Fréttir - 04.06.1916, Blaðsíða 2

514
FRÉTTIR
[4. júní.
íslensku símamennirnir.
Eftir
H. de Vere Stacpoole.
(Frh.).
Öngultaumarnir eru tveggja metra langir
og fjögra metra bil á milli, til þess að þeir
flækist ekki saman; verður að vera vel um
búið þar sem taumunum er brugðið um öng-
ulinn til þess að þorskurinn biti ekki taum-
inn sundur, þegar hann kemur á. Það verð-
ur að gæta vel að hverjum öngli, hverjum
taumi og hverjum lóðarási, alveg eins og líta
þarf eftir símaþræðinum, krökunum og keðj-
unum á símaskipunum. Styrkur kaðalsins er
kominn undir styrkleika hvers einstaks þátt-
ar í honum.
Það á jafnt við smáfleytur sem hin stærstu
hafskip.
Það stoða engar misfellur þar sem við sjó-
inn er að tefla og honum er jafn auðvelt að
mola bryndrekann mjölinu smærra, sem að
tæta sundur veiðarfæri fiskimannsins og gera
erfiði hans að engu.
En þetta er lífsins gangur. Altaf og alstað-
ar gjalda menn breyskleika sinna og komast
i ógöngur þeirra vegna, fyr eða síðar — og
það jafnvel óbreyttir menn eins og þeir
Magnús og Eiríkur.
XII.
Svala verður ástfangin.
Stefán var ekki heima þegar Svala kom,
svo að hún gat ekki jafnstundis sagt honum
frá æfintýri sínu á ísjakanum. Hún gat því
ekki minst á þetta, fyr en um kvöldið, þegar
þau voru að borða og þá hafði faðir henn-
ar öðru að sinna, svo að hann, gaf því lítinn
gaum. Hann var með allan hugann við laxa-
kistu, sem verið var að smíða. Stefán var
ekki yfirgripsmeiri en það, að hann gat illa
hugsað um meira en einn .hlut í senn og
og hafði vanalega eitthvert umhugsunarefni.
Svala lét sig það engu skifta.
Æfintýrið var úti, en endurminningin lifði
— glitrandi og fjölbreytt mynd af Breiðafirði
og máfunum, fannhvítum isjakanum, vatns-
niðnum og öldusúgnum og Eiríkur við hlið
henni, efst uppi á jakanum.
Hafísjakinn hafði sýnt henni Breiðafjörð
slíkan sem hún hafði aldrei séð hann áður.
Fjörðurinn kafði birzt henni í nýrri mynd og
Eiríkur var orðinn samtvinnaður honum.
En það var henni engan veginn tjóst.
Ástarguðinn hefir ekki boga og örvar að
vopnum, heldur hamar og steðja og er hann
öllum leiknari í þvi að smíða fjötra. Nú
hafði hann leitt þau á ísjakann og hamrað
saman hlekki sína úr öllu skrúði Breiðafjarð-
ar, máfunum, eyjunum, Qöllunum, ströndinni,
bylgjunum og bátunum. Gerði hann úr öllu
þessu Qötur mikinn og lagði á Svölu, en að
síðustu bætti hann einum hlekk í, og það
var Eiríkur.
Héðan í frá var Eiríkur og útsærinn eitt
og hið sama fyrir hugskotssjónum hennar.
Hún skifti sér því ekki af áhyggjum föður
síns og kaus heldur að rifja upp fyrir sér í
huganum hina unaðslegu viðburði dagsins
en að hafa orð á þeim. Lét hún hann því
eiga sig og gekk út til þess að gefa Hlenna.
Yrðlingurinn var hafður í kofa við eldhús-
dyrnar og sagði hún honum alt af létta með-
an hún var að kasta til hans kjötbitunum.
Henni var tamt að tala við skepnur eins
og skynsemi gæddar verur, en ekki eins og
skynskiftinga, og það var sannfæring hennar
að Hlenni skildi það, sem hún var að segja
honum.
Eitt er einkennilegt við Skarðsstöð. Hvar
sem maður er staddur, utan húss eða innan,
þá er einn sá hlutur, sem aldrei skilur við
mann, og það er niðurinn í ánni.
Svala gekk til kvílu klukkan tíu, en vakn-
aði aftur eftir lágnættið við árniðinn. Það
var sami niðurinn, eins og þegar hún fór að
hátta, hægur, tilbreytingarlaus og hljómþýður
og hann vakti hana nú af svefni.
»Eg skal segja þér nokkuð — eg skal segja
þér nokkuð — eg skal segja þér nokkuð —«
söng áin í sífellu.
En þegar hún vaknaði og fór að hlusta,
þá hafði áin ekkert að segja.
Vindurinn lék um gluggatjöldin inn um
opinn gluggann og nú heyrðist niðurinn aft-
ur, ýmist hærri eða lægri eftir golunni, sem
hann barst með.
Hún var orðin glaðvakandi og allur svefn
farinn af henni. Þegar svefninn flýr mann,
þá kemur hann ekki aftur að vörmu spori
og Svala hafði enga þolinmæði til þess að
liggja andvaka og bylta sér í rúminu.
Hún reis upp, klæddi sig og gekk út.
Klukkan var um eitt og þó var kominn
dagur.
Allir aðrir í Stöðinni lágu í fasta svefni og
hvergi var lifsmark að sjá eða heyra, nema
í ánni, sem niðaði eins og áður.
Nætursólskinið á sér margar dásemdir, en
það er bezt að njóta þeirra í einveru.
Svala gekk eftir götunni ofan að sjónum
og settist á festarhæl. Það var að byrja að
falla að og blátær sjórinn streymdi inn. Ekki
sást nokkur fugl á flugi — að eins ströndin
og eyjarnar, himinn og haf — alt skýrt og
greinilegt eins og um hádag, en yfir öllu hvíldi
næturkyrðin.
Hafísjakinn var horfinn og frönsku skút-
urnar voru horfnar bak við Breiðavíkurbjarg.
í öllum þessum undrageimi var ekkert að sjá,
sem ekki hafði verið þar síðan land reis úr
ægi og það var ekki í fyrsta sinni, sem Svala
hafði séð Breiðafjörð i þessari mynd. Þarna
sat hún og naut næturfriðsælunnar. Ekkert
hljóð rauf þögnina annað en sjávarhljóðið
þegar aldan gjálfraði við steinana og barst
hennj að eyrum eins og árniðurinn og vakti
hana af dvala.
(Frh).
bróðir, eða hversu marga
karlmenn ég hefi heyrt beygja
rétt orðið dóttir, en það man
ég með vissu, því að ég geri
mér það að venju, að veita
því eftirtekt, að það eru ann-
að hvort tveir eða þrír kven-
menn, sem ég hefi heyrt
nenna að beygja þessi orð
rétt. Aftur á móti er það
æði mikill hluti landsmanna,
sem beygir þessi orð rétt í
rituðu máli, og á prenti eru
þau rétt með farin að jafn-
aði. Þó bregður út af því
stundum, svo sem meðfylgj-
andi úrklippur úr Norður-
landi bera vitni um.
6. Sauðárkróknr er hjá flestum
Sauðárkrók í þáguf., meira
að segja held ég að sumir
inna konunglegu, íslenzku
embættismanna, sem þar eiga
heima, viti eigi hina réttu
beygingu heimilis síns.
7. Frá útlandinu. Enn segja
menn að einhver sé nýkom-
inn frá útlandinu, að skip sé
nýkomið frá útlandinu o. s.
frv. i stað þess að segja: frá
útlöndum.
Það er sorglegt, að enn skuli
leynast slikir bleltir á málinu,
sem klínt var á það á þeim tim-
um, er íslendingar þektu ekki
annað land en Danmörku.
N. N.«
¥ ¥
Áhrifa af greinum mínum verð-
ur að minsta kosti ekki vart,
þar sem helzt skyldi, þ. e. í blöð-
unum. í stað þess að skilja
skyldu sína, að ganga á undan
með góðu eftirdæmi, þá eru þau
sannnefnd: eiturbyrlar málsins.
Annars er þetta að athuga við
bréfið:
1. hefir er réttara en hefur i þess-
ari merking (hefur er af hefjaj;
en þó er rengri myndin nokk-
uð forn, og er rótgróin orðin;
varla rétt að telja hana óhæfa.
2. grein. í fornu máli mun að
eins finnast í flt. greinir; en
flt. greinar, er ákaflega göm-
ul og gæti verið forn, þótt
eigi hittist í ritum. Mörg slík
orð hafa tvöfalda fleirtölu-
mynd.
3. Borga í merkingunni greiða
er orðið svo fast í málinu, að
eigi tjáir að raska, enda merk-
ingarbreytingin eðlileg.
4. stríð er gott og gilt orð í
merkingunni stgrjöld. Kemur
t. d. fyrir í Stjórn.
5. Úrklippurnar úr »Norðurl.«
fylgdu ekki bréfinu.
6. Þágufallsendingunni i slept.
Þetta er altítt, einkum í sam-
settum eiginnöfnum, t. d.
Laugaveg f. Laugavegi, og
mun árangurslaust að amast
við því'
7. Útlandið i eintölu er hryllileg
dönskusletta.
í ápríl 1916.
Jón Olafsson.
frá útlönðum.
Orustur eru nú sem tryltastar
víðsvegar. Þjóðverjar sækja nú
enn meira á í Frakklandi en áð-
ur og vinna heldur á. Austur-
ríkismenn vinna hvern sigurinn
eftir annan á ítölum og hafa náð
aftur nokkru landi og um 30
þúsund föngum. Hyggja þeir að
kljúfa ítalska herinn. Þá hafa
þeir og í hyggju að leggja nú
undir sig Albaniu. Búlgarar hafa
haldið inn í Grikkland og virð-
ast svo sem Grikkir geti varla
setið lengur hjá, án hluttöku í
styrjöldinni
Loftskipaárásir miklar hafa ný-
lega verið gerðar á Englandi af
Þjóðverjum og á Ítalíu af Austur-
ríkismönnum. Var aðallega ráð-
ist á Feneyjar og borgir þar í
grend.
Klukkunni flýtt. Þýskaland og
Austurríki-Ungverjaland, hafa flýtt
hjá sér klukkunni um 1 klukku-
stund frá 1. maí, og stendur til
septemberloka. Síðar hafa Hol-
land, Norðurlönd og England tek-
ið upp sömu nýbreytni. Þetta
gert til þess að spara ljósmeti.
Þenna búhnykk hafa íslending-
ar kunnað lengi og útlendingar
hæðst að.
Litunarefni frá Þýskalandi. Ný-
Iega hefir Þýska stjórnin leyft að
selja til Bandaríkjanna 15 þús-
und smálestir af litunarefnum, og
er talið að verð þess sé um 42
miljónir króna. Áður hafði ekki
verið flutt af litarefni frá Þýska-
landi til Vesturlieims nema prent-
litir handa stjórnarprentsmiðjunni
í Washington.
Prentsm. Gutenbcrg.