Stefnir - 14.02.1903, Blaðsíða 2

22
S T E F M I R.
fiskiveiðum. Einnis gerði ofvjðrið mikinn
usl.i í skógunura hjer. braut fjölda trjáa og
reif inörg upp ineð rótum.
í Turan bafa gengið undanfarið voða-
legir jarðskjáhtar. Heilir bæir hafa hrun-
ið til grunna, og margar púsundir manna
hafa farist.
Nú fyrir skömmu sendi Marconi bið
fyrsta braðskeyti sitt eptir loptrita (aéro-
graf) yfir Atlanshafið. jþað var heilluósk
til konunganna á Ítalíu og Englandi. Að-
ur hefir honum aðeins heppnast að senda
einstök orð. |>að er talið víst, að pessi
inikla uppgötvun Marconis ryðji sjer skjótt
til rúms, og að hægt verði að senda hrað-
skevti með loptritum bráðl. uin alla jörðina.
Oeyrðir í Marokko.
Hinn núverandi stjórnandi í Marokko,
Soldán Abdul-Agiz hefir aldrei átt mikilli
lýðhylli að fagua. jþegnum hans hefir ekki
geðjast að, hve mikið hann hetír samið sig
að siðum Norðurálfu pjóða. Nú hefir rfkis-
erfinginn liafið uppreisn. er hefir haít blóð-
uga bardaga i för með sjer. I ílestum
peim orustum er liingað til hafa orðið, hef-
ir soldán lotið í iægra haldi, og í síðustu
orustuoni, er fregnir hafa komið af, fjellu
um 2000 af haus mönnum. Eptir pær ó-
farir hjelt soldán með leifar hers síns til
borgarinnar Fez, en mjög hefir vistaskort-
ur kreppt að mönnum par í horginni. Einn-
ig ganga nú ýmsar fregnir um að uppreisn-
arliðið sje í pann veginn, að brjótast inn í
borgina, og að soldán sje í hinni mestu
hættu staddur. Stórveldin England og
Frakkland, er eiga lönd sem liggja að Mar-
rokko. hafa samið við stjórn Spánar, um að
hala herbúnað frammi og skerast í leikinn
ef purfa pykir. þau ætla að borga Spáni
ailun berkostnað, ef liann leggur i strið við
uppreisnarmenn í Marokko Síðustu frjett-
ir skýrá mi frá. að heldur horii friðvæn-
iega út í Marokko. Sumir óeyrðarfiokkar
par í iaridi hafa aptur gengið soldáni til
handa, og halda menn að honurn ef til vill
takist sjálfum að bæla mður uppreisniua.
Astandið í Yenezuela er allt af rnjög
slærct. Uppreisnarmenn par hafa að nýju
hafið óeyrðir, en hafa pó hingað til farið
halloka fyrir her Oastros forseta. Yerst
af ölltr eru pó jieningavandræðin. þjóð-
bauki Veneznela getur ekki lengur innleyst
seðla sína, og pað sem verst er fyrir stjórn-
ina. liermenn lá ekki rnála sinn borgaðan.
það hefir verið talað um að láta gerðai>
dóm í Haag skera úr pessum milli stór-
yeldaiina og Veruzuela. En Castro for-
seti er tregur til pess, en liefir aptur falið
sendiherra Bandarikjanna að vera fyrír
síua hiind í gerðardómi. er hann vill að
verði settur ;i stofn i Washington til pess
að útkljá mál pessi.
Viðsjár miklnr eru nú nu-ð Rússum
og Eiigiendiiiguin. I friðarskilmálunum ept-
ir Krímstnðið 1856, var puð skýrt tekið
fVam, að Rússland rnætti alls ekki hafa
herskipafiota á fcsvartalmiinu og að herskip
peirra mættu ekki heldur sigla gegnum
Bosporus og Dardanellasund. En meðan
hið mikla stríð milli Frakka og þjóðverja
stóð yfir, notuðu Rússar sjer tækifærið til
að koma sjer upp herskipastól á Svarta-
hafi, og gátu Englendingnr ekki heldur
bannað peim pað. Síðan imfa Rússar allt
af fært sig upp á skaptið, og eru nú farn-
ir að sigla á herskipum í gegnum Da'rda-
nella sundið. Englendingar hafa nú risið
upp og mótmælt pessu harðlega. Mest
sárnar peim að þjóðverjar virðast vera
Rússúm frernur meðmæltir. Tyrkjúsoldán
porir sig hvergi að hræra.
Kaupmanuahöfn, 14. jan. 1903.
Hryllilegt- morð.
Enn hefir eitt hryllilegt morð verið
fratnið lijer í Danmörku. Drengur einn í
Orsted á Jótlandi 16 ára að aldri, myrti
nýlega 17 ára gamla stúlku á pann hátt,
að hann með hníf skar nálega höfi.ðið af
henni. þar að auki fundust tvær hnitstung-
ur á brjósti hinnar látnu stúlku, og hafði
önnur geugið í gegnum hjartað. Alls.hafði
hann sært hana 17 stærri og smærri sárum.
Samt sem áður sjest bæði á morðstaðnum,
og eins befir morðinginn sjálfur sagt frá,
að voðaleg áflog hafa átt sjer stað milli
peirra, enda er sagt að stúlkan hati verið
mjög sterk. Hver tilgangurinn liefir verið
hjá morðingjanum til pess að fremja perin-
an voða glæp er mönnum enn ekki fullljóst,
Eu af framburði bans pykjast menn skilja
að hann hafi viljuð hafa samfarir við stúlk-
urm, og að hún hafi pess vegna varið sig,
en síðan hafi hanu orðið hræddur um að
hún myndi klaga sig, og pess vegna hafi
hann tekið petta til bragðs. Morðingi pessi
virðist vera algjörlega tilfinningalaus. og
hefir ekki látið í ljósi bina nrinnstu yðrun.
Fyrri liluta embættisprófs í lögum lmfa
peir tekið Tómás Skúlason Magnúsen frá
Skarði og Halldór Júlíusson frá Klömbrurn
báðir með I. einkun (62 stigum).
Rektor Dr. Björn M. Olsen, lektor
þórhallur Bjarnarson og rektor Jótr A.
Hjaltalin hafa nýlega verið sæmdir með
riddarakrossi Dannebrogsorðunnar.
I? r u nafoótafj el agsst of n u 11.
Amtmaður P. Briem hefir rætt um
pað við nokkru menn á Akureyri, að æski-
legt væri að stofuað yrði brurmbótatjelag
fyrir luusafje manna hið allra bráðasta og
hefir kornið sjer saruan við pá um, að gjör-
legt væri að koma fjelaginu á fót, pótt pað
næði eigi yfir stærra svæði en Akureyri,
Eyjafjurðarsýslu og ef til vill Suður-þing-
eyjarsýslu. — Amtniaðurinn hefir vakið ept-
irtekt raannaá pví að slík iniibvrðis ábvrgð-
arfjelög væru til í Noregi og viðar eriend-
is, og sem gætu staðist par með lágum á-
byrgðargjöldum l eða 2°/00. Bæri stóran
skaða að höndum, sem slíkt fjelag í bráð
gæti eigi bætt, væri úr pví bætt með pví
að hækka ábyrgðarkaupið um timabil, en
taka bráðabyrgðalán. þrírmenn: P. Briem,
J. Norðmann og Fr. Kristjánsson hafatek-
ið að sjer að búa mál petta undir almedír-
an fund. ,
Verðlag. Fregnir með Agli segja verð-
fall á flestura íslenzktim vörum, og fram-
tíðarliorfurnar með verð á ull og kjöti Jangt
um verri en í fyrra.
KosningaíTiðurinii.
G-ellur f hánorðri »Frrðarf>org» frá:
»Friður með hlöðurn og mönmim I
Niður með uppnefni’ og ritður með þá,
sem nafnlausir valtýska farganið hrjá;
vefjist þeim tungan að töiínnm,
og talfrelsið bannist þeim glönnuro.
Bágstödd er Valtýskan — vopnahlje því
væri svo ágætt að fengist,
að skammirnar þögnnðu þjóðólfi í
og þeinr, sem á heimastjórn klifa á ný.
Sá vaðall, sem við hefir gengist,
er vænna að styttíst en lengist.
Ef halda þeir áfram að rífast. í róT
mun reynast að »plöni* okkar stranda,
og útlenda tildrið, sem undir þeim bjó,
þá augljóst mun verða—og það er þeim nóg;
því skulum við forðast þann fjanda,
að'fái sú deila að standa.
Og livað segði Warbitrg og Arntzen um oss,
ef ólukku landsbankinn stendur;
við sem að lifum í voninni' um kross
og völd og auðæíi’ og margskonar hno3s;
þá síðasti’ er bleðillinn brenndur,
við bankann þann sem er kenndur.
því hástöfum allir nú hrópum á frið —
og heimastjórn — bankamál — þagni. —
En það er að skilja, að þeir, en ei við,
þagni — svo geti hið valtýska lið
að kosningum keppt sjer að gagni,
og kúgað svo þingiö að magni. — E.
Egill kom hinguð á laugardaginn 7. p. m.
Hafði hann meðferðis rnikið af vörum til
Húsavíkur (ca. 90 tons) og hingað t.ilsvert,
mest t.i 1 consul Havsteens og þorv. Davíðs-
sonar. St (Tuðjohnsen verslunarstjóri koni
aptur með skipinu úr ntanför sinni. Orum
& Wulff hafa ráðið byggingarmeistara Bald
til að endurreisa verslunarhúsin á Húsavík.
Aðalsternn Jörundsson frá Hrísey mun hafa
komið nú með Agli frá Norégi.
Tvö fiskiskip eru að leggja út hjeðan nú,
„Helga“ frá Tnlinius Og Björg frá Patreks-
firði. þau eiga bæði að fara suður fyrir
land og vera par frain á vorvertíð.
-j- Páll J. Glöndal fyrverandi hjeraðslækn-
ir í Borgarfiiði dó að heimili sinu, Staf-
Iroltsey, B>. janúar. Hann var kvæntur El-
ínu, dóttur Jóns Thoroddsens skálds, Son-
ur peirra, Jón, er nú læknir í Borgarfirði.
t þorbjörg Sveinsdóttir, yfirsetukona í
Reykjavik, er nýiega dáin. Húu var systir
Bened sál. Sveinss. sýslum. þorbjörg heit-
in var nrjög vel greind kona og einbeitt.
(Éptir öjallarboTni)
A næstliðnu bausti var mjer dregin svart-
krúnótt lambg. með nrinu marki, sýlt h.,
sneitt a. v. Sá, senr getur sannað eignar-
rjett sinn á pessu larnbi getur vitjað pess
hjá mjer og borgi allan áfallinn kostað.
Ytrihaga, 9. febr. 1903.
Baldvin Sveinsson. *