Baldur - 06.01.1908, Qupperneq 3

BALDUR, V, ár, nr. 41.
EYJAN MIN.
W
Oft jeg þrái eyju’ að lfta
út við skaut með faldinn hvfta.
I»ar með diilum, fossum, fíjótum,
föstuin stendur hún á rótum,
umgirt vfða ættlandssænum,
undrafrfð f sumarblænum.
Með gullnum túnum, grænum ferlum,
glitrar hún af daggarperlum.
Eyjan mfn, ó fósturfoldin,
i feðra bein hvar geymir moldin,
— fræga þjóð frá fyrri tfðum
er frelsissólin skein í hlfðum, —
(• þú átt enn börn með andans kjarki,
sem allt af stefna’ að haerra marki.
Þfn jeg minnist þvf með lotning,
[ þú ert heimsins eyja drottning.
! Hjá þjer varði’ eg æsku árum,
oft með gleði' en stundum tárum,
fór á mis við mennta lindir,
— mjer það fundust þungar syndir, —
Fátækra af bergi brotinn
w f bernsku af striti varð jeg lotinn ; »
burt farinn frá brjóstum þfnum
bæta hugði’ úr kjörum rrínum.
Oft hef jeg stundir átt hjer kaldar
1 útlegðinni’ uin fjórðung aldar,
þó hjer sje meira af afli og auði
og örlæti á dagsins brauði,
eyjuna heitast elska’ eg mfna
og alt af þrái' eg nálægð þína.
I»ar helzt vildi’ eg beinin bera,
á banadægri hjá þjer vera.
MARTEINN JÓNSSON.

C
2 c
E «o
§ g
JZ
- O
*o >
rt
XX -
6 S
§ g
J- 3
rö u
cjo <5
c 3
cö
X
u
V
>
•B
•v
o
T3
T3
3
u
C
C
rt
-C
3"
X
3
S
03
3
E
3
c
o
•c
3

2 3 O JS
OJ U **“' - r -4
ctí
**h C
bO -C
‘55 *o
co
N
c
©
rt
tx X
3
E ‘h/
rt
•C
*o
58
3
C > tx
JC
bo
o. o
rt _
ju
3
% «
rt
c
c
rt
bX)
c
tx
. o
<ð
03
c
c
rt
JC
bx
O
- X
03 Qj
c u
rt
XS rt ^
rt E
“ § =
J= £ :0
u
tJO
o
c
rt
-C
rt
o
•
XX
rt
c
.X 3
3 A
bo _
c S*
3 cu
a =3
**- xí
c
C ■*-»

rt • r-
&o «
(U . ™
XX

o
jC
c
c
V
E
rt
3
Jt
3
x:

tx
o
*o
10
rt
C
« O
S
rt
<3
A
<J to
U
c «
o c
03
03
(J
O
c
rt
V-
03
bX
rt
v
c2
O
4-*
•• co
3 -
»0 C
w
Bf
á
U
w
3
2
«
u
rt
>
rt §
£ s
rt C
*o rc
‘3
c
O
3
fcfl
c
•5
c
rt
rt 05
rt
**- C
C
ÖJD U3
O
c
3
w
. —
^/1 4-1
8P 3
o)
s
1 2
£
ÍS <ö
u s
o u
W 03
£
3 *C
3 ‘C

3
I
A
'u?
*8
■»-4 U
•h í;
D
JS
o g
S Æ
æ te
S. !g
•3 f
«
c
c
rt
c
m
e
ce
tn
e
c
•o
!S
>
u
*S «
ro
v. *
*•
Ai
Aí
O
w £
rt
c
■5
£
4)
C
© c c ýi *8
Vrt rt ffi rt u C
rt « © 0
3? u 3 s S 3 Xí c
A u « 3 & •G u rt
‘u c > 60 c 0 t«
C C c a 0
© c2 % (n
1 ;* 3 | V G- u .E
O •s í _ fcJO rt t rt
> C ‘5 3
G w - tjO c
© ’ix *£ tx ■*-* jj c c rt u rt c (J £
© r u JjC 2 tJt!
á A. 4-» © © rt > -C r; 3 4-»
© rt cc ‘flJ u xí 0 © M ts) 13
> E © © © rt rt © W -C
3
•5
c
<s
A A
2 £*
VALSKAN,
Það má óhætt telja völskuna
meðal húsdýra vorra, enda þótt
hún sje ekki í þeim hóp að okkar
vi'ja. Fyrir liðugum 800 árum
'var hún óþekkt í Norðurálfu.
’Hvorki Aristoteles nje Plinius nje
aðrir af náttúrufræðingum fornald-
arinnar minnast á hana með cinu
orði. Schvvabiski vísindamaðurinn,
/\lbertus Magnus, sem uppi var f
lok 12. aldar og langt fram eftir
13. öld, getur þess f ritum sfnum,
að nýiega sje orðið vart við svart
nagdýr. Önnur tegund völskunnar,
sú sem nú er algengust, er grá-
móruð að lit og miklu stærri en
sú svarta, hön er almennt kölluð
vatnsvalska, af þVf hún unir sjer
bezt við vatn og f vatni, þar sern
hin svart^ forðast vatnið. Vatns-
valskan flyzt landa á milli í skip-
um. Að þvf er snertir tingun,
græðgi og hæfileika til eyðilegg-
ingar, þarf hvorug tegundin aðra
að öfunda.
í byrjun 18. aldar var að eins
svarta valskan þekkt á Norður-
löndum, en árið 1727 áttu sjer
miklir jarðskjálftar stað f Persfu og
kringum Kaspiska hafið, þar sem
mógráu völskurnar áttu heima,sem
varð til þess að þær flýðu og fluttu
sig vestur á bóginn, og hafa sfðan
fjölgað svo undrum gegnir. í Dan-
mörku t. d. er svo mikið af þess-
um mógráu völskum að hætta þyk-
ir af þeim búin, og hafa þvf vcrið
búin til lög, sem skylda alla til að
eyðileggja völskurnar eftir m etti,
,og eru jafnframt borguð verðlaun
úr rfkissjóði fyrir dráp hverrar
völsku. Lög þessi fengu gildi 1.
júlf sfðastliðinn.
Af náttúrunni eru völskurnar
einkar vel úr garði gerðar. Þær
naga f sundur öll efni sein eru
mýkri en glerungurinn á tönnum
þeirra, grafa ótrúlega djúpar holur
og göng f jörðunni, eru fljótar að
hlaupa, klifra vel, synda ágætlega,
og eru svo vissar að stökkva að
furðu sætir. Þær tingast 3—4
sinnum á ári, ogeiga 14—16 unga
f hvert skifti, svo að völskuhjón
geta f 4. ættlið átt 1000 afkom-
endur. (Þýtt. Jóvi.)
HEILBRIGÐI.—FEGL RÐ.
Það er sagt að fegurðin sje vald,
en hvað er þá hcilbrigðin ? Miklu
ineira verð en fegurðin. Já, án heíl-
brigði getur fegurð ekki átt sjer
stað. Veikindin eyðileggja fegurð-
ina, einkum þegar þau búa f mag-
anum. þvf hann er vjelin sem
hreyfir öll lfffærin.
Hreint loft og góð hreyfing
styrkir heilbrigðina. Ekki er gott
að borða mikið og sfzt af sætind-
um, þvf fitan óprýðir og er óholl.
Vatn er ágætt fegurðarlyf, bæði
útvortis og innvortis. Glas af vatni
þegaf maður vaknar og glas af
vatni áður cn maðursofnar erhollt,
auk þess skyldi maður drekka 3—
4 glös milli máltfða á daginn.
Fæða úr grasarfkLnu er hollari
en fæða úr dýrarfkinu. (Þ. Jóv.)
Cv
N
»0
o
3
W)
o
->>
•O
u>
3
©
:5
• •—-»
tfí
C
C
rt
JC
X
X
rj
JX
j*
o
C?
c
V
3
JS
3
4-»
ifi
£
rt
-C
cc 'rz *T3
rt
bfl c
2 §
ío ‘
<3
•o
£
£
3
*©
•o
60
c
rt
JC
rt
C
o
c c
3 C
bo
2
4-* rt
2 >
'i? rt
tp cc
o
£
3
2
S
-c
c
lc
<J
XX
£
3
S
rt
bx
3
rt
£
X ro
* >
*© _
rt <c
-Q
<
rt
rt
JZ
c
o
X
ro
(L>
£
V)
*©
<J
bjo
0
JC
E
3
c
o
JC
— JC
rt rt
•v %
bC
c
o
rt +-»
rt
bX
*6
u
O
>
fcJO
rt
"O
*©
rt
E
3
c
rt
E
rt
tn
E
o
X
cx
*©
rt

bo
o
rt
*©
o
rC
> s
*©
rt
rt
*©
M
x
X
CJO
o
E
3
c
o
JC
«6
«
-o
vb
c
rt
tJQ
C
«
W) £>
5 rt
2 c
c
rt
Sf S K §
4J C
rt
«3
*S bc
tn O
“ c
c
c
rt
E
c w
*© 'r
C; r>
*© Xl<
> ú
o *
rt
c
c
£
£
rt
V-
QJ
>
U
3
E
JC
tx
rt
c
o.
o
.E J3 JS
JC .£
jQ
nS
í •'§
V tn
rt
a 3
*E
> o
. bo
©
JC
W
<2 «
w. C
3 rt
rC x:
rt
E 3
3 jc
3 jo
'C bo c
0 c
o* 3
Cu c
js: cu 0
JU 3 JC
o __
4-. 5 »©
tfi 4-* W
? 10 E
x g
æ «
- X
rt
c
c
rt
rt
V) H
%
tn
C
'q3
c
3
rt
fcfl
vc
c
c
3
C
rt
tsfl
fcfi
2
tx
>©
rt
c
c
rt
X
X
o
u.
»©
rt
fcfl i-
rt o
V)
rt .1>
£ «
C
o) a<
A
u.
rt
>
tX5
O
c
c
rt
•o
c
o
o
-O
X
20
E g
p 1
u
J=
re
A
rt
j.
JO
<
c
o gs
1 €
2 -s
rt >
E _
0 í©
fcJO
u 2
•5
c
3
£
rt
A
tX
y
xu
tjO
o
c
.£
‘C
0
45
rfi
° a
_ E
j© 3
bo c
rt O
-C
c
rt
-c

c
o
»©
rt
£
rt
fcfi
o
*©
’>
*
E
o
E
rt
-C
rt
u.
-Q
<
f©
’>
2
£
1
tfi
E
K>
rt
*©
rt

o
>
o
fcA
A
M
J2
N
rt
a
E
rt
Xí
rt
•j
u
2
xc
lc*
c
c
rt
-C
c
c
rt
-C
*©
rt
u j©
6 s
XX c
4-*
XX >
O
*©
i© <j
•H U —’
rt >
‘3 -G
« -
c Xí
w U
W >4
‘C 0
o v-
X? >
XX
C
O rt
■M
3” ’C
c >
»©
rt
cn
rt
.S*
’>
V)
2
.'O
rt ¥i
c o
»©
rt
c
c
rt
X2
rt
.5
c
c
o
E
rt
c
rt
>
c
<3
X
!©
bjc
«
c
rt
tx
o
c
rt
rt
-c
rt
C
rt
-c
c
c
2
t/D
O
'O
E
o
>
XX
V—
3
2
o
-C
c
I
’C
E ^rt
O «
XX 3
."2 Á
tfí
3
-C
o
rt
rt 'O
.fip rt
—c
>- c _
.5P rt ’o
wo XX XX
3 *o
tx XX
o
2
rt
4-»
c
c
rt
-c
>,
o
v.
rt
c
3
X
3
5
tx
w
c e
O 3
c
3" £
rt
4-»
.H.
' vT
o
ct
c
bo o
rc -C
bjo <J
o *e?
o
rt
c
u.
3
c
o
w
bo
g X
b0
o
E
rt
-c
rt
-O 4—<
< 3
rt
cu
3
*©
«
<J
E
M
V)
o
ro
rt
c
c
s
©
.rt
o
u
w
c
c
rt
-c
3
©
rt
tiO
JJ
c
rt
c
u
o
•*—»
-c
V-
rt
>
c
c
rt
-C
3
©
«
E
3
c
cx
©
-C
(J
xc
¥)
«s
E
c
c
rt
-C
c
o
o
&
rt
4-’
o
*H*»
u
o
©
bo
rt
to
rt
c
c
rt
-c
rt
XX
-X
x»
E
3
c
"rt
Cu
©
rt
©
rt
3
i
o
u
-Q
*rt
•rt
T3
c
rt
rt
-C
rt
u
X5
<
•3
c
c
c
-Q
-Q
rt
cu
o ?
©
rt
>
EC
ru
3
©
rt
>
jG
©
‘6
rt
>
rt
4-»
o
• ’—\
u
o
©
rt
>
*c
3
©
M
u
rt
2
rt
JC
©
rt
-Q
-Q
rt
A,
, - rt fcj®
. Ct o
X
X
V
c
c
rt
-c
E
©
rt
XX
rt
S
bo
©
rt
©
rt
>
-G
-o
c
3
E
c
c
rt
£
rt
Œ
biO
‘So
«
©
©
tn
C
rt
-C
rt
©
M
u
to
O
E
o
X
© 5
CJ0 5
rt rt
« -C
bo X
c
•S. E
bjO as
C -c
rt
u
-Q
<
\
1