Ingólfur - 17.05.1914, Side 3

INGOLFUR
75
Hundrað ára þjððhátið Norðmanna.
1814 - 17. mal - 1014.
í dag eru liðin hundrað ár síðan Norðmenn samþyktu stjðrnarskrá sína á
Eiðsvelli og komu fötum undir frelsi þið, er þjóðin hefir notið síðan.
Danakonunqur hafði þá orðið að afsala Noregi i hendur Svíum við Kílar•
samninginn, en þcer athafnir snerust Norðmönnum til heilla. Þeir komust und-
an ólánsokinu, sem þjakað hafði þjóðinni um mörg hundruð ár, týnt tungu
hennar og drepið niður flestri dáð. Þeir náðu góðum samningum við Svíakon-
ung og gerðu liann höfðingja sinn, en héldu hinum fylstu þjódréttindum.
Síðan hefir hagur þjöðarinnar blómgast í hvívetna. Nú í dag fagnar hún
fuUu sjálfstœði sínu á Eiðsvelli til minninqar um atburðinn 1814.
Lifi þjóðheill Norðmanna meðan Dofrafjöll standa!
Agætar matarkartöflur
47a eyrir pundið í 100 pundum fást
á Klapparstig 1 B.
— Talsími 422 —
Bezta fjárbaðefni
er að dómi dýralækna og annara, sem vit hafa á,
,ueutrar sápuupplausn með sem mestu af kresólum í
(Kreaólar ern aðalefnin í karbólsýrunni). Þvílíkt efni er
KREOLIN
það, «em búið er til í
Lyfjabúö Reykjavíkur
og nú stendnr heiðruðum fjáreigendum til boða fyrir 50 aura potturinn.
Ódýrara ef mikið er tekið í einu.
Baðefni í hverja kind kostar 8—31/* eyri. Ennfremur er þar búin ti
JK.r©SÖlSíipa »ú, «em hr. dýralæknir Magnús Einarsson ræðnr
til að nota til þvotta við bólusetningu gegn bráðapest; fæit hún i pnndi-
stykkjnm og kostar pnndið 50 anra.
TU Briilsl DomiilQQS General Insrase Co, Lll, Lifldos,
(með kr. 7,280,000 höfuðitól)
vátryggir ódýrait gegn eldi hús, vörnr og innbú.
Umboðsmaðnr félagsina á íslandi:
Garðar Gíslason.
Guðmundur Guðlaugsson
ritstjóri „Mjölnia" lé»t á Vifilsstöðnm
4. þ. m., ein« og getið var um i síð-
asta blaði Ingólfs.
Hann kom að norðan á Flórn 1. þ.
m. aðfram-kominn af berklaveiki.
Sjúkdóm* þessa kendi hann fyrst fyrir
tveim árnm og ávalt versnandi, enda
fór Guðmundur eigi svo varlega eða
hlifði »ér sem skyldi. Síðan um ný-
ár lá hann löngum rúmfastnr.
Guðmnndur var sonur Guðlaugs
sý-;lumann» og bæjarfógeta Guðmnnds-
sonar og konn hans, sem er sæn«k að
ætt. Þeir feðgar vóru af Ásgarðsætt í
Grímsnesi, sem margir atkvæðamenn
ern af komnir. Hann var fæddur í
Reykjavík 12. des. 1888.
Guðmundnr kom nngur í latínuikól-
ann, en fór aftur úr tkóla áaamt mörg-
um öðrum sakir ófriðar þess, er í «kól-
anum ríkti á þeim árnm.
Siðan 1906 átti Gnðmnndnr heima
á Akureyri, fyr»t hjá föður »ínum, en
þeir feðgar komn ekki skapi aaman nm
landsmál og fleira og akildi þvi með
þeim.
Guðmundur var mjög vel gefinn um
margt. Táp og kjark hafði hann langt
fram nm flesta aðra, greiudur vel, ein-
arðnr og kappsamnr. Karlmenni var
hann að burðum, djarflegnr i bragði,
svipmikill og fríður sýnum. — Hann
var bjargvættur þeim, er litið áttu
nndir lér eða «átu yfir skörðnm hlnt,
en óvæginn stórbokkum og ríkiimönn-
nm, er ekki vórn við hana skap. Á-
hugamaðnr var hann mikill nm þjóð-
mál og fylti jafnau flokk Landvarnar-
manna og Sjálfstæðismanna. Gekk hann
þá stundum fram fyrir skjöldn, ekki
■izt í haust, er hann tók að gefa út
„Mjölni" á Aknreyri. Þótti honum ó-
hæfa, að Sjálfstæðiiflokkurinn stæði
vopnlans nppi norðanlandi og réðs því í
fyrirtækið, þótt heilsa han« væri þá
geraamlega á þrotum. Stýrði hann
blaðinn síðan alt fram að kosningum
og reit me»t í það ajálfur. Er blaðið
ritað af áhuga og fjöri og ber vitni
um gott «kyn á horfum þjóðmálanna.
Má það furða heita, að banvænn maðnr
akyldi geta ritað með aliknm þrótt og
fjöri og sýnir vel, hvað í hann var
spnnnið, því að fáir munu slikt eftir
leika. — En Guðmnndnr bar hng sinn
ódignaðan fram til hinatu gtnndar. Má
aegja nm hann eina og kveðið er að
orði um fornhetjnrnar, að „hann brá
sér hvorki við sárnébana“.
Nokkur sumnr tók Guðmundur þátt
í lögreglneftirliti á Siglufirði. Tók hann
þá stundum útlend gnfuakip að ólög-
legum veiðnm og kom fram »ektum á
hendnr þeim. Þurfti þá löngnm á
kjarki og karlmenskn að halda, er harð-
sviraðir lögbrjótar vildn þverakallaat.
Kom fyrir, að Guðmundnr reiddi yfir
þeim svipn réttar og laga i akamm-
hysanlíki og leizt þeim þá að leggja
niður mótþróa. Lét Gnðmundi mæta-
vel alíkt atarf, enda sótti hann nm að
halda úti vélarbát til strandvarna þar
ryrðra snmarið 1912, en þvi fékst ekki
framgengt.
Annara nant Gnðmundnr »in ekki
»em skyldi, aást lítt fyrir og þótti ekki
fyrirleitinn þegar því var að skifta. Má
s'ikt nm margan aegja. En með aldri
og reynaln mundi hann hafa orðið þjóð-
inni nytaemdamaður. Þykir os» því
sviftir að fráfalli hans i blóma aldura
sina.
Þilskipa-afli
hefir verið með lakara móti þessa ver-
tíð. Skipin eru og færri, en nndan-
farir ár.
Aflmn hefir verið þes»i:
Ása (Friðrik Ólafason) .... 23 þú».
Björgvin (Ellert Skram) ... 16 —
Esther (Guðbjartur ólafsson) 19 —
Hafsteinn (Ingólfur Láruwon) 19 —
Hákon (Guðm. Guðjónsson). . 15 —
Kedavík (Egill Þórðarson) . . 25 —
Mlly (Signrðnr Signrðsson). . 12 —
Bagnheiður (Simon Sveinbj.i.) 21 —
Seagull (Jón Þórðarson) ... 21 —
Sigurfari (Jóh. Jóhauneason). 12 —
Sæborg (Vigfúi Jósepison) . . 23 —
Sigríður (Björn Guðmundason) 29 —
Valtýr (Pétur M. Signrðs^on) 31 —
Oreihe Hafnarf. (Jóh. Guðm.i.) 21 —
Sléttanes — (Sig. Guðnason) 13 —
Surprise — (Bergnr Jónas.) 21 —
Nöfn skipstjóranna standa í avigum.
Dómari sektaður.
Síðastl. mánndag var kveðinn upp
dómur í yfirrétti í skuldamáli, er rek-
ið hafði verið í héraði fyrir gestarétti
Þingeyjarsýslu (milli verzl. Edinborgar
á Aknreyri og nokkurra sjálfskuldar-
ábyrgðarmanna í Húsavik). Var dóm-
nr gestaréttarins að vísn staðfestur, en
undirdómarinn, Steingr. aýalum, Jóns-
son jafnframt dœmdur í 40 kr. sekt til
fátækrasjóðs Húsavíkurhrepps fyrir ó-
hæfilegan drátt — hafði aem «é dreg-
ið að halda réttarhald í þessn ge>ta-
réttarmáli frá 1908 til 1911! Skrif-
atofnatjórarnir Eggert Briem og Jón
Hermannsson dæmdn þenna dóm í yfir-
réttinum, ásamt Jóni Jenasyni.
Pollux fór héðan norður nm land á
miðvikndagskveldið. Farþegar munu
hafa verið nm 500. Var þar margt
sjómanna að veatan og norðan i heim-
för úr veri. Meðal annara farþega vóru:
til Húsavikur Árni Sigurðsaon kaupm.,
Þórarinn Stefánaaon bóksali, Sigurður
Jónsson á Yztafelli, Rósa Árnadóttir
fyrrnm búatýra á Héðinshöfða; til Siglu-
fjarðar Guðmundur T. Hallgrímaaon
læknir; til Sauðárkróks Þorvaldnr Ara-
aon á Víðimýri og Axel Kristjánaion
verzlunarmaður. Til Hólmavíknr Magn-
úa Péturason alþm.; til ÞÍDgeyrar Frið-
rik Bjarnaaon á Mýrnm; til Vatneyrar:
Benedikt Sigmnndsaon verzlunarmaður.
Ennfr. Hanson kanpmaður o. fl. o. fl.
Hátt verð á fé. Fyrir skemstn var
uppboð haldið á fénaði á Vígólfsstöðum
í Laxárdal í Breiðafjarðardölum. Vórn
boðnar npp nær 70 ær og fórn á 42—
44 krónur hver og aðrar kindur að
sama akapi. Ein gömul kýr fór á 175
krónnr.
Fregn þesai var símuð dagblaðinu
„Vísi“ af Borðeyri, og ber hún þeas
órækt vitni, að akepnuhöld eru betri í
Dölum en viða annarsstaðar og bændur
ekki mjög aðþrengdir af harðindum.
Vertíðarlok vóru 11- þ. m. Mann-
fjöldi mjög mikill í bænnm eins og vant
er þann dag. — Afli var i lakara
lagi á vertiðinni í verstöðunum á Suð-
nrnesjum, einknm í Garði. Ollu því
mest ógæftir. Nokkiu betur aflaðist á
Miðneai, svo að útgerðarmenn munu
aleppa þar akaðlanair.
Vesta kom norðan um land 12. þ. m.
Meðal farþega vóru Sighvatur Bjarna-
aon bankaatjóri frá útlöndum og frú
Camilla Torfaaon af ísafirði.
Brú á Gilsá á Jökuldal brotnaði
nndan snjóflóði.
Gamalt og nýtt. „Oetur lifandi
maður farið úr líkama sinum í bili ?u
heitir erindi, sem Haraldur Níelsson
háakólakennari hefir flutt tvö kveld
fyrir Reykvikingum. í dag flytur hann
erindi þetta í Hafnarflrði. Hann svar-
ar spumingunni játandi og nefnir mörg
dæmi nm „tvífara“ meun.
Fyrirbrigði þetta er engin nýuog,
heldur hefir verið trúnaður á það lagö-
ur síðan sögnr hefjast. Segir Snorri
Sturluson svo frá iþróttum Óðins í
Ynglingasögu:
„Óðinn skipti hömum; lá búkrinn
sem sofinn eða dauðr, en hann var þá
fugl eða dýr, fiskr eða ormr, ok fór á
einni svipstund á fjarlæg lönd at sín-
um erindum eða annarra manna.--------“
„En hann kendi flestar íþróttir ainar
blótgoðunum; vóru þeir næat honnm
nm allan fróðleik ok fjölkyngi. Margir
aðrir námn þó mikit af, ok hefir það-
an af dreifzk fjölkyngin viða ok hald-
isk lengi.“
Af Langanesl er akrifað 24. f. m.:
„Hér er nokkur breyting á orðin veðr-
áttunni, sem vonandi er að framhald
verði á; hún varð á 4. í pásknm. Ekki
er samt enn komið upp nemabrydding
við sjóinn og litlir blettir á hávöðum,
aem ekki er hægt að koma fé á vegna
bláa og ófærðar. Sanðfé tel eg þó létt
af við ajóinn, ef ekki spillir aftnr“.
Mannalát. Páll Oeirmundarson bóndi
á Desjarraýri í Loðmundarfirði er nýlega
látinn, 66 ára gamall.
Finnur Einarsson bóndi á Sæverenda
í Loðmundarfirði lézt 7. f. m., 52 ára
gamall, maðnr vel greindur og áhuga-
samur um landsmál, enda eindreginn
■jálfatæðismaðnr.
Kristjana Sigurðardöttir frá Brúna-
gerði í Fnjóakadal, Sigurðssonar á
Hálsi í Kinn, Kriatjánasonar á Illuga-
Etöðum i Fnjóakadal, Jónaaonar, Iézt
17. f. m. á Brimnesi í Seyðiafirði, eftir
langa vanheilan. Hún var á sextugs-
aldri, gift Jóni Þorgrímsayni frá Hrann-
koti í Aðaldal. Kriatjana var gerðarleg
ásýndum, vel gáfnð, rösk og vel verki
farin og mikils metin af þeim, er kynt-
nat henni.
Valdimar Haraldsson skipaamiður af
íssfirði lézt hér í bænnm 10. f. m., 46
ára að aldri, dngnaðar- og skýrleiks-
maðnr.
Einar Jónsson frá Garðsstöðum í Ög-
nrhreppi við Djúp lézt á Yífilsstöðum
25. f. m. 34 ára gamail. Ötull maðnr
og vel að aér ger.