Baldur - 31.10.1904, Blaðsíða 2

2
BALDUR, 31. OKTÓBER 1904.
BALDUR
er gefinn út á
GIMLI, - MANITOBA
Kemur út einu sinni í viku.
Kostar $r um árið.
Borgist fyrirfram.
Útgefendur:
THE GIMI.I PRINT. & I’UBL. CO.
LIMITED.
Ráðsmaður :
A. E. Kristjánsson.
Utanáskrift til blaðsins :
BALDUR,
Gimli, Man.
AuðVALDIð vi 11
sffelldar undanþágur.
AlþÝðAN vill
opinberar skýrslur.
AuðVALDIð vi 11
bókfærslu f pukri.
AlÞýoAN vill
rótinni runnin. Það cr ekki rjett Með þvf, að rekja nú þessa
Fólk það, sem ekki getur borg-
að ámæla neinum sjerstökum keðju með sjálfum sjer f góðu tómi, að fyrir nokkurt þak yfir höfuðið á
manni, rfkum eða fátækum, fyrir
það að þctta er svona. Meinsemd- út úr þessu völundarhúsi cr
in liggur í mannfjclagsfyrirkomu- ekki nema tim einn vcg að ræða:
laginu, og það ; fyrirkomulag er j Að takmarka sem mest mðgu
ctur hvcr skynsamur maður sjcð, sícr- cyðir nóttunni á strætum úti,
undir brúm og öðrum bogum, f
krókum og kimum, á framdyra-
pöllum, cða á pöllum og f fordyr-
um og á stigatröppum þcirra leigu-
miklu eldra cn nokkur, sem nú fegleika auðralds'ms til þtm, að þ^sa, sem eru látin standa opin
venjulega rcntu af því, sem lifir. Skylda nútfðarinnar cr að , eiga fje sitt á reltu í þeim gróða- yfir nóttina.
virkilega er lagt í kostmið.
skilja þctta fyrirkomulag, og rcyna
; að sýna þann drengskap, scm til
AuðVALDIð vill
scm mestan gróða af hluta- þcss þarf, að fá því breytt
brjefum, sem oft og tfðum
kosta ekkert.
í stuttu máli :
Þetta fyrirkomulag er í þvf fólg-
ið, að menn geta lagt fram pen-
inga í ýms fyrirtæki og fcngið svo
fyrirtœkjum, sern komin eru
ttpp á almenna fðggjðf-
Heilbrigðisstjórinn Ijet taka
skýrslur yfir greiðasöluhús borgar-
innar sama kvöldið, sem útilegu-
Með þcssu yrði smámsaman , ... , f . ,
} mannaleitin fór fram, og voru þá
minnkuð ástæðan, scm auðvaldið nótt 6ooo önotuð rúm í þcim
hefir nú til þcss, að le<.
Alþýðan óskar eftir rjettvísi,. arð af þcim pcningum, án nokk-
1 mannúð, sanngirni, og almenn- urrar frekari fyrirhafnar. Þetta er
sö'ja pemnga; húsum.
sfna í sölurnar við hverjar kosn- Að hugsa sjer að 1999 gcti ekki
ingar, til þess að eiga vfst fylgi l’'l'ðrað til fyrir einum!
svo sjálfsagt f alménningsálitinu, í
að auðmaðurinn finnur ckki að það
sje neitt raugt af sjer að gjöra það.
Þótt einn og einn í þeirra hópi j
og mciri peningagróða fyrir þá, 1 finndi tiI cinhvers samvizkubits í I
j ingsheili;
En
Auðvaldið óskar eftir meiri j
þeirra, sem kosnir eru til að búa _____m __________
lögin til. Mcð þvf að minnka
þetta tilefni, sem auðváldið hefir pailllig gCIlglir þílð.
sem slingastrr eru f því, að útsjúga
Verð á amáum anir’vginKum er 25 cent \ , , , ,
. , , hús ekkna og m
fyrir þumlung dá'kslengdar. Afsláttur er
gefinn á efrerri auglýsingum, sem birtast í j drykkjumanna,
blaðinu yfir lengri tíma. Viðvfkjandi
»11kum afslætti og öðrum f jármálum blaðs-
ins, eru menn beðnir að snúa sjer að ráðs- sjálfir fðtum SÍnum forráð.
manninum.
þvf sambandi, þá sjer hann litla
unaðarleysingja, þýg;ngU f þv{ fyrir sig, að vera að
j annara vesalinga,
MÁNUDAGINN/, 31, OKT. I9O4
Alþýðan
og
auðvaldið.
fafiæðinga, °S skcrast úr lcik, mcð það sem allir
sem ekki kunna
aðrir gjora í kriug um hann. rjeJ
hans liggur á bönkum cða f lánfje-
lögum, og svo finnur bankastjór-
inn eða lánfjelagsstjórinn það sið-
ferðisskyldu sfna, að gjöra sinn |
j nú í þcssa átt, minnkaði líka sá ó-
hreinleiki, sem kosningabaráttunni
fylgir. Alþýðan ætti því sannar-
lega að sjá, að það væri ckki ein-
ungis henni fyrir bcztu f hags-
munalegu tilliti, heldur líka ölln
þjóðfjelaginu fyrirbeztu í siðferðis-
iegu tilliti, að gjöra sem flcst af
Þjer vaggaði æskan f indælli ró
sem ungbarni’ f draumi
og gjörvallt við auganu glóði og hló
í glitperlu-straumi.
J eS kynntist þjcr ungum, þá átt-
irðu þrek
Svo þegar til kastanna kemur, i
og auðvaldið er komið mcð brcnni-
vfn og pcninga heiin f hvers
| hinum stærri gróðafyrirtækjum að °S cinbcittan vilja
I en gæfan svo bráðlcga’ af braut
þinni vjek
manns hús á kosningatfmum, þá banka ega sitt fjelag sem tryggast-
j gleymir allt of margur uin stund j
Fáir mcnn eru svo heimskir, —
og þó eru þeir kannske til, — að
þeir fmyndi sjer að óskir alþýðunn-
ar og auðvaldsins geti öðlast sam-
eiginlega uppfyllingu.
Það cr nokkuð ólíkt, það sein al
an geymslustað fyrirþetta fje, incð
i mlu ððru en sinni eikrin fátækt cða þvf að láta gróða bankans cða fje-
I sinni drykkjuffsn, og lofar sfnu j [agsins verða sem mestan. Þannig
litla fyígi til þess, að hnýta samaji þinc[ur allt hvað annað og sam-
vizkusemin getur ekki notið sfn
öðruvfsi en svona. Þegar svo
þcssar gróðaStofnanir eru farnar að
þjóðeign, hvenærsem cin eða önn-
ur þjóð á kost á þvf.
Þessi þjóðeignarskoðun hcfir frá
byrjun komið fram í ’Baldri1, við-
að bágt cr að skilja.
Hún skildi þig cftir f útlegð ognckt
vfkjandi járnbrautum og sporveg- á ‘b'efa lciti
því forlaga dfsin þig dœmdi í sekt
vöndinn á bakið á þeirri aumingja
undirokuðu stjett, scm hann þó
sjálfur tilheyrir.
Svona virðist þetta ganga, jafn- kcppa hvcr við aðra, þá vcrður
vcl þar sem atkvæðisijetturinn cr ævinjega misjafn sauður í mörgu
talinn í mestu gilcli, og hjá þvf og þegar einn fer að vinnaeitt-
fólki, scm virðist hafa bæði viti
hvað [ieningalcga til þess, að koma
mcnningur óskar cftir f sambandi jog sjálfstæðl á að sklPa meðan f kring löggjöf, sem sje hagfelld
j freistingin er í fjarlægð. Menn fyrir þ^ er annar til neyddur
I fárast sffelldlega um það, hversu að gjf5ra eins, eða annars másk« að
ósæmilegt sje, að bjóða og þiggja játa g]atast þá pcninga, sem aðrir
I mútur og brennivín f kosningum, menn hafa trúað honum fyrir, Þá
, °br er svo að sjá, sem margur reklJr næst að þvf! að hver stjórn-
j maðurinn gangi út fiá þv í sjalf- 1 múlaflokkurinn fer að verða hrædd-
jsögðu, að „hafa eitthvað upp úr‘‘ ur vjð annan Hverjum um sig
jhvcijum kosningum. Þetta ei flnnst j>að ósanngjarnt, að hinn hafi |
I ekki f samræmi hvað við annað. þetur með óhciðarlcgum meðölum,
við járnbrautarferðir, og það scm
brautafjelögin óska eftir.
Alþýðan vill
lág fargjöld.
Auðvaldið vill
há fargjðld.
AlþýoAN vill
tfðar fcrðir.
Au»valdi» vill
iítinn tilkostnað.
ALþYðAN vill
góðan aðbúnað,
AUöVALDIo vill
lítinn tilkostnað.
AlþýðAN vill
óhultan frágang.
AUöVALDIo vi11
lítinn tilkostnað.
AlþíöAN vill
há verkalaun.
AUöVALDId vill
lág verkalaun.
Alþýdan vill
stuttan vinnutfma.
Auövaldiu vill
‘Iangan vinnutfma.
AlþýöAN vill
saintök verkamanna.
AUöVALDIö vill
einangrun verkamanna.
AlþýöAN vill
sáttancfndir, - - - þcgar citt-
hvað bcr í milli verkgefanda
og verkþyggjanda.
AUöVALDIö vill
sjálfdœmi, - - - til þess <að
geta boðið öllu byrginn.
AlþíðAN vill
sanngjarna skatta.
um (ekkert sfður cn skipaskurðum
j og öðrum flutningsvegum), rit-
þráðum, raddþráðum, brunnum og
j raflýsingum í borgunum, o. s. frv.
Þcgar þjóðin er svona glaðvakandi
eins og nú, viðvfkjandi þcssum
spursmálum, þá er það sjáffsögð
j skylda fyrir þá, sem skrifa í blaðið,
að láta sfnar skoðanir koma sem
skýrast f ljós, og stjórnarnefnd
blaðsins þætti því betra, sem fleiri
raddir ljcti til sfn heyra. Með
þvf ein.u móti, að hver einn, sem í j
blaðið ritar, — og frá þvf cr eng- En vinur minn góði hvað gla[)ti
hún dccmt hefir fleiri.—
Jeg mæti þjer stundum um mið-
nœtur skeið
á markanna hörgum
um seinfarna veginn þá lcggur þú
leið
að loft-reistum björgum.
Þá beinirðu sjón þinni’ f sorg-
btanclnri þr&
f sólfagra dalinn
og svartbrýnda hamrinum situr þú á
af söknuði kvalinn.
um bægt, — skrifi hispurslaust,
þjer sýn
i og gjörði að flóni ?
Hvað gjört hcfir æskunnar glit-
blómin þfn
I>að er ckki hcilbrigt siðferði. og finnst Bjcr ekki vera mögulegt,
Margur, scin að sönnu lætur sjer að komast fljá því að gjöra eins,
það scm honum býr f brjósti, get- |
ur blaðið komið að tilætluðum not-
: um, en án þess gæti tilvera blaðs- j að gapandi ljóni ?
ins ekki haft nokkra minnstu þýð-
ingu
sem mest skrifa í blaðið hefðu
ckki komu til hugar að greiða at-
þótt hann viti að það sje rangt.
og þá liti út fyrir, að þeir ÞJer Perlur scm Slitruðu f fleisl-
anna voð
j kvæði með neinu, nema sannfær- j jann sendir þvf sfna verkamenn
ingu sinni, virðist samt þegar til ti[ þcss að n/j Va.ldi yfir atkvæð-
kcmur ætlast til, að einhver sjái | um þeirra, scm finnast of fátækir!
I það sjerstaklega við sig, að hafa, cða 0j þrck[itlir ti[ að gcta stjórn-
j ekki verið á móti sinni eigin sann-
| færingu.
í Eru það nú allt vondir menn,
I scm hugsa svona ?
að þcim sjálfir.
þig gjörðu að fanga
ekkert vit á að gjöra sjcr grein fyrii nU múttu í útlcgð frá annara stoð
því, hvað þjóðinni væri fyrir beztu j um eyðimörk ganga.
f sfnum lffsspursmálum. Það sem j
lesendum ’Ba!durs‘ f öðrum stjórn- j
málaflokki landsins kann að mis-
j lfka við blaðið um þessar munclir,
blaðsins skuld,
Því birtan er auganu cyðandi bál
f ógætni notuð;
og skrifi hún letur f skapmikla sál
| er skynsemin rotuð.
Þannig cr þessum sorglcgaj heldur leiðir af sjálfu sjer, út af Ef mætti jeg vinur, þá vildi jeg
stjórnmálaferli varið, bæði hjcr í þeim skoðanamun, sem á sjer stað
Nei, alls ckki, en samt er það , landi og víðar í hciminum, og það um gddí málanna, sem fyrir liggja.
lítilmannlegt og þurfamannslegt. ! cr áreiðanlcgt, að margur,> sem j Þjóðcignarhliðin á þeim skoðana-
Þarna er nú viðkvæmi blcttur-
inn. Allir alþýðumenn eru tiltölu-
tekur þátt í þessari samkeppni,
finnur sárt til þess, að svona skuli! sem ’Baldur* hefir flutt frá byrjun,
helzt
þjer verða til glcði
i því fornheilög minning f meðvit-
und felzt
mun hefir vcrið þungamiðja þcss, j f meðsjúku gcði.
I lega þurfamenn, f samanburði við þ;l<3 ganga. Meðal útlendu þjóð- , og það er einmitt nú meir cn
þá, sem ríkir eru og auðmanna- flokkanna er sjálfsagt, að tfna þá nauðsyn, að halda henni skynsam-
lcga og rólcga á lofti.
Hagfrœðislega hliðin á þjóðmál-
kostar hann siðferðislega áreynzlu, inga frá sinní fornu fósturjörð, gcta 1 unum getur aldrci nokkurn tíma
kostar það oft og tfðum, að hafna öðrum frcmur haft áhrif á hug og I orðið sameiginleg fyrir auðvaldið Og hugljúft mjer væri að hoggva
b j þjer spor
flokknum tilheyrandi. Trúmennska menn úr, sem annaðhvort vegna
alþýðumannsins við sína skoðun ‘ atorku sinnar hjcr, eða mannvirð- j
[ftij Þó sýnist þjer hamarinn svartur í
bráð
þú síðar munt finna
í sólmyrkvum æfinnar sigrandi ráð
og sigurinn vinna.
persónulegum ávinningi, auk ýmsra j hjarta sinna samlanda, og lofa og alþýðuna.
brfxlyrða, sein hann verður að bera þeim embættum cða öðrum hags-
um hitt munum, til þcss að bcita þcssum
frá andstæðingum sfnum,
og þetta, sem aldrei hefir átt sjer áhrifum. Allt þetta stuðlar svo!
stað. j að þvf, að gjöra vitrustu og áhrifa-
Állt saman þetta, og einkanlega mestu mennina ófyrirleitna og einum manni af hvcrjum tvcim
getsak'rnar, gjörir fátækum fáfrceð- skaðlcga fyrirmynd, og þjóðflokk- þúsundum. Þetta er sú hlutfalla-
ingi örðugra að halda óskertu sið- inn auðvirðilegan í augum þeirrajtala, scm út var gefin þegar hcil-
fcrði í kosningabaráttunni heldur! innlendu stjórnmálamanna, sem brigðisstjóri borgarinnar hafði lok-
en oftast endra nær, og öll þessi mcð þessu móti geta haft hanh f1 ið við rannsókn þessu cfni viðvíkj-
f hervirki gilja
Það kostar þig að eins að eiga til þor
og einurð og vilja
HEIMILISLEYSINGJAR
f Lundúnaborg er nú sagt að nemi Að komast f byggð, þar sem braut-
in er góð
í bláfjalla-salinn—
j Jtúr náttúran kveður þjer unaðaróð
i um æskunnar dalínn.
JóN JóNATANSSON.
Óheilbrigði f þjóðlífinu er af sömu hendi sjer.
' andi fyrir borgarstjórnarinnar hönd.