Dagskrá - 14.01.1899, Blaðsíða 1

Dagskrá kemur út á hverj-
um laugardegi, kostar 3,75
erlendis 5 kr.), gjalddagi 1.
október.
Afgreiðsla og skrifstofa er
Tjarnargötu t, opin hvern
virkan dag kl. 11 —12 og
4—5 síðd.
M 26.
Reykjavík, laugardaginn
14. janúar.
1899.
TU mlnnis.
J3œjarstjórnaf-fundir 1. og 3. Fmtd. 1 mán.,
kl. s síðd.
Fdtœkranefndar-{\x\\áj\r 2. og 4. Fmtd. í mán.
kl. 5 síðd.
.Forngripasafnid opið Mvkd. og Ld. kl. 11—
32 árdegis.
Landsbankinn opinn dagl. kl. 11 árdegis til
■2 síðdegis. — Bankastjóri við kL ir1/.—
1 */*• — Annar gæzlustjóri við kl. 12—1.
Landsbókasafnid'. Lestrarsalur opinn dagl. kl
12—2 síðd. á Mánud. Mvkd. og Ld. til kl.
3 síðd. — Útlán sömtt daga.
Jhittúrugripasaf nið (í Glasgow) opið á sunnu-
dögum kl. 2—3 síðd.
Söfnunarsjódurinn opinn 1 barnaskólanum
gamla kl. 5—6 síðdegis 1, Mánud. í hv
mánuði.
Okeýpis lœkningá sjúkrahdsinu á þriðjud. og
föstud. kl. 11—1
Úkeypis tannlœkmng hjá tannlækni V.Bein-
höft. — Hótel Álexandra 1. og 3. mánud. í
hverjum mánuði.
Fastir fundir í Good-Templarhúsinu.
Mánud. kl, 8 síðd.
»Verdandi* Þriðjud. - —
-nBifröst*. Miðv.d. - —
•i>Etningin<í Fimtudag - —
*Ðröfm Laugard. - —
Barnastúkan „Svava“ Sunnud. kl. i*/a síðd.
Barnastúkan „Æskan" — ki. y’fa síðd
Bindindisfélag ísl. kvenna; 1. föstudag
hvers mánaðar kl, 8V2 síðd.
Barnagudsþjónusta hvern s.dag kl. 10 árd.
Fastir fundir í Ieikhusi W. Ó. Breiðfj.
Fundir »Studentafélagsins<t.i annanhvorn ld.
kl. 8‘/a síðd.
Havid 0stlund\ Sunnud. kl. ór/4 síðd. og mið-
vikud.kl.8. síðd.
Fastir fundir Fnamfarafélagshúsinu.
hundir Framfarafélagsins á hverjum sunnu-
degi. kl. 4 síðd.
Sjómannaiélagið „Bdran" kl. 7 síðd.
Fastir fundir í iðnaðarmannahúsinu.
Fundir 1ðnaðartnannafélagszns annanh vorn
föstudag (1. og 3 föstud. í hverjum mán-
uði) kl, 8 síðd.
T/wrvaldsensfélagið annanhvorn þriðjudag
kl. 8 síðd.
„Bandalagid“ síðasta Fimtudag í hverjum
mánuði kl. 8. síðd.
Frentarafélagið 1. sunnúdag í hverjummán-
uði kl. 11 árd.
Svar
til
séra Jóhans L, Sveinbjarnarsonar
frá
einum fríkirkjumanninwn í Reiðarfirði.
Motto: But he that filches from me my good náme.
Robs me of that which not enriches him,
And makes me poor indeed.
Sluikesfiea re.
Hafi bróðir þinn gjört á hluta þinn, þá átel
hann, og iðri hann þess, þá fyrirgef honum
Það. Kristur.
Þegar ég las greinina í 27—29.
nr. »Austra“ þ. á., með fyrirsögninni:
„Svar til séra Lárusar Halldórssonar",
og hafði íhugað nákvæmlega þann anda
sem hún er rituð í, varð mér á að spyrja
sjálfan mig á þessa leið: Er það leið-
togi leiðtoganna, sem ritar þannig? Erþað
■ sa, er hetir áunnið sér heiðursávarpið
„háæruverðugur", sem iaitur slíkt frá
sér? Svarið var ljóst: Það er prófast-
urinn yfir Suður-Múlaprófastsdæmi, séra
jóhann L. Sveinbjarnarson, sem ritar
þetta.
Ég hafði búist við, að séra Jóhann
myndi afsaka domsorð þau, er hann
feldi á synódus 1897 yfir oss, og sem
voru orsök til svars séra Lárusur. En
í þess stað herðir hann enn nú meir að
hnútunum, og leitast jafnframt v.ið að
villa mönnum sjónir á því, að orð hans
hafi nokkur dómsorð verið með því að
gefa í skyn, að ummæli hans hafi
að eins verið leiðrétting við orð
þeirra manna, sem „otuðu" fram frí-
söfnuðinum reyðfirzka í fríkirkjumálinu.
þótt nú séra J. virðist eigi hafa haft
fullan kjark til að endurtaka blált á-
fram dómsorð sín, þá standa þau skráð
óafmálanlegu letri í tímaritum vorum,
jafnhrakin afséra L., fyrirþessa greinpróf.,
og þau áður voru, vegna þess, að nefnd
grein mintist eigi á þau, og slær því
í raun og veru eigi annað en vindhögg.
Grein séra J., frá upphafi til enda, sann-
ar eigi annað en það, — ef hún þá
sannar nokkuð — að söfnuður vor sé
enginn „fyrirmyndarsöfnuður", nokkuð
sem oss hefir aldrei dottið í hug að
halda svo mjög fram. Það voru dóms-
orðin: „vœri nokkurstaðar andlegur
Svefn og dauði ríkjandi, þá væri það
þar, >sem oss þótti hörð og sem prest-.
ur vor mótmælti. Ég skrifaði einnig
nokkur orð á móti þeim og sendi
„Kirkjublaðinu", ásamt séra L. En er
„Kb". hætti að koma út, voru báðar
greinarnar endursendar. Eg gat éigi
att við að biðja dagblöðin að veifa
grein minni upptöku og lagði hana því
í geymslukistu mína. Nú get ég eigi
ieitt hjá mér að taka pennan aftur og
rita á móti prófastinum.
Það mætti skrifa langt mál um
nærri hverja setningu í svari séra J.,en
ég ætla eigi að gjöra neitt slíkt. Grein-
in er ekki þess verð að henni sé svar-
aðísamatón. Égvil leyfaméraðbiðjaalla
góðgjarnaogskynberandi mennað athuga
vel, hvort hún sé rituð afhelgum vand-
lætingaranda eða heimsanda. Mérfinst
þar eigi nema á einn veg um. í henni
er ekkert nema last um séra L. og oss.
Ekkert annað en tilraun til að gjöra
oss, með prest vorn í broddi fylkingar,
afhrak veraldar. Séra Jóhann trúir því
líklega ekki, en það er þó satt, að ég
kenni verulega í brjósti um hann. —
Hann er búinn að dvelja hér um hálf-
an annan tug ára, pg stærir sig því
sem von er á af því að vera „kunnug-
ur vel “ Þó getur hann eigi fundið
neitt lofsvert í fari fríkirkjumanna hér;
ekki eina einustu undantekningu; ekkert,
er geti mildað hans prófastlega valds-
dóm. Þær eru dökkar sjónirnar pró-
fastsins þess. Betur að það komi eigi
niður á öðrum en oss. Hyggur þá
próf. að hann geti talið öllum, sem ís-
lenzku lesa, tru um það, að eigi sé
neitt nýtanlegt í fari voru? Heldur
hann að hann geti talið „óllum lýð"
trú um það, að fríkirkjuhreifingin í
Reyðarfirði sé eigi annað en persónu-
legt þras við prestinn á Hólmum og
söfnuð hans ? Það kann að vera að
einhverjir verði til að trúa því, en fáir
vona jeg það verði.
1) Þ. e. í frísöfnuði Reyðfirðinga.
Það er einkum þrent, sem prof.
segir hafi vakað fyrir t sér á synódus,
er hann lagði sinn skerf til fríkirkju-
málsins.
Hið fyrsta er um guðsþjónusturnar-
Séra Jóhann gerir mikið úr guðs-
þjónustufæðunni hjá oss. Segist ‘ hann
„engin dæmi vita til slíks í þjóðkirkj-
unui«. Eru þessi ummæli hans rök-
studd?. Hvergi finn ég það í grein
hans. Það er samt auðheyrt á mikil-
leik ummæla hans, að hann þyk-
jst af sér og söfnuði sinum í
þeirri grein. Sitt lízt hverjum. Þó
skal ég geta þess að enginn muni
draga það af séra J., að hann reki alt
röggsamlega embættisfærslu sína eftir
því sem gerist, enda er hann maður
ungur og hraustur, og situr á hentug-
um stað, þ. e. í miðri sókn sinni. Hitt
getur orðið álitsmál, hvort fríkirkjan á
á engan þátt í röggsemd þeirri. En
prv>f, kannast að líkindum eigi við það,
Og þá er það sjálfsagt heldur eigi svo.
Það mætti ætla að séra J. væri þreytt*
ui af andvökum, svo mikinn andvara
sen, hann virðist hafa haft á sér, með
að líta eftir embættisfærslu fríkirkju-
prestsins. Þó höfum vér af frásögnum
hans í því efni góða ástæðu tíl að
hugsa oss, að vitranir hans þar að lút-
andi, hafi birst honum í eins konar
svefnmóki. Að minsta kosti virðist
eigi ósennilegt að leiða þá getgátu af
„fjörkippnum", sem hann eignar sér að
hafa komið til leiðar með ummælum
sínum. Maður skyldi nú ímynda sér,
að prófi, svo vandur að virðingu sinni"
sem hann er, færi eigi með skrópa, en
hér á það sér þó stað, þótt i litlu sé.
Því gat ég mér til, nð haun hafi skrif-
að niður þau orð í eins konar vand-
ræðalegu þreytumóki, fremur en af
vakandi, vilja. En sagan er þannig:
Frá hvítasunnu 6. júní 1897 til seft.loka
sama sumars, þ. e. 17 sunnudaga, liðu
aðcins einir þrír messudagar sem séra
L. kom eigi til kirkju sinnar, og þeir
v°ru allir eftir 1. águst, 29. júní stóð
Synodus, má ætla, að frétir a f henni hafi eigi
boristaustur miklar fyrir 1. ágúst, en þá
hafði séra L. farið 9 sunnudaga í röð út á
Eskitjörð. Að sögu þessari óhrakinni
þarf því séra J. eigi að vera mjög hróð
ugur yfir þvi, að eigij verði með kná-
legum rökum fundið beint ranghermi í
grein hans, fyrir utan hans mörgu tví-
drægu frásagnir, er síðar skulu verða
vegnar.
Lýðurinn verður eftir þessu, að
líkindum báglega sannfærður um and-
leysi séra L., ef hann hefir tekið „íjör.
kipp" þennan sökum ummæla, sem enn
nú voru ótöluð. — Hér er því miður
ljóslega hallað réttu máli. Hvað sem
um þetta er, þá vil ég leyfa mér að
beina þessari spurningu að próíastinum:
Hyggur hann, að samanburður við ná-
grannaprest hans, reiknist honum með-
mæli á hinum mikla degi, er hann á
að standa drotni grein á gjörðum sín-
um? Hefir hann eigi í önnur horn að
líta? Vill hann eigi muna það, aö hvaða
álit sem hann sjalfur kann að hafa a
sér og emhættisfærslu sinni, þá krefur
guðs orð skýlaust, að hann finm
og jati sig ónýtan þjón, af því að hann
gjörir þó aldrei annað en honum ber
að gjöra? (Lúk. 17, 10).
Afsökun fyrir vanrækslu tíðagjörða
cg tíðasókna hjá oss, gæti ég í mörg-
um efnum tilfært, svo að eigi myndi
auðhrakið af góðgjörnum og réttsýnum
mönnum. En mér segir svo hugur um,
að blaðstjórar teljieigi slíkt til uppbygg-
ingar fyrir lesendur blaða sinna, og þvl
sleppi ég algjörlega að tilfæra slíkt
þetta sinn. Verður sérhver að hafa þá.
meiningu þar um, sem hann vill.
(Framh.)
Sigurður Vigfússon.
I Ó. G. T.
B i f r ö s t.
Það er sú stúkan, sem mest er
talað utn hér í bænum um þessar mund-
ir, enda er það ekki að ástæðulausu;
meðlimir hennar hafa gengið svo vel
fram nú upp á síðkastið, að þeir hafa
nýlega lagt fram á annað hundr-
að krónur úr eigfin vasa til út-
breiðslu bindindis, fyrir utan öll slcyldu-
gjöld, sem hefir borið betri og meiri á-
vöxt en nokkrar aðrar fjárVeitingar í
Reglunni, að vorum dómi, þar sem fyrir
það hafa komið töluvert á annað
hundrað manns nýir. Það hefir
komið til orða að framkvæmdarnefnd
Stórstúkunnar myndi særta hana heið-
urspeningi fyrir ómunalegan dugnað í
útbreiðslu bindindismálsins, og ætti hún
það sannarlega skilið.
„Bifröst“ er eiginlega aðalframtíð-
arstúkan hér í Reykjavík núna; hún
hefir næstum alla skólapilta, sem í bind-
indi eru. — Þeir eru undir 30, — Þar
eru margir kandídatar og mentamenn,
margir ‘duglegir bændur, margir áhuga-
miklir ungir menn; margar myndar
konur; margar fríðar meyjar, yfir höf-
uð mjög öflugur flokkur og einbeitturá
móti Bakkusi.
„Bifröst« heldur fundi á miðviku-
dögum kl. 8 síðd., eru þeir altaf mjög
skemtilegir og fara mjög vel fram, enda
svo vel sóttir, að húsið er troðfult
fram í dyr.
„Bifröst" var í goðafræðinni brú,
er lá frá jörðu til himins.
Stúkan „Bifröst" er brú, sem leið
ir neðan frá heimi spillingarinnar upp
til himins álits og heiðurs, upp til him-
ins auðs og virðirigar, upp til himins
heilla og hamingju.
Þótt „Bifröst" hafi þegar eftir
7 mánuðifengrið hátt á þriðja
hundrað menn, þá eru samt fleiri
velkomnir.
„BifrÖSt" heldur skemtisamkomu.
í húsi W. Ó. Breiðfjörðs kaupm. á morg-
un, og geta þeir af stúkufélögum, sem
vilja, fengið nánari upplýsingar um hana
á skrifstofu Dagskrár kl. 11 —1 á
morgun.