Gjallarhorn - 22.09.1911, Qupperneq 1

QJALLARHORN.
Ritstjóri: Jón Stefansson.
V 37 • Akureyri 22. september • 1911
Gjalddagi »Gjallarhorns«
var i. júlí síðastl.
Eyfirðingar, er það vilja, geta borgað
blaðið í verzlun Magnúsar á Grund og
Kaupfélagsverzlun Eyfirðinga.
kona Carl F. Schiöths framkvæmd-
arstjóra hér í bænum, andaðist að
heimili þeirra hjóna aðfaranótt
15. þ. m. úr hjartasjúkdómi, eftir
langt og þungt heilsuleysi.
Hún var fædd hér í bænum
14. ágúst 1876, dóttir Frb. Steins-
sonar dbrm. og konu hans og
ólst upp hjá foreldrutn sínum.
Þegar hún var um tvítugt fói hún
til Kaupmannahafnar og dvaldi
þar um hríð við að mentast.
28. maí 1898 giftist hún eftir-
lifandi manni sínuiu og áttu þau
þrjú börn Láru, Otto og Huldu.
Frú Helga sál. var mannkosta-
kona, greind og vel mentuð,
hævetsk í framgöngu og Iátbragði
og vinsæl af þeim er kyntust
henni.
Ritstjóri »Kosningablaðsins«.
Eg hefi séð nokkur uúmer af hinu
nýja blaði herra Sigurðar Lýðssonar
cand. juris og «Sjálfstæðisins«, og þar
er ekki eitt orð um aðflutningsbannið.
Sú var þó tíðin, og ekki langt síðan,
að hr. S. L. gerðist fyrsti ritstjóri að
aðalandþófsblaði þess máls, »lngólfs«,
og er það sagt honum til hróss. Nú
þegar hann gerðist ritstj. í annað sinn
vonuðu margir að hann mundi láta
þetta mál eitthvað til sín taka. En sú
von virðist ekki ætla að rætast. 1 stað
þess nefnir blað hans Ingólf »mál-
gagn einfeldninnar(!)« Nú vita allir og
hr. S. L. einnig, að Ingólfur er enn
sem fyr málgagn andbanninga en ekki
einfeldninnar. [Ef hún heldur út blaði,
þá er það annarstaðar að finna]. — Pað
er því full ástæða til að spyrja S. L.:
Eru nú »þrælalögin« orðin góð? Eða
mun nú ritstjórastaða hans vera gagn-
stæð hinni fyrri? Pá átti hann að rita
á móti bannmálinu, en leiða hjá sér
pólitík. En hvernig er þetta nú ? —
Retta er nú auðvitað hálfslæmt, en þó
þætti mér verra ef þeir í Templara-
Hernum næðu í þennan góða mann,
og gerðu hann að ritstjóra að Heróp-
inu þefrra, — fengju hann til að skrifa
upp nokkur »hræðileg dæmi,« og leita
að ljósum bletti á bannmálinu, þess-
ari hrösunarhellu bindindisstarfseminn-
ar hér á landi, - og bönnuðu honum
að eiga nokkuð við pólitík!
Ress vegna vil eg óska, að allar
góðar vættir vildu taka Sigurð Lýðs-
son, og krossa hann í bak og fyrir,
svo að Herinn nái honum ekki frá
»Sjálfstæðinu«.
Non- Templar.
Ferð til Færeyja
og Noregs.
Eftir Maith. Jochumsson.
VI.
Með brautinni.
i
Þegar tnenn vilja þekkja lands-
lag og njóta útsýnar, ríður á að ná
sæti við glugga og helzt beggja
vegna, en þess er þvf að eins kost-
ur, að fáir séu í vagni saman. Við
feðginin vorum fyrst Iengi tvö ein;
banðst mér því á að líta, og tók
vel eftir hinum tíðu tilbreytingum.
Liggur brautin suður fyrir fjalla-
kolla þá, sem lykja um Björgvin;
síðan að baki þeirra og upp með
Suðurfirði. Sá fjörður er afar-mjór,
og eru víða höggvin sporin fyrir
hjólin inn í bergið; sézt þar ekki
á aðra hönd annað en vagninn
renni eftir vatni, en úr hinum
glugganum sézt í grátt bergið eitt
eða tvö fet frá lestinni, sem fram
með rennur., Þar eru fagrir blettir,
stnáþorp og bændabýli, en bygðiti
æði strjál, og svo alt upp á Vors.
Þá er um stund komið úr öllum
þrengslum, og er Vors hálendis-
skál all-fögur og vel yrkt. Var þar
hersisbær á sögutímunum, t. d. bjó
þar Vigfús faðir Ástríðar móður
Víga-Olúms. Nú er þar þorp mik-
ið og blómleg bygð umhverfis.
Frá Vors liggja þjóðbrautir tvær,
önnur niður hjá Hvini og Stálheim
niður að Sognsæ, en hin niður í
Harðangur að Eiði. Er það tæp
dagleið á vagni, hvoru megin, og
þær leiðir fara túristar mjög títt á
sumrum, því þær bygðir eru al-
kunnar fyrir fegurð; blasa há skafla-
fjöll við á báðar hendur, og þó
einkum Harðangursmegin, og gnæfa
yfir hina grænu skógarhálsa kring-
um Vorsdalinn. En mjög lofa menn
landslag í Noregi, þótt oss íslend-
ingum þyki sumstaðar minna um
vert, enda þykjumst hafa fult eins
fagurt að bjóða. Tveir eru jöklar,
sem þar (um miðbik landsins) blasa
við: Fúlgufönnin yfir _ miðjum
Harðangri og Harðangurjökullinn
ofar eða efst á fjöllunum, og ligg-
ur hann yfir botni aðalfjarðarins,
skamt frá efstu stöðvum járnbraut-
arinnar, mjallhvítur ávali, sem vel
stingur af við svört öræfin eða
heiðblá vötnin, því allstaðar, hátt
og lágt, er Noregur vötnum stráð-
ur. Er hin mesta nauð að rekja
afstöður og landslag hvervetna
vestanfjalls í Noregi, eftir uppdrátt-
um; svo rugla menn dalir og skorn-
ingar, vötn, sund og vogar, fjöll og
fyrnindi, sker og eyjar. Þegar kem-
ur upp fyrir Vors, hefst torleiðið
fyrir alvöru, því þá byrja háfjöllin
í algleymingi, einkum er kemur
upp fyrir Mjölfjall. Þar kemur Qraf-
arhálsgígurinn mikli. Þar nærri fer
frá
E
Aukaskip
Sameinaða félaginu.
s„Vendsyssel“
fer frá Kaupmannahöfn fyrsta október beina leið til Akureyrar. Tekur svo
vörur á Akureyri og á Norður- og Austurlandinu og fer svo til útlanda.
„Hólar“
komu í gærdag. Fóru svo vestur á Húnaflóa og víðar og taka þar haustvör-
ur, koma svo aftur til Akureyrar og fara þaðan um I. október.
Afgreiðsla D. F. D. S. Akureyri.
Sjúkrahúsið a' y\kureyrL
Forstöðustarfið verður laust 14. maí næstkomandi. Héraðslækn-
ir gefur allar upplýsingar par að lútandi.
Umsóknarfrestur til 1. jan 1912.
Spítalanefndin.
brautin fyrir botninn á Flaumdal,
og sér þar í svartan svelg, afar-
djúpan og ferlegan, en ótal ár
brydda hlíðarnar eins og brotalaus-
ir silfurlindar. Þar hugsa útlending-
ar liggi beinust leið til undirheima,
en þó er þar höggvinn vegur nið-
ur á Aurland í Sogni. Þá er bráð-
um komið upp á Haddingjaskeið
og Finnsæ (Finsö). Þar uppi eru
vötn hér og þar, og sáust ailstaðar
leifar af ís og snjó; er þar og sár-
lítill gróður og engin viðarhrísla;
fáein lömb voru þar á rangli, skamt
frá gestaskálanum við Finnsæ, en
hinumegin vatnsins blasti við Harð-
angurjökullinn. Hingað fara túristar
hópum saman til gistingar. Það eru
sportsmenn, sem ýmist ganga á
jökulinn eða veiða í vatninu. Vet-
urinn þar efra telst 8 — 9 mánuðir,
enda er hæðin frá sjó á 5. þúsund
fet. Austur af gnæfa þó miklu hærri
brúnir og tindar, sem heita Hadd-
ingjaskarir (Haddingskarvet). Nú fer
að halla austur af, og eftir hálfa
klukkustund er byrjaður allgóður
gróður og skóglendi, en bygð mjög
strjál. Þar heitir Austurdalur. Úr
honum liggur brautin yfir háls lág-
an, og er þá sniðað niður í Hadd-
ingjadal ofanverðan; hann liggur
ofan úr háfjöllum og gengur allar
götur í suður, nærfelt 100 rastir.
Ur honum er farið niður við vatn-
ið Kröder gegnum háls yfir í
Sóknadal. Var ekki óskemtilegt að
renna niður hinn langa og fagra
dal í kvöldblíðunni; ekki var ó-
færðin, heldur er alt eins og stofu-
gólf, þar sem vagnar þjóta á járn-
teinum. Haddingjar eru þjóðflokkur
sér, og er nýtilkomið að þeir hafi
samblendni við aðra menn; hafa
þeir alla tíð varðveitt ýmsa forna
háttu, og þó einkum búninga og
íþróttir. Þeir eru mestir fimleika-
menn og danslistarmenn á Norð-
urlöndum, og hvergi kunna menn
réttan Haddingjadans nema þar.
Búninghr karla er heldur liðmann-
legur, en kvenna ljótur, og er kyrt-
illinn samanryktur upp í háls á
baki, sem gefur ungmeyjum norna-
svip. Lestarstjóri vor var Haddingi
og manna vaskligastur, og vildi
hann síður en ekki heyra aðfinslu
mína. Þá er rökkva tók voruin við
í miðju Hringaríki við vatnið Rönd.
Það er hið frjóasta land, bánaður
mikill og verksmiðjuiðnaður. Hér
bjó Hringur konungur (í Friðþjófs-
sögu), því fylkið átti fornsögu mikla,
og hér réð Sigurður sýr landi, þá
er Haraldur litli sonur hans og
Ástu móður Ólafs digra æskti þess,
að hann ætti Svo marga húskarla,
sem æti allar kýr bróður síns að
einu máli. Hér er bærinn Hænu-
foss með viðarpappírsverksmiðjunni,
sem er eitt af furðuverkum hinnar
Fjórir duglegir reglumenn
óskast sem umferðabóksalar. Góð árslaun
og »prósentur«. Menn snúi sér sem fyrst
til Odds Björnssonar á Akureyri.