Dagskrá - 11.03.1899, Blaðsíða 3

127
fyr. , Eitt er það, að hún geti rek-
ist á annan hnött og molast í
sundur. Ef hún rækist á reiki-
stjörnu, mundi það hafa sömu á-
hrif og eldhaf væri utan um hana
alla, sem væri 2 miljón sinnum
meira að rúmtaki en öll jörðin.
Það eru til halastjörnur svo stór-
ar, að hali þeirra gæti vaflst 8000
sinnum utan um jörðina; og þetta
hafa menn óttast fyrir löngu síð-
an. Árið 1000 hóldu menn að
heimsendi mundi koma. Síðar var
Lúther sannfærður um að hann
væri nálægur, og að samtíðarmenn
sínir myndu heyra blásið í lúður-
inn. í öðru lagi telja menn hættu
búna af fólksfjölda. Yísindamaður
einn heflr reiknað það út, að eftir
260 ár verði yflr tólf þúsund milj-
ónir manna á jörðinni og þá deyi
menn af fæðuskorti. Einu sinni
var því spáð, að þegár öllum kol-
um væri eytt myndum vér deyja
af eldiviðarskorti; þá yrðu engar
vóla,r notaðar, en nú er rafmagnið
fundið til þess að bæta úr þvi og
eldiviðarskortur verður því ekki;
munn flnna eitthvað upp í stað
kolanna. Að menn deyi af fæðu-
skorti árið 2167 er ekki hættu-
legt, eftirkomendur vorir flnna ein-
hver ráð.
(Norske Intelligenssedler).
Svertlngjasvefu.
Meðal sjúklinganna á sjúkrahúsi
einu í London eru tveir svertingj-
ar, sem þjást af svefnveiki,. Þeir
hafa verið þar lengi. Veiki þessi
er mjög sjaldgæf í Evrópu, en mjög
almenn í Yesturafríku milli Sene.
gal og Loanda. Veiki^ þessi er oft
nefnd „Kongó-svefnsýkin" eða
„Svertingjasvefninn“. Eins og síð-
ara nafnið bendir á eru það ein-
göngu svertingjar, er þessa veiki
fá, og menn hafa þess ekki dæmi,
að hvítir menn hafl fengið hana.
fað er einnig einkennilegt að sýk-
in hættir oft í 7 ár; þegar hún
svo kemur aftur, þá er hún öld-
ungis ólæknandi.
Enskur læknir Grattan Guinness,
heflr sent þessa tvo sjúklinga á
sjúkrahúsið; annar þeirra er 20
ára gamall og heitir Eli Mboko,
hinn heitir Tonda Mkalov og er
11 ára. Eli var fyrir nokkrum
árum dugandi og gáfaður maður,
en alt í einu varð hann veikur af
„Svertingjasvefni". Hann er hér
um bil alt af hálf-meðvitundarlaus,
en gegnir þó þegar hann er ávarp-
aður. Hann er mjög þunglyndis-
legur á svipinn; stundum svarar
hann skynsamlega, en talar aldrei
eitt einasta orð að óþörfu. Vana-
lega deyja menn eftir 9 mánuði,
er þeir sýkjast af þessu og nokkr-
um tíma fyrir andlátið liggja þeir
alveg meðvitundarlausir. Enskur
læknir, Dr. Manson kveður sýkina
munu orsakast af örlítilli jurt eða
dýri.
(Britisli Medical Journal).
(jrul’uskip árið 1543.
í þýzku blaði segir svo frá, að
árið 1543 hafl verið reynt gufu-
skip, er spánskur skipstjóri Blasko
de Cardy hafi smíðað og fundið
upp, og hafl verið áhorfandi að
því Karl 5. og Filippus 2. sonur
hans. Blaðið vitnar í rit eftir
spánskan höf. Don Martin Fer-
nandez de Navalette 1820, þar
sem talað er um spánskar landa-
leitaferðir. Hann talar um þá erflð-
leika, er smiður þessa áralausa og
seglalausa skips hafi átt við að
stríða, áður en hann hafl fengið
Karl keisara til þess að gefa því
nokku'rn gaum. Skipið var reynt
á höfninni i Barcelona 17. júní
1543. í skipinu voru 200 ton af
kolum. Nefnd manna var sett til
þess að dæma um skipið og kvað
hún þetta vélaskip vera alveg eins
örugt og áreiðanlegt eins og vana-
legt skip. Skýrsla nefndarirmar er
sagt að flnnist enn í konungiega
safninu í Madríd. Skipið fór mílu
vegar á klukkustundinni. Nákvæm
lýsing á vólinni flnst ekki; einung-
is er þess getið, að verið hafi eitt
áhald til þess að hita afarmikið
af vatni til þess að hreifa nokkur
hjól. Kanslarinn var mjög mót-
faílinn þessu og vildi hvorki heyra
um það talað nó sjá það. Keisar-
inn fór skömmu síðar í ferð, þá
sendi kansla.rinn Blasko á burtu
og braut í sundur vólina í smá
stykki og eyðilagði hana.
Feðgar bcrjast imi hrcnnivíns-
iiösku, í’aðirinn drepur
son sinn.
Maður hét Jakob Nielsson og
átti heima nálægt Varde; hann var
70 ára gamall og bjó hjá syni sín-
um. Eitt föstudagskveld kom Ní-
els lieim, drukkinn eins og hann
var vanur; sonur hans, er hót
Andrés, hafði lært að drekka af
föður sínum og fóru þeir nú að
drekka í fólagi úr flösku, er gamli
maðurinn hafði komið með. Fyrst
komu þeir sér allvel saman, en
þegar lækkaði á flöskunni dró úr
vináttunni. Báðir óttuðust að hinn
afdrykki sig og loksins flugust þeir
á um flöskuna.
Alt í einu greip gamli maðurinn
flöskuna og tæmdi hana, þetta
sárnaði Andrósi, þreif flöskuna og
keirði hana í höfuðið á föður sín-
um svo að blóðið lagaði iír hon-
um; en karlinn greip hníf, er hann
hafði til körfugerðar og rak son
sinn í gegn, varð það hans bani.
Andrés vai um þrítugt og lét eftir
sig konu og 4 börn.
Gamli maðurinn fór sjálfur og
kærði sig fyrir lögreglunni. Hann
sitar nú í fangelsi.
Smælki.
Venedig er bygð á 80 eyjum og
þar eru 400 brýr.
Ferðapeningar þýzkalandskeisara
með prússneskum járnbrautum eru
90,000 krónur um árið. Betur
væri þvi varið til annars.
Af þrem mönnum, sem verða
fyrir eldingu, batnar tveimur.
í Cliili eru fleiri skáld tiltölulega
við fólksfjölda, en nokkru öðru
landi í heimi, nefna ef vera skyldi
í Noregi.
Allar járnbrautir í heiminum eru
jafn langar og 17 sinnum í kring
um jörðina um miðjarðarlínu.
í Rússlandi fær karlmaður ekki
yflrráð yflr því fé, er kona hans á,
þegar hann gengur að eiga hana.
I fornöld -var dans ráðlagður til
lækninga.
Tveir þriðju partar allra karl-
manna í heiminum neyta tóbaks.
St. Páls kirkja í Lundúnaborg er
vátrygð fyrir 1,700,000 kr. í 10
fólögum.
Dagbók Reykjavíkur.
Föstudagur (3. marz).
Lygnt og gott veður, lítið frost.
Haldinn almennur borgarafundur
í Iðnaðarmannahúsinu, til þess að
ræða um, hvort ekki væri æskilegt
að reyna að koma á vínsölubanni
(ekki vínfiutningsbanni). Töluðu
þar margir og voru allir þeirrar
skoðanar að það myndi heillavæn-
legt. Þótti oss bindindismönnum
það næstá gleðilegt að Bakkus
skyldi ekki eiga einn einasta vin
eða kunningja innan veggja þar,
sem jafn fjölmennur flokkur var
saman kominn, sem vildi leggja
honum eitt einasta líðsyrði eða
hefði kjark til þess. Talað var
um ýmsar mótbárur, sem fram
kynnu að koma og var það helzt
tekjumissir landsjóðs, er tollsins
misti, en vel og greinilega var
sýnt fram á að hægt væri að bæta
það upp með því einfalda ráði að
hækka um helming toll á tóbaki.
Bezt allra mæltist Guðmundi hér-
aðslækni Björnssyni, og lýsti hann
yflr því að síðustu, að hann ætlaði
sér að ganga að verki með oss
bindindismönnum frá , þeim degi
og gera sitt ýtrasta til þess að
útrýma drykkjubölinu. Var þessi
yfirlýsing hið mesta gleðiefni fyrir
oss.
Loksins voru samþyktarsvohljóð-
andi tillögur í einu hljóði: 1. að
fundurinn skoraði á alþingi 1899
að semja lög um algert sölubann
allra áfengra drykkja á íslandi.
2. að landsjóði skyldi bættur tekju-
hallinn, er af þessu stafaði, á
þann hátt að hækka toll á tóbaki.
3. að , barist skyldi á móti frurn-
varpi því um takmörkun á sölu á-
fengra drykkja, sem fróst heflr að
stjórnin muni leggja fyrir næsta
þing, þar eð fundurinn álitur að
það verði einungis til þess að
seinka fyrir vínsölubanni.
Laugardagur (4. marz).
Austan kaldi, nokkuð frost.
Nokkrir félagar úr stúkunni
„Dröfn“ héldu skemtun í líúsi W.
Ó. Breiðfjörðs. Var þar moðal
annars, leikið leikrit eftir Erik Bögh,
er „ Grákufl “ nefnist; fjörugt rit
og skemtilegt. Jóhannes stud. med.
& chir, lék þar ágætlega vel eins
og honum er lagið. Hann er einn
af beztu leikendum í Reykjavík.
Suiinudagiir.
Austan kaldi fyrri partinn, en
gekk í norður síðari hlutann.
Stúkan „Geysir" hélt skemti-
samkomu til þess að kveðja sjö-
menn, sem nú eru óðum að kveðja.
Leikið í Iðnaðarmannahúsinu:
„Varaskeifan" og „Hermannaglett-
ur“.
Mánadagur.
Lygn á austan, töluvert frost.
Ópinber fundur í stúkunni „Hlín“
og þar rætt um Þjóðminningar-
dagana yflr höfuð, og helzt í sam-
bandi við bindindi. Umræður
fjörugar og skemtilegar.
Þriðjidagur.
Logn og töluvert frost.
Jón Ólafsson stefndi ritstjóra
þessa blaðs fyrir þjófnaðarskýrsl-
una, er birtist í Dagskrá síðast.
— Hann hefir tekið það alt til
sín, maðurinn, að því er mér virð-
ist. — Skyldi hann hafa ástæður
til þess? Hver veit nema tíminn
sýni það.
Veit hundur hvað étið heflr, datt
mér í hug.
Miðvikudagur.
Frostlítið og lygnt; hvesti dá-
lítið um kveldið á austan.
Stúkan „Bifröst" hélt stór-merki-
legan fund. Var þar rætt um
„aðdráttrrafl sálarinnar". Jóhann
stud. art. Sigurjónsson hóf umræð-
ur og var ræða hans einkar froð-
leg, skemtileg og vel flutt. Hann
talaði bæði urn áhrif einstaklings-
ins á fjöldann, og áhrif þau, er
einstaklingarnir hefðu hver á ann-
an. Hann mintist á dáleiðslur,
ýmsar sýnir, er virðast vera yfir-
náttúrlegar o. fl., og leitaðist hann
við með ljósum rökum að sýna
fram á, að alt þetta stjórnaðist af
•náttúrlegum lögum, þótt manns-
andinn væri að minsta kosti ekki
enn þá kominn svo langt að skilja
það. Að síðustu talaði hann urn
ástina, er hann kvað vera liina
hreinustu og sönnustu vináttu og
endaði með þessu orðtaki Austur-
landaþjóða: „Elskaðu mig lengi,
elskaðu mig heitt og láttu mig
vita af því öðruhvoru". Var gerð-
ur hinn bezti rómur að ræðunni.
Eftir það töluðu 'þau um sama
efni, Indriði Einarsson stórtempl-
ar og Ólafí.i Jóhannsdóttir.
F'iiutldagur.
Sunnan, stormar og'-regn.
Sagt var að Jón Ólafsson hefði
legið uppi í rúmi, breitt upp fyrir
höfuð og grátið í sekk og ösku
yflr því að hafa tekið til.sín þjófn-
aðarsöguna í Dagskrá síðast. Það
er vei'st ef svo verður af honum
dregið, að hann getur ekki mætt
á sáttafundi!