Dagskrá - 26.05.1897, Blaðsíða 1

Verð árg. (minnst T04 arkir)
3 kr., borgist fyrir janúarlok;
erlendis 5 kr., borgist fyrirfram.
Uppsögn skrifleg bundin vi
1. júlí komi til útgefanda fyrir
októberlok.
I, 82-83.
Reykjavík, miðvikudaginn 26. maí.
1897.
Frj ettir
til 19. þ. m. komu með »Cimbria« (23. þ. m.). Svo segir
í blöðum þeim, er borist hafa, að ákveðið hafi verið vopna-
hlje milli Tyrkja og Grikkja að kvöldi hins 18. þ. m.
eptir tilhlutun Rússakeisara. — Höfðu Grikkir þá beðið
mikinn ósigur við Domoko norður af Othrys-fjöllunum.
Áður höfðu verið háðar allmiklar orustur, frá því er síð-
ast frjettist, bæði við Phersala og á ýmsum öðrum stöð-
um; hefur Grikkjum jafnan veitt miður, og þegar fyrir
nokkru komið til orða að koma á samningum um vopna-
hlje. — Sagnirnar um uppþot í Aþenu, heimköllun Con-
stantíns konungssonar og hluttöku annara Balkanríkja
í ófriðnum eru allar ósannar. Meginþorri Aþenumanna
mun nú yfirleitt einskis fremur hafa óskað heldur en að
friður kæmist á fyrir milligöngu stórveldanna, en hitt er
annað mál hvort þeir muni vilja borga hernaðarkostnað
þann allan, er Tyrkir heimta.
Eitt eru öll blöðin sammála um, en það er að
Tyrkjum verði ekki leyft að taka neitt af löndum Grikkja,
en í Miklagarði er sagt að menn hallist mjög að því
að halda fram kröfu um: Þessalíu fyrir Krít, hvort
sem stórveldunum líki ver eða betur. í herkostnað
munu Tyrkir heimta ekki minna en 90—IOO millíónir
króna.
í ræðu nokkurri er Salisbury lávarður hjelt í al-
þekktum Lundúna-»klúbb« einum, hinn 18. þ. m., sagði
hann meðal annars: —»Það eru margar ástæður til að
halda með Grikkjum, þar á meðal ein sú, að þeir hafa
sömu trú og vjer; en þessi ástæða er alveg persónuleg,
og þessi tilfinning með trúarbræðrunum má alls ekki
ráða neinu í politík«.—-
Þessi játning er einkennileg og felur í sjer rjett-
læting alls þess athæfis stórveldanna til verndunar
Tyrkjum, sem flestir rjettsýnir Evrópingar munu einhuga
um að áfella.
Frá Dönum eru þær frjettir fluttar, að Estrúp gamla
sje nú falið að mynda nýtt ráðaneyti; — hið fyrverandi
hefur verið of frjálslynt handa Dönum, eptir því.
ógurlegur eldsvoði varð nýlega í París. Brann þar
basar-tjald á Elysisku völlunum. Hundrað konur og
nokkrir karlmenn ljetu þar líf sitt.
Fjárveitingarnar úr landssjóði.
Það væri ekki undarlegt, og ætti þannig að vera,
að sem flestir ljetu opinberlega í ljósi álit sitt um, hverj-
um af þessum fjárveitingum úr landssjóði væri vel varið
og hverjum miður, En um þetta heyrist engin rödd,
og þar af má álíta, að almenningur sje mjog svo ánægður
með, hvernig hið síðasta þing 1895 varði peningum
þjóðarinnar, og samþykki þá líka um leið með þögninni,
að þvílíkar megi og eigi fjárveitingarnar að vera á næsta
fjárhagstímabili. Ja, því ekki þaðf Það er víst í sam-
ræmi við skoðanir almennings? Hjer um ætla jeg ekki
að segja, en ætla mætti, að margir kysu að tapþúsundir
landsjóðs nú breyttust næst í hundruð. Frá síðasta þingi
sjest samt, að sumir hinna heiðruðu þingmanna vilja af-
nema sumar fjárveitingarnar og nefna fyrst styrkinn til
búnaðarfjelaganna. Láta i ljósi, að það sje vert að at-
huga nú þá fjárveitingu, hvort framvegis muni ekki við-
eigandi að afnema hana og láta hana heldur ganga til
sýslufjelaga með nýjum veitingaákvæðum, eða hver veit
hvert. Helsta ástæðan virðist sú, að ekki sjáist eins
mikið liggja eptir búnaðarfjelögin af jarðabótum, eins og
við mætti búast samkvæmt landsjóðsstyrknum, þessari
miklu hvöt til jarðabótanna. Það sýnist jafnvel sum-
staðar nærri meiningu einstöku heiðr. þingm. að jarða-
bæturnar sjeu minni í raun rjettri en þær eru á papp-
írnum. Við þessu hefur þingið sjeð, með því að taka
ekki á móti jarðabótaskýrslunum hjá búnaðarfjelögunum
sjálfum, eptir sögn þeirra, heldur eptir skoðun og mæl-
ingu búfræðinga, er sýslunefndir útnefna. Þetta virðist
rjett og gott skilyrði, en þá um leið ekki ástæða til
annars, en álíta skýrslurnar svo rjettar sem kostur getur
verið á þeim.
Þessum umrædda styrk er ætlað að vera hvöt til
jarðabótanna og um leið viðurkenning til búnaðarfje-
laganna fyrir framkvæmdir þeirra; og flestir, er best til
þekkja, munu hafa sjeð, hvað gott hefur leitt af þessu
með framkvæmdirnar. Þessi sannleiki er að því leyti
leiður að með honum er líka sagt, að jarðabæturnar sjeu
ekki unnar af þeirri rjettu hvöt, er ætti að vera, þ. e.
nytsemi þeirra, og sannfæringu manna fyrir, að það eru
þær bestu framfarir, sem landið býr lengst að. Svo
langt munu menn því miður ekki komnir í þessu efni