rædd.
Fundi slitið.
J. B. Jóhannesson. A. Jóhannsson.
Sjavarrannsokuaskipið „Thor.u
l’ess hefir áður verið getið hér í
Austra. aö’von væri á skipi pessu
hirutiið til lands nú í sumar.
Skip/ð kom hingað 15. p. m. og
hefi'- b-gið hér og rannsakað sjávar-
iífið j fi’-ðinum pangað til í gær, að
pað lagði af stað til Reykjavíkur.
þareð vér vissum, a? lesendum
Austra mundi bykja fróðlegt að frétta
nákværrdega af pví, hvernig sjávar-
rannsóknúm pessum ætti að verða
háttað, pá fórum vér út á skipið til
pess ; ð í'ræðast í pessu eíni.
Skipverjar eru alls 17 og var oss
tek ð með hinni mestu kurteysi af
ynniiönnum skipsius, peim skipstjóra
S. Jörgensen og vísindaraonnunm,
ma.i;ster J o h s. Schmjdt, mag.
■ cient. Ove Pauhen ogcand. mag.
J. N. NielseD. — Vér báðum for-
mann fatarinuar, magister J o h s.
S c h m i d t að eefa oss upplýsingar
viðvíkj ndi rannsóknunum til birtingar
í A'is;ra. Varð hann svo fljótt og
vel við peim tilmælum, að hann daginn
eptir sendi oss bréf pað, sem hér fer
á eptir;
Herra ritstjóri!
Sanikvæmt loforði mínu er mér
r.iikil áuægja, að senda yður hérmeð
til birtingar í yðar htiðraða b)aði
uokkr tr upplýsingar viðvíkjandi sjáv-
a”ra;: ' sóknarskipinu „Thor“ og vænt-
anlegu starfi pess hér viS land.
jþessar sjávarrannsóknir, sem hér
eiga fram að fara frá Danmörku, eru
einn liður í stórri alpjóða ujávarrann-
sókn. er flest lönd Norðnr-Evropu
(Danmörk, Norvegur, Svípjóð. þýzka-
land, Rússland. Finnland, Holland)
taka pátt í og búa hvert nra sig út
sitt skip til pess að rannsaka hafið
og strauma pess, líf fiska og' annara
sjávardýra, göngur peirra, tímgun,
sem allt er bæði beinlínis og óbeiu-
línis mjög áríðandi fyrir nefnd lönd
að fá nánari pekkingu á, pareð tölu-
verður hluti íbúa. peirra lifir á sjáv-
arútvegi.
Hverju pessara landa er falið að
rannsaka ákveðinn hluta hafsins, og
’uafa öll löndin veitt ríflegan fjárstyrk
til pessara rannsókna, og á Danmörk
að láta rannsaka 'iafið umhverfis
strendur landsins og svo höfin við
ísland og Færeyjar. Til pessara rann-
sókna h-fir hin danska stjórn keypt
botnvorpuskipið „Thor“ og falið pær
nefnd manna undir forustu doktor
phil. Petersen, sem er formaður fyrir
„den danske biofogiske Station,“
1 vetur befir skipinu „Thor“ verið
breytt og útbúið svo, að pað fullnægði
til pessara raunsókna, og par á meðal
hefir verið byggð út á pví rúmgóð
vísindaleg rannsóknastofa, er rúmar
öll pau vísindalegu áhöld er með
puria til pessara rannsókaa, auk
venjulegra fiskiveiðaáhalda (botnvörpu,
línur, pokanætur o. s. frv.) f>ar eru og
búin út berbergi og raatstofa fyrir pá
prjá vísindamenn, sem eru á skipinu.
A leiðinn’ frá Færeyjura til íslands
hefir einkum verið rannsakaður sjórinn,
bæði hvað seltu og hita hans áhrærir, er
ræður straumum kafsins, eins og lika
smádýr pau, er fljóta í sjónnm, og er
fæða stærri sjávardýra og eru pessi
smádýr veidd í hárfin silkinet, jþessum
ranntóknum hafa stýrt peir, cand.
niag. Nielsen og meistari 0. Paulseu.
„Thor“ verður við ísland fram í ágúst
mánuð og á hér einkum að rannsaka
fiskiveiðarnar og stýrir peira rarn-
söknum meistari Johs. Schmidt, "er
ætlar að búa til lýsingu af hinum
íslenzku fiskiveiðom og hvalaveiðura
einsog pessar atvinnugreinir eru hér
reknar af Islendíngure og útlendingum.
Auk pessa munu fiskigöngur og
hrygnístöðvar fiskjarins við streudur
Islands verða rannsakaðar.það verður
og rannsakað hvar vænlegast muui að
fiska og hve djúpt megi leggja með
góðri aflavon. þessum ranusóknum
á að halda áfram að minnsta kosti í
samfleytt 3 ár, og hefir ríkispingið
veitt fé til peirra.
I ár verða sett merki á nokkur
hundruð k o 1 a á einum eða fleiri
fjörðum hér austarilands, punnig, að
fest verður við kolana iítil merkt bein-
tala og peim svo sleppt í sióinu og
er #votilætlast, að pegar pessir merktu
kolar veiðast, gjöri menn svo vel og sendi
pá skipinu „Thor,“ með skýrslu um
i var og hvenær peir eru veidd-
ir. |>areð pessir kolar eru rnældir
áður en peim er sleppt aptur merktum
í sjóinn,pá getur maður kynnst terðuin
peirra og vexti á pessu tímabili. Um
pessa merkingu á kolum verður síðar
auglýst í hinurn íslenzku hlöðura, svo
að hún verði almennt kunn fiskurum
landsins.
f>að er vonandi, að sama verði
reyndm á hér og í Danmörku, að fiski-
menu fái mikinn og góðan áhuga á
pessu máli, og gjöri sér annt ura að
koma nefnduin merkjum sem fyrst til
skila til „Thor“. J>að er pví rajög
svo áríðandi fyrir pessar rannsóknir,
að alpýða manna hér á Islandi taki
peim vel og gofi allar pær upplý3-
ingar, er hún getur í t.é látið. því
pað verður aldrei lögð of mikil á-
herzla á pað, að pessar rannBÖkúir
•ru einnngis gjörðar t i 1 p(e s s a ð
efla ísle'nzkar fiskiveiðar.
með pvl pað er vonandi að pær færi
betri pekkingu á lífi fiskjarins, sem
hentugar friðunarákvarðanir verða #.ð-
eins byggðar á til hagsmuna ' fyrir
fiskiveiðimenn, er pví vonandi sýn^
fyrirtæki pessn og rannsóknum allan
góðvilja.
Virðinearfyllst
Johs. Sclunidt
magister scientiarum.
. *
* ★
Vér erum þess fullvissir, að alpýða
manoa verður hið bezta við pessum
filmæluiri hins háttvirta höf. og greiðir
af fremsta megni fyrir starfi pessara
visindaraanna á „Thor“, pvf parfara
fyrirtækis fyrír Island gátn Danir '
trauðla stofnað til.
Ritstjórinn.
Landsbankareikningarinn
1903.
Eins og reikningur landsbankans
fyrir síðastliðið ár, sem prentaður er
í 18. tbl. Rjóðólfs frá 1. p. m. ber
með sér, hefir verzlun bankans árið
sem leið verið meiri en nokkru sinni
og hagur bankans stendur nú með
vaxandi blóma. —
Til glöggara yfirlits fyrir lesendur
blaðsins skal hér stuttlega drepið á
helztu atriðin úr reikningnum og stærstu
reikningsliðirnir jafnframt bornir sam-
an við reikninga bankans fyrir 2 árin
næstu á undan, Lántökur vir bankan-
um hafa, pegar eigi eru taldir víxlar
né ávísanir venð sem hér segir:
® td t-1
2 2. s»r o g*
cí g. =>* cr
O j 3
WSP hcj
-c Bc f-
O- oi'
*
04 5®*
2
cjq’

U1
o
Oi
at

cr
OQ ^
OQ Z3 CTQ
. 04
CO
. © <
W o
O c+-
* - - so
J 5^ <J
' cr ©
<-<! 04
-t CZ)
<a s
—t
Ox
Ö
o
o
p
ö
co
o
to
00
o
o

o
o
to
bO
oi
fcO o
^ ’
OD
p p?; o
O —Í <3
Oi O
03 Cn
i—*
œ p p
o o ■<!
Ot O 00
O '
00 p os
V ^ ö
CD O O
O hK ot
w
-í
o
o
M ®
f-i o
fcO
Víxillán íir bankanum fara árlega
stórum í vöxt.
Árið 1900 keypti bankinn víxla fyrir:
1,114,092 kr.
— 1901 fyrir........ 1,368,962 —
— 1902 — ........... 1,889,157 —
Víxillán hafa pmnig hækkað síðast'
liðið ár um 520,000 ki\
Ávisanir keypti bankinn:
Arið 1900 fyrir............ 188,334 kr.
— 1901 — .......... 196,356 —
— 1902 — ........... 196,437 —
Hlaupareikningsviðskipti fara einnig
árlega í vöxt og hafa hlaupareiknings
viðskiptin (inulög og úttekt samanlögð)
verið síðustu 3 áiin pannig
Árið 1900 .......... 2,247,968 kr.
— 1901 , .......... 2.949,273 —
— 1902 .......... 4,314,553 —
Sparisjóðsdeild bankans hefir síðast
liðið ár vaxið um nærfellt 150,000 kr.
og eru sparisjóðsinnlögin nú rúm
1.450,000 krónur. — Sparisjóðsvið-
skiptin við bankann námu pegar inn-
lög cg úttekt eru lögð saman:
Árið 1900 ........... 1,829,810 kr.
— 1901 ............ 2,392,584 —
— 1902 ............ 1,819,918 —
Innstæðufé með sparisjóðakjörum
rar í árslok:
1900 1.208,786 kr.Eigendur4.955*ð töln
1901 1,305,179 —----- 5,317----------
1902 1,452,571 —----- 5,823----------
Arðurinn af verzlun bankans árið
sem leið (vextir, disconto, próvision
o. fi. að frádregnam kostnaði öllum
og vöxtum af innstæðufé hefir verið
tæp 40,000 kr. og hefir varasjóður
bankans vaxið um pessa uppheð. —
Varasjóður bankans var í árslok:
Árið 1900 ............ 227,040 kr
— 1901 . ........ 270,000 —
— 1902 ........ 308,750 —
Auk varasjóðsins í árslok mætti
ennfremur telja fyrirfram greidda
vexti, sem enn eru ekki lagðir við
varasjóð, frekar 30,000 kr., og verða
pað pá tæp 340 púsund krónur
sem bankinn hefir safnað í varasjóð,
og er pað nál. 45o/o af stofnfé bank-
ans.
Varasjóður veðdeildarinnar, sem tal-
inn er hér síðar, er aál. 15,600 kr. og
varasjóður fyrv. sparisjóðs Reykja’
víkur nál. 9,700 kr. Hefir bankinn
pannig, að öllu samanlögðu, irek 364
púsund krónur, sem varasjóð til að
standast öll pau áföll, er hanu kann
að verða fyrir.
Veðdeild bankans tók til starfa í
júlímánuði 1900, lánaði ut frá peim
degi tii 31. des. f. &■:
Lánsupph.
Arið 1900 465,600, Tala lána 248,
— 1901 494,800. — — 291,
— 1902 438,700, — — 221.
Alls kr. 1,399,100. Tala lána 760.
Aíborgað hefir
verið 1900—
1902 kr. . . . 67,305 kr. 53 a.
Veðdeildin átti
pannig útistand-
andi 754 lán 31.
des. 1902, með
pví að 6 lán
höíðu verið
borguð að fullu H331J94Uíx^47^jj^^
I árslok 19?1 var varasjöður veð-
deildarinnar 8,700 kr. en í ársiok
1902 um 15,600 kr. hefir pví vara-
sjóður veðdeildarinQar aukizt um
6,900 kr. árið sem leið.
Útbúið á Akureyri. — Eins-
og kunnugt er, stofnaði bankiun útbú
á Akureyri í júnímánuði síðastliðnuru.
Eptir bankareikningaum hafa lántök
úr útbúinu, pegar eigi eru taldir
vixlar né ávísanir með, verið frá pví
pað tók til starfa og til ársloka
pannig:
FasteignaveðsJáa 2,350 kr.
Sjálfskuldarábyrgðarláu 40,975 —
Handveðsláu 5,500 —
Samtais: 48,825 kr.
Víxillán hafa • á sama
tíma verið 97,695 ar.
Avísanir keypti utb. fyrir 26,335 —
Hlaupareikningsviðskiptin hafa verið
(innlög og uttekt) samanlögð 114,
736 kr. 66 au.—
Við sparisjóðsdeild útbúsins hafa
(innlög og úttekt saraanlögð) verið á
sama tíiua 30,471 kr Innstæða með
sparisjóðskjörum var í árslok 28,350kr
82 a.