Dagskrá

Ataaseq assigiiaat ilaat

Dagskrá - 02.01.1897, Qupperneq 1

Dagskrá - 02.01.1897, Qupperneq 1
Ve ð árg. (minnst to.j. arkir) 3 kr., borgist- fyrir janiíarlok ; erlendis 5 kr., borgist fyrírfram. Uppsögti skrifleg bundin við 1. juli koini til útgcfanda fyrir októberluk. ,,A!gerði skílnaðurinn“ og útflutníngabreilur. Eins og menn vita nú svo vitt sem íslensk tunga er töluð bæði austan og vestan hafs, eru það eigin hags- munabrellur einstakra manna, sem hafa valdið því að þjóðarstofn vor hefur klofnað í tvennt, og að allt það, sem íbúar þessa lands hafa orkað að vinna til viðreisnar ís- lensku þjóðerni um síðustu tvo tugi ára hefur hjaðnað og horfið niður í hina botnlausu hít vesturfaraflutning- anna. Til þess hafa æskumenn vorir reist bú og pælt og grafið upp gömlu mosaþúfurnar, og til þess hafa gamalmennin beitt sínum síðustu kröptum, að hinir og þessir vestur- heimskir flugumenn gætu nælt sjer blóðpeninga á því að tæla ófróðan almúga og nýungagjarna, vaknandi starfskrapta burt úr þessu landi, út í óþekkt, óræktuð harðbalahjeruð vestan hafs. Það er á vitund allra og auðsannað hverjum sem rekja vill hina ófögru sögu vesturfarapostulanna, að ekk- ert annað en eigin hagnaður hefur getað knúð þá til þess að beita þessum sviksamlegu ýkjum og yfirskots- lýsingum á Paradísarlífinu í Ameríku, sem menn hafa þúsundum saman iátið tælast af til ómetanlegs hnekkis fyrir allar- framfarir þjóðarinnar og sjáifum sjer til eymd- ar og glötunar, margir hverjir. Þetta sannkallaða átumein á þjóðarlíkama Islend- inga hefur nú fyrst á allra siðustu árum virst liorfa nokkuð til batnaðar. í stað þess, sem ýmsir fyrirhyggju- lausir málaflysjungar ljetu sjer áður fara um munn bæði leynt og ijóst, »að þeir álitu Island of fjölbyggt« (!), er nú óhætt að fullyrða að því nær hver einasti hugsandi maðar í landinu veit og finnur sárt til þess að fólks- fœðin stendur hjer öllum atvinnubótum og framtaks- semi fyrir þrifum. Og í stað þess sem mansalarnir fundu hjer áður svo frjóvsaman jarðveg fyrir lokalygar sínar um Gosenlandið ve'stra, eru menn nú flestir hverjir farnir að hugsa sig um tvisvar áður en þeir gleypa agnið, enda fjölgar nú æ meir og meir þeim röddum að vestan, sem vilja segja sannleikann um ástand og framtíðarhorfur vinnulýðsins í Islendinganýlendunum. En mansalarnir eru þó ekki dottnir af baki enn. — Svo lengi sem nokkurt höfuð er til á Islandi, er það ekki vonlaust fyrirtæki að bjóða sig fram hjá fylkja- stjórnunum til þess aðginna menn burt úr landinu í órækt- uðu landflákana í Ameríku, Stjórnendurnir þar vita vel, að fóikið er auður landsins, þó óstjórnirnar í íslensku sveitunum, sumum hverjum, hafi átt óhægt með að láta sjer skiljast það, allt til þessa. Og þó börnin hrökkvi upp af í skepnuflutninga- skipunum á leiðinni vestur, og þó auðtrúa og hrekklaust ginningarlið flugumannanna falli unnvörpum fyrir harð- rjetti og örvænting þegar þangað kemur, verður allt af eitthvað eptir af höndum til þess að ryðja þar skóga og rækta þar jörð, sem annars hefði orðið að liggja ónotuð, eins og mýrarnar og heimalöndin okkar Islendinga hafa orðið að gjöra öld eptir öld. — Þess vegna geta fylkis- stjórnirnar boðið mansölunum vel í hvert höfuð - betur en almenningur fær að vita. Það hefur nú heyrst, að nokkrir slungnir Vestan- vjerar, sem ætla sjer að hafa Júdasararð af tjóni og tor- tíming Islendinga, hafi fyrir skömmu síðan látið sjer hugkvæmast nýtt ráð til þess að ferma flutningaskipin hjeðan úr landi. — Eptir því sem fregnin hljóðar á nú sem sje að fara að nota hina pólitisku óánœgju lands- manna til þess a? steyta pyngju mansalanna. Þetta ráð er ekki ókænlega liugsað, en gctur naum- ast orðið að stórtjóni, vegna þess að refsklærnar á man- sölunum og handlöngurum þeirra eru of auðkennilegar til þess að geta blekkt menn til lengdár fram úr þessu. Það er að vísu svo, að margra alda kúgun bráð- ónýtrar og rangsýnnar stjórnar hefur innrætt flestum góðum Islendingum óbeit og óvildarhug til ríkissam- [ bandsins við Dani, og meðal þeirra manna hjer á landi | sem lítt hafa fylgst með viðburðunum í frelsisbaráttu [ vorri, finnst ef til vil! einn og einn sem hyggur að þessi j barátta keppi að því að losa Island algerlega frá danska ríkinu nú þegar. — En allur meginþorri landsmanna, og allir upplýstir menn í landinu vita, að algjörður aðskiln- aður er seni stendur alómögulegur, óhugsandi og væri meira að segja hœttulegri fyrir varðveislu hins íslenska þjóðernis, heldur en nokkur. önnur breyting á stjórnar- j högum vorum. Menn verða að gjöra sjer það ljóst að ísiand getur ekki staðist nema það sje undir vernd annarar þjóðar. — Ef nokkur lesari vor efast um þetta ætti hann að leita sjer upplýsinga hjá næsta nlenntuðum manni sem hefur liugmynd um þjóðarjett Norðurálfumanna. — Þetta eitt út af fyrir sig er nægilegt til þess að sýna hve óger- legur aðskilnaðurinn er svo lengi sem þjóð vor getur ekki verndað sig sjálf eða fengið verndun annars ríkis, án þess að missa það sjálfstæði um eigin liagi sem vjer höfum þó þegar fengið.

x

Dagskrá

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagskrá
https://timarit.is/publication/153

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.