Ingólfur - 20.12.1905, Blaðsíða 1

INGÓLFUR.
III. ÁR.
Reykjavík, miðvikudaginn 20. des. 1905.
51. blað.
Algengt ers Öll matvara, munaðaryörur, kaðlar, línur o. m. fl.,
en — það er ekki algengt, að þetta sé alt af beztu
tegundum, og þó ódýrara en annarsstaðar einsog í
Jí ’ á g; ÐÐ11 OITs Caecream, Skökumargarine, Vita, Harrisons-prjóna-
vélar, Spiritista-verkfæri o. m. fl., sem fæst hvergi á
ísiandi nema i
verzluninni EDIMBORO.
Slirítnir og fagrir eru óteljandi smá-munir, bæði til skrauts og nyt-
semdar, og sem hvergi fást aðrir einsog á
JtLiU SlirítnilSt af öllu er þó horngrýtis hnotan, sem hangir í bandi
og seðlar i kring. Hatið þér gizkað á hanai
Ekki spillir það.
og aðra fugla, vel skotna,
kaupir
Einar Gunnarsson
Vesturgötu 11.
Áskoranirnár.
í stjórnaiblöðunum hefur mikið verið
ritað og rætt um áskoraniruar, sem send-
ar voru ráðherranum í haust, og segja
þan að drýgðnr hafl verið pólitískur
glæpur með því að safna þeim og senda
þær ráðherranum.
Hver sá rnaður, sem hugsar sjálfstætt
um málið, og kynnir sér hvernig áskor-
anirnar ern orðaðar, en fer ekki hngsun-
arlaust ettir því sem stjórnarblöðin segja,
hann hlýtnr að sjá það, að því fer fjarri,
að um nokkurt ódæði sé að ræða.
Það má með rökum segja, að þessar á-
skoranir hafi verið óvænlegar tii árang-
urs og óþarfa fyrirhöfn. Fyrst og fremst
var möanum kunnugt nm að Hannes ráð-
herra mundi ekki sinna þeim — fram-
koma hans á þingi og fyrir þing hafði
sannarlega ekki gefið mönnum átyllu til
þess að ímynda sér að hann mundi skeyta
því nokkrn hvað þjóðin viidi.
Hann hefði auðvitað stofnað til nýrra
kosninga svo fremi honam hefði komið
til hugar nokkuð annað en það að fara
síuu fram, hvað sem þjóðinni liði.
í öðru lagi hafði þjóðin á þingmáia-
fundunum í vor lýst því yfir að hún væri
mótfallin því að Mikla norræna félaginu
væri falið að leggja síma til íslands sam-
kvæmt samningi þeim er ráðherrann hafði
gert við félagið.
Af þessu tvennu leiðir það, að ískor-
anirnar voru óþarfa fyrirhöfn eins og áð-
ur hefir verið s&gt, þar sem þjóðin með
þeim ekki lét í ljóei annað, ea það sem
hún áður hafði greinilega tekið fram og
skoraði á ráðherrann að gera það, sem
hún vissi að hann mundi skella við skoll-
eyrunum.
Ennfremnr má með rökum segja það
um þessar áskoranir, að þær sýni áhuga
kjósenda á landsmálum og að þeir taki því
ekki meðþögn og þolinmæði að vilja þeirra
sé traðkað.
En torvelt mun að sanna, að það sé
glæpur að skora á ráðherrann að stofna
til nýrra kosninga og að leggja það til
að frestað sé að samþykkja lög þaugað
til þjóðin, sem við lögin á að búa, hefir
fengið tækifæri til þess, að láta í ijósi
áiit sitt um það, hvort hún vill hafa lög-
in eða ekki.
Stjórnarblöðin, sem halda því fram að
áskoranir, sem hafa þetta að geyma séu
pólitískur glæpur, verða þessvegna að
grípa til þriggja örþrifaráða til stuðn-
sínu máli, sem sé;
1, að ijúga
2, að hngsa rangt
3, að skeyta ekki um sögn málsins.
Það er lýgi stjórnarblaðanna, þegar þau
halda þvi fram, að áskoranirnar séu
stílaðar til konungs og að með þeim sé
verið að reyna til þess að fá stuðning
erlends valds til þess að rýra yfirráð
þingsins.
Áskoranirnar eru stílaðar til ráðherr-
ans, en ekki tii konungs.
Með áskorununum er reynt að fá stnðn-
ing innlends valdhafa, en ekki erlends,
til þess að bæta úr glappaskotnm þingsins
og fer því svo fjarri, að það sé gert til
þess, að rýra yfirráð þingsins, að það
þvert á móti er gert til þess, að efla þau
framvegis. Alþingi 1905 er fyrsta þingið,
sem ekki skeytir því neitt, sem það veit
að er eindreginn vilji þjóðarinnar.
Þegar þjóðin fær vitneskju um það hve
svívirðilega fulltrúar hennar hafa svikið
hana þá tekur hún strax í taumana til
þess að slíkt skuli ekki koma fyrir oftar.
Hún æskir ekki að það verði venja að
fulitrúar hennar samþykki það, sem henni
er þvert um geð.
Hún skrifar því manuinum sem er
potturinn og pannan í óhæfunni og segir
honnm skýrt og skorinort, að hún æski að
fá nýja fulltrúa og að hún vilji fresta að
leggja smiðshöggið áritsimalögin,!grundvöll
óhæfunnar (ritsímasamningsins).
Að þetta sé árás á þingræðið er fjar-
stæða, sé litið á málið með skynsemi.
Á hverju byggist þingræðið eða vald
þingsins ?
Allir vita að það byggist á eindregnu
fylgi kjósendanna í iandinu og engu öðru.
Þing, sem ekki hefir þjóðina að bakhjalli
þegar það talar við ráðherrann verðnr
leiksoppnr í hendi hans og þarf ekki þessu
til sönnunar að seilast langt eftir dæmum.
AJþingi 1905 ætti að vera nægileg sönn-
un þess að þetta sé rétt.
Það er því fyllilega réttmætt, að þjóð-
in taki í taumana nú þegar tii þess að
sporna við því að önnur eins þing verði
týzka; að líða það væri fyrsta sporið í
áttina til þess að eyðiieggja allt þingræði,
því að allir myndu hata og fyrirlíta þing,
sem hagaði sér þannig og það mundi
standa valdalaust og á brauðfótum einum.
Það má ef til vill til sanns vegar færa,
að ráðherrann sé í rauninni erlendur valds-
maðnr (erlent vald eins og stjórnarblöðin
komast að orði) þar sem hann í einu og
öllu gengur erindi Dana og traðkar viija
íslendinga; en kauðalegt er það af ráð-
herrans eigin blöðnm að kveða upp úr
um þetta. En við hverju er að búast —
það sannast hér sem oftar, að sjaldan
launar kálfnr ofeldi.
En þótt þetta megi tii sanns vegar
færast, þegar framkoma ráðherrans er
krufin til mergjar, þá verður þjóðinni ekki
gefin sök á því. í hennar augum hlýtur
hann að vera íslenzkur valdsmaður og
hún á að bera fram kvartanir sinar við
hann og engan annan.
Þjóðin átti heimtingu á þvi, að fá
nýjar kosningar; það voru á dagskrá tvö
stórmál, sem hún hafði ekki fengið tæki-
færi til að láta í ljósi álit sitt um.
Þingmennirnir voru kosnir eingöngu