Ingólfur - 03.07.1904, Blaðsíða 3

I N G0 L FUR.
111
[B. júlí'1904].
„kosnÍDga-kveisu“, þegar hann sá að til
vórn menn, sem þorðu að hreifa réttu
máli.
Viðvörun.
Kaupið ekki gamlan fatnað
útlendan.
Hingað er nú verið að flitja gamlan
útlendan fatnað til söln.
Enginn veit, hvaðan úr heiminum fötin
koma — hingað koma þau frá Englandi
— og enginn veit af hverjum þau eru.
Mjög margar sóttkveikjur geta borist
í gömlum fatnaði heimsendanna á milli,
t. d. svartadauðasóttkveikjan, bólusótt-
kveikja og taugaveikissóttkveikja.
Þegar Englendingar börðust við Búa í
Afríku, gekk taugaveiki í liði þeirra.
Þá bar það við í lok ófriðarins, að ó-
hlutvandir menn fluttu ábreiður hermanna
heim til Englands ósótthreinsaðar og seldu
þær þar.
Þeim fllgdi taugaveiki í kaupbæti.
Ég veit ekki, hvað filgja kann í kaup-
bæti gömlum aðfluttum fatnaði, sem hingað
kemur.
Mér er sagt, að ekki verði bannað að
selja hann, ef hann kemur hingað úr
landi þar sem ekki ganga alvarlegar far-
sóttir.
En varlegast er að k a u p a hann al3
ekki.
Og hafl einhver keift nílega eða kaupi
einhvern gamlan, útlendan fatnað, þáætti
sá að láta fötin í sótthreinsunarofninn í
Laugarnesi áður en hann lætur þau utan
á sig.
G. Björnsson.
Listir og vísindi.
Fjölmennur söngflokkur hélt samsöng
í dómkirkjunni bæði á miðvikudag 29.
f. mán. og föstudag 1. þ. mán. Var það
hinn fríðasti flokkur um 60 manns, karlar
og konur — alt prúðbúið; kvenfúlkið
jafnvel sumt í skautbúningi, sem virðist
— því miður — ekki vera „móðins“ leng-
ur nema á einstaka danssamkomum, en
þótti víst vel við eiga úr því að farið var
að singja í kirkjunni. Við vitum það all-
ir að kirkjan er guðs hús og gott hús,—
en að þessi kirkja sé löguð flrir söng og
hljóðfæraslátt er alveg frá, Því mátti
ekki eins singja þessa söngva t. d. íBáru-
búð, og hefði ekki skaðað að hafa nokk-
ur fjörug lög innan um. Eg firir mitt
leiti get ekki fundið neitt „uppliftandí“
við þessa dómkirkjusamsöDgva. Þar eru
sönglögin vanalega öll af sama taginu;
alvarleg, stirð, og söngmaðurinn og alt
fólldð fjötrað og bundið á klafa. Þar er
bannað eða þildr ótilhlíðilegt, að skella
lof í lófa eða ifir höfuð láta neina ánægju
og gleði í Ijósi, ómögulegt að fá sönglag-
ið sungið aftur o. s. frv Alt er vitan-
lega gert svo hátíðlegt og mér liggur við
að segja hræsnislega alvarlegt, að óskandi'
væri að þessir blessaðir dómkirkjusainsöng-
var legðust sem skjótast niður og söng-
fólkið í þess stað léti til sin heiraí„Báru-
búð“ eða „Iðnó“. Þar verður söngurinu
miklu áheirilegri og þar eru áheirendur
ekki bundnir við neinar reglur, mega
„klappa“ og ussa og sussa þegar þeim
síuist.
Vitaskuld munu margir svara þessu
með því, að söngflokkurinn liafi fengið
kirkjuna endurgjaldslaust, — en ég vil að
tekið sé ofurlítið tillit til þess hvar gott
er að singja og hvar söngurinn hljómar
best. En nú skal hverfa að efninu. Þar
voru sungin ein 12 sönglög og fóru þau flest
vel. Þó skal hér bent á nokkur líti og
smámisfellur en þó ekki dregið úr kost-
um.
Níárssöngur við kvæði eða sálm séra
Fr. Friðrikssonar þótti mér ekki takast
rétt vel. karlaraddirnar of sterkar og
kvennraddir of lágar á tónunum og þar
afleiðandi ekki nógu hreinar. Ég kann
illa við orðin „klukkuslag“ og ársins „firsta
dag“ í texta séra Friðriks; það er hvor-
tveggja dönskuslettur. Sönglagið „Löng-
un“ eftir Södermann fór að öllu leití mjög
vel undir stjórn Sigfúsar Einarssonar, þó
var of mikil áhersla lögð á orðið „á“ í
„á hins eilífa kærleikans ei;“ við það
hætti kórinu á að tengja á-ið við næsta
orð á undan. Áherslan og drátturinn hefði
heldur átt að vera á orðinu „eilífa“. Lag-
ið Morgunsöngur fór mjög vel flrra kvöld-
ið en töluvert miður hið síðara. Lagið:
„Nú legg ég augun aftur“, hefði gjarnan
mátt missa sig, það er alþekt sálmalag og
mér og öðrum líklega hefði verið meiri
forvitni á að heira eitthvað annað lag.
Kórinu hætti þar við að slíta í sundur
orðið: „náðarkraftur“ með andardrætti á
undan „kraftur“. Sömuleiðis í: „min veri
vörn“, — andardrátturinn á undan „vörn“.
Það væri æskilegt að söngfólkið, ekki að
eins þessi heldur og allir aðrir, legðu sem
mesta áherslu á textameðferð og andar-
drátt; að bera hið firnefnda rétt og skírt
fram og draga andann á réttum stöðum.
Þetta er ekki sagt í aðfinniugarskini held-
nr sem vingjarnleg bending. Best þótti
mér flrir mitt leiti takast: „Látum .söng-
inn glaðan gjalla“, sérstaklega fallegt lag
eftir Sigfús Einarsson og stírði hann sjálf-
ur söngnum. Sama er að segja um: „nótt“
eftir Grieg, það fór mjög vel undirstjóin
Brinjólfs Þorlákssonar. Kvæðið við „Nótt“
var eftir Steingrim Táorsteinson og er
það einkennilegt af kirkjustjórn vorri eða
þeim sem um það ráða, ef það er satt
sem mér hefur borist til eirna, að skáldið
hafl verið búinn að þíða kvæðið og það
meira að segja mjög góð þíðing, en þá
kemur það upp úr kafinu að ekki fæst
leifi til þess að síngja teksta Steingríms
í kirkjunni, með því að María mei er
þar nefnd; það þótti of katólskt og varð
því skáldið í snatri að frumsemja annan
teksta.
í öðrum löndum eru menn ekki svo
vandir í þeim sökum hvort heldur er sung-
ið á móðurmálinu eða latínu eitthvað um
dírðlinga.
Síðara kvöldið var annað lag sungið
eftir Grieg: „Gamall sálmur“, söug Sig-
fús þar sóló og fór vel, þó þótti mér kór-
ið of sterkt í samanburði við söngmann-
inn.
Sigfús söng nokkur smálög einn, þarf
ekki að vera telja þau upp, honum fór
það vel og smekklega úr hendi.
Samsöngurinn var ekki eins vel sóttur
og víð hefði mátt búast, einkum síðara
kvöldið; voru þó aðgöngumiðar ódirari það
kvöld.
Ég bíst við að flestum hafl líkað sam-
söngurinn vel þó ekki heírðist það í lófa-
skellum og fagnaðarlátum.
Aumur er öfundlaus maöur.
Bréfaskrlna reikvíksra prúðmenna, sú er
Vestri kallast, hefur nú í síðustu skiftin bor-
ið lof á landvarnarmenn eftir veikum
mætti. Meðal anDars segir 1 einu bréfinu að
landvarnarmenn geri alt af öfundsiki sem þeir
geri.
Landvarnarmenn vilja hafa leiðrétting á
glappaskoti þvi, er þingið gerði, er það við-
urkendi ríkisráðssetuna. Þeir vilja hafa leið-
réttingu á því, er danskur forsætisráðherra
skipaði ráðherra vorn. Að minsta kosti eigi
láta það óátalið. Þetta ætti að vera sprottið
af öfund.
Hverja halda mennirnir að vér öfundum ?
Heimastjórnarmennina. En firir hvað ? Líklega
ekki af því að þeim er ef til vill fáum matar
vant. Því að margir eru utan þess flokks,
sem eiga málungi matar. Mundi það vera af
því að flest æðstu embættin eru nú í höndum
þess flokks? Ekki er það sennilegt. Því að
landvarnarmenn sækja lítt eftir embættum og
baráttu þeirra hefur verið svo háttað frá
upphafi, að engar líkur voru til að þeir
mundu verða firir því happi eða óhappi.
Ofundin ætti þá að vera sprottin af því, hve
vel þessir menn gegna embættum sínum. Þó
er það eigi líklegt, firir þá sök, að enn er
öllum að mestu ókunnugt um það. Þó hafa
landvarnarmenn vítt það, er ráðherrann tók
við embættinu með þeim hætti, sem orðið er,
og gerði sitt til að óníta firirvara þingsins. Hitt
er öllum augljóst, að Hannes Hafstein hefði
orðið sjálfkjörinn forvígismaður vor í sjálf-
stæðisbaráttunni, ef hann hefði staðið fast-
ur firir, hvort sem nokkur hefði gerst svo
djarfur að taka við embættinu eður eigi þá
er hann var frá genginn af þessum ástæðum
Það er harla ósennilegt að nokkur hefði til
þess orðið, en hitt er víst, að Hannes mundi
hafa haft nógan liðskost á móti honum.
Hver mundi nú svo báglega haldin á vits-
munum að hann mætti þvf trúa að vór öf-
undum manninn firir tilvikið? Sá mun
trauðla finnast. En só hann til, þá er hon-
um hollast að tala við sjálfan sig, því að
enginn maður mun honum trúa.
Mundi þá öfund vor vera af þvf sprottin,
hve staðfastur heimastjórnarflokkurinn hefur
verið? Þar er nú á að líta. Hann filgdi
first Benedikt Sveinssini að málum og vildi
hafa hér jarl og miklu meira sjálfstæði en
orðið er. Síðar hélt haun því fram, að ráð-