Baldur - 11.04.1906, Síða 3
BALDUR ii. apríl, 1906.
3
ns. Hin nýja frœðigrein um huga
mannsins ,,mentalism“ er eins
tíifrandi cins og stjörnufrœðin, og
miklu margbrotnari. Hinar kúf-
fullu pósttöskur.sem berast til okk-
ar færa okkur heim sanninn um
það, að margbreyttir hugsunar-
straumar eru hvervetna á ferð, og
að þeir eru að vaxa, eða, að
minnsta kosti, að gjöra meira vart
við sig heldur cn áður.
Tvisvar hefi jeg skrifað í blaðið
,,English Mechanic“ um það, að
fjalltindur sje töfrandi staður.
Sje maður þar einn að kvöldi dags
er það sjerstaklega töfrandi, og
stjörnukfkirinn margfaldar hið
töfrandi útsýni meira cn hægt er
að lýsa. Jeg segi það satt, þóþað
virðist hjákátlegt, að mjer finnst
að náttöran ætti að tala. Það
er eitthvað óútskýranlegt við huga
mannsins. Jeg býst viö þvf á
hverjum degi,að heyra að einhver
hafi gjört einhverja furðulega upp-
götvun viðvíkjandi honum. Bara
að menn vildu skoða íleira og skilja
betur lög náttúrunr.ar og hlýða
teim svo. Hvað margar aldir
verða cnnþá að lfða áður en menn
shilja það, að þeir verða að hlýða
higum náttúruanar eða líða tjón að
öðrum kosti. Fólk hcldur að það
geti brotið lög náttúrunnar og
sioppið yið allar illar afieiðingar;
slíkt er fjarstæða.
Maðurinn er, að líffærum til,
mjög nátengður dýrunum. Iíann
er ekki í flokki sjer, heldur tilheyr-
ir hann hryggdýrunum, ásamt fer-
fætlingum, fuglum, skriðdýrum
og fiskum. Hann tilheyrir spen-
dýrafiokknum. En frá sálarftœðis-
legu sjónarmiði er ómögulegt að
mæla þá fjarlægð sem aðskilur
hann frá lægri dýrunum. Maður-
mn er ckki einungis hafin yfir
dý rin að þessu leyti,heldur yfir allt
annað f náttúrunni. Ef nú undir-
rót náttúrunnar er hugsun, sem er
t nokkurri lfkingu við mannlega
hugsun, þá er það óskiljanlegt
hversvegna hún talar aldrei bein-
Um orðum til mannsins. Kepler
starfaði í sjö ár áður hann fyndi
J>au þrjú náttúrulög sem hann leit-
aði eftir. Newton vann ár eftir
kr áður cn hann fyndi lögmál að-
dráttarafis.ins, og hann varð að
hafa mikið fyrir þvf. Fjöldi
frœðimanna slíta sjer út á rann-
sóknum af ýmsu tági, finna eitt
eða annað Iögmál náttúrunnar og
deyja svo. Það kostar stórkost-
lcgt strfð og fyrirhöfn að fá náttúr-
una til að opna sffi leynihólf. Gufu-
vjelin, járnbrautin, tclegraff nn,
telefónninn, prentvjelin og ’nvað
annað sem hcimsmenningin hvílir
á, hefir kostað mikla vinnu og fyr-
irhöfn. Hinn mikli kyndardómur
er þetta : því talar náttúran ckki
til barnanna sinna ? Það er að
segja ef hún hefir hugsun. Ef
hún hcfir hana ekki þá er auðvitað
þýðingarlaust að spyrja.
Maðurinp, sem er fgildi allra
allar á flugaferð á
getur
glitrandi depla, —þessa demanta,
rúbína, safíra, ópala og perlur —
-allt sólir, rastir af sólum, biljón
eftir biljón
brautum sfnum; og hann
ekki gjört að þvf að láta sjerþykja
vænt um heiminn •—-jörðina með
fjöllin og dalina, skóga, sljettur og
dunandi sce, enda þótt hún fáist
ekki til að tala til hans og sje
eins þögul og gröfin. Hversu
mikið langar ekki rnanninn til
þess að náttúran vildi tala til hans
eitt orð eða svo, og gefa honum
bendingu um það hvernig hann
geti leist eitthvað af gátunum
hennar. En því fer fjarri að hún
tali; hann verður að fata í gegn-
um meiri þrautir en Herkules til
þess að bœta nokkru við fróðleik
sinn. Hann verður að halda
leiðar sinnar einn.
I meðvitund þeirra, sem ekki
þekkja til um þesskonar hluti, og
ekki vita um þá vinnu sem fer
fram svo dögum, mánuðum og
árum skiftir f starfstofum vfsinda-
mannanna, þar sem menn tauga
sjer út í leit eftir fróðleik, er
þetta starf aðeins leikfang eða
lítið meira, en f raun og sannleika
er það örðugra verk en maðurinn
hefir nokkurntfma áður sett sjer
að vinna, og allt af verður erfiðið
meira og spurningarnar flciri.
Skeið vfsindanna er varla laus
við land ennþá, og hefir ekki enn
lagt út á djúpið.
Jeg veit vel að jeg var harðorður
f brjefi mfnu 287, og að það sló
felmtri yfir marga þegar þeir lásu
það. En f sannleika sagt þá er
jeg að leggja hart á mig til þess
að reyna að útbreyða skoðanir
sem jeg held að sje hreinar, góðar
og rjettar. Það kvelur mig að sjá
meðbrœðurmína skríðandi í duft-
inn með tilbeiðslu og auðmýkt.
Þesskonar Llvitir eru ónauðsynleg-
ir og óþarfir,—Á Vísindamanna-
fundinum í St. Louis, var jeg íjmenti
dómsbœkur, ormjetnar trúarjátn-
ingar og biblíur geta nú ekki rnik-
ið lengur stemmt stigu fyrir fram-
förum vorum. Vfsindin, náttúru-
lögmálið,og sannleikurinn sprengja
fjötrana að lokum, og mannsand-
inn verður frjáls. Vissulega eru
trúarjatningar algjörlega þýðingar-
lausar á þessari öld—þessari öld
mennta og hugsunar. Þjóðkyrkj-
ur eru blettur & þjóðunum. Öll
kyrkjuveldi verða að.fara, og þau
fara áreiðanlega—öll nemaskrímsl-
ið rómverska, það stendur lengi
ennþá.
(Framhald.)
Þankabrot.
inu. Þá tók satan Krist og
flutti hanri með sjer upp á afarhátt
fjali og sýndi honum þaðan öll rfki
tuttugu daga í fylgd með fjölda
hinna frægustu - vísindamanna sem
heimurinn á—eins íullkominna og| Veraldar og þeirra dýrð, og sagði :
sannra manna eins og mannkynið þetta allt vil jeg gefa þjer cf þú fell-
getur á þcssum tfmum leitt fram á ur fram 0fT tilbiður mig. Þá svar-
sjónarsv.ð.ð. Jcg var með áttatfu agj Kristur : Far frá rnjer satari
og tveimur mestu stœrðfrœðing-
um heimsins í einum sal. Hver
þessara manna um sig gat vegið
Það er svo oft að menn tala um
satan í heimi þessum, að jeg vona
að lcsendum Baldurs þyki það
ekkert stóræði þó jeg minnist á
hann líka ineð fáum orðum. Satt
að segja hefi jeg verið að leitaeftir
hvað kristileg frœði segja um
hann. Og er það þá fyrst,að þau
skýra frá þvf, að einhverntfma áð-
ur en guð skapaði hina fyrstu for-
eldra, þá hafi það komið fyrir, að
nokkrir af englunum hafi sjálfkrafa
fallið frá hlýðni sinni við guð, og
kallist þessvegna vondir englar,
eh foringi þcirra er nefndur satan.
Og í sambandi við þessa sögu
skýra kristileg frœði frá því, að guð
hlífði ekki englunum sem syndg
uðu heldur steypti þeim til helvftis
og setti þá í myrkrafjötur, svo þeir
skyldu geyrnast þar til dómsins. —
En svo líða margar aldir þangað
til á Krists dögam hjer á jörðinni,
þá kemur það fyrir, að þessi sami
satan (samanber Nýja Testameat-
ið) gengur til Krists og teknr hann
með sjer upp á musterisbust í
borginni helgu, og segir við hann : ^
Ef þú ert guðs sonur, þá stukktu
nú hjer ofan. Kristur neitaði
þvf, ei-ns og sjá má á NýjaTesta-
YIÐ LOK REIKNIKGSARSINS.
ELDRI VÖRUR VERÐA AÐ VÍKjA
FYRIRRYJUM
í verzliininiii hjá
GIMLI.
TIL AÐ SÝNA FÓLKI HVE MIKILL AFSLÁTTUR
FÆST í BÚÐ MINNI, EF KEYPT ER FYRIR PENINGA,
SKULU TILFÆRÐ FÁEIN DÆMI:
Karlmanna alfatnaður,...vanalegt verð
Karlmanna yfirhafnir.......
-----makinow
Drengja yfirhafnir,
Drengja alfatnaáur,
Fur coats, ..........
$5-75
11. lo
10.50
13.00
9-75
6.00
5.00
3-5o
5 25
6.ro
3- 75
6. 50
4- 75
15.00
2 t.oo
nú
$4.50
9.25
8.oa
9.7 >
7-7 S
4.50
4.00
2.85
4.15
4.50
2.90
5.00
3-85
10.00-
18.00
Þetta cru aðcins örfá dœmi, en þau eru árciðanlcg, og rjettvalin
sýnishorn af þvf hvað ódýrt jeg sel. Þjer sparið stórkostlega^með
því að kaupa af mjer meðan þesi kjörkaup cru til boða.
'<SV'
w
W
mmmm^
m
WINNÍPEG f
m
BUSINESS #
COLLEGE. |
COR. PORT. AVE. f
& FORT ST., H
WINNIPEG, -
MAN. M
____ é
'60 YEAHS*
" V, Í^EXPERIENCE
m. m.
Eins og allir sjá þá skýrir eldri
sagan frá þvf, að satan og hans
fylgjarar sje bundnir í helvíti og
bíði þar dóms síns.
En seinni sagan, frá Krists dög-
um skýrir þó frá þvf,að satan Iiafi
þá verið alveg óhindraður. Þessu
kem jcg ekki saman f mitt höfuð,
svo mjer lfki.
Jeg álít þvf lýtalaust, að biðja
einhvern lærða manninn, að lofa
mjer að sjá hans álit um þetta efni,
þannig :
! Hvert'hann haldi að eldri sagan
jörðina og stjörnurnar, og hver
þeirra um'sig gat Jýst gangi ogj
hreyfingum sólkerfanna í himin-
geimnum. Á rafurmagnsfrreð-
inga fundinum var jeg með mönn-
um, sem gátu umgirt hnöttinn
með rafurmagnsfeiftrum og gjört
hann að glóandi ljóssins heimkynni.
Jeg var staddur á bjcr um bil e:tt
hundrað fundum.þar sem alls voru .
saman komnir um 980 hæfileg
leika- og fróðleiks-menn, sem allir J sje synn; cga hvert hann haldi aö
höfðu þrcytt við að útskýra e.tt|Seinni sagan sje sönn; eða hvert
eða aflnað í ríki náttúrunnar. | hann'haldi að satan sje jafngamall
f
w
w
f
w
w
Kennsludeildir
1. Busincss Course.
2. Shorthand & Type-
writing.
3. Telegraphy.
4. Ensk tunga.
Skrifið cftir fallegri skóla-
skýrslu (ókeypis) til
G. W. Donaíd,
sec.
eða finnið
B. B. OLSON
Gimli'.
m
xg.
*t\
W
#
%
w
i
f:
m
f
é
M/
Þessir menn voru allir að leitast
við að skilja lög nátturunnar svo
þau yrðu notuð mannkyninu til
gagns. Ekki einn einasti af öll-
annara hluta þarf ekki ao temjajum þessum fundum byrjaði mcð
guði; eða f fjórða lagi, hvert hann
haldi að satan sje ekki til eins og
honum er lýst.
Jónas Haíidórsson.
rpAI.A þcirra sem teknir voru á
götunum í Winnipeg fyrir
drykkjuskap, er svotaa, fyrir sex
sfðustu árin :
SsWStff* ' TBAOE MARK8
•MpJA Desicns
C0PVRIGHT8 &c.
Anyono sendlnef a skotob nnd descrintion mny
ouickly ftgcertnin our oi>inion free wnetlier nn
invention is probably P’deiitable. Comrnunicn-
tionsatrictlyconfiöentlal. HANDBOOK 0-n Patentð
eent, freo. OMest nitency for socurinR pntenta..
Fateuts takeu tnrouRh Muuu & Co. receive
special notice, wit.hout chnnæ, in the
Sdsatlílc Emericati.
A handaoniely Hlup.trated weekly. I.nrgeat cir-.
cu’atton of nny scientific iournal. Terms, 5d a
vear: four montha, f.L Bold byall newsdenlem.
ÉllNfl & GO.aSIOroaðway, YOr*C
BraneU Office, 62S IT St» Wasbiagtou. D. C,
ftirfylfgjaiTdi mcr-n eru rm--
? ^ boðsmenn Baldurs, og gcta.
þeir, sern eiga bægra með
að ná til þeirra manna hclduv-
en tii skritstofu blaðsins, af'
’icnt þcim borgun. fyrir blaðið og
áskriftir fyrir þvf. Það cr ekkert
bundið við það, að snúa sjcr að
fe'm, sem cr til nefndur fyrir þaö
nósthjerað, sem maður á fceima f.
Aðstoðarmenn Balcurs fara ckki f
matning hver við annan f
4 1
sjer tilbeiðslu. Tilbeiðsla ernú
úrelt. Maður, sem er í eðlilegu
ástandi, getur ckki gjört að þvf,að
láta sjcr þýkja’ vænt lim þessa
bœnahaldi, þrátt fyrir það þó
þarna væri saman kotninn stór
hópur af stærstu sálum heimsins.
Banvænar kreddur og bamaker-
MóðIRIN : „Skjóttu aldrei á'frest
til morguns þvf sem þú geíur gj'irt
í dag“.
SONURINN : ,,Látum okk'ir þá
borða brauðbitann sem efíiir er upp
á hyllunni.
1900
1901
1 902
1903
1904
19^5
627
7 02
823
1217
2741
2750
þcssi skýrsia sýnir aðeins tölu
þeirra sem lcntu í hendur lögregl-
unnar en ekki tölu allra sem
druknir urð.i.
nemn
þeirn sökum:
Jóhánnes Grfmólfsson - Ilecla.
Sveinn Þorvaldsson - - Iccl.Rit'cr
Sigfús Svemsson - - - - Ardal.
Sigurður G Norda! - - Gcysir.
Finnbogi Finnbogas.- Arnes.
Guðlaugur Magnúss. -Nes.
Ól. Jóh. Ólafssop ----- Selkirk.
Sigmundur M. Lang - Winnipeg,
Sveinn G. Northfield- Edinburg,
Magnús Bjarnason - - -Marshland,
Magr.ús ’í ait - - - - - - Sinclair.
Björn Jónsson - - - - - Wesffold,
Pjetur Bjarnason - - - - Otto.
[lelgi F. Oddson - - - Cold Sprirjgia
Jón Sigurðsson ----- Mary Hill,
Ingin.undur Erlcndss. - Narrows. *
Freeman Freemans. - - Brandon.
Guðmundur Ólafsson - Tantallon,
Stephan G.Stephanss. - Yarkervnie
Hans Ilansson. - - Blv-ne, Wash.
Chr. Benson.-----Tcint Roberts