Breiðablik - 01.04.1909, Qupperneq 9

BREIÐABLIK
169
hann andríka a8al-guðspjallið,en segir um
það, að ræður Krists sé þar naumast í
réttri röð,og frá sögulegum atriðum, eins
og t.d. afneitan Péturs í húsi Kaífasar,
sé ónákvæmlega sagt. Ut af ræöum
Krists hjá Matteusi um heimsendi heldur
hann því fram, að réttri röð, eins og hún
birtist hjá Lúkasi, sé þar ruglað. í ræð-
um Stefáns fann hann söguleg rang-
hertni. En einnig í bréfum postulanna
finnur hann mannlega ófullkomleika.
Um líkingarfulla skýringu Hagar-nafns-
ins (Gal425) segir hann, aö hún sé of
máttlaus til að ná tilgangi sínum og um
!Pét3'9 tekur hann fratn, að Pétur tali
þar frá lægra sjónarmiði, en andi postul-
anna. Esterarbók fanst honum ritsafni
ganila testamentisins eigi samboðin og
um bækur Esra og Nebemía segir hann,
að þær sé Esterar-ígildi (estherissant).
I nýja testamentinu finnur hann eigi
postullegan anda í bréfinu til Hebrea og
í Opinberunarbókinni átti andi hans svo
illa heima, að hann áleit hana hvorki
posiullegt rit, tté spámannlegt. Um Jak-
ob dirfist hann að s;gja, af því hann
fekk eigi samrýmt hann Páli : Male con
cludit—delirat : hann dregur ósannar á-
lyktanir -—- ruglar. Hann dæmdi um
hvert rit eftir því, hvort það kendi Krist.
,,Þaö, sem kennir mér ekki Krist,er ekki
postulleg kenning, hvort sem Pétur eða
Páll áí hlut. Leiði andstæðingar ritn-
inguna fram sem vitni gegn Kristi,
svo köllum vér Krist til vitnis gegn
ritningunni“. Andi Lúters hafði sogað
til sín næringarefni ritningarinnar og
sameinað hinn eilífa kjarna hennar vit-
undarlífi sínu; þess vegna stóð hann eins
og frjáls maður gagnvart ritningunni“.
Svo farast Kahnis orð og hefir honum al-
drei veriö brugðið um, að hann hafi hall-
að máli.
í formálanum fyrir nýja testamentinu
1524 segir Lúter : ,,Þú verður að gjöra
réttan greinarmun allra bókanna og
gjöra þér Ijóst, hverjar sé beztar; því
einkum er Jóhannesar guðspjall og fyrsta
bréf hans réttur kjarni og mergur allra
bókanna. í einu orði, Jóhannesar guð-
spjall og fyrsta bréf, — bréf Páls, eink-
um bréfin til Rómverja, Galatamanna,
Efesusmanna og fyrsta Péturs bréf eru
þau ritin, sem sýna þér Krist og kenna
þéralt, sem þú þarft aö vita þér til sálu-
hjálpar, þótt þú aldrei hvorki heyrðir né
sæir nokkura aðra bók eða kenning.
Þess vegna er Jakobsbréf eiginlega hálm-
bréf móts viö þau, því það hefir engan
evangeliskan blæ“.
Grundvallarreglan, sem Lúter vill láta
dæma um bækur biblíunnar eftir, birtist
í þessum orðum hans :
,,Öllum réttmætum ritum ber saman í
því, að þau prédika Krist og boða
(treiben); það er líka réttur prófsteinn að
lofa og lasta allar bækur eftir, hvort þær
boöa Krist eöa ekki, þar sem öll ritning
bendir til Krists. Það sem eigi kennir
Krist, er eigi postulleg kenning, þó Pét-
ur eða Páll flytji. Það sem aftur prédik-
ar Krist, er postulleg kenning, jafnvel
þótt Júdas, Hannas, Pílatus eða Heró-
des flytti“.
Ummæli Lúters um spámennina, sem
Kahnis á við hér að ofan, eru orðrétt á
þessa leið : ,,Og vafalaust hafa spá-
mennirnir lesið Móse og síöari spámenn-
irnir í hinum fyrri og svo ritað í bók, góð-
ar hugsanir sínar, sem heilagur andi hefir
gefið þeim. En þó stundum hafi líka
slæðst með hjá þessum góöu kennurum
og einlægu rannsóknaröndum hey,
hálmur og kornstangastúfar og þeir
hafi ekki bygt úr eintómu silfri, gulli
og gimsteinum, -verður þó grundvöll-
urinn þarna og hinu eyðir eldur hins
efsta dags, eins og Páll segir 1 Kor
3'3“.
Eldur efsta dags er nú þegar farinn að
vinna verk sitt. Jafnvel Lúter kom auga
á hey, hálm og kornstangastúfa í ritn-
ingunni innan um annað göfugt og gott,
sem heyrir grundvelli trúarinnar til og er