Baldur - 06.04.1903, Blaðsíða 2

BALDUR, 6. APRíL 1903.
BALDUR
cr gefinn út á GIMLI, MANITOBA.
Kemur út einu sinni í viku.
Kostar $1 um árið.
Borgist fyrirfram.
Tjtgefcndur:
Nokkrir Ný-Íslendingar
Káðsmaður: G. ThÓrsTEINssON.
Prentari : JöHANNES ViGFtJSSON.
Utanáskrift til blaðsins :
BALDUR,
Gimli, Man.
Veið á smaam aug'ýiingum er 25 cente j
fyrir þumlung dá kelengdar. Afs’áttur er j
gefinn á stœrri auglýsingum, sem birtast í
blsðinu yfir lengri tíma. V.ðvíkjandi
s’ ikum afslætti, og öð um f jármálum blsði
ins, eru menn biðuir að snúa Bjer að láð j
manninum.
MÁNUDAGINN 6. APRÍL. I9O3.
Sjálfstjórn.
Eftir
Fkank Parsons.
(Niðurlag).
FuIItrúafyrirkomulagið hefir auð-
vitað sfna kosti. Það er þörf á til-
hjálp manna mcð vissum hæfileg-
leikum við lagasctningu, cn það
ber enga nauðsyn til þess, að af-
henda þeim mönnum fyrir því þfn i
rjcttmætu umráð yfir þfnum eigin 1
málum, fremur en þú gjörir sjálfan
þig ómyndugan f þeim efnum, sem
þú aflar þjer upplýsingar um hjáí
lækninum, skraddaranum, cða
byggingameistaranum.
Þegar þú ætlar að byggja, þá er
þjer hagfellt að hafa bygginga-
meistara í þjónustu þinni ; en þjer
kæmi ekki til hugar, að gefa hon-
um vald til þcss, að framfylgja upp-
dráttum sfnum, án þcss að bera
þá undir þig, og þvf sfður gæfirðu
honum vald til þess, að neita að
breyta uppdráttunum samkvæmt
þvf, sem þú vildir vera láta. Ekki
gæfirðu honum heldur vald til þess,
að ákveða hversu miklu af fjc þfnu
skyldi eytt, án þess að spyrja þig
að þvf, og þvf sfður Ijetirðu hann
komast upp mcð það, að eyða fje
þfnu í byggingu, sem þú værir
stranglega mótfallinn. Þú mundir
færa þjer í nyt uppdráttarhagleik
byggingameistarans, en mundir
þykjast eiga fullkomlega með það,
að. gjöra honum kunnugt hvers
konar hús þjer væri geðfellt, og þú
byggist eðlilega við því, að hann
tæki allar þfnar óskir og bending-
ar sem bezt til greina, og legði
uppdrættina fyrir þig til samþykk-
is, áður en hann byrjaði á að eyða
nokkru af fje þfnu til þess að fram-
fylgja þeim. Mcð þvf móti hjeldir
þú allri yfirstjórn á málum þfnum
f sjálfs þfns höndum, þótt þú hag-
nýttir þjer haglcik og þekkingu
byggingameistarans. Annars vær-
ir þú ckki orðinn sjálfráður að þfn-
um eigin málum, hcldur væri bygg-
ingameistarinn tekinn við stjórn-
inrii f þinn stað.
Sama cr nú mcð lagasetninguna.
Það er náttúrlega gott að beita
þeim mönnum fyrir, sem vel eru
að sjcr í löggjafarmálum og leiknir
f þvf að stfla reglugjö'rðir, en þar
með cr ekki sagt, að það rje rjctt,
að afhenda þeim mönnum vald til
þcss, að forsmá bœnir okkar, og
þvf sfður vald til þcss, að Ieiða um-
svifalaust í gildi sjerhverja reglu-
gjörð, scm þeim þóknast að setja
saman, án þcss að gefa húsbœnd-
um sínum, — kjósendunum, —
nokkurt tækifæri til þess, að láta í
Ijós velþóknun sfna eða vanþóknun
yfir þcim reglugjörðum áður en her-
liði cða lögreglu er hleypt af stokk-
unum til þess að framfylgja þeim.
Þau tilfelli geta komið fyrir, sem
gjöra byggingameistaranum og
Iagasmiðnum óumflýjanlegt að
grfpa í snatri til sinna eigin úrræða,
án þcss að leita til húsbœndanna.
Eldur, flóð, eða aðrir ófyrirsjáan-
legir atburðir geta valdið þvf, að
byggingameistarinn verði að breyta
samkvæmt sinni eigin dómgrcind,
án augnabliks tafar. Á sama hátt
getur það komið fyrir að þjóðar-
fulltrúarnir, — lagasmiðirnir, —
verði að grfpa snarlega til sinna
eigin ráða, þegar ófyrirsjáanlegir
atburðir horfa til voða fyrir þjóð-
fjelagsheildina. Venjulega hefir
lagasmiðurinn samt ráðrúm tilþess
að ráðfæra sig við húsbœndur sfna
um það, hvað þeim falli bezt, og
það ráðrúm æ11 i honumað
vcra skyldugtað nota. Ef
þú gjiirir honum það ekki að
skyldu, — ef þú lofar ’fulltrúa'
þínum að Ieiða sínar cigin rcglu-
gjörðir f gildi, án þess, að áskiíja
sjálfum þjer, scm kjósanda, rjett
til þess, að kasta þeim fyrír borð
eða breyta þcim, — þá cr í raun
og veru stjórn málefna þinna kom-
in í höndur ’fulltrúans* meðán kjör-
tfmi hans varir, og sjálfstjóm þfn
er engin meðan þú lifir undTr þvf
þjóðfjelagsfyrirkomulagi.
Þjóðstjórn án fulltrúa Cr ekki
! œskileg, og ekki heldur fulltrúa-
j stjórn án þjóðareftirlits ; heldur
þjóðstjórn með tilhjálp og leiðsögu
góðra fulltrúa. Stjórnarfarið ætti að
vera í höndum þjóðkosinna fulltrúa,
sem eru þjónar þjóðarinnar, og þar
af leiðandi háðir hennar skipunum
og fyrirmælum. Svona fyrirkomu-
lag sameinar kosti þjóðstjórnar og
fulltrúastjórnar. Það tryggir þjóð-
inni sparnað og lærdóm þingræðis-
fyrirkomulagsins, án þess að skerða
sannarlegt þjóðræði, — án þcss að
skerða það frclsi og rjettlæti, scm
fullnœgji sjálfstjórnarskilyrðum
þjóðfjelagshcildarinnar. Mcð þessU
fyrirkomulagi kemur lagasmiðurinn
að notum á sama hátt eins og bygg-
ingameistarinn, Þckking hans
kcmur þjóðinni að notum við það,
[ að benda á hvað bezt muni fara.
| Hann verður ennfremur að hafa
i rjett til þess að grfpa til skjótra úr-
ræða þegar ekki verður öðru við
komið; cn allt af endra nær er
hann skyldur til þess, að ráðfæra
sig við húsbœndur sína áður en
hann fari að framkvæma lagasetn-
ingar sínar, og tekur ævinlega til
greina bendingar húsbóndans og
skipanir hans.
Þetta væri bcrsýnilega fyrir-
myndarfyrirkomulag á pólitískum
málefnum, alveg eins og þvf er
hvcrvctna bcitt í fjáröflunarmálum
prívatmanna. Stjórnarfar er ekk-
crt annað en búskapur, þ j ó ð a r-
búskapur ætti það að vera,
og undir þjóðarinnar umsjá og
eftirliti.
Hið eina, sem getur tryggt þjóð-
unum þessa yfirstjórn yfir fulltrú-
um sínum, í stað hinna núverandi
yfirráða fulltrúanna yfir kjósendun-
um, er ekkcrt annað cn beill
löggjöf (Direct Lcgislation).
í minning þfna fósturjörðin fríða,
fegin vil jeg stuttan mynda brag,;
því sjálfsagt verður sjerhver stakk
að snfða,
sfnum eftir vexti og cfnahag.
Þótt fjarlægð okkar fundum hamla
nái,
mfn feðragrundin, nyrzt í Atlants-
sjd,
og aldrei framár eg þig líta fái,
ei úr mfnum huga fcrðu þó.
Þfn upp er runnin frelsis sóliií
fögur,
cr framar cngin hylji mótgangs
ský.
Aldrei þfnar fyrnist frægðarsögur,
hin forna hreysti hcfjast megi á ný
Til aitskyns heilla óska’ eg^jcr af
hjarta
og öllum vinum þfnum fjær og
nær;
á þjer skfni auðnuljósið bjarta,
ávallt mcðan rós f högum grær.
Jóiiannes. IIaldórssqn.
Empire.
Þctta cr mynd af Émpire-
skilvindunni, sem
GUNNAR SVEINSSON
hefir nú til sölu. Um hana þarf
ckkcrt að fjölyrða. Hún mælir
bezt með sjer sjálf.