Kvennablaðið - 28.02.1918, Blaðsíða 4

12
KVENNABLAÐIÐ
nefndin þvi fram, að í handavinnu og atvinnu-
iðnaði peirra sé eins brýn pörf á iðnnámi og
iðnpekkingu og í atvinnugreinum karla. Og auð-
vitað sé pví eins farið með verzlunaratvinnu
peirra. Par sé iðnnám brýn pörf fyrir pær, eins
og karlmenn. Iðnskólarnir fyrir heimilisvinnu
eru að eins ætlaðir unglingsstúlkum, sem ætla
að verða í vistum og vinna innanhúss. En ekki
ætlast frumvarpið til að heimasætur eða aðrar
efnaðar stúlkur séu skyldar að ganga i slíka
skóla eða fái par aðgang, nema húsrúm skól-
ans og aðrar ástæður leyfi. —
Eins og áður er skýrt frá, er ætlast til að
skólaskyldan hætti pegar iðnskólanum er lokið.
En fyrir pá, sem lengra ætla, tekur pá alvinnu-
skólinn við eða sérnámið, sem kailast mætti ef
til vill hœrri. iðnskólinn. Par eru námsgrein-
arnar teknar meira hver fyrir sig, og kensla i
ólikum atvinnugreinum handa reyndum starfs-
mönnum, sem vilja læra til pess að komast
lengra i iðn sinni eða atvinnu, t. d. verða for-
menn fyrirtækja, verkstjórar, eða taka að sér
aðrar meiri háttar stöður. Sömuleiðis fyrir pá,
sem vilja setjast að sem meistarar í iðn, fé-
sýslunum eða sjálfstæðir vinnuveitendur í ýms-
um efnum. Á pessum skólum er ætlast til að
skólagjald sé greitt. '
Kennararnir við slika iðnskóla og atvinnu-
skóla ætlast nefndin til að séu sérfræðingar i
hverri grein, sem pó hafi meiri visindalega og
uppeldislega pekkingu, en algengir iðnaðar- eða
verzlunarmenn. Til pess að fá slíka pekkingu,
leggur nefndin til, að fyrir iðnaðar- og verzl-
unarskólana sé stofnaður nokkurskonar kenn-
araskóli, sem heiti: »hinn almenni atvinnuskóli
ríkisins«. En ekki ætlast hún til að hvert kenn-
aranámsskeið á honum sé lengra en 8 vikur,
svo ekki er til sérlega mikils ætlast aukreitis
af pessum ríkisskólalærisveinum.
Eftir frumvarpinu er ætlast til, að fullkom-
lega útlærðar konur með kenslukvennaprófum
standi fyrir hússtjórnarkenslunni, sem er ætlað
að skiftist í tveggja ára iðnskóla með 8—12
stunda kenslu á viku, og auðvitað er ætlast til
að nemendurnir geti stundað aðra vinnu sam-
hliða. Að pessu skyldunámi loknu vilja sumir
fá framhaldandi styttri námskeið, sem séu frí-
viljug og handa peim, sem óska eftir meiri
kenslu.
Sem menn sjá, er petta uppeldismál nokkuð
margbrotið og langvint. En aðaltilgangurinn
virðist vera sá, að útbúa alpýðuna sem bezt
undir lifsbaráttuna og veiflá henni svo mikla
hjálp og leiðbeiningu, að hver og einn sem vill
hjálpa sér og hefir hæfileika til að bera, geti
bygt ofan á pann grundvöll, sem lagður hefir
verið af ríkinu og sveita og bæjafélögunum
fyrir framförum og velferð einstaklinganna og
og pjóðarinnar, sem verði að byggjast á verk-
legri og bóklegri pekkingu á öllum peim störf-
um, sem hún hefir með höndum og peim iðn-
aði, sem hún framleiðir. Og til pess að petta
takist, sé pekking og sérnám aðalskilyrðin.
Sesam, opnastu!
Eins og lesendum Kvbl. er kunnugt, pá hélt
K. R. í. fund í sumar, til að mótmæla pví, að
konur væru útilokaðar frá öllum dýrtiðar-
nefndum hér á landi. Ut af peim umræðum,
sem urðu um pessi mál, var sampykt fundar-
áskorun til landsstjórnar, bæjarstjórnar og
pingsins, að kjósa konur í pessar nefndir, og
svo voru pessum stjórnarvöldum sendar á-
skoranirnar frá fundinum.
Pegar síðar var talað um petta við ráðherr-
ana, kváðust peir mjög fúsir til að bæta konu
við í verðlagsnefndina, ef eitthvert sæti í henni
losnaði. — Pvi miður var pað pó ekki gert í
haust, pegar skipa purfti nýjan mann í hana,
í stað eins nefndarmannsins, sem gekk úr.
Bæjarstjórnin hefir nú að nokkru bætt fyrir
sínar fyrri syndir í pessu efni, með pvi að
kjósa konur bæði í dýrtíðarnefnd bæjarstjórnar
og bjargráðanefndina. Pað er pó spor í áttina,
sem sýnir, að konur hafa nú loks fundið inn-
gangsorðið. »Sesam« hefir opnast, pótt ekki sé
nema lítil glufa enn pá. En pað er í okkar
valdi að skella hurðinni upp að gátt, fyrst við
höfum fengið lykilinn að henni, bara ef við
kunnum að beita honum rétt.-------------
Áskorun K. R. í. til Alpingis, sem peir Gisli
Sveinsson og Einar Arnórsson fluttu með pings-
ályktunartillögu, er skoraði á stjórnina að und-
irbúa fyrir næsta reglulegt Alpingi hjónabands-
og barnalöggjöfina i frumvarpsformi til endur-
bóta og gagngerðra breytinga, líkt pví sem
verið er að gera á hinum Norðurlöndum, hefir
borið góðan árangur. Nú hefir stjórnin fengið
petta mál í hendur prófessor L. H. Bjarnason
til pess að hann semji petta frumvarp, og er
pví málið nú í beztu höndum og vonandi
komið á góðan rekspöl.
Börn íödurlandsing.
Engin af hernaðarpjóðunum hefir jafn gagn-
gert tekið að sér pau börn, sem mist hafa feð-