Dagskrá - 02.12.1896, Blaðsíða 3
i43
rekspöl sem kaupskapur fjelagsmannsins, við útlönd,
einu sinni eru komin á. Með þessu fyrirkomulagi er
því og slegið föstu ómótmælanlega, að kaup og sala
alira slíkra fjelaga á erlendum markaði er vöruskipta-
verslun7 og sje því þá bætt við, að skuldahcimtumaður-
inn, fjárhaldsmaðurinn og umboðsmaðurinn, fái hið fjórða
hlutverk, að vera flutningsmaður varningsings fyrir eig-
in reikning fram og aptur, þess sem seldur er og keypt-
ur er, þá er hin síðasta brú brotin niður, að baki þess
fjelags senr kynni að vilja skilja sig við erindrekann,
einhverra orsaka vegna, eða með öörum orðurn, sölu- og
kaupmarkaður fjelagsmanna er bundinn og kaupfjelags-
skapurinn er orðinn einokunarverslun.
(Meira).
Farmaðurinn.
(Framh.).
»Jeg hafði aldrei orðið hræddur á sjónuni, og þó voru
róðrar okkar ekki alltaf hættulausir, þvi allt i einu áður en
nokkurn varði, gat rjómasljettur sjórinn orðið ófær, jafnt þcim
sem vildi komast í land eins og hinum sem vildu komast út.
Sú eina geðshræring, sem jeg man eptir, að sjórinn vekti hjá
mjer var heit þrá, til þess að þekkja hann, leggja hann undir
mig, og kornast út, langt út fyrir miðin sem fiskibátarnir okk-
ar sóttu.
Þannig leið og beið. Jeg var kominn undir tvítugt og
var sterkur og stæðilegur piltur, allvel fær í flestan sjó. Þá
var það eitt sumar snemma, að við sáurn hafskip, sem nokkra
daga hafði vcrið A sveimi úti fyrir, nálægjast ströndina rjett
fyrir neðan bæinn okkar, þar sem svolítill vogur skarst inn í
sandana. Skipið sigldi þjett upp undir voginn, og svo var
skotið út báti. Okkur þótti þetta nýstárlegt, en sumt heimil-
isfólkið var hálfskelkað við þessa ókunnu gesti, sem komu ut-
an af hafinu, og enginn fór til móts við þá. Svo komu þeir
upp sjáfargötuna fjórir sarnan, einn gekk á undan, en tveir af
hinum leiddu þann þriðja á ínilli sín.
Þetta var hollcnsk fiskiskúta, og sá sem leiddur var, var
sjúkur skipverji, sem hafði óskað að hann væri'róinn tii lands.
Þeir gjörðu sig skiljanlega fyrir okkur, með bendingum, dönsku-
blendingi, og einstöku orð sem við skildum úr fiskaramáli,
og endinn á samtali okkar varð sá, að við tókum
skipverjann til hjúkrunar, og skipstjórinn kvaðst mundu
koma og vitja hans innan nokkurra daga. Svo sigldi skútan
út aptur, en Holllendingurinn varð eptir hjá okkur.
Jeg man vel eptir andlitinu á þessum útlendingi, þar sem
hann lá við herðadogg i baðstofunni heima hjá okkur. Hann
var fölur og úfinn á hár og skegg, og augun ílöktuðu fram og
aptur upp í rjáfrið og niður eptir sperrunum. Það var eins
og hann væri alltaf að furða sig á öllu sem hann sá, uppapt-
ur og aptur, og það skein út úr honum að hann átti heima
langt, langt í burtu. Hann át hvorki nje drakk, en renndi
augunum bara sífellt upp og niður eptir súðinni og sperrun-
um; og svona veslaðist hann upp nokkra daga þangað til
eitt kvöld þegar komið var að háttatíma, að hann settist allt
í einu upp í rúminu, skimaði allt t kringum sig, mcð stórum,
daufum augum, og fjcll svo aptur á koddann og var dauður.
Skipstjórinn kom á tilteknum tíma til þess að vitja hans,
og þá hafði sá hollenski staðið uppi tvo þrjá daga. Við ætl-
uðum að fara að grafa hann því dagarnir voru langir og
heitir, og strax sem skipstjórinn var kominn að dyrimum, sá
jeg á honum, að hann vissi að hinn var dauður. Hann þreif
niður í vasann, tók itpp stóran leðurpung og taldi nokkra
silfurpeninga ttpp á hefilbekkinn sem slóð frammi við dyr. Svo
gekk hann nokkrum sinnum fram og aptur 1 bæjardyrunum,
tautaði fyrir munni sjcr, eitthvað sem við skildum ekki, og
gaf lieimilisfólkintt attga á víxl, þangað til hann staðnæmdist
fyrir framan mig. Við horfðum fast hvor ( augun á öðrurn
sem snöggvast, og jeg fann að okkur hafði báðum ilottið það
sama i hug. Jeg vissi að jeg rnundi ekki hafa langan tíma
til itmhugsunar og benti út á skútuna. Hann kinkaði kolli.
Svo benti jeg á silfurpeningana, og hann tók enn nokkraupp
úr leðurpungnuin, og ljct þá hringla í lófa sínum. Jeg rjetti
höndina út, og kaupin voru gjörð. (Meira).
Nýtt Blað. Cand. Þorsteinn Gíslason, ætlar
að gefa út nýtt blað hjer í bænum frá nýjári Blaðið
á að heita »ísland.«
Dýralæloiir. Magnús Einarsson, cand. vetr., er af
landshöfðingja skipaður dýralæknir í Suður- og Vesturöintun-
um frá 1. f. m. Bústáður hans verðttr ákveðinn síðar cptir
tillögum hlutaðeigandi amts.
<©>
Ý mislegt.
Lifdagar læknanna. Þýskur fræðimaður í Ksslingcr,
Saismann að nafni, hefur ransalcað eptir fornum skjölum, hvað
læknar hafi orðið gamlir á síðustu öldum, og komist að þeirri
niðurstöðu, að íneðalaklur þeirra á 16. öld hafi vcrið 36 ár
og 5 mánuðir, á 17. öld 45 ár og 8 mánuðir, á r8. öld 49 ár
og 8 mánuðir og á þcssari öld 56 ár og 7 mánuðir. Þótt ran-
sóknir þcssar taki ekki yfir nema lítið tímabil virðast þrer henda
á, að læknar sje yfir höfuð að verða langlífari og cr slíkt cink-
um þakkað kúabólusetningunni, og jafnframt því, hvcrsu »ty-
fus«-sjúkdómar eru orðnir miklu sjaldgæfari cn áður var.
Falsaðar matvörur. Enska stjórnin hefur látið ran-
saka innfluttar matvörur, og hefur sú ransókn sýnt, að af 51
tcgund frá Bandaríkjunum og 39 frá Kanada voru engar svikn-
ar, en 37 af 124 frá Þýskalandi.
Tvennir eru tímarnir. Enska skáldið Milton fjekk
að cins 90 kr. að ritlaunum fyrir hið hcimsfræga skáldrit sitt
»Paradise lost« (Paradísar missir), cn nýlega var citt cintak af
elstu útgáfunni selt fyrir 1700 kr.
Hallgrímur Pjetursson var samtíðarmaðnr Miltons. Er ekki
getið um að hann hafi fengið ncin ritlaun frá neinum fyrir Passiu-
sálmana, en fyrir nokkru bauð British Museum 1800 kr. í frum-
handrit J>eirra frá Jóni sál. Sigurðssyni. Handritið ljct hann
þó ekki falt, og er það nú 1 safni hans á landsbókasafninu.
Japanar ætla að verða harðir keppinautar Kvrópuþjóða
í verslun og iðnaði og hafa þeir fastráðið, að setja duglega
konsúla á Austui-Indlandi, Indlandseyjum, Suðurhafseyjum og
Astrallandinu. — Einkum byggja þó Japanar á því, að þeir
geti selt vörur sína með lægra vcrði cn Englendingar, Hol-
Íendingar og Þjóðvcrjar, scm nú hafa mesta verslun þessara
landa í hcndi sjer.
Þakhella.
Þakhella af »Glasgovv« verður seld við uppboð á laug-
araaginn kl. 12 á hádegi.