Dagskrá - 28.07.1897, Blaðsíða 2

94
Jón Jensson lætur sjer heldur ekki- segjast .við rök lögfróSra
manna í þinginu. Hann heldur sínu stryki áfram í rjett go
stiga horn út frá hugsun allra heilvita maana, og gjörir dr.
Valtý þannig þann mikla vinargreiða að tvimenna með hon-
um á því argasta juridisku axarskapti sem nokkurntírha hefur
verið boðið nokkurri löggjafarsamkomu.
Það er sorglegt, að höfuðstaður landsins skuli þurfa að
heyra upp á þvílíka frammistöðu af fulltrúa sinum. — Hinir
afskekktu Vestmannaeyingar eru að þessu leyti miklu betur
settir, því þeir þurfa ekki að heyra sinn CTÍndreka nema á
áramótum. — Dagskrá vill enda þessa stuttu grein með þeirri
vinsamlegu ráðlegging til hr. Jóns Jenssonar, að hann tali minna
en hann gjörir i þeim málefnum sem nokkur ágreiningur er
um, og beri sig í öllu falli, þó honum verði það á að standa
upp, að hætta sjer ekki út í að gefa neinar sjálfstæðar skýr-
ingar, sem vel gætu orðið til þess, eins og varð ráunin á í
dag, að hann negli sig í öfugmæli sem ekki.. eru, fyrirgefandí
í munni manns sem stendur í hans stöðu.
Fyrirspurn hr. Jóns Jónssonar, þm. Eyfirðinga.
Við umræðuna um tstjórnarskrármálið í dag talaði
hr. Jón Jónsson frá Múla einn meðal annara. Hjer er ekki
rúm til þess að taka annað upp úr ræðu hans heldur
en fyrirspurnir þær er hann gjörði til landshöfðingja við-
víkjandi »makki« dr. Valtýs.
I. spurning þm. var sú, »hvort lanðshöfðingja væri
kunnugt að stjórnin hefði ;ætlað sjer að leggja fyrir
þingið tilboð um að velja nefnd afíslendingum og Dön-
um til íhugunar um stjórnarbótarmálið«. — 2. Hvort
ætlast hefði verið til þess að konungur eða ríkisþing
Dana skyldi nefna rnenn til þessa. — 3. Hvort þingm.
Vestmannaeyinga (dr. Valtýr) hefði hindfað að þetta til-
boð kæmi fram og þá með hverjum meðulum, og 4.
Hvort nú mundu nokkrar líkur til þess að nefnd þessi
gæti komist á. ef þingið væri því sinnandi.
Landshöfðingi svaraði þessum spurningum á þá leið,
að horium að vísu væri ekki gagnkunnugt allt sem farið
hefði fram um þetta mál, en þó skyldi. hann skýra frá
því sem hann vissi víst að rjett va-ri, enda nnindi þm.
Vestmannaeyinga geta fullkomnað skýrsluna ef á þyrfti
að halda. Hann sagði að öðru leyti að sjer væri kunn-
ugt um, að það hefði komið til orða að fá slíka nefnd
skipaða sem þm, talaði um og að konungur hefði átt
að nefna mennina til. Orsökin til þess að ekkert hefði
orðið úr þessú, hefði einkum verið sú, að stjórnin hefði
ekki treyst því að þetta tilboð til þingsins mundi leiða
til neins; hefði stjórninni þótt annar vegur líklegri til
árangurs og mundi hún þar hafa byggt á þvi sem þm.
Vestmannaeyinga Ijet í ljósi um það mál. Loks sagöi
landshöfðingi til svars hinni 4. spurning, að nú- horfði
þetta mál öðru vísi við, þar sem breyting hefði orðið á
ráðaneyti Dana síðan, en þó mundi það ef til vill ráða
nokkru um afdrif þessarar tillögu, hvdrt alþingi vildi
fyrir sitt leyti leggja hið nauðsynlega fje til fararinnar
og fyrir dvöl sendimanna í Höfn, sem mundi verða tals-
vert.
Dagskrá mun skýra frá ræðu Valtýs út af þessum
fyrirspurnum, í næsta blaði.
Dr. Valtýr hjelt afarlanga ræðu í dag í stjórnar-
skrármálinu til varnar minni hluta áliti sínu. Komu þar
fram flestar hinar sömu röksemdir sem menn hafa áður
heyrt frá hans hálfu um þetta mál, en hjer skulu þó
sjerstaklega nefndar tvær aðalkórvillur á hinni löngu
I tölu hans.
Önnur var sú að úr því að menn vildu hafa
samninga við stjórnina mættu menn ómögulega setja
neitt inn í hið fyrirhugaöa stjórnarskrárfrumvarp sem
gengi út yfir »tilboðið«. Þessari dæmalausu vitleysu
keifaði þingmaðurinn á upp aftur og aftur í gegnum
endilanga ræðuna, en svo var að sjá á svip margra
þingmanna sem þeiin þætti »argumentið« ekki sjerlegá
sannfærandi.
Það íuundu og flestir ætla að til samkoniulags
þyrfti að minnsta kosti tvo málsaðila, og að þáð standi
hvergi skrifað fyrirfram að annar málsaðili skuli jafnan
: ákveða innihald samningsins en hinn ekkert annað hafa
að gjöra en þiggja hvað sem hinn býður og vill vera
láta. Slíkt heitir ekki »samkomulag« heldur samþykkt
eða játning undir einhliða vilja annars aðila málsins.
Væri hjer ekki nær að segja að stjórnin yrði einnig að
taka nokkurt tillit til rjettmætrar kröfu Islendinga ef
húrt vildi hafa samkomulag? og væri ekki líklegra að
halda því fram hjer að rieitun stjórnarinnar til þessa
eða hins mætti ekki takast of bókstaflega?
Hin kórvilla Valtýs var sú, að Danir sjálfir mundu með
tímanum taka íslá'ndsráðgjáfa burt úr ríkisraðinu, vegna
þess að hann legði þar illt eitt til um mál Dana, en
þeir gætu engin rjettármeðul haft til þess að láta hann
sæta ábyrgð!! — Dr. Valtýr skrefar þeim mun lengra
út í vitleýsuna heldur en kollega hans Jón Jensson að
harin álítur nú að Danir mundu ekki geta látið hann
sæta ábyrgð — öðruvísi varð ræða hans ekki skilini
X-geislarnir.
Það er lítið meira en eitt ár síðan professor Rönt
gen skýrði frá uppfundning sinni, en þó hefur hún þegar
komið miklu til leiðar í læknislistinni. ítalskur maður
smíðaði sjónauka. (fluoroskop), sem hann gat sjeð með
inn í líkama manns og í gegn um hann. Nú er sjón-
aukj þessi notaður í mörgum sjúkrahúsum og hefur orðið
tii mikils hægðarauka fyrir lækna. Til þess að X-geisl-
arnir kömist í gegn um sjúkling og geti framlcitt mynd