Ingólfur - 14.11.1911, Blaðsíða 2

182
INGfOLFUR
hæli. Ég vona að þjóðin sé enn svo
beilbrygð, að hón heimtj á hverjnm
einaata þingmálafundi að þrœlalögin
verði afnumin.
Sdkn og vörn.
„ísafold segist vera ánægð yfir því,
að andatæðingablöð hennar kalli bosn-
ingaúralitin „ósigur ísafoldar," og þyk-
ir henni ánægjulegt að henni akuli vera
eignuð svo mikil áhrif og völd í land-
inu, að kosningaúrslitin skuli miðuð við
þetta: „sigur eða óaigur ísafoldar.“—
Ekki skulum vér á neinn hátt reyna
til að rýra þá ánægju, sérstaklega þar
eem svo fór nú, að blaðið beitti þeasum
ógnaf „áhrifum og völdum sínum“ til
þess, að fella þá menn, sem það studdi.
Vér akiljum það svo vel, hvað „ísafold“
finnur til síd, er hún litnr yfir valinn
og sér að tala þeirra liðsmanna sinna
sem lagðir hafa verið að velli fyrir „á-
hrif“ hennar og „völd,“ „slagar mjög
hátt uppí tölu sigurvegaranna", og vér
samgleðjumst henni með þenna óvenju-
lega og mikilfenglega árangur. Vér
hljótum með skömm að játa, að áhrif
eða völd Ingólfs í þessa átt komast
hvergi nærri þvi aðslaga uppi „Isafold."
Pað er ekki eins mibilfengleg sjón, sem
verður fyrir oss er vér lítum yfir valinn
einsog fyrir „ísafold;“ „ísafold“ gerir
oss þó þann heiður að minnast á fall
þeirra H. D. og G. F. sem Ingóltur
studdi. En hvaða tala er þetta, einir
tveir, á móts við þann stolta hóp, sem
„Isafold" hefir lagt að velli með með-
mælum sínum? Vér teljum oss það
skylt — og reyndar jafnframt árægju-
legt að játa yfirbnrði „ísafold»r“ í þessu
efni.
„ísafold" segir: „í þessu blaði (o: Ing-
ólfi) er mikið um það gasprað, að bar-
ist hafi verið nú við kosningarnar um
valdameðferð, þ. e. „óstjórn“ B. J. —
Þetta segir blaðið nú, af því að sjálf-
stæðismenn urðu undir. En á hinu
er einginn vafi að ef sjálfstæðismenn
hefðu orðið ofaná, mundi hátt hafa sung-
ið í tálknum þess að barist hefði verið
um sambandsmálið, það hefði fleytt sjálf-
stæðismönnum ínn á þing.“
Þetta er alveg rétt athugað hjá „ísa-
fold;“ ef sjálfstæðismenn hefðu orðið í
meiri hluta, þá er enginn minsti vafi á
því, að það hefði verið sambandsmálinu
að þakka. „ísafold“ var þetta fullkom-
lega Ijóst fyrir kosningarnar, og af
þeirri ástæðu var það að hún lagði svo
fast að öllum sjálfstæðismönnum að taka
ekki tillit til neins annars enD sam-
bandsmálsins. En þeim Bjössurum
varð nú ekki kápan úr því klæðinu;
þeim tókst ekki að nota sambandsroál-
ið eins og eínhvern hjúp til að hyjja
með ávirðingar hr. B. J. — Heimastjórn-
arblöðin öll (að undanteknum Þjóðólfi)
héldu því fram, að barist væri um valda-
meðferð B. J. og þingmannaefni þeirra
sögðu hið sama, („ísafold" má ekkí
marka það, þótt þingmannaefni sjálf-
stæðismanna reyndu að eyða slíku tali,
það hefði sannarlega ekki verið árenni-
legt fyrir þá að ganga til kosninga með
annað eins prógram!) og úrslitin sýna,
að Birni Jónssyni en ekki gambands-
málinu er um að kenna. Eða vill „Isa-
fold“ halda því fram, að það sé senni-
legra að allur þessi kjósendasægur hafi
tapast aftanúr i sambandsmálinu síðan
1908, heldur enn að fylgi Björns Jóns-
sonar hafi minkað, þar sem blaðið þó
veit. að hann hefir vakið ágreining inn-
an tiokks síns.
Jafnvel þótt „íaafold" væri bæði ein-
pyg og og rangeyg, ætti hún auðveld-
Iega að geta séð hvort af þessu er
sennilegra Eu meðan hún gengur með
þessi gleraugu, sem húu hefir fengið
að láni hjá gamla manninum og sem
eru lituð af honnm, er varla tiltöku-
mál þó húu sjái ekki eins vel og aðrir
menn.
Hortensíns gamli Jónsson segir í „ísa-
fold“, að hinum „raunalegu leikelokum",
(þ. e. kosningarúrslitunum) haíi í fremstu
röð valdið:
„1. taumlaus blekking við kjósendur
af þeirra heDdi, sem skylt er öðrum
fremur að leiðbeina þeim, en afvega-
leiða ekki, og
2. svæsin fjárvaldsmisbeiting."
í fyrstu gæti mönnum dottið í hug,
að gamli maðurinn væri hér að skýra
frá hvernig „ísafold“ fór að beita „á-
hrifum sínum og valdi“ til að fella sína
menn. Svo er þó ekbi, og sést það
síðar í greininni að hann á við Heima-
stjórnarmenn. Yér gerum ráð fyrir, að
þeir muni sjálfir svara þessum ásökunum
gamla mansins, og eins því, er hann
dróttar að þeim, að þeir hsfi þáð fé af
Dönum til styrktar í kosningaleiðangri
sÍDum.
En veit Hortensíus gamli hvor flokk-
urinn það var, sem laug því upp rétt
fyrir kosningarnar, og hafði 6 sendla
til að breiða það út í Borgarfirðinum,
að Kr. Jónsson ráðherra hafi rekið Jakob
Möller úr Landsbankanum þvert ofan í
mótmæli bankastjórnarinnar! Veit hann
úr hverjum flokknum sá maður var, sem
sagt er að sett hafi tvö þúsund krónur
til höfuðs Jóni Ólafssyni!
Horteníus gamli ætti ekki að fara
út í þessa aálma. Hann ætti miklu
heldur að Iáta aér nægja að hrósa sjálf-
um sér eins og hann gerir í þessari
„Isafoldar,, grein, bann fær hvort sem er
engau annan til þess.
„GóðkunnÍDgi vor“, J. Ó., ber Ingólfi
í «íðasta blaði "Rvíkur,, á brýn „ísa-
foldar“skap. Þetta er „ekki aðeins óvin-
gjarnlelegt, heldur með öllu ósæmilegt"
af J. Ó, slíkan vitnisburð þykjumst vér
ekki hafa verðskuldað. Áatæðan til
þessa áburðar er sú, að 28. f. m. gát-
um vér þess, að sagt væri í bænum,að
S8mþykt hafi verið á fundi í „Fram“,
að dreifa því út um bæinn að þeir H. D.
og G. F. ætluðu að draga sig til baka.
Það gleður oss nú að heyra af vör-
um hr. J. Ó, að þessi orðrómur hafi
verið ósannur, og að “Fram“-menn séu
ekki svo gerðir, að þeir breiði út ósann-
indi En því raiður verðum vér að
segja J. Ó. það, að ekki allfáir af
„Fram“mönnum voru þó svo gerðir að
þeir sögðu ósatt um fylgi sitt við þing-
mannaefni vor, andbanninga. Eins engil-
hvítir og hr. J. Ó. lætur eru því „Fram“-
menn tæplega allir.
Hr. J. Ó. segir, að þeir Heimastjórn-
armenn hafi jafnan séð „Ingólf“ í friði,
og er svo að sjá, sem hann telji oss
standa í mikilli þakklætisskuld til þeirra
fyrir það. Vér getum þó ekki kannast
við að Heimastjórnarmennj hafi þar til
neinnar skuldar að telja hjá oss. Fyrir
viðburðanna rás hefir það atvikast svo
að vér höfum að nokkru leyti orðið
samherjar’ Heimastjórnarmannanna við
kosningarnar, og sameinuðum krafta
vora við krafa þeirra til þess að koma
í veg fyrir þá þjóðarógæfu, að andi
Björns Jónssonar yrði rikjandi aftur hér
á landi; vér getum því ekki séð hvaða
ástæðu Heimastjórnarmenn hefðu áttað
hafa til að fjandskapast við oss, eða
hvers vegna vér ættum að vera þeim
þakklátir fyrir að þeir gerðu það ekki.
ÁnDars verður það tæplega með sanni
sagt, að hr. J. Ó. hafi „séð Ingólf í
friði“, þvi að eins og kunnugt er hefir
hann fleirsinnis verið að reyna að á-
sælast vin vorn Ingimund, og í næst-
síðasta blaði „Rvikur" gerði hann sér
lítið -fyrir og hnuplaði frá oss “sjálf-
stæöismerinni“, án þess að geta um
heimildir!
Vér getum heldur ekki séð, að vér
höfum nokkra ástæðu til að forðast að
„abbast upp á“ Heimastjórnarmenn, ef
vér teljum það rétt; og vér höfum aldrei
beðið þá um að “sjá oss í friði“ frekar
en þeir vilja, þeir geta í því efni gert
hvað sem þeim sýnist.
Banatiíræði?
Tveir grímuklæddir menn ráðast á
mann og veita honum hnífstungnr.
Unglingsmaður, að nafni Sigurður
Guðmundsson, sem um tveggja ára tíma
heflr verið þjónn konsúls J. P. Brillou-
ins, varð fyrir tilræði að hendi tveggja
þorpara á mánudagskveldið var. Gerð-
ist það með þeim bætti, er nú skal
grein*.
Sigurður bafði verið sendur um kveld-
ið af húsbónda sínum til að sækja bréf
á pósthúsið. Eu er bann var kominn
á heimleið og beygði niður veginn sem
liggur frá Laugaveginum og uiðnr að
húsi kon^úlsins á Félagstúni, sátu fyrir
honum tveir menn við efra hliðið á
vegi hr. Brillouins. Þegar Sigurður
var kominn inn um hliðið, hlupu menn-
irnir til, og voru báðið grímuklæddir;
fór annar framan að honum og hinn að
aftan. Sigurður spurði þá hvað þeir
vildu. Þeir svöruðu honum ekki, en
annar þeirra ávarpaði félaga sinn, að
því er Sigurði virtist á norsku og heyrð-
ist honum Ijann segja: „Er det ham“?
Þá svaraði hinn, og heyrðist Sigurði
hann segja „Ret“.
Tilræðið.
Nú brá annar þeirra félaga npp hníf,
og ætlaði að reka hann fyrir brjóstið
á Sigurði, en Sigurður brá hendinni
undir olnbogann á honum, svo að hníf-
stungan mistóksfc. Þá bregður hinn
félagiun við, og ætlaði að leggja hnífi
sínum í Sigurð, en honum gat Sigurður
hrundið til, svo að hann féll aftur á
bak. En í því gat hinn sem uppi atóð
séð sér færi og lagði hnífi sínum af afii
miklu í hálsinnn á Sigurði; vidi það
eitt honnm til .lífs, að hann hafði tvö-
faldan flibba, og fór hnífurinn að eins
inn úr flibbanum og í hálsinn á Sigurði
og særði hann þar allmikið; má telja
það víst, að annars hefði hann beðið
bráðan bana ef flibbinn hefði ekki orð-
ið fyrir. Nú var hinn félaginn kominn
á fætur aftur, og miðaði hann hnífi sín.
um í síðuna á Sigurði, en hann gat
undið sér undan, og kom vopnið þá á
snið í lærið á honum, særði hann þar
lítilsháttar og reif allar buxurnar. —
Rétt í þessu heyra þeir, að vagn kem-
ur ofan eftir veginum. Þorðu tilræðis-
mennirnir þá ekki að bíða lengur, og
fór sinn í hvora áttina yfir Félagstún
og hurfu út í náttmyrkrið. Komst
Sigurður nú loksins þannig leikinn heim
til sín og sagði húsbónda sinum hvern-
ig farið hafði.
L'ógreglunni gert viðvart.
Þetta var um kl. 8 síðdegis. Þegar
er Sigurður kom heim og sagði frá því,
er fyrir hann hafði borið, fónaði hr.
Brillouin til bæjarfógeta, og skýrði hann
honnm frá tilræðinu. Bæjarfógeti sendi
strax tvo lögregluþjóna þangað inueftir
og lögðu þeir nokkrar spurningar fyrir
Sigurð. En hann gat engar upplýsing-
ar gefið, er bent gæti í áttina hverjir
tilræðismennimir væru. Þeir voru báð-
ir grímuklæddir, eins og áður er sagt,
og gat hann hvornugan þekkt; en þsð
hélt hanD, að þeir væru útlendingar.
í dag hélt bæjarfógeti próf yfir Sigurði
en' ekki er oss kunnugt um, að neitt
nýtt hafi þ»r fram komið.
Tilgangurinn ?
Það er örðugt að geta sér til um,
hver tilgangurinn hefir verið með þessu
tilræði. Yér höfum spurst fyrir um
hvort Sigurðurj hafi haft nokkra pen-
inga, og er oss sagt, að svo hafi ekki
verið, hann hafi einungis verið með bréf
af pósthusinu. Enda er ólíklekt að
þessir menn hafi ætlað sér að ræna af
honum peningum eða öðru, því að til
þess hefðu þeir ekki þurft að stinga
hann með hnífurn; ef svo hefði verið
myndu þeir sennilega hafa látið sér
nægja með að slá hann í rot, eða eitt-
hvað þvílíkt, og hefðu þeir auðveldlega
getað það, þar sem þeir voru tveir og
komu að honum óvörum. Sigurður
hefir líka verið spurður, hvort hann
ætti nokkra fjandmenn sem hann gæti
hugsað sér, að ættu einhvers að hefna
á honum, en hann kveður nei við því
Alt þetta tilræði er því næsta óskiljan-
legt, og örðugt að geta sér til um í
hvaða tilgangi það hefir verið unnið.
En vonandi tekst lögreglunni bráðlega
að komast fyrir hið sanna.
Yerðlaun fyrir uppljóstrun.
Vér skulum vekja athygli manna á
auglýsingu hr. Brillouins á öðrum stað
í blaðinu, þar sem hann heitir þeim
200 kr. að verðlaunum, er geti gefið
upplýsingar um hver verkið hefir unnið.
Ef einhver veit eitthvað, er hann held-
ur að geti leitt til þess, að tilræðis-
mennirnir verði gripnir, þá ætti hann
að gefa sig hið fyrsta fríim við bæjar-
fógetann eða hr. Brillouin. Þess mun
vandlega verða gætt, að ekki berist út
hver slíkar npplýsingar gefur, svo að
enginn þarf að óttast að nein hætta stafi
af því. En að því er enn verður séð,
virðist liklegast að hér sé um beint
banatilræði að ræða, og er því áríðandi
vegna öryggis almennings að sem fyrst
verði komist fyrir hverjir mennirnir eru.
Eins og menn mun reka minni til
voru templarar að rifast um það inn-
byrðis í blöðum í sumar, hvort telja
bæri „br. fyrv. ráðherra“ Björn Jóns-
son góðan félagsmann Reglunnar. Oss
hinum þótti það óneitanlega dálítið kyn-
legt, að „bræðurnir“ skyldu vera að
rífast um það, hvort höfuðpaurí þræla-
lagann* sómdi ekki vel templarafélag-
inu. Yér setjum nú hér grein, sem birt-
ist í 43. tbl. Heimskringlu, eftir br. Sig.
Júl. Jóhannesson, einhvern hinna á-
kveðnustu templara, og má þar sjá,
hvað „br. fyrv. ráðherra" er fundið til
foráttu:
„Alvara.
Heimskringla flutti nýlega part af
grein eftir Jóhann bróður minn, er hann
hafði skrifað í blað heima. Tilgang-
urinn með því, að taka þessar línur
upp hefir ef til vill verið sá, að veita
A. J. Johnson að málum, þótt hann
virðist nú hafa tekið sinnaskiftum eft-
ir bréfkafla hans að dæma; að minsta
kosti ber hann þar ekkert í bætifláka
fyrir Björn.
Ég hafði haldið því fram — tilknúð-
nr af útúrdúrum Bjarna Magnússonar
— að Björn Jónsson, fyrverandi ráð-
herra hefði brotið oftar Goodtemplara-
Bjðrn Jónsson og
Goodtemplarareglan.