Austri - 01.07.1911, Blaðsíða 2

NR. 26
A 'U S T E I
100
„g!sð var í Kristi,“ Fylling guðe
dómsins bjó í honum líkamlega. Guð
sjálfur leitar sameiningat- við mann-
leg hjortu til að helga þau og vinna
pau fyrir himiuinn. Guð er frelsisins
og framfaranna guð, vill draga hvern
einstakan mann áleiðis, til að verða
fullkominn eins og hann er fullkom-
inn, miskunnsamur eins og hann er
miskunnsamur, heilagur eins og hann
er heilagur.
(Framh.)
Bref til Austra.
Prá Jakobi Gimnlegssyni.
Karlshad í júní 1911.
Af því það eru fremur fáir ís-
lsndingar sem hafa komið til Karlsbad,
sem pó er að ýmsu leyti merkilegur
bær, sendi eg „Austra“ pessar línur
viðvíkjandi staðnum og ferð minni
hingað.
Eg fór frá Kaupmannahöfn 7. maí
yfir Gedser-Warnemunde og er ekk-
ert frásöguvert af pví og kom um
kvöldið til Berlin, var par í 2 daga.
|»ar hefi eg verið optar og hefi par
verzlunarsambönd. J>ar stóð pá yfir
sýning viðvíkjandi samgöngum o. fl.
og heitir sýoingin: „Internationale
Ausstellnng ftir Reise und Freraden
Yerkehr." I*að var auðvitað ekki
mikill tími til að skoða muni pá, sem
vorn á pessari sýningu, en eg kom
ekki auga á neitt, sem mér pótti
neitt sérlega nýstárlegt né aðdáan-
legt. p>ar var auðvitað margt að sjá
af allskonar samgöngufærum o. fl.
Danir sýndu par ýmsa muni frá
hinni konunglegn postulínsverksmiðju,
verksmiðjunni „Aluminia," gull- og
silfursmíðar og „módel“ af gufuskip-
inu „Kong Haakon," málverk o. fl.
Norðmenn og Svíar sýndu líka ýmis-
legt og ýmsar aðrar Norðurálfupjóðir
sýndu eitthvað, en mest frá sjálfu
fýzkalandi.
Frá Berlin fór eg til Dresaen og
var par 5 daga. Það er mjög falleg-
ur bær og par margt merkilegt og
iallegt að sjá. J>ar stóð yfir al-
pjóðasýning: „Hygieinisk Ausstell-
ung.“ J>að er afar stór og merki-
leg sýning og nær yfir viðátturaikið
svæði í dýragarðinum í Dresden. Eg
ætla ekki að lýsa pessari sýningu.
|>að mundi verða of langt mál, en
par var afar margt að sjá og dllu
sérlega vel komið fyrir og var sýnt
ótalmargt fleira, en pað sem h3Ín-
linis heyrir nndir heilsufræði. J>að
sækir nrmull af fólki á pessa sýn-
ingn, auðvitað flest frá J>ýzkalandi,
en einnig frá mörgum eðrum löndum
í Norðurálfunnr
í Dresden er, sem kunnugt er,
eilt af hinum mestu málverkasöfnum
heimsins, par er hin nafntogaða
sixtinska „Madonna," máluð af Rafa-
ol. Mynd pessi er höfð f sérstpka
berbergi út af fyrir sig og engin
önuur mynd í pví. Bekkir standa á
gólfinu fyrir framan myndina og sit-
ur fólk á peim og dáist að pessu
listaverki. Á safuinu eru einnig
myndir eptir marga aðra ítalska
snillinga, svo sem: Tizian, Coreggio,
Paolo Veronese o. m. fl. Eptir
hoHensba meistara eru og msrgar
myndir, pir á meðal hið nafnfræga
málverk eptir Rembraudt: „Rem-
brandt og Saskia“| myndin er af
horum íjilfnm og unnustu hans og
skín gleðin út úr andiitunum á peim
báðnra. par eru myndir eptir: Jan
van Eyck, Rubens, Van Dyck, Diirer
Holbain og marga aðra snillinga
málaralistarinar, senr hér yrði of
laDgt upp að telja.
J>að er merkileit að petta mál-
verkasafn, sem er borginni Dresden
til hins mesta heiðurs, er stofnað af
Ágústi sterka Pólverjakonungi og
kjörfursta Saxlands. pó baan pætti
gallagripur í lifanda líö og haDU yrði
opt að hröklast fyrir anðnuleysÍDgj-
auum Karli 12., liggur þó petta
eptir hann, eigiulega er pað pó ekki
af pví að hann væri í sjálfu sér neinn
sérlegur listavinur, hHdur var pað
ölln fremur hiu takmarkalausa skraut-
girni hans sem olli pví að hann safn-
aði dýrum málverkum.
Eptir Karl 12. liggur sagan um
hin svonefndu frægðarverk hans. Eu
sagan segir líka frá pvíjjað pegar
hann ertði ríkið eptir fpfur sinn voru
Svíar eitt af stórveldum Norður-
álfunnar. pjóðinni leið vel og allar
fjárhirzlur rikisins veru fullar. En
þegar Karl 12. var búinn að „stjórna,“
pá voru flestallir yngri og hraU3tari
menn drepnir í hinnm sifellda ófriði
bans, eða teknir til fanga og prælk-
aðir í Rússlandi. Tæpur helmingur
pjóðarinnar var eptir á lífi og voru
pað aðallega gamalmenni, kvennfólk
og born. J>að sem ekki hafði fallið
í stríðum Karls, dó úr drepsóttum,
en snmt úr hutgri. J>eir sem eptir
vora lifðu við bág kjar og fátæktin
var jöfn yfir allt, ríkishirzlurnar
fyrir löngu tómar og Karl hafði pint
út úr pjóðinni allt sem til var fé-
mætt og alla vopnfæra menn til að
halda áfram hiuum meiningarlausa
ófriði sínum.
Fleiri pjóðir en íslendingar hafa
átt við bág kjor að búa á liðnum
öldum* En tímarnir breytast, pjóð-
irnar vilja stjórna sér sjálfar. J>ær
rétta við aptnr og læra af liðna
tímanum og svo munu íslendingar
einnig gjöra.
Fáir konungar í veraldarsögunni
hafa verið jafn ólíkir og Karl 12.
og Ágúst sterki. Karl var persónu-
lega niun mesti hófsemdarmaður og
lifði opt við harðan kost, hann
suerti ekki víu eptir að hann var
orðinn fullorðinn og var aldrei við
konu kenndur og í viðhöfn og skraut
eyddi hann mjög litln. Ágúst var
mesti eyðsluseggur. Hann eyddi ó-
grynni fjár í allskonar skraut og
prjál og iifði í mesta sællíS, hann
hafði ótal hjákonur og kostaði mörg-
um milljónum npp á pær, (sagt er
að ein peirra hafi kostað hann 18
milljónir). Hann átti með peim alls
352 börn. Eina hjákonuna, frú
Köningsmark, ætlaði hann að gefa
Karli 12., svo hún gæti mýkt skap
hans, en Karl vildi ekkert með han*
hafa og vísaði henni burt.
Til pess að geta staðist pessi fá«
heyrðu ótgjöld varð að leggja punga
skatta á pjöðina, sem hún gat varla
risið undir. J>jóðin lenti pví í hina
mestu eymd og fátækt og viða f
ríkjum Agústar dó íólk úr hungri
og stafaði pað að miklu leyti af
eyðsluserai hans og lélegri st óru.
J>egnar beggia bouunganna fá somu
útreið, svo afleiðingin af starfi peirra
eða niðurstaðan, verður mjör lík
pó persónnrnar væru m]ög ólíkar.
Það er mikið ólán fyrir pjóðirnar að
fá yfir sig sliba einsaldikonunga sem
Karl 12. og AgÚ3t sterka.
(Framh.)
Utan úr heimi.
Danmerk.
J>ar era nýlátnir prír merkismenn
ald irhnignir: Emil Poulsen
prófessor, mikilbæfasti leikari Dana,
Johan Svendsen tónskáld og
H ö r d u m, fyrv. jafnaðarmannafor-
ingi.
— 4 stór herskip Bandaríkj mna
eru í heimsóbnarferð milli helztu
hafoarborga Evrópu dú um pessar
mundir. Komn pau til Kaupmanoa-
hafnar i byrj jn f. m., og var paína vel
fagnað.
— Minnisvarði yfir Vilhelm
L a r s e n íjtv. fjárraálaráðherra var
afbjúpaðnr í Sæby á Jótlandi nú fyrir
skömmu; við pað tækifæri töluðu peir
Neergaard fjármálaróðherra og I. C.
Christensen og lofuðu báðir mjog
starfsrmi Vilh. Larsens. Hafði rainn-
isvarði pessi verið reistur fyrir sam-
skot fl. »kksmanna Larsens.
— Rússakeisari ásamt konu sinni
og börnum er væntanlegur í heimsóka
til Kaupmannahafuar í pessum mán-
uði. Var mikill undirbúningur meðal
lögregluliðsins til pess að vernda sem
bezt lif keisarafólksius gegn ár&sum
stjórnleysingja.
Mexjco.
Porfirio Diaz, gamli forsetinn
f Mexico, hefir nú látið af stjórn og
er farinn af landi með allt sitt skyldu-
lið. Haíði hann stjórnað Mexico í
nær 35 ár með dæmafáu preki og
kailmennsku. Og Diaz hefir rerið
svo heppinn, að honnm hefir tekizt að
halda uppi reglu töluverðri og ráða
furðanlega við hiun hálfsiðaða rusl-
aralýð landsius. Hanu hefir eigi hefnt
sin á mótstoðumönnum sínum, en sýnt
staðfestu og trygglyudi. Og miklar
og margar framfarir hafa komizt á í
landinu fyrir hans tilstilli. En nú
varí hann að vikja fyrir uppreisninni,
áttræður að aldri, og hinn nngi upp-
. reisnarforingi, M a d e r o, tekur við
veldum. Hélt Madero innreið sína í
höfuðborgina, Mexico City, inr miðjan
f. m. og var heilsað með æðisgengnum
fagnaðarlátum.
Eu ekki faguaði náttúran Madero
ein8 vel, pví nóttina áður en hann
kom til borgarinnar varð jarðskjálfti
mikill, svo fjöldi húsa í borginui hrundi
og um 1300 manna biðu bana. En
sorgin yfir eigna og manntjóninu
gleymdist fljótt, og stikluðu menn yfir
rústirnar og dauða mannsbuka, til að
fagna uppreisnarforingjanum, sem vera
má að falli sjálfur fyrir annari upp-
reísn.
Snjór féll í New Yort
17. júuí. Var hitinn yfir 2ö stig um
daginn, en á 5 mín. lækkaði hann nm
20 stig og féll snjór svo mikill, að hann
varð í skóvarp á strætunum. Eu eigi
snjóaði nema litla stucd, og sami hit«*
Jnn kom brátt aptar.
25 börn
voru fermd síðast liðinn sunnudig í
Vestdalseyrarkirkju.
Ttl fermingarbarnanna
á Seyðisúrði
25, iúní 1911,
Eg sendi’ ekki „fólkinu" fermingarkort
— eg fellt mig ei við pann sið —
Á gullrósa-spjöldÍQ eg get ekki ort
pann „gull“ óð, sem par ætti við.
Eq erindi pessu pí ósk mína’ eg fel,
að alfaðir blessi’ ykkar hag
og veiti’ ykkur hjálp, að pið haldið
öll vel
pau heit, sem pið unnuð 1 dag.
'Karl fJónaííOTiu
Fiskiaflinn.
Gæftir hafa verið miðiu- góðar nú
uudanfarið, enda mikili skortur k
beitu, par til síðari hluta s. 1. viku
að nokkuð fór að veiðast af síld í
reknet hér utifyrir, og hefir aflazt
vel á pl beitn. Á Mjóafirði hefir
allmikið veiðst af sild bæði í reknet
og lagnet.
Sýslumaður
Jóh. Jóhannesson lagði af stað i
pingaferðir í dag.
Látin
er á sjúkrabúsinú hér í bænum,
roskin kona, Sigurlaug Pétursdóttir,
eptir langvarandi sjúkdóm.
Skip.
„Austri“ að norðan 22. p. m.
Farpegar: frú Jónína Arnesen ásamt
dóttur sinni o. fl. Héðan fóru: Jón
J»órðarson prentari, freken J>órunn
Waage o. fl. til Reykjavíkur, Bened.
Jónassou verzlunarmaður, til Saður-
fjarða.
„F riðpjófur" kom hingað í
fyrradag, eptir að hafa komið við á
32 hofoam kriug um landið. Tók hér
fisk og fór í ger til Englands.
„M a r n a“ kom í gær með kola-
farm til J>ór. Guðmundssonar kaupm.
R e y n i ð
Boxcalf svertuna „8 u n“
og notið aldrei aðra skósvertu. Fæst
hjá kaupmönnum alstaðar á Islandi.
Gj allarhoru,
N o r d r i
Og
Nýjar Evöldvokur,
fást hjá
Jóni Tómassyni.