Austri - 09.03.1905, Side 4

NR. 8
A U S T R I
32
|>ann 19. 'jan. var há,tíð haldin f
St. Pétursborg. Sú er árleg venia
að pann dag vígja prestarnir vatnið í
ánura á Rússlandi. A pað að boða
mildan vetur og gott vor. Vok var
höggvin á Neva fijótið og prestarnir
frömdu víasbiathöfnina, mikill manu-
fjöldi var viðstaddur og keisari og
ættmenn hans voru samankomnir í
Vetrarhoilinni til að horfa á. Að
lokinni vígsluathöfninni var hlcypt af
fallbyssuskotum, en pá vildi pað til að
ein fallbyssan var hlaðin með sprengi-
kúlu og lenti sú kúla áVetrarböllinni,
einmitt par sem keisari og ættmenn
hans voru fyrir, brotnuðu par gluggar
og föðurbróðir keisara, Wladimir stór-
fursti, særðist í handlegg. Enginn
veit hvernig petta hefir viijað til, en
ke’sari hefir boðið, að eigi skuli pað
álítast sem banatilræði við sig og sína.
— Stórkostiegt verkfail er nú um
nær allt Rússland. J>að hótst við
Putílow námurnar við St. Pétnrsborg,
hefir síðan breiðzt út nm land alit,
einDÍg tii Póllands og Pinuiands.
Presturinn Gapon gjörðist fyrirliði
Pétursborgar- verkmanna, skrifaði
keisara og heimtaði áheyrn fyrir sig
og verkmenn, sem treystu keisara til
að bæta úr neyð peirra og landsins.
Eins og getið var um í síðasta Austra
Pyrptust mörg púsund verkmanna
til Vetrarhallarinnar, en herliðið réðist
á þá, og féiln og særð ist í pví upp-
hlaupi 2,000 verlrmean. Mæltust
aðfarir herliðsins mjög illa tyrir al-
staðar. Bæjarstjórn Pétursbovgar
hefir veitt 25,000 rúblur til hjálpar
ættmönnum ninna föllnu og særðu, en
mælt er að Trepow hafi látið taka 7
menn úr hæjarstjórninni fasta fyrir
pað tiltæki. Keisari er fluttur með
skyldulið sitt til sumarhallarinnar
Zarskoie Zelo, og þar hefir hann veitt
áheyrn sendinefnd verkmanna, og lofað
þeim umbótum á kiprum peirra. Varð
pá allt nokkru kyrrara um stnnd, og
tóku sumir verkmenn til vinnu aptur,
en siðustu fiegnir segja 70,000 verk-
manna enn hafa lagt niður vinnu í St.
Pétursborg.
Gapon er fiúinn til Finnlands, en
sendir paðan áakoranir til verkmanna
og segir að nú megi ekki lengur treysta
keisara Maxim Gorki hefir verið
látinn laus.
Morð Sergíusar stórfursta vakti ógn
og skelfingu við ’nirðina. Hann var
maður óvinsæll af pjóðinni, og peim
báðum föðurbræðrum keisarans, honum
og Wladimir, var kennt um apturhalds-
stefnu keisara, enda voru þeir báðir
verkfæri „heiiögu sýnodunnar“ er
Pobjedenosov stendur fyrir, hinu stæk '
asta prestaveldi. Pobjedenosov liggur
nú veikur. Sergius stórfursti átti
heima í Moskva, og ók heimanað frá
höll sioni i Kreml, er hann var drep-
inn. I Moskva hefir einninnig verið
stórkostlegt verkfall og róstur miklar.
Á Póliandi lögðu járnbrautarvinnu-
menn niður vinnu, svo til vandræða
horfði með samgöngur, en pá kom
Bkipun frá St. Pötursborg að kröfur
þeirra skyldu nppfylltar. Bændur á
Póllandi halda með verkmönnnm,
og lítur par all-ófriðlega út.
Yerkmannaóeirðirnar eru nú einnig
komnar til Kákasus. í borginni Batum
er allt í uppnámi, logregiustjórinn og
fleiri yfirmenn drepnin Armeníumenn
og Gyðingar halda með verkmönnum.
Tolstoj hefir ritað ávarp til
verkmanna og heðið pá nð forðast
0Í1 hryðjuverk. Umbæturnar fáist að-
eins á friðsamlegp.n hátt.
Meiri hluti hinnar rússneskn pjóðar
krefst nú stjórnarbreytingar. Margir
vilja láia endurreisa gömlu rússnesku
stéttapingin, „Semski sobor“ sem
hurfu úr sögunni í lnksantjándualdar.
Entaliðer víst að þau pyki ekki sam-
svara kröfum timans., Núhefir keisari
kallað heiztu stjórnfræðinga sína á
fund til að ræða um bráðar umbætur
á stjórnarfariuu.
Gjörðardómsnefndin í málinu um
árásir Rússa á fiskiskipafiotann enska í
Ncrðursjónum, hefir nú lokið starfi
sínu. Hefir hún setið á rökstólum
í París um margar vi.’íur. Urskurður
hennar hljóðar á þá leið, að Rostchwe-
dentsky aðrníráll hafi liaft astæðu til
að ætla að flota sínum hafi verið hætta
búin, og hafi ekki með ásettu ráði
skotið á fiskiskipin, en bæta skuli
Rússar allan skaðanni Tilið er, að
báðir partac muni gjöra sig ánægða með
úrskurðiun.
Ofriðurin’’. Orusta stóð 25.—29.
jan. milli Rússa og Japana, vio San-
depu fyrir sunnan og austan Mukden,
og veitti hvorugum betur, að teljandi
sé, Eallnir og særðir 30 pás. Rússar,
litlu minna af Japönum. Mannfallið
svoaa mikið af pví fjöldi særðra manna
fraus 1 hel. Gripenlierg herforingja
kennt um ófarir Rússa í pessari or-
ustu, hafði hann byrjaó áhlaupið án
pess að ráðfæra sig við Kuroputkin og
hina hershöfðingjana. Kuropatkín
hefir sent Gr’penberg héim til Rúss-
lands, Mælt var að Kuropatkin ætl-
aði að fara frá, en ekki er pað orðið
enn.
Síðustu fréttir segja að ný stóror-
nsta sé hafin við Shaho, en hún var
ekki á enda háð. Japanar sækja
bardagan sem óðir menn eins og fvr.
Er ætlun peirra að eyðiiesrgja járn-
brautina til Wladivostok. Rússar kæra
yfir pví að Japanar hati látið herlið
sitt fara ýfir Mongolíu og skert hlut -
leysi Kínverja-
Eregnir um væntanlega friðarsamn-
inga hafa enn reynzí ósannar
Japanar hafa sett skípa-heikví fyrir
utan Wiadivostock.
Herfioti Rostchwesdentsky heldur
enn kyrru fyrir í Iudlandshafi. |>riðji
fioti Rús3a var lagður af stað, og
kominu suður að Cherbourg á Frakk-
landi er síðast fréttist.
Yináttan .nilli JapaDa og Englend-
inga pykir heldur fara rainnkandi.
Japanar kvað hafa tekiðensk kaup-
skip her%ngi.
A Ungverjalandi er allt i uppnámi:
Ráðaneytið farið frá og hefir enn ekki
tekizt að mynda nýtt í staðiun. Undir
forustu Kossuths, sonar frelsishetj-
unnar, krefjast Ungverjar fullkomins
jafnréttis við Austurríki, og mun
paðan brátt meiri tíðinda von.
Á Þýzkalaudi hefir verið stórkost*
legt verkfall meðal námuverkmanna,
og^endaði með ósigri verkmanna:
í Ameriku hafa veEð ákafar hríðar
og snjókoma svo mikil á Nýja Skot-
landi að jarnbrautarferðir hata tekizt
af svo vikum skipti, og eru margir
bæjir og porp pví nær vistalaus.
Sýningar í Fljótsdalshéraði.
Menn veitl nákvæma eptirtekt aug-
lýsingu í blaði pessa frá Búnaðarsam-
bandinu viðvíkjandi hinum væntaulegu
sýningum í vor. j>að er einkar áríð-
andi að forstöðumenu sýninganna fái
að vita í tímai hversu margra giipa
sé von af hverri tegund á h^ora sýn-
ingu, svo að unnt verði að útbúa hæfi-
lega stór sýningarsvæðíu. J>að væri
vel til fallið, að sýninganefndirnar
heima í hroppunum genajust fyrir eða
sæju um, að þetta yrði ekki í undan <
drætti, og jafnvel tækjn á móti gripa-
tölu hjá einstokum mönnum, og sendu
síðan til sýninga-stjóranna. Gripa-
talan verður að vera fengin nokkurn-
vegm áreiðanleg ekki síðar en nm
miðjau maí. Eins og auglýsingin gef-
ur í skyu, verður tekið við gripum á
sýningarnar úr Múlasýslum utan Hér1-
aðsins, ef menn kynnu að æskja pess
og veitt verðlaun einnig fyrir pá ef
þeir verðskulda pað.
j>að getur haft allmikla pýðingu
fyrir framtíð sýninga hér á Austur-
landi, að sýrinzar pessar takistvel og
fari myndarlega fram. En pessu tak-
marki. ná pær pví betur, sem pær
verða fjplsóttari af mönnam og gripum,
enda er petta skilyrði fyrir, að pær
geti orðið svo vekjandi og gagnlegar
sem ætlast er til.
Yerðlaunin veróa að líkindum mesti
fjöldi, einkum önnur og þriðju, þar
sera fyrstu verðlauu verða optast tiltölu-
lega fí, meðan sýningarDar eru í byrj-
un.
Varið verður nál. 609 kr. til verð-
launa á báðura sýningunum til samans
og verður pessu verðlannafé skipt á
milli sýninganna í réttu. hlutfalli við
fjölda sýningargripa á hverri þeirra
um sig. Yerður pví meíra fé lagt til
þeirrar sýningarinnar, sem betur er
sótt.
Islenzka sýningin.
Fyrir sýningarmuni frá Islandi lætur
hnrra stórkaupmaður Thor E. Tulinius
byggjá sérstakt hús, er hann lætur
reisa á eigin kostnað. Er slíkt höfð-*
inglega gjört. A sýninguna verður
rainnzt ráDar í næstáblaði.
Mannalát.
j>ann 5. j). m. andaðist hér á
sjúkrahúsinu Helga Magn-
ú s d ó 11 i r, Jónssonar. prests
ab Yallanesí, 15 ára gömul,eptir
langvinnan sjúkleik, Ljúf og
elskuleg og vel gefin stúlka.
Nydánir eru á Héraði: Jón
bóndi Pétursson frá Tung-
haga, vel metinn böndi, dö úr
lungnabölgu — og Hallur Björns-
son á Finnsstöðum, datt ofan í
brunn og drukknaöi.
Dánir í Vopnafirði: j>orsteimi
Jónsson bóndi í Sunnudal, Ei-
ríkur j>orsteinsson á Áslaugar-
stööum og Pétur Stefánsson
vinnum. á Torfastöðum.
,,Vesta“ (Godtfredseu) kom
hingað 3, f>. m. og fcr héðan að
morgni hins 5. norður um land.
Með skipínu voru fiá útlöndum:
bankastjóri Sighvatur Bjarnason
og alþingismennirnír Jón Jónsson
frá Múla og Pétur Jónsson frá
Grautlöndum.
„Egill“ (Houeland)kom hingað
6. þ. m. og fór norður j>. 7.
Með skipinu voruverzlunarerind«
rekarnir Kalland (norskur) og
H . Magnússon o. fl.
„Ceres“ kom í dag.
Oss undirrituðiim farpegjum með
Thorefélagsskipinu „M’ölnir11, skip-
stjóri R. Endresen, er pað sönn á-
nægja að ]ýsa pví ytir að vel hefir
farið um oss wn borð á þessari febrú-
arferð til íslánds.
Vér skulum sórstaklega leiða at-
hygli manna, sem ferðast purfa milli
landa, á, að „Mjölnir“ er eitt af
hinum pægilegnsta skipum, sem vér
höfurc ferðast með, síðan ruggakilir
voru settir á skipið.
Um borð í „Mi0Ínir“ í marz 1905,
Jakob Meller. Bergsteínn Björnsson.
8. E. Malmkvist. K. Hjálmarsson.
Sveinn Sveinsson. Brynjolfur Árnason
St. Einarsson.
fæst hjá
Stefáni í Steinholti.
Saumavélamar
ódýruog ágætu, aptur lornna
til:
Stefáns i Steinholti.
Albúm
fögnr, ödýr og sterk
fást hjá:
Stefáni í Steinholti.
Auglýsing.
pareð kona raín Vilhelrnína Hjalta-
lín hefir gefið mér ættarnafn sitt
„Hjaltalín", bið eg alla að kalla og
sknfa mig héðan í frá J ó s e p G.
H j a 11 a 1 í n.
Fáskrúðsfh’ði 31. jan. 1904
Jósep Guðmundsson. (*
Brunaábyrgðarfélagið
„Nye Danske
Brandforsikrings-Selskab41
Stormgade 2 Kjobenhavn
Stofnað 1864.
(Aktiekapital 4,000,000 og
Reservefond 800,000)
tekur að sér brunaábyrgð á
hús um bæjum gripum, verzl-
unarvörum, innanhúsmunum o, fl,
fyrir fastákveðna litla borgun
(Præmie) án jiess að reikna
nokkra borgun fyrir bruna«
ábyrgðarskjöl (Poliee) eða stimp-
ilgjald.
Menn snúi ser til umboðs-
manns félagsins á Seyðisfirði
St. Th. Jönssonar.
Hið hezta
Cacoa
fæst
í lyfjabúðinni á Seyði sfirði
Ábyrgðarmaður og ritstjöri:
Cand. phil. Skapti Jösepsson.
Prentsmiðja
'jþorsteíns fj Jj JHcaptasonar.
*