Baldur - 25.09.1907, Side 1

1
j| STEFNA: |
í Að e3a hreinskilni og eyða |i
3 Gb
|§ hræsni f hvaða mí\li, sem fyrir
i§ kemur, án tillits til sjerstakra p
I flokka. I
i i
AÐFERÐ:
Að taln opinskátt og vðflu-
g laust, eins óg hæfir þvf fðlkí
sem er af n o r r œ n u
i| brotið.
bergi

V. ÁR.
GIMLI, MANITOBA, 25. SEPTEMBER iqo7.
N R. 30.
Sókn og vörn
á Sigluiirði.
M/
Frá Seyðisfirði hafa þessar fregn-
ir borist, dagsettar 29. ágúst:
Scttur sýslutnaður í Eyjafjarðar-
sýslu, Björn Lindal að nafni, fór
til Siglufjarðar til að rannsaka og
fella dðm yfir 50 útlendum fiski-
skipum, sem verið höfðu þar við
ólöglega sfldarveiði f Iandhelgi.
Alls urðu scktirnar að upphæð
milli 3° °g 40 þúsund krónur, og
mun fiskimönnunum útlendu hafa
sviðið það allsárt. Sunnudaginn
25. ágúst komu um 100 útlcndir
fiskimenn á land, sóttu þeir þegar
að húsi þvf er sýslumaður var f,
en honum heppnaðist samt að
komast ómeiddur úr húsinu út f
kyrkju, þar scm messa fór fram.
Þeir sem f kyrkjunni voru brugðu
strax við til varnar, svo komu og
fleiri til og höfðu sumir þeirra bj'ss-
ur, svo óróamennirnir sáu sinn
ko^t yænstan að snúa aftur til
skipa sinna. Útlendingarnir höfðu
hnífa. að vopnuin og særöust því
margir íslendingarf viðureigninni.
Orsök uppþotsins er sögð sú, að
tveir norskir hásetar, sem hafið
höfðu uppreist gegn skipstjóra sfn-
um og hótað honum lffláti, höfðu
verið teknir, fjötraðir og geymdir
í varningsskála, en þaðan vildu
sjómennirnir ná þcim.
c§c^3 d&cSb e£b cSi c$3 6?<o5þ
FRJtTTIR. g>
Heimsskautsfarinn Waltcr Well
mann, gjörði tilraun til að sigla
loftskipi sfnutil norðurheimskauts-
ins 2 þ. m. TiTraunin misheppn-
að:st sökum storms og snjóhríðar,
en loftskipið, sem nefnt er “Ame-
rica“, gafst ágætlega. Allirsluppu
óskemmdirfrá tilrauninni, þó veðr-
ið væri afarvont, Fimmtudags-
kvöldið 12. þ. m kom gufuskipið
“Frithjof* ‘ með alla leiðangurs
menniifa til Tromsö f Noregi.
Cunardlfriu gufuskipið “Lusi-
tania", fór fiá Queenstown, næstu
hfifn við Néw York, kl. 12 og 10
mfn. á sunmidaginn 8. þ m., ogj
kom til Sandy ITook vitaskipsins
á föstudagsmorgunirin 13. þ. m.,
kl. 8 og 3 mfnútur. Það hefirþvf
verið 5 sólarhringa og 54 mfnútur
á leiðinni yfir hafið.
Fyrir 6i ári sfðan fór Cunard- j
lfnu gufuskipið “Europa" milli
Liverpool og Nevv York á 1 i sól- i
arhringum og 3 mínútum. Áttal
árum þar áður fór ‘Great Western1
sömu leið á 143,0 sólarhring.
Frá ‘Hang’eyjunni í Finnlandi
cr telegraffað, að rússneska keis- |
araskipið ‘Standart1, með keisar-
ann og skyldulið hans innanborðs,
rakst á klett í skerjaröðinni skammt
frá H'Iors‘eynni miðvikudagskvöld-
ið 11. þ. m., þar sem það hefir
verið að ferðast um tfma. Keisar-
inn og fólk hans sat að dagverði
þcgar óhappið vildi til. Það var
undir eins fiutt yfir f hraðboða-
I skipið ‘Asía‘, sern fylgdist með
keisaraskipinu, og þar varð það að
vera um nóttina. Daginn eftir
1 kom kcisaraskipið ‘Alexandra1 til
þeirra, og fór kcisarinn þá ásamt
skylduliði sfnu um borð f það.
Standart sat fast á klettinum með
tvö stór gfit á" botninum. Allthið
verðmikla skraut sem prýddi keis-
araherbergin cyðilagðist. Fimm
gufusnekkjur voru sendar til að ná
Standart af klettirium.
Fransk-spanski herinn f Casa-
blanca, Marokko, íjeðist skyndi-
iega á upprcistarher Arabá f Tad-
dert, 11, þ. m. Herbúðir Arab-
anna voru eyðilagðar og þeir sjálfir
reknir á flótta, og biðu við það
mikið manntjóri. Fregn þessari
fylgir sú saga, að áhlaup þettahafi
gjört verið að undirlagi Clerrmen-
ceau, forseta Frakka, hann hafi
lagt svo fyrir Drude, yfirforingja
frönsku hermanrianna f Marokko,
að gjöra áhlaup þetta við fyrsta
tækifæri.
Frá Boisc, Idaho, kemur sú
fregn, að Geo. A. Pettibone, einn
af þeim þremur verkamannafor-
ingjum sem kennt var um morð
Steuncnbergs, hafi verið fluttur á
sjúkrahús rnjög veikur, og að Ifk-
legt sjc að vandasaman holdskurð
þurfi til að bjarga lífi hans.
Málssókninni gcgn honum er
frestað fyrst um sinn.
Óeirðir miklar eru f Suður-Kina
um þessar mundir. Uppreistar-
liðið hefir unriið sigur yfir herliði
rfkisins, náð á sitt vald borg nokk-
urri og drepið borgarstjórann. Það
er ætlun manna að þcssi sjgur upp-
reistarliðsins verði til þess, að fleiri
taki þí’tt f uppreistinni hjer á eftir
en hingað til.
>
Telegráffþjóna verkfallið heldur
cnn áfram, og er sagt að telegraff
fjelögin sjeu engu betur stiidd nú,
en í byrjun vcrkfallsins. Mælt er
að fjárþröng muni eiga sjer stað
mcðal telcgraffþjónanna.og að önn-
ur verkamannafjelög neiti þeim um
liðsinni.
í Kishinoff á Rússlandi hafði
nýlega aðkomandi og heimafeng-
inn þrætmennahópur kveíkt f timb
urköstum á nokkrum stöðum f borg-
inni, og sfðati gjört áhlaup á heim-
ili ýmsra Gyðinga og rckið nokkra
af þeim inn f bálin.
Frá Noregi, frjettist að sfldar-
veiðar hafi verið þar laugtum meiri
f sumar heldur en f mörg undan-
farin ár. Auk þess cr talið, að
9800 tunnur hafi verið veiddar við
strendur Islands.
Stjórnin hefir að undanförnu
verið að láta hnýsast eftir kjörum
telefónstúlknanna, sem verkfallið
gjörðu f sumar f Toronto. Eftir
að yfirheyra 26 lækna, og skyggn-
ast eftir ýmsu fleiru, hafa hinir
pólitisku langnefjar þefað það upp,
að þetta auðsöfnunarfjelag (Bell-
telefónfjelagið) muni láta sjcr enn-
þá hugarhaldnara um fjárhagsfar
nluthafanna heldur en heilsufar
vinnustúlknanna ! Fyr má nú vera,
þcgar eftirgrennslunannenn hins
opinbera cru farnir að finna blóðs
eða svita lykt af peningum. Þef-
vfsm Hýtur að vera fariri að vcra
vinsæl.
Canada cn ckki Island.
400— 500 manns hefir sótt um
atvinnu við hina canadisku pen-
ingasláttu, sem stjórnin cr nú að
sctja 4 fót f Ottawa, en að eins
rúmir 70 geta fengið bænheyrslu.
5 yfirmerin cru fengnir að, hand
an. yfir-pollinn ; —4 þeirra frá
stóru borginni, London, cn I vest-
an frá ÁStralfu.
Þingið á Islandi hjálpar þó til að
kosta menn til þess, að Iæra það;
sem gjöra þarf, heldur en að fá þá
aö, frá danskinum, þ. e. a. s. að
þvf undanteknu að matreiða fyrir
kónginn. Þarna sjest þó munur-
inn á þjóðernisincðvitund og þjóð-
ernismeðvitundarleysi.
Ekki hcppiiast Dönum eins vel
að telja allt fólk á fslandi að sjálf-
sögðu danskt, citis og Eriglending-
um að tclja allt fólk f Canada enskt,
Hjer mun enskættaða fólkið telja
það heiður, að ‘móðurlandið1 skul
senda sjer ‘hátt standandi‘ menn
til hversverks, sem vandi þykir á;
en fólkaf íiðrutn þjóðflokkum er
svo ættjarðarástarlaust til þessa
lands, að það lætursig cngu varða,
hvort það er canadiskur Brcti eða
cnskur Breti, sem heldur í stjórn-
arfarsbeizlin á þvf.
Lögberg er vinsamlega beðið
að móðgast ekki Við þetta orða-
tiltæki. Það nuindi samt kann-
ske vilja láta segja ‘nokkuð til-
efni'.
$ 10,ooc í boði fyrir að hand-
taka þá, sem nú fyrir skömmu
rændu póstvagninn á Great Nor-
thern járnbrautinni, nálægt Rex-
ford f Montana. Þeir hafagaman
af öllum svoleiðis frjettum, sem
finnst sjer koma þær við.
Verkamennirnir, sem voru á
Quebec-brúnni þegar hún hrundi,
voru upp á sína vfsu svo hátt
standandi, að þeir dóu af þvf,
Verkgefendur þeirra eru svoleiðis
hátt standandi, að rannsóknar-
nefndin getur ekki fundið, að brú-
in líafi haft nokkurt tilefni til að
hrynja*.
™ 'ÝLEGA hefir komið hingað fyrsta póstsending af hinu nýja
blaði þeirra Bjarna Jónssonar frá Vogi og Einars Gunnars-
sonar. Það nefnist “HUGINN“. “SUMARGJöFIN“, sem búin er
að koma út um nokkurn tírna, verður framvegis fylgirit með Hugan-
um, og auk hei.nar eiga, þegar fram f sækir tvö önmir rit, “Mun-
lNN'‘ og “Æringi“, að fylgja honum lfka. Eftir þvf sem Hugiun
fer af st^,ð, má vænta fyrir hann allmikillar útbreiðslu.
í 3. númeri Hugans er konungskvæði eftir Þorst. Erlingsson,
sem ekki lftur út fyrir að hafi þótt frambærilegt á almannafæri, með-
an smjaðrið sat f öndvegi þar austur frá f sumar. Hart er fyrir lands-
sjóð, að hafa borgað Þorsteini fyrir ‘kvæðaskap1, en Mattfas okkar,
yndið að tarna, kemur “með ástarbrosi á blfðumót“. Skyldi það vera
j munur! En heyrðu gamls, góða þjóðskáld, “drottinn guð það veit, ef
j landi vor og Norðmaður lita saman rautt, þá lifir hvað þeir vilja, en
| hitt fellur dautt“. Satt var orðið. Þann veg skyldi ísland á eftir
fara, sem Noregur hefir á undan gcngið, og . hitt fellur daritt,
T^ZOTNTTTIsrG-S-
ZEZ~V"
EFTIR
ÞORSTEIN ERLINGSSON.
—---:o:---
Þú sást, gylfi, göfgu jökulmcyna,
greiða hafið enni björtu frá,
völlinn helga hfirmum sfnum lcyna,
Heklíi standa fólgnum glóðum á.
Hversu fannst þjer, vfsir, þjóðin vaka’,
vellir Islands, hilmir, fagna þjer ?
Hjer er markið, hvernig vættir taka
hverju þvf, sem konungsmerki ber,
Vættir okkar vaka tfðast hljóðar,
vini kjósa, ráða landsins tryggð ;
Einars fylgja’ er útnessvörður þjóðar,
aðrir skima hver úr sinni byggð,
Sá er boði fyrstur fastra tryggða
fólksins, cftir næturmyrkrin löng,
þegar viettir vorra fósturbyggða
*
vakna til að hefja morgunsöng.
Er tiú fylkir fjarri slfkur dagur !
F'ólkið tók f þfna mildingshönd ;
konungsnafnið glæsti forðum fagur
frægðarljómi um gjörvöll Norðurlönd,
Nú vill landið meira þoka mega
mörkum þeim, sem neyðin hefir sctt,
Nú vill þjóðin tyggja traustan eiga
til að vernda hciður sinn og rjett.
Fylkir vor. I öllum okkar sögum
er þei'm kóngum fegurst merki reist,
sem hinn sterka sveigðu fyrir lögum,
sem hinn smæsti gat að fuilu trcyst, .
Fegri bænir á hjer ckkert hjarta
en, þú kóngur. megir Ifkjast þeim;
veiti þær þjer framtíð fagra og bjarta,
fylgi þjer að Sjálandsströndum heiin.
[Huuixn].