Öldin - 01.08.1894, Síða 8

120
ÖLDIN.
það var líka land skáldsögumanna, eða
hinra skíldiegu frásagna, er áttu að
kenna mc'nnum siðferðislegar hugmyndir,
sagna, þar sem dygðin æfinlega er látin fá
sín laun og glæpurinn sína hegningu.
Þannig er sagan, sem nefnd er: “Saga
hinna tveggja bræðra” og hefir Amelia B.
Edwards, kona margíróð í Egyftskum
fornum fræðum,getið s'jgu þessarar í “The
Contemporary Eeview”, ágúst blaðinu, og
íarast henni þannig orð :
“Einhver hin elzta skáldsaga í heimi
er egyfskur; róman, er kallast “Saga
hinna tveggja bræðra.” Hefir saga sú
lifað viðgang og vöxt, hnignun og fall
eins ríkisins eftir annað, einnar konungs-
ættarinnar á eftir annari. Hið upprana-
lega liandrit sögunnar er nú í “British
Museum.” Það er ritað á 19 papyrusarkir
með fallegum helgirúnum og hefir verið
skrifað fyrir eitthvað 3,200 árum, af ritara
frá Thebuborg (á Egyftalandi), Ennana
að nafni. Ennana þossi var bókavörður i
höll Merenptah konungs, er menn ætla að
hafi verið Pharaó sá, er leyfði Gyðingum
burtför af Egyftalandi, og lítur svo út, sem
iiann hafi skrifað söguna að boði féhirðis-
ins til skemtunar fyrir krónprinsinn, Seti-
Merenptah, er nefndist Seti II., er hann
var til valda kominn. Prins þessi hefir
skrifað nafn sitt á tveim stöðum aftan á
handritið. Er það því hið einasta sýnis-
liorn, er vér höfum af eiginhandarnöfnum
hinna egyfsku fomkonunga. Madame d’
Orbiney keypti þetta æruverða og dýrmæta
rit í Ítalíu, on seldi það aftur árið 1857
forráðamönnum breska gripasafnsins, og
er það nú kallað: d’ Orbiney papyrus(inn).
Sagan byrjar rétt cins og aðrar æfin-
týrasögur:
Einu sinni voru bræður tveir, sam-
mæðra og samfeðra. Hét liinn cldri bróðir-
inn Anpu en hinn yngri Betau. Anpuátti
konu og hús og lifði Betau iitli hjá honum
sem vinnudrcngur. Betau passaði gripina
■og rak þá í haga og ræktaði jörðina. Haun
þreskti kornið og vann útivinnu alla.
Hann rak gripina í haga og vann útivið af
því, að þessi litli bróðir var svo góður
verkamaður og átti ekki líka sinn í öllu
landinu. Hann fylgdi gripunum á hverj-
um degi og kom heim að kveldi með byrgð-
ar sínar af afrakstri akursins. Hann færði
hinum eldra bróður sínum afralcsturinn,
þar sem liann sat lijá konu sinni, og át
Betau og drakk og svaf í fjósinu hjá grip-
um sínum. Þegar dagaði, bakaði hann
brauðið og lagði hleifana fyrir bróður sinn
en tók nokkuð af brauðinu mcð sér út á
akurinn og svo rak hann gripina í hagann.
En þegar hann geldc á eftir þeim, þá
heyrði hann þá segja hvern við annan :
“Gott er grasið hér á þessum stað,” en af
því hann skyldi livað þeir sögðu, þá var
hann vanur að beita þcim þar, sem þeir
helzt vildu vera. Fyrir þetta urðu gripir
þeir, sem hann gætti, bæði feitir og sælleg-
ir, og jukust og margfölduðust hver eftir
sínu eðli og tegund.
Þetta sýnir forfeðra skipunina á borg-
aralegu félagi, og er mjög merkileg í sögu-
legu tilliti, því það sýnir, livernig bænd-
urnir hafa lifað á dögum Pharoanna
Miss Edwards heldur svo áfram sög-
unni:
“En þegar tíminn kom að rækta ak-
urinn, þá sagði Anpu viðBetau: “Far
þú og bú þú út áliöld þín, því nú er vatn-
ið runnið af og landið er orðið gott til
ræktunar. Far þú með sæðið út á akur-
inn og á morgun skal ég ltoma til vinnu”.
Svo mælti hann. En næsta dag fóru þeir
út á akur með akneytin og fóru að vinna.
Og hjörtu þeirra voru glöð, mjög glöð. Og
þeir unnu allan daginn, án þess að hvílast
eða halda kyrru fyrir.
Eftir þetta, scgir Miss Edward, held-
ur sagan áfrarn og segir hvernig kona
eldra bróðursins verður ástfangin í Betau,
en hann verður sem þrumu lostinn og ávít-
ar liana harðlega. Ea liún ákærir hann
fyrir Anpu og verður hann grimmur sem