Lögberg-Heimskringla - 24.01.1963, Side 4

4
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 24. JANÚAR 1963
Lögberg-Heimskringla
Published every Thursday by
NORTH AMERICAN PUBLISHING CO. LTD.
Printed by
WALLINGFORD PRESS LTD.
303 Kennedy Street, Winnipeg 2, Man.
Editor: INGIBJÖRG JÓNSSON
EDXTORIAL BOARD
Winnipeg: Dr. P. H. T. Thorlakson, chairman, Próf. Haraldur
Bessason, vice-chairman, Mrs. Ingibjörg Jónsson, sec’y, Dr.
Valdimar J. Eylands, Miss Caroline Gunnarsson. Prof. Thor-
valdur Johnson, Prof. Tryggvi J. Oleson, Rev. Philip M. Péturs-
son. Vancouver: Dr. S. E. Björnsson. Monlreal: Próf. Áskell
Löve. Minneapolis: Mr. Valdimar Björnson. Grand Forks: Dr.
Richard Beck. Reykjavík: Birgir Thorlacius ráðuneytisstjóri.
Akureyri: Steindór Steindórsson yfirkennari.
Subscripiion $6.00 per year—payable in advance.
TELEPHONE WH. 3-9931
Authorized as second class mail by the Post Office Department. Ottawa,
and for payment of postage in cash.
Fóru ísraelsmenn yfir Rauðahafið?
„Móses rétti út hönd sína yfir hafið, og Drottinn bægði
hafinu frá með hvössum austanvindi, sem blés aila nóttina;
hann gerði hafið að þurrlendi, og sjórinn skiptist sundur, og
Israelsmenn gengu þurrum fótum mitt í gegnum hafið, og
vötnin stóðu eins og veggur til hægri og vinstri handar
þeim“, o.sv.fr.
Sagan um flótta Israelsmanna úr Egyptalandi, sem sögð
er í annari bók Mósísar mun hverju mannsbarni kunn, hún
vekur ekki litla undrun hjá börnunum fyrst þegar þau heyra
hana. Hún er í hæsta rnáta dramatísk enda notaði Cecil de
Mille þessa sögu sem megin efni í eina stórkostlegustu kvik-
mynd sína, The Ten Commandments. Með einhverjum kvik-
myndabrögðum gat hann sýnt hvernig sjórinn skiptist, Isra-
elsmenn komust yfir heilu höldnu, Egyptar eltu þá og sjór-
inn féll saman og drekkti þeim.
Þó þessi frásögn sé fjarri því að geta samrýmzt náttúru-
lögmálinu, er ekki ólíklegt að margir hinir svonefndu bók-
stafs trúarmenn fyrri alda hafi lagt nokkur trúnað á hana, en
nú nýlega hafa verið leiddar sannanir að því að þessi saga var
ekki þannig skráð í hinum upphaflegu hebresku textum
biblíunnar; að biblíuritin hafa ekki verið rétt þýdd á önnur
tungumál, að minnsta kosti ekki í samræmi við elztu hebresku
ritin.
Á laugardaginn var skýrt frá því í Winnipeg Free Press,
að sjö kunnir Gyðingafræðimenn hefðu varið sl. átta árum
við að þýða fyrstu fimm bækur biblíunnar úr hinum
hebresku frumritum sem nefnd eru Masorah, en þau voru
skrifuð af ritningafræðimönnum Gyðinga í fornöld ásamt
ýmsum skýringum á textanum, og er það í fyrsta sinn að
þessi frumrit hafa verið notuð að fullu við þýðingar biblí-
unnar.
Til skilnings á ofangreindri biblíusögu, hafa þessir fræði-
menn ekki einungis rannsakað gaumgæfilegt hvert orð í
frásögn frumritsins heldur einnig aflað sér jarðfræðilegrar
og landfræðislegrar þekkingar um það svæði sem um er að
ræða og hafa þeir nú komist að þeirri niðurstöðu að Mósis
hafi alls ekki leitt Israels börn gegnum Rauðahafið, heldur
hafi þeir flúið undan Egyptum gegnum Sea of Reeds, um
200 mílur norðar.
I frumritinu er staðurinn, þar sem „Mósis rétti út hönd
sína og Drottinn bægði hafinu frá með hvössum austanvindi“
nefndur Yam Suf, en Yam þýðir sjór eða haf og Suf þýðir
sef (bullrushes) þetta svæði er nú þakið sandi, en á dögum
biblíuviðburðanna var þar mýrlendi og vötn hér og þar.
Á mörgum öðrum stöðum hafa þessir fræðimenn lagfært
þýðingar samkvæmt frumritinu. T.d. „I upphafi skapaði
Guð himininn og jörðina," hafa þeir þýtt þannig: „Þegar að
Guð hóf að skapa himininn og jörðina“. Þriðja boðorðið:
„Þú skalt ekki leggja nafn Drottins Guðs þíns við hégóma“
á að vera: „Þú skalt ekki sverja rangan eið í nafni Drottins
Guðs þíns.“ Boðorðið þú skalt ekki mann vega er nú „þú skalt
ekki mann myrða“, o.sfrv.
Talsmenn kaþólskra og mótmælenda (Protestants) í
Bandaríkjunum hafa lokið lofi á þessa nýju þýðingu; segja
að hún sé skýr og stuttorð.
í Oxford, hefir formaður nefndarinnar sem annast þýð-
ingu Gamla Testamentsins fyrir Nýju ensku biblíuna, próf.
Godfrey Driver, látið þannig ummælt: „Að minni hyggju er
þessi þýðing aðdáanlega af hendi leyst . . . hvorki forðast né
sneitt hjá erfiðum þýðingum.
Ávarp forseta íslands a nýjórsdag
1. janúar 1963.
Góðir íslendingar, nær og
fjær!
Við hjónin óskum yður öll-
um, konum og körlum, ungum
og gömlum, gleðilegs nýjárs og
þökkum innilega gamla árið.
Sú mikla hátíð, sem nú
stendur yfir, frá fyrsta jóla-
degi til þrettánda, hefir fylgt
þjóð vorri frá upphafi vega,
og borið sama nafn, jólin,
jafnt í heiðni sem kristni. Jól
rímar við sól, og þó vísast sé
enginn skyldleiki milli orð-
anna sjálfra, þá er þó náið
samband á milli sólar og jóla,
og mun svo hafa verið frá ör-
ófi alda. I dimmasta skamm-
deginu höldum vér ljóshátíð.
Eftir vetrarsólstöður, fer sólin
aftur að hækka á lofti, og vér
sjáum ljósið skína í myrkrun-
um. Jólin boða oss mikinn
fögnuð.
Nýjársdagurinn hét til
skamms tíma Áttadagur jóla.
Ég kalla það, í þessu sam-
bandi, til skamms tíma, þó
tvær aldir séu um liðnar. En
nú er öll áherzlan á því, að við
þennan dag miðum við upphaf
nýs árs, að þessu sinni ársins
1963, eftir Krists burð. Á ára-
mótum lítum vér bæði aftur
og fram í tímann, bæði ein-
staklingar, fjölskyldur og
þjóðin í heild. Vér stingum
hendinni í eiginn barm, hug-
leiðum gleði og sorg — og alla
afkomu hins liðna árs. At-
burðir og afkoma þjóðarheild-
arinnar er rakin af ýmsum
öðrum um þessi áramót, og
fara dómarnir jafnan nokkuð
eftir því, á hvaða sjónarhól
menn standa. Fjarlægðin er
enn ekki nóg fyrir fullnaðar-
dóm sögunnar. Ég læt það
nægja að þakka forsjóninni
fyrir gott ár! Góðærið er ó-
tvírætt, og ekki mun ég ræða
um neina sérstaka óáran í
mannfólkinu.
Héðan frá Bessastöðum tel
ég rétt og tilhlýðilegt, að
flytja þingi og stjórn þakkir
fyrir sérstaka fjárveitingu, þó
ekki sé um stórt atriði að ræða
fyrir þjóðarbúskapinn, heldur
öllu fremur þjóðarmetnað
vorn. I fjárlögum þessa ný-
byrjaða árs er hálf milljón
króna veitt til byggingar bók-
hlöðu hér á staðnum. Bók-
hlaðan verður reist í húsagarði
við hlið nýju álmunnar, og
veldur engri truflun á svip
staðarhúsanna. Til innrétting-
ar og bókakaupa þarf síðar
viðbótarfjárveitingar. Hér er
séð fyrir þörf, sem ekki verður
látin í askanna, eins og gamla
máltækið segir. Úrval ís-
lenzkra bókmennta á að mæta
hér hverjum nýjum forseta til
afnota, og gestum, innlendum
og erlendum, til augnagamans.
Gestir, einkum þeir útlendu,
óska þess oft að fá að sjá bóka-
safn staðarins. Þeir hafa
stundum rekið upp stór augu
við það svar, að bókasafn fyr-
irfinnst ekki. Ég hlakka til
þeirrar stundar, þegar hægt
veijður að gefa jákvætt svar.
Hér eiga bókmenntirnar sjálf-
sagðan samastað. Hvernig
væri nú komið um íslenzkt
þjóðerni og sjálfstjórn, ef ekki
væri sagan og bókmenntirnar?
Við eigum fátt fornminja, en
í bókmenntunum hefir þjóð-
arsálin varðveizt.
Undirstaða sjálfsstjórnar og
velgengni vor íslendinga er
hvorki vopn né mannafli,
heldur bókmenritir, saga, Al-
þingi og kraftur í kögglum.
Vor bezti arfur og auður er
gott ætterni, sjálfur kynstofn-
inn. Það er vart öðrum en
kunnugum ljóst, hve fámennt
hið fullvalda íslenzka ríki er.
Það var á fundi hinna Sam-
einuðu þjóða, sem indverskur
sessunautur spurði mig, hve
fjöimennir íslendingar væru.
I minni barnaskóla landafræði
stóð, að vér værum áttatíu
þúsund, svo ég þarf stundum
að hugsa mig um hinar nýrri
tölur. „Eitt hundrað,“ byrjaði
ég, og staldraði við — en Ind-
verjinn kom strax til hjálpar
og sagði: „Eitt hundrað millj-
ónir. Það er ekkert að skamm-
ast sín fyrir.“ Hann fór nær
um smæð okkar útlendingur-
inn, sem hélt því nýlega fram,
að slík dvergþjóð sem íslend-
ingar ættu ekki að hafa rétt
til að fljúga um Norður-At-
lantshafið, auk þess sem það
væri rán, að halda uppi ódýr-
um flugsamgöngum. Sem bet-
ur fer er það fáheyrt að oss sé
lagt fámennið til ámælis, og
sízt af nágrönnum vorum. Það
væri of nærri höggvið líftaug
eyjarskeggja í miðju úthafinu,
að torvelda þeim samgöngur.
Eigin floti í lofti hefir nú á-
líka gildi íyrir þjóðina og
samgöngur á sjó frá upphafi
vega. Farsæld íslendinga á
hverri öld má að miklu leyti
mæla við það, hvernig gengið
hefir að halda uppi eigin sam-
gönguflota við umheiminn,
áður á legi og nú einnig í lofti.
Ég nefni þetta einstaka
dæmi ekki vegna þess, að mik-
il hætta sé á ferðum, heldur
til að minna á, að vér eigum
jafnajr mikið undir hugarfari
og skilningi annarra þjóða, og
þá einþum nágranna vorra
í austri og vestri. Nýlendu-
stefnan gamla er úr sögunni.
I því efni höfum vér íslend-
ingar notið betri kjara og fyrr
en flestar aðrar nýlenduþjóðir
og skattlönd. Það tók að vísu
langan aldur, að verzlun
Jandsmanna yrði algerlega
frjáls og innlend, en telja má,
að lokamarkinu væri náð þeg-
ar sæsímasambandið komst á
við útlönd, árið 1906. Upp frá
því fluttist einnig heildsalan
inn í landið.
Sjálfstæðisbaráttan t ó k
einnig langan tíma, en alltaf
miðaði í áttina, og þjóðin
æfðist stig af stigi í sjálfstjórn,
þar til fullveldi var náð upp
úr hinu fyrra stríði, 1918. Um
líkt leyti náðu fleiri hinna
smærri þjóða sama langþráða
marki. En ekki skal sú hryggi-
,lega saga rakin, að margir
þeir jafnaldrar vorir, eru nú
úr sögunni.
Á síðari árum hafa tugir ný-
lenduþjóða í öðrum heimsálf-
um árlega fengið fullveldis
viðurkenningu og heldur sú
þróun áfram hröðum skrefum.
Vér Islendingar fögnum þeirri
þróun heimsmálanna, og er þó
ekki fyrir að syngja, að dag-
lega berast fréttir um óeirðir,
manndráp og annan ófögnuð,
sem fylgir þessum fæðingar-
hríðum. Og ekki er það allt
að kenna gömlum húsbænd-
um, og skiljanlegt þó, að flest-
ir kjósa heldur lélega heima-
stjórn en erlenda, þó misjafn-
lega reyndist.
Það er ekki ófróðlegt, að
bera oss sjálfa saman við
sumar ný-frjálsar þjóðir í
nokkrum greinum. Þetta er að
vísu sundurleitur hópur, en
ýmsir drættir þó mörgum
sameiginlegir. Víða er fátækt
mikil, þéttbýli meir en landið
fær fætt og klætt, og auð og
völdum stórlega misskipt,
þjóðin ósamstæð, trúarbrögð
sundurleit. Einnig má nefna
óglögg og breytileg landa-
mæri, og væringar kynþátta
og höfðingja á undan tilkomu
hins hvíta manns.
Hjá oss Islendingum verður
afkoma alls almennings að
teljast góð, og jafnbetri en
víðast hvar meðal annarra
þjóða. Þjóðin er samstæð,
tungan ein og trúarbrögð
valda ekki stjórnmálaátökum.
Landamærin eru skýr, blá-
fjötrar ægis, og yfir haf að
sækja til framandi þjóða.
Þetta er allt oss í hag, og
skýrir að nokkru leyti tilveru
vorrar fámennu þjóðar og til-
verurétt. En þó kemur annað
til, sem mestu varðar. Saga
ýmsra þjóða er óskýr og illa
varðveitt. Soldánar og aðrir
höfðingjar með annarlegum
titlumvhafa áður ráðið ríkjum,
en ólæs almenningur hristir
klafann og heimtar íhlutun.
Þar við bætist frumstæður
her, stoltir karlar í nýjum ein-
kennisbúningi, sem er stund-
um hættulegri í innanlands
átökum en fyrir erlenda óvini.
Landamæri, * stjórnskipun og
það, hverjir fari með ríkis-
valdið, er víða óútkljáð bar-
áttumál.
Hjá oss Islendingum horfir
öðruvísi við. Hér var þjóðveldi
komið á og Alþingi stofnað
fyrir meir en þúsund árum,
svo fljótt sem fyrst mátti
vænta í nýbyggðu landi. Al-
þingi er enn við líði. Stjórn-
skipun er hér líkari því, sem
hún var fyrir þúsund árum,
en í nokkru öðru lýðræðis-
landi. Það er meira virði, að
Alþingi hefir varðveizt en þó
öndvegissúlur Ingólfs og ýms-
ir aðrir dýrir og helgir dómar
úr sögu þjóðarinnar, sem hægt
væri að geyma í söfnum, væru
enn til sýnis í höfuðstaðnum.
Þingræði er rótgfóið, og engr-
ar byltingar þörf, nema ef það
Frh. á bls. 7.