Fréttir - 13.10.1918, Blaðsíða 3

FRETTIR
3

Loftskeyti.
I. Berlín, 12. október á hádegi.
Áköf skothríð á Douai hófst 10. þ. m. Brezkar eld-
kveikjukúlur dundu á borginni og kveiktu víða í henni
og í bænum Denain, sem er 10*/» kílómeter að baki víg-
stöðvanna. Langdræg stórskotahríð Breta dundi á öllu
svæðinu Cambrai—Douai og skemmdi ýmsa staði, er til
þessa hafa eigi orðið fyrir skemdum. Einkum skemdust
mjög bæirnir Solesmes og Cateau, er nærri eru víglínunni.
London: Brezka eimskipið »Leinster« fór frá Kingston
10. þ. m. að morgni með 660 farþega og 70 háseta. Yar
það tvisvar skotið tundurskeytum. Sumum björgunar-
bátunum hvolfdi og fórust þeir er í þeim voru.
Reuters-skeyti segir japanska eimskipið »Hiranu
Maru« hafa verið kafskotið. Bjargaði gmerízkur tundur-
spillir 29 farþegum. Önnur fregn segir að af 250 manns
hafi 28 komist af, — þar af 11 farþegar: 3 Bretar, 7
Hollendingar og 1 Belgi. »Daily Mail« £veður þetta verk
nýrra U-báta, er hafi voldugri tundurfæri en áður hafi
þekkst.
Loftskeyti frá Paris náðust ekki i gær kl. 3, vegna
óvenju-mikilla og einkennilegra loft-truflana. Mun það
standa í sambandi við Kötlugosið.
éCIjöðfœrasveii
þriggja mannaf spiíar nú á
^jallRonunni á Rverju Rvöíói
Virðingarfyllst
©H. ^DaRísteó.
Kréttir.
Kosta 5 nnra eintakið í lausasölu.
Fyrir fasta kaupendur 1 kr. á mánnði.
AuglýBingaverð: 50 aura
hver centimeter í dálki, miöað við
fjórdálka blaðsíður.
Ai tjreiðsla í Anstur-
strœti 17, sími 831.
Við anglysinírnm er tekið á af-
sreiðslunni og í prentsm. ttntenberg'.
Útgefandi:
Félag í Koykjavlli.
Ritstjóri:
Guöin. GuðmundSHOii,
flkáld.
Simi 448. Pósthólf 286.
Viðtalstími venjulega kl. 4—5 virka
daga á Óðinsg. 8 B uppi á lofti.
Hvai eru |íir ai haíast ai?
Andstæðingar sambandslaganna
saka samninganefnd, þing og stjórn
um að hafa svikist að þjóðinni
með því að flýta svo mjög samn-
ingagerð og afgreiðslu laganna.
En það segja þeir fyrst nú, —
þeir þykjast vera að »lýsa mein-
bugum« á síðustu stundu. heir
þögðu í júlí, þögðu í ágúst, þögðu
i september — allir andstæðing-
arnir utan þings, nema »Njörður«
og sá er eitthvað tísti í »Vísi«
meðan ritstj. hans var fjarverandi.
En á síðustu stundu svíkjast
þeir aftan að sjálfstæði landsins,
reyna að stinga þjóðinni svefn-
þorn, koma henni á óvart með
röngum staðhæfingum, röngum
skýringum, tortryggnis-getsökum
og ósannindum, til þess að vega
að fullveldi landsins og fána.
Þeir ætla að koma að fslend-
ingum óvörum Og ginna þá með
ópi og óhljóðum til fjörráða við
frelsi sitt — liggja á því lúalagi,
að þyrla upp ryki staðlausu stafa,
er enginn er tími til að átta sig
frá því er þeir byrjuðu gaura-
ganginn.
Og þessir herrar eru að víta
það, að málinu sé flýtt of mjög.
hað situr helzt á þeim!
Því að hvað erti þessir herrar
að hafast að?
Jú, þeir eru að varna oss full-
veldis-viðurkenningar.
Þeir eru að stuðla að því, að
ísland verði enn sem fyrri talið
»óaðskiljanlegur hluti Danaveldis«.
Þeir eru að varna oss að fá fána
vorn viðurkendan farfána, þvi að
þeir vita vel, að það fæst ekki
öema samningar takist.
Þeir eru að neyða oss til að
viðurkenna í lögum danskan þegn-
rélt áfram hér á landi, eins og
vér höfum hálft í hvoru orðið að
gera, svo sem segir í annari grein
i þessu blaði.
Þeir eru að ginna oss til að
kasta frá oss sigri, er loksins fæst
eftir alda baráttu við ofurefli.
Þeir eru að tæla oss til þess að
sýna þá lítilmensku, að láta alt
Sltja við það sem nú er — status
^00 — þótt ekki fáum vér kröfum
'orum fullnægt, svo að þjóðin öll
og — þeir sjálfir með — verði að
athlægi alþjóða heims eftir öll stóru
orðin fyrr og siðar.
Og þeir eru að varna oss því,
að fá borgið hlutleysi ættjarðar-
innar á þessum hættutímum.
Hvað gengur þeim til?
Víss-vitandi er óhugsandi, að
þeir vilja gera ættjörð sinni slíkt
mein. Það kemur ekki til mála.
En hitt dylst engum skynbærum
manni, að »sjáandi sjá þeir eigi
og heyrandi heyra þeir eigi né
skilja«.
Sanir á yHþiagi.
Einhver J. Sv. er í E. Þ. að
bera kvíðboga fyrir, að Danir verði
hér alþingismenn og tali dönsku á
þingi, ef sambandslögin komist á.
Ef þessi J. S. vill hafa fyrir því
að líta í stjórnarskrána, er nú gildir,
mun hann sjá, að sarokvæmt henni
geta ekki að eins Danir, heldur og
Svíar, Norðmenn, Bretar, Rússar,
Tyrkir, Kínverjar og Japanar o. s.
frv. orðið hér alþingismenn, er þeir
hafa verið hér búsettir í 5 ár og
eitthvert kjördæmi sendir þá á
þing.
En íslenzku mundu þeir verða
að mæla, því að sama yrði yfir
þá að ganga og íslendinga.
Zil €inars gamia.
Heldur hefur þú liðléttinga í
þjónustu þinni, Einar sæll. Rök-
leysu-smásálin eða K.......... lætur
þig kosta upp á prentun á heilum
dálkitil þessi að segja mönnum það,
sem allir vissu, að hann þorir
ekki að skrifa undir nafni. Hinu
víll smásálin einnig koma að um
enska blaðið, að hún hafi getað
talið nokkur mannanöfn þar.
Þá er Ingólfur Arnarson aftur-
genginn og kominn í þjónustu
þína. Og þótt hann sé nýstaðinn
upp úr gröf sinni, þá er hann
þegar orðinn gagnkunnur sam-
eignarpésanum. Og auk þess er
hann mjög fróður um marga
hluti. Til dæmis fræðir hann menn
um að rikustu fiskimið heimsins sé
í landhelgi íslands og aflmestu
fossar Norðurálfunnar á íslandi.
En því ljósari sem þessi stórsann-
leikur er honum, því sorgmæddari
er hann yfir því, að nú eigi að
viðurkenna fullveldi íslands. Og
einkum þykir bonum sárt að 6. gr.
sáttmálans viðurkennir íslenzkan
þegnrétt og full yfirráð vor yfir
innfæddra rétti vorum og lætur
hann eigi lengur vera danskan
eins og nú er í lögum vorum.
Honum þykir auðsjáanlega skömm
að því, að taka við öllu þessu.
Einaringar segja: 6. gr. sáttmál-
ans gerir ísland að sameign Dana
og íslendinga, en aldrei láta þeir
þess getið, að Danmörk er þá
einnig sameign. Þeim þykir Dan-
mörk svo lítil, að þeir vilja ekki
þiggja liana. Þeir hafa og til þessa
gleymt að geta þess, að ef 6. gr.
gefur Dönum »fullan rétt á fossum
íslands«, þá geíur hún oss og fullan
rétt á t. d. bönkum Danmerkur.
Þú ættir, Einar sæll, að minna
þá á það, þegar þeir rita næst
heimsfrægar skýringar sínar, að
þeir muni ekki skrifa neitt ver,
þótt þeir myndi til síðari línunnar,
hvað þeir sögðu í línunni á undan.
Þá væri þeir nær því, að verða
nafnfrægir í stað þess, að nú eru
þeir nafnlausir, ónefnd konungs-
gersemi í þjónustu þeirrar voldugu
drotningar, sem Hannes kvað um
lofkvæðið: »Lútandi sit eg hér,
lofkvæði flyt eg þér«, o. s. frv.
Þeir stara sig ekki blinda á fána
og fullveldi, piltungarnir þínir,
Einar minn. Þeir sjá voðann.
Danir verða þeim mun betur settir
en aðrar þjóðir hér á landi, að
þeir fá embættagengi og sveitfesti.
Guð einn veit, hvílíkir hópar af
Dönum streyma hingað til þess,
að verða aðnjótandi embættislaun-
anna islenzku! Það er voðaleg
freisting. Og hvað segja menn um
alla þá skara, sem streyma hingað
á sveitina? Og úr því nú sveitar-
limir hafa engan atkvæðisrétt, þá
má nærri geta, hvort Einaringum
þykir eigi atkvæðagreiðslunni mest
hætta stafa af þeim. — Rökvísin
er eftir góðviljanum!
Skrítla.
Stássmey nokkur reykvizk fór
austur að Gullfossi og var spurð,
hvernig henni litist á fossinn.
»0-jú, — hann er penl« svaraði
hún. i
/