Fréttir - 11.12.1918, Blaðsíða 4

4
FBETTIR
Um uppeldi.
Sraágreinar til fræðslu og
Síðustu loftskeyti.
Drengjaklossi tapaðist á
Laugaveginum í gærkvöldi. Skilist
í Gutenberg.
vakningar.
Eftir Aðalst. Sigmundsson frá Árbót.
(Frh.)
I uppvextinum — og alt af í
lífinu — gilda þau náttúrulög, að
hver einstök áhrif framleiða straum
inn á við í vitundinni. Hjá þeim,
er fyrir áhrifunum verður, mynd-
ast við það eins konar andstraum-
ur eða mótverkun, sem á útlendu
máli kallast reaktion. Sem einfalt
dæmi mótverkunar þessarar má
nefna það, er eg ávarpa mann, en
hann lítur upp og svarar. Sé nú
þessi mótverkun veruleg eða að
marki — og það verður hún að
vera, er um bein áhrif er að ræða,
eigi þau að ná lilgangi sínum —
þá kemur hún í ljós i aðgerðum
barnsins eða framferði — sem gott
eða ilt framferði, góður eða illur
hugsunarháttur.
Við hinn ótölulega aragrúa á-
hrifa verða til jafnmargar mót-
verkanir. Og það eru einmitt þess-
ar mótverkanir, sem foreldrar og
kennarar eiga að beina í réttar
stefnur. Það er listin í uppeldinu.
Það er almeht viðurkent, að
höfuðatriði uppeldisins liggi í sið-
fræðilegri skapgerð (etisk charakter)
— þroska hennar og vexti, — í
undirbúningi undir að lifa full-
komnu lífl sem hlekkur í þjóðfé-
lagskeðjunni, er fyili út í það rúm
eða þá stoðu, sem hann er settur
i og sé vaxinn köllun sinni, — og
í þriðja lagi í undirbúningi undir
annað líf. En um það, hversu sá
undirbúningur skuli vera, er varla
hægt að segja að svo komnu máli,
því að varla getur heitið, að vissa
sé fyrir, að það lif sé til, þó að
flestir trúi á það, — því síður að
menn viti, hvern veg því er háttað.
Verður þar hver að fara eftir trú
sinni, hversu öfgakend og órök-
studd sem hún kann að vera.
Nú verð eg að vona, að lesar-
anum sé það ljóst, að það, sem
við köllum uppeldi, er eitt allra-
víðtækasta og vandasamasta starflð,
sem mannkynið hefir að leysa af
hendi. Það, að eignast afkvæmi til
að ala upp og gera að fullkomn-
um manni, er i raun og veru mesta
ábyrgðin, sem nokkur einstakling-
ur getur tekið á herðar sínar.
En því er ver og miður, að all-
ur þorri manna tekur þessa ábyrgð
á herðar sér, án þess að hafa
nokkra hugmynd um mikilvægi
hennar. þekking á uppeldismálum
og uppeldisfræði er mjög í molum
hjá alþýðu manna og langviðast
alls engin. Enda getur heilskygn
maður og athugull séð þess merki
því sem næst í hverju barnsandliti.
(Frh.)
Brezkar fregnir í dag (11. nóv.).
Ýms ríki
miðveldanua hafa leitað til Bandarikjanna um linun á
sumum atriðum vopnahlésskilmálanna og úrskurð í
landamæradeilum. Bandaríkjastjórn hefur svarað því, að
héðan af verði miðrikin að snúa sér til allra banda-
manna í sameiningu,
Wilson neitai* lieimlboÖiiivi
til Þýzkalands.
»Echo de Paris« hefur það eftir þráðlausri fregn frá
Washington, að Wilson hafi komist að því að Ebert og
Kurt Eisner hafi ætlað að bjóða honum til Pýzkalands,
en hann hafi sagt að Pýzkaland þyrfti að iðrast lengur
synda sinna, og sýna það i verki, áður en nokkur
sannur Bandaríkjaþegn gæti tekist þangað ferð á hendur
öðru vísi en af beinni nauðsyn, og því mundi hann
neita þessu heimboði.
KeiíSíai'iim fremur
sjíilff*«niorðstilraiiii.
»Leipzig Tageblatt« hefur það eftir góðum heimild-
um, að uppgjafa-keisarinn, sem þjáist mjög af þunglyndi
í Amerongen, haíi reynt að fyrirfara sér. Sagt er að
maður einn úr gæzluliði hans hafi á síðasta augnabliki
komið í veg fyrir þetta tiltæki keisarans og orðið særð-
ur (af skoti?).
Yfiryofandi borgarastríð
í Berlíix.
Borgarastyrjöld er sögð yfirvofandi í Berlín vegna
gagnbyltingar sem er í aðsigi. Er álitið að slík styrjöld
verði mjög skæð. Komið hafa áskoranir frá þjóðinni til
bandamanna, um að þeir leggi hald á landið til Berlínar.
Sagt er að bandamenn hafi tilkynt Pjóðverjum, að
enginn fridui* verði saminn við þá fyr en landíð
sé komið undir áreiðanlega stjórn.
Hertogiiin
og hertogafrúin frá Bruunsvich eru flúin og eru nú
stödd í Gmunden í Efra-Austurríki.
Kergiison hershöfðiugi
mun bráðlega halda inn í Köln.
Bypjendur geta fengið
kenslu í ensku, þýzku, dönsku.
íslenzku, latínu og fl.
Upplýsingar í síma 471 frá kl.
9—11 f. h.
Byrjendum gefst kostur á
fræðslu í íslenzku, ensku, dönsku.
þýzku, latínu og stærðfræði.
Simi 471 frá kl. 9—11.
Hvað er í íréttum?
Embætti.
Nú er það orðið víst, sem úður
var á gizkað, að Jón Sveinbjörns-
son er orðinn einkaritari konungs,
en Jón Krabbe orðinn trúnaðar-
maður í utanríkisráðuneytinu.
Taugaveiki.
Á Hvítárbakka geisar nú tauga-
veiki. Sem allir vita, er hún hinn
mesti og versti vágestur. Stjórnin
brá fljótt við og sendi þangað
hjúkrunarkonu.
Inflúenzan.
Inflúenzan er nú víðast tekin
að réna, utan í Bolungarvík. Þar
er hún all-ill enn. Fólk er orðið
heilbrigt á bæjam þeim, er hún
kom á í Húnavatnssýslu. Virðist
líklegt, að hinum ósýktu héruðum
takist að sleppa við inflúenzuna.
Vaeri þá vel, og ekki til einskis
unnið með sóttvarnirnar, þótt sumir
legðu á móti þeim.
Taugaveiki?
Grunur liggur á, að sjúklingur
einn í barnaskólanum hafi tekið
taugaveiki. Taugaveikisefni hafa
fundist í blóðinu. En talið er, að
svo geti ef til vill á þessu staðið,
að maðurinn hafi áður fengið tauga-
veiki. Sjúklingurinn hefur verið
einangraður og farið með hann
sem um taugaveiki sé að ræða.
Mun eigi þurfa að minna heil-
brigðisstjórnina á það, að reisa
sem rammastar skorður við því,
að taugaveikin breiðist út, ef hér
er um hana að ræða.
Jarðarför
Þorsteins Júl. Sveinssonar fór
fram í gær.
Vér viljum
að gefnu tilefni geta þess, að
eigi munu birtar nafnlausar greinar
eða fyrirspurnir í blaðinu. Menn
geta óhræddir sent nöfn sín, því
að engin fær að vita þau nema
ritstjóri, ef þess er óskað.
„*£ráítir“ Qru Gezfa auglýsingaSlaðið.
Kveikingartími
fyrir bifreiðar og reiðhjól í
Reykjavik kl. 4.
Prentsmiðjan
Gutenberg,