Alþýðublaðið - 09.03.1963, Side 9

þekking, sannleikurinn um llfið,
náttúruna, fyrirbærin, er þeirra
meginmarkmið. Viðleitni vísind-
anna miðar öll að þessu takmarki.
Aðferð verkalýðshreyfingarinnar
í viðleitni sinni er einnig, ef rétt
er ekilin, hliðstæð rannsóknarað-
ferð vísindanna. Aðalaðferð verka
lýðshreyfingarinnar mætti einmitt
kalla reynsluaðferð raunveruleik-
ans, sem Ján sálugi Baldvinsson
kallaði markvisst, sleitulaust strit
fyrir málefnunum sjálfum.
Rannsóknaraðferðir vísindanna
eru að vísu margbrolnari og ná-
kvæmari en reynsluaðferð verka-
lýðshreyfingarmnar, en samt se'm
áður er hér um hliðstæður að ræða
Einkum á þetta við um rannsóknar
aðferðir félagsvísindanna en grund
völlur allra rannsókna þeirra er
einmitt sá að kanna raunveruleik-
ann og fá dóm reynslunnar um
þær kennitilgátur, sem fram eru
settar.
Verkalýðshreyfingin á sér líka
sína kennitilgátu, sem húh er alltf
að leitast við að sanna með reynslu
aðferð raunveruleikans. Þessi
kennitilgáta er, að hægt sé fyrir
feðurna að skila sonum betri ver-
öld fyrir vinnandi fólk en þeir
tóku við. Á 'þessari kennitilgátu
byggist öll viðleitni verkalýðshreyf
ingarinnar.
Af reynsluaðferð raunveru-
leikans leiðir, að verkalýðshreyf-
ingin hvorki fórnar upp höndum
í uppgjöf né hörfar undan, þótt
hún rekist á vegg þjóðfélagslegra
meinsemda eða fordóma. Þróunin
heldur áfram, og verkalýðshreyf-
ingin tekur til óspilltra málanna
við að brjóta niður múra þjóðfélags
legra meinsemda og misréttis.
Einn slíkur múr, í eina tíð næst-
um óyfirstíganlegur í Vestur-Evr-
ópu var múrinn, sem aðskildi mögu
leika verkamannabarna frá mögu
leikum ríkismannasona eða sér-
réttindaaðals til þess að njóta
menntunar. Sá múr er hruninn
eða er að hrynja um allan heim,
og var aldrei traustur hér á landi.
Verkamanns- og bóndasonurinn
á t.d. í dag eins greiðan aðgang að
Háskóla íslands og sonur embætt-
ismannsins, formanns Vinnuveit-
endasaijibandsins eða Verzlunar-
ráðsins, hafi þessir drengir hlið-
stæðar námsgáfur.
Skyldleiki verkalýSshreyfingar-
innar og hugsjónastefna.
En athugum nú nánar skyldleika
verkalýðshreyfingarinnar og hug-
sjónastefnunnar.
; Skyldleikinn er fyrst og fremst
eá, að þjóðfélagslegar hugsjóna-
stefnur eiga nær undantekningar-
Iaust rætur sínar í viljanum til
þess að gera gott, upphæta þjóðfé
lagslegar meinsemdir koma á um
bótum, skapa betra þjóðfélag. Við
Íeitni verkalýðshreyfingarinnar
miðar í sömu átt.
En eitt af einkennum þjóðfé-
lagslegra hugsjónastefna er, að á-
kveðið er fyrirfram, hvað skuli
teljast hið fullkomna framtíðar-
þjóðskipulag, hvernig hin eigin-
lega paradísarheimt á jörðu skuli
vera. Þarna skilur algjörlega á
milli eiginlegrar verkalýðshreyfing
ár og hugsjónastefna, og hreyf-
ingar þær sem um þær myndast,
af því að verkalýðslireyfingin á
sér enga fullmótaða mynd af hinu
fullkomna framtíðarþjóðfélagi, af
þeirri einföldu ástæðu, að sam-
kvæmt eðli sínu hlýtur hún að
- • • Framh. á 13. síðu.
RÓMAR-fréttaritari „Arbeíderbiadet" segir í eftirfarandi grein, a5
hann sé þess fullviss, að vinstri stefna sú, sem stjórn Fanfanis á ítalíu
hóf fyrir ári, verði enn greinilegri eftir fyrirhugaðar þingkosningar 28.
apríl.
Sennilega munu hægri flokkarnir bæta við sig fylgi í kosningunum.
En hinn afturhaldssami armur Kristilega demókrataflokksins mun halda
áfram baráttu sinni ( flokknum og vinna með smáflokkunum, sem eru
augljóslega áfturhaldssamir.
EFTIR heimsókn sína hjá Kenn-
edy forseta fyrir skömmu, birtust
viðtöl við jafnaðarmannaforingj-
ann Saragat í bandarískum blöð-
um. Blaðamennimir spurðu m. a.
Er nokkur fasistahætta á Ítalíu
núna? Saragat svaraði þessu hik-
laust neitandi.
Hvers vegna jókst nýfasistum þá
fylgi í síðustu bæja- og sveita-
stjórnakosningum? Einnig má bú-
ast við því, að þeim muni aukast
fylgi í fyrirhuguðum þingkosning-
um 28. apríl.
Skýringin er þessi: Öfl, sem eru
beinlinis fasistísk, fylkja sér um
nýfasistaflokkinn MSI. í næstu
kosningum kann hann að fá rúm-
lega 5% atkvæða. Fyrrverandi
bandalög og sameiginlegir fram-
boðslistar nýfasista og konungs-
sinna eiga þátt í þessari atkvæða-
aukningu. Þetta bandalag er leyst
upp jafnóðum.
í sumum héruðum ítalíu hefur
þessi kosningasamvinna einnig
náð til hins hægrisinnaða Frjáls-
lynda flokks Malagodis. Flokkur
hans fær því einnig sinn skerf af
atkvæðunum frá þessu kosninga-
bandalagi, sem hefur verið leyst
upp.
Fylgi flokksins jókst í síðustu
bæja- og sveitastjómarkosningum
og mun einnig gera það í þing-
kosningunum. Flokkur Malagodis
hefur sem stendur rúm 3% at-
kvæða að baki, og búast má við,
að fylgið aukist í 4%.
ÁHRIF HÆGRISINNA
MINNI
Merkir þetta, að afturhaldið til
hægri treysti sig í sessi á ítalíu?
Siður en svo. Orsakirnar til
þess, að afturhaldssöm öfl fylkja
sér um MSI og hinn hægri sinn-
aða Frjálslynda flokk Malagodis
er að finna innan hins stóra kaþ-
ólska flokks, Démocrazia Crisli-
ana (DC), sem hefur um 40% at-
kvæðanna að baki. í þessum
flokki er armur, sem er mjög
langt til hægri.
Á undanfórnum tveim árum
hefur þessi armur glatað jafnt og
þétt áhrifum sínum í forystu
flokksins. Hægri mönnum er vik-
ið til hliðar og niðurstaðan er auð
vitað sú, að þessir öfgasinnuðu
hægri menn leita út fyrir flokk-
inn — til hægrisinnaðra og frjáls
lyndra flokksmanna Malagodis, til
konungssinna og nýfasista.
Það er öllum til góðs, að lín-
urnar skýrast. Einnig lítur út fyrir,
að Democrazia Cristiana reikni
með þessu — og vissu fylgistapi.
Hann hefur farið fram hjá há-
marki sínu sem kaþólskur flokkur
fjöldans, þess vegna byrjaði hann
að líta í kringum sig eftir til-
vonandi samherjum í stjórnmál-
um.
Fanfani og vinstri armur flokks
hans sóttust fyrst eftir etuðningi
Saragats og jafnaðarmanna hans,
svo og hjá hinum vinstrisinnuðu
fylgismönnum Realas og La Malfas
í Lýðveldisflokknum.
Á landsfundi flokksíns í janú-
ar í fyrra útilokaði Democrazia
Cristiana alla samvinnu við
flokka lengst til hægri. Foryst-
an fékk umboð til að leita eftir
samvinnu við Nenni-sósíalista.
TAMBRONI
Hægri armur flokksins hefur
gengið of langt í ákafa sínum í
að stöðva þennan nýja straum til
vinstri. Nýlega andaðist helzti for-
ingi armsins, Tambroni, fyrrum
forsætisráðherra. Andlátið var til-
efni ummæla, sem sýna, að menn
draga ekki dul á, að hann skaðaði
flokkinn. •
Þegar Tambroni reyndi að hefj-
ast aftur til vegs og virðingar á
landsfundinum í fyrra, var hróp-
að frá mörgum stöðum í salnum:
„Niður - með manninn frá júlí
1960.“
Ahrif hægrisinna í kaþólska
flokknum, stóðu sem hæst á hin-
um blóðugu júlídögum 1960.
Hægra arminum hafði tekizt að
steypa stjórn einni, sem var undir
forsæti Fanfanis árið 1958, og hinn
varkári stjórnmálamaður Segni
kom í staðinn.
Arið 1960 steypti hægri armur-
inn Segni einnig og Tambroni
varð forsætisráðherra. Bæði þessi
stjórnarskipti gerðust í samvinnu
við hægri menn Malagodis úr
Frjálslynda flokknum.
Tambroni fór alla leið, hann
studdist við konungssinna og ný-
fasista. Hann veitti þeim einnig
þann stuðning, sem þeir væntu
SARAGAT
— engin fasistahætta
FANFANI
— deilir við hægrisinna
utan þings, þegar stjórnin beitti
lögregluliði á mótmælafundum
andfasista í Genúa. Þessir hópfund
ir urðu til vegna ögrana nýfasista.
Aðrir hópfundir gegn nýfasist-
ium um alla Ítalíu urðu ejnnig til
Þess, að lögreglunni var beitt, og
að loknum götubardögum, sem
stóðu í viku tíma og nálguðust
borgarastyrjöld, höfðu 13 verka-
menn týnt lífi.
SCELBA
Þannig var einnig gert út um ör-
lög hægri manna. Tambroni var
steypt. Fanfani komst aftur til
valda. Saragat krafðist þess, að
stjórnin leitaði eftir stuðningi
lengra til vinstri.
Og þessari stefnu hafa einka-
vinirnir Saragat og Fanfani fylgt,
oft með klækjum og brögðum, en
einnig fyrir opnum tjöldum í
hinni hörðu stjórnmálabaráttu. —
Þannig hafa andstæðingarnir kom
ið fram í dagsljósið, og þar hafa
þeir næstum orðið sér sjálfum að
fjörtjóni.
Þannig var þessu farið með
Scelba, fyrrverandi forsætisráð-
herra, — í sjálfri Briissel-deilunni.
Seelba hefur lengi verið foringi
hægra armsins í Democrazia
Cristiana, en hann hefur aldrei
verið eins augljós afturhaldsmað-
ur og þegar liann studdi stefnu
de Gaulles í málefnum Evrópu.
Sceltm lagði til, að Ítaiía gerði
bandalag við Vestur-Þýzkaland
Adenauers og Frakkland de Gaul-
les, þannig, að stofnað yrði nýtt
þríveldabandalag.
Jafnvel Malagodi gekk ekki
svona Iangt. Og tillagan vakti
nánast kvalafulla eftirtekt. Þekkt-
ir hægri menn tóku harða afstöðu
gegn Scelba, sem tókst einungis
að sýna fram á, hve mjög hann
var út úr öllu.
ANDREOTTI
í umræðunum um Polaris-flug-
skeytin og herstöðvar NATO, er
standa nú yfir, fór á sömu leið
fyrir Andreotti, landvarnaráð-
herra. Þessi hægri maður hefur
verið hafður í stjórninni undir
því yfirskyni, að hann sé ekki
stjórnmálamaður heldur sérfræð-
ingur. Hann mun varla sitja fram
yfir kosningar.
Andreotti hefur einnig verið for-
ingi flokksbrots, einkum innan
Rómardeildar flokksins. Þetta
flokksbrot hefur komið í veg fyr-
ir samvinnu milli sósíalista og
kaþólskra I borgarstjórninni. t
þess stað leitaði það eftir sam-
vinnu við nýfasistana í Róm, en
þeir eru tiltölulega öflugri.
Nýlega beið Andreotti-flokks-
brotið feikilegan ósigur í flokkn-
umum, því var nálega útrýmt. —
Jafnframt kom hann fram sem
Framh. á 13. síðu.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 9. marz 1963 ®