Lögberg-Heimskringla - 19.04.1991, Qupperneq 8

8 • Lögberg-Heimskringla • Föstudagur 19. apríl 1991
........
Eftir Guðrúnu H. Finnsdóttur
Framhald
Og ég hélt heimleiðis, drukkin af
vorinu, fegurðinni ogsjálfstæðisþránni,
glöð og örugg. En það stóð ekki lengi,
því að ég komst í verulega ónáð við
foreldra mína fyrir að vilja ekki eiga Jón
í Hvammi. En ég hélt mínu til streitu,
að fá að fara eitthvað burtu áður en ég
byndi mig alla æfi. Ég sagði þeim, að
mig langaði til Ameríku, þangað gætu
æfinlega allir farið, sem á einhvern hátt
ættu heima utangarðs í félagslífinu. í
fyrstu sagði ég þetta eins og hverja aðra
fjarstæðu, til að láta þau finna að ég
kysi alt heldur en að fara að Hvammi,
— jafnvel Ameríkuferð. Mér til
undrunar gáfu þau eftir, að ég færi
vestur, frekar en til Hafnar, sem mig
langaði þó mest til. Hefir þeim líklega
hugkvæmst, að óyndið þar opnaði á
mér augun og ræki mig bráðlega heim
aftur. Svo varð það loks að
samkomulagi, að ég færi vestur svo sem
árlangt, og yrði að einhverju leyti hjá
frændfólki mínu hér vestra. En Jón átti
ég að hafa í huga og það, að koma heim
aftur. Og nú hefi ég dvalið hér nokkra
mánuði, eða síðan í haust sem leið, og
er ef til vill í enn meiri vanda stödd en
nokkru sinni fyr gagnvart foreldrum
mínum og loforðinu um að koma aftur
heim.
Þarna bregður Unu aftur fyrir. Ég sé,
að hún er að svipast um eftir mér, svo
að ég stend upp og veifa til hennar.
Hún kemur og spyr mig góðlátlega,
hvort mér leiðist, því ég sitji hér ein, en
sé ekki með unga fólkinu, sem fari nú
bráðum að dansa. Svo bætir hún við
eftir andartak:
„Grímsi minn var að spyrjaum, hvar
þú værir. Hann sagði sig íangaði að
dansa við þig verðlaunavalsinn".
Ég horfi á Unu meðan hún talar. En
hvað sonur hennar er líkur henni.
Munurinn er aðeins sá, að hann er
glaður og frjálsmannlegur í látbragði
og tali, en hún þvinguð og hæglát. En
það glaðnar æfinlega yfir henni, þegar
hún minnist á Ásgrím, — svipur hennar
breytist, og það er eins og gleðin komi
innan frá, svipað því og þegar greiðir til
fyrir sól á þéttskýjuðum himni. Og hví
skyldi hún ekki brosa og vera glöð,
þegar hún hugsar um þennan
mannvænlega og vel gefna son sinn?
Ég verð að passa mig, að láta ekki
gleðileiftrin sjást í svip mínum og augum
við að heyra, að hann væri að leita að
mér, til að bjóða mér í dansinn. Ég
svaraði því engu, en sagði Unu, að ég
hefði skemt mér ágætlega í dag; en
margt, sem ég hefði hlustað á, ætti ég
erfitt með að átta mig á, eins og til
dæmis þessa miklu föðurlandsást, sem
kvæðin og ræðurnar báru með sér, og
nærri því barnalegt þjóðemisstolt, og
bætti við hikandi: „ Við heima komumst
ekki í hálfkvisti við ^kkur, og þó hefir
altþettafólkfluttfrá Islandi sjálfviljugt."
„Já, það er einmitt eftirsjáin eftir
íslandi og örðugleikamir á að halda
hlut sínum sem Islendingar, eftirsjáin,
sem reynir að gera orð, hugsanir og
tilfinningar að veruleika. Við reynum
að bera íslandi hug og hjarta hér í
fjarlægðinni. Og hvað því viðvíkur, að
allirflyttu hingað sjálfviljugir, þá er það
nú vafamál. „Una horfði á mig eins og
hún væri að hugsa með sjálfri sér, að ég
væri að tala um hluti, sem ég bæri ekki
skynbragð á. Ég hefi oft rekið mig á það
síðan ég kom að heiman, að mér er ekki
ætlað meira vit en ég hefi, — svo að ég
svaraði brosandi:
„Kannske ekki allir, — en flestir,
hugsa ég.“
Una svaraði þyngslalega:
,, Ég veit um sjálfa mig. Ég fór hingað
sámauðug. Það væri líklega réttast, að
þú vissir, að við vomm send hingað af
sveitinni. Ekkert af bömum mínum veit
það, nema Grímsi minn. Hann var svo
gamall, að hann hafði vit á því öllu.“
,, Það er enginn blettur á fólki, þótt
það sé fátækt,“ flýtti ég mér að svara, en
mérvarvel kunnugtbrennimarkið, sem
fylgdi því, að vera sveitarlimur,----
„og nú ert þú í betri kringumstæðum en
flestir bændurnir, sern búa heima í
sveitinni okkar,“ hélt ég áfram. „Hefir
þú kunnað afskaplega illa við þig hér
vestra, Una?“ spurði ég, til þess að
breyta um umtalsefnið.
„Kunnað illa við mig,“ tók Una upp
eftir mér, „ekki held ég það, — en það
varð svo mikið af mér eftir heima, að
mig hefir altaf langað til að geta náð
sjálfri mér í eina heild, í stað þess að
vera tvískipt. Öll fortíðin er heima, —
og rætumar standa djúpt í því landi,
sem kynstofninn hefir þróast í yfir
þúsund ár. Hér getum við ekki kent
börnum okkar sögu forfeðra þeirra í
ömefnunum eða sýnt þeim hvar sporin
liggja, nema þá í orði, og þess vegna
reynum við að brýna raustina, eins og
til dæmis í dag. Svo er aftur hin hliðin,
sem lýtur að lífinu hér. Vitundin um, að
hver geti verið sinnar gæfu smiður,
hvatti til framkvæmda, og kom manni
til að vinna þangað til blóðið spratt
undan nöglunum. Sveinn var boginn í
baki og með sigg í lófunum, þegar hann
dó, en hann mddi veginn fyrir framtíð
bamanna okkar og græddi tiltrú á sjálfs
síns mannskap. Ég skammst mín ekkert
fyrir það, og það er ekki af gorti, en ég
hefi oft fundið til sigurgleði yfír því, að
vera sjálfbjarga, eiga heimilið mitt, og
vita börnin mín og sjálfa mig friðhelga
frá því, að vera ráðstafað sem
Alþingiskosningar Á
íslandi 20. Apríl
í komandi alþingiskosningum
verða sjö listar í framboði um allt
land. Auk þess bjóða þrenn samtök
fram í einstaka kjördæmum. Flest
verða framboðin í Reykjaneskjördæmi,
alls 11 en fæst á Vestfjörðum eða 7. í
öðrum kjördæmum verða 0 listar í boði.
Á kjörskrá eru tæplega 183 þúsund
manns sem er um 7% fleiri en voru við
síðustu alþingiskosningar.
Þeir flokkar sem bjóða um allt
land eru; Alþýðuflokkur, Fram-
sóknarflokkur, Sjálfstæðisflokkur,
Frjálslyndir, Álþýðubandalag,
Kvennalisti, og Þjóðarflokkur —
Flokkur mannsins. Auk þess bjóða
Heimastjórnarsamtökin fram í öllum
kjördæmum nema á Vestfjörðum.
Á Reykjanesi komu fram alls 11
listar en þeir eru, auk þeirra sem
bjóða fram í öllum kjördæmum,
Heimastjórnarsamtökin,
Verkamannaflokkur íslands,
Öfgasinnaðir jafnaðarmenn og
Grænt framboð sem býður nú í
fyrsta sinn fram til alþingiskosninga.
Þær breytingar verða frá síðustu
kosningum að kjósendur skulu gera
grein fyrir sér á kjörstað með því að
framvísa persónuskilríki. Þá lýkur
kjörfundi einni klukkustund fyrr en
áður eða klukkan 22 að kvöldi
kjördags.
Kosningabaráttan hefur farið
frekar hægt af stað og er það mál
manna að hún verði stutt en snörp.
Framboðsfundir eru nú óðum að fara
af stað, bæði í fjölmiðlum sem og
annars staðar.
Þ.J.
Askrifendur Lögbergs-
Heimskringlu athugið!
Við hvetjum áskrifendur okkar
á Islandi til að fylla út formið á
blaðsíðu 3, og senda okkur
þaðásamtgreiðslusemnemur
40 kanadískum dollurum. Vin-
samlegast sendið áskriftar-
gjaldið við fyrsta tækifæri.
þurfalingum. Ég sá oft í huga mér bömin
mín, ef þau hefðu alist upp á sveitinni,
og segjum Grímsi verið látinn til Eiríks
í Hvammi fyrir smaladreng. Hvað hefði
það uppeldi gert úr honum? Og
stúlkurnar mínar, — um það bil að þær
hefðu verið búnar að vera léttakindur
hér og þar um sveitina við lélegan kost
og lítilsvirðingu, hefði þeim ef til vill
fundist þær hafa himin höndum tekið,
ef einhverjum bóndanum hefði þóknast
að taka þær fyrir vinnukonur. Ég hefi
séð þetta alt. Þeir, sem eiga ilt og eru
einmana, verða stimdum litlu fegnir.
Þegar þessum myndum bregður fyrir,
þá finst mér, að margt þakkarandvarp
muni líða frá vörum þeirra, sem komast
hér vel af, en þekkja, og hafa lifað við,
samskonar kjör og ég. Sú tilfinning
verður, hugsa ég, fyrsti frj óanginn til að
skjóta rótum hér.“
„Því farið þig ekki heim aftur, Una?
Ég er viss um að þið kæmust ágætlega
af nú.,, Þarna fanst mér ég hafa loksins
fundið úrlausnina.
Una brosti við og svaraði: „Það er
nú ekki alveg eins auðvelt og það sýnist
í fljótu bragði. Við erum orðin hér
kunnug og landvön, höfum eignir og
atvinnu, og börnin mín yrðu ef til
útlendingar heima. í þeim álögum vil
ég ekki vita þau, og eins og ég sagði
áðan, þá er ég tvískipt, partur af mér á
heima hér og unir ekki annars staðar.
Þér þykir þetta víst ljóta ruglið, góða
mín, eftir alt vitið, sem þú hefir hlustað
á hér í dag,“ sagði Unaá leiðinni þangað
sem hljómsveitin var byrjuð að leika
danslögin.
Ég var ekki ánægð með það, sem
Una sagði. Enginn Islendingur hafði
rétt til að unna öðru landi en í slandi, og
engum gat þótt verulega vænt um tvö
lönd í einu. Vonbrigði og sársauki gripu
mig. Svona voru allir hér.
„Svo að það eru þá kjötkatlamir,“
sagði ég dálítið óþolinmóðlega. — „Mér
verður líklega betra að komast heim
aftur, áður en ég kemst á bragðið."
Framhald í næsta blaði
ICELfiNDIC EXERCISE
! GENGISSKRÁNING
I Nr. 54 19. mars 1991
Kr. Kr. Toll-
Ein. Kl. 09.15 Kaup Sala Gengi
Dollari 58,44000 58,60000 55,52000
Sterlp. 104.53500 104,82100 106,57100
Kan. dollari 50.63000 50,76900 48.23400
Dönsk kr. 9,3392 9,36480 9,51740
Norsk kr. 9.17280 9,19790 9,35150
Sænsk kr. 9,78730 9,81410 9,83700
Fi. mark 15,01730 15,05850 15,13010
Fr. franki 10,51360 10,54240 10.73990
Belg. franki 1,73800 1,74280 1,77440
Sv. franki 41,54990 41.66370 42,22050
Holl. gyllini 31,77900 31,86600 32,43940
Þýskt mark 35,80880 35,90690 36,56360
it. líra 0,04804 0,04817 0,04887
Austurr. sch. 5,09170 5,10560 5,19000
Port. escudo 0.41140 0,41250 0,41810
Sp. peseti .0,57560 0,57710 0,58600
Jap. yen 0,42333 0,42448 0,41948
írskt pund 95,34200 95,60300 97.46500
SDR (Sérst.) 80,00960 80,22870 78,90500
ECU, evr.m. 73,53210 73,73350 75,24350
Tollpenqi fyrir mars er sölugengi 28. tebrúar. Sjálfvirk-
ur símsvari gengisskránmgar er 62 32 70

ý/S’éa (7. /tsC^órsso/r
W ÍG \C0ÝlA
5V<0MW/WO V/fí\K J
VUér \ U\W)(vi9 f <bAKA%í/rtU
1. Go to the bank for me, Blíða, with these bills (billsoup).
Can I stop at the bakery to buy a few cinnamon buns for a snack?