Ingólfur - 26.07.1914, Blaðsíða 1

XII. árg.
29. blað
Reykjavík, snnnudaginu 26. júlí 1914.
Símnefni Talsími 450
Agency Reykjavík.
H. Gunnlögsson & P. Stefánsson.
UmkoðsTerzlnn.
Lœkjartorg 1.
Rcykjavík, Ieeland.
Stjórnarskiftin.
Á þriðjudaginn, meðan á þingfundi
stóð, barst Hanneii Hafitein skeyti heim
í ráðberraatólian. Var það frá konungi
og stóð þar, að konungur hefði atað-
feat lausnarbeiðni hans og þakkaði hon-
um „bjartanlegau atarf hana. — Hvarf
H. H. síðan þegjandi og hljóðalaust úr
ráðherrasæti og út úr þingsalnum og
aást ekki síðan á þingi, þann daginn.
En á næsta þingfundi skaut honum upp
á „Glámbekk" til vinstri handar þing-
manni Mýramanna.
Af akeyti konnngs þótti víalega vit-
|ð, að Sigurður Eggerz væri þá kvadd-
ur til ráðherra af konungi, enda kom
skeyti þess efnis frá Khöfn um kveldið.
Hafði akipan ráðherra fram farið í höll
konunga, er Maraeilisborg heitir, á Jót-
landi.
Á miðvikudaginn settist landritari í
ráðherrasætið og gegnir atörfum ráðherra
unz hann kemur heim.
Simað heflr verið frá Khöfn, að ráð-
herra hafí farið þaðan áleiðia til Hull
á miðvikudagskveldið, en þaðan mun
hann taka sér fari á botnvörpuakipi
hingað.
Frá alþingi.
Fjáraukalögin feld í neðri deild.
í frumvarpi til fjáraukalaga, aem
atjórnin lagði fyrir þingið, var farið
fram á fjárveitingar, er námu 50,100
14,100 kr. Þar af vóru kr. ætl-
aðar til vita á Grímaey í Steingríma-
flrði og 18,000kr. til frekari rann-
■óknar á járnbrautarleið frá Reykjavik
auatur að Þjórsá-
Nefnd var sett í N. d. til að athuga
frumvarpið og er álit hennar dagsett
18. júlí.
Nefndin drepur á, að vikið hafl ver-
ið að því við upphaf 1. nmræðu, (af
Sigurði Sigurðasyni 1. þm. Árnesinga),
„að óheppilegt vaeri að aamþykkja auka-
fjárlög á þessu þingi og jafnvel óþarft“.
Tók nefndin því fyrst af öllu þesaa
spurningu til athugunar og urðu þeir
fleiri, er töldu, að réttara mundi að
halda frv. fram, með þeim breytingum,
■em nefndinni kæmi saman um. „En
nefndin var samhuga í því, að varna
öllum þeim fjárveitingum framgangs
að þeisu sinni, sem hjákvæmilegar virt-
ust í bráð“.
Meiri hluti nefndarinnar taldi járn-
brantarlagning austur „«vo athugavert
fyrirtæki, að það verði að bíða að m.
k. nokkur ár; þe» vegna sé engin
þörf á því að taka í aukafjárlög nú
fjárveiting til undirbúnings og ranniókn-
ar þessu máli. Það gæti jafnvel skilist
avo, að þetta þing færi að ýta undir
næsta þing að ráðast í fyrirtækið sjálft,
og stjórnina að búa það undir". — Því
lagði meiri hlutinn til, að þessi fjárveit-
ing félli niður.
Á hinn bóginn bar nefndin fram
nokkrar tillögur til hækkunar og eru
þenar helztar:
Til Grímseyjarvitans, hækkun 3000 kr.
Til Yífil8taðahæliiini 20,000 kr.
Til utanferðar fornmenjavarðar 400 kr.
Til imjörbúi á Foisvöllum í Árn. 300 kr.
Til sjóvarnargarði á Siglufjarðareyri
7300 kr.
Ennfr. breytingar á afborgunarkjör-
um ullarverksmiðjunnar „Gefjunar" á
Akureyri og viðbót við lán til korn-
forðabúra BOOO kr. hvort árið.
Auk þessa bárust nefndinni ýmsar
fjárbeiðnir og eru þær taldar hér á
eftir:
l. um launahækkun handa LárusiRist.
2. Um launahækkun vitavarðar 1 Vest
mannaeyjum.
3. Að Arnarnesiviti við Skutilsfjörð
verði gerður að bloisavita.
4. Utanfararstyrkur handa Sigfúsi Ein-
arssyni organista 800 kr.
5. Yigfúi Sigurðsson Grænlandsfari
2000 kr. styrk til bifreiðarferða um
Fagradalsbraut.
6. Páll ErlÍDgason sundkennari 1400
kr. til sundkenslu.
7. Sýilunefnd Dalasýslu 7000 kr. lán
til þess að reisa læknissetur í Búð-
ardal við Hvammsfjörð.
8. Að Þorvaldi lækni Jónssyni verði
veitt svo rifleg eftirlaun, sem unt sé.
9. Um aukið tillag til strandgæzlu við
sunnauverðan Faxaflóa.
10. Um, að viti sé settur á Norðfjarð-
arhorn.
11. Símalagning frá Blönduósi til Kálfs
hamarsvikur.
12. Til Magnúsar skipasmiðs Guðmunds-
sonar 1500 kr. til þess að nema
skipasmíð erlendis.
13. Til mælingar á skipaleið á Skógar-
neahöfn í Hnappidalssýslu.
14. Bjarni Jensson læknir óskar að eft-
irlaun hans verði hækkuð í 1000
kr. úr 926 kr.
Ennfr. kom fram beiðni um 20000
kr. fjárveiting til hafnargerðar í Þor-
lákshöfn, og 40000 kr. lán til sama
fyrirtækis úr viðlagasjóði.
Ofan í þetta var von á fjölmörgum
nýjum fjárbeiðnum frá ýmsum þingmönn-
um og þótti mörgum til vandræða horfa.
Yarð það því úr, að nokkrir menn úr
sjálfstæðiifloktnum og bændaflokknum
feldu frumvarpið frá 2. umræðu, en jafn*
framt kom þeim áiamt um, að gefa út
heimildarlög handa stjórninni, um tvær
eða þrjár fjárveitingar, er óhjákvæmi-
legar þykja.
Útflutningsbann lifandi refa.
Sr. Sigurður Stefánsson flutti frv., er
bannar öllum að flytja lifandi refi héð-
an af landi til útlanda. Skyldi sá
er refina lætur flytja, gjalda aekt, ekki
lægri en 100 kr., og jafnháasekt ikip-
stjóri 8á, er skollann flytur. — Sr. Sig.
stundar allmikla refarækt í Vigur og
viðar eru refar aldir á Veiturlandi.
Nefnd var sett í málið og telur meiri
hlutinn:
að engin þörf aé á banni þessu,
þar sem þeir, er ala vilja eða rækta refi,
geta fengið þá, hvort sem útflutningur
þeirra er bannaður eða ekki.
að bannið tryggi alls ekki hátt verð
á islenzkum refaikinnum, þar sem út-
lendir refaræktarmenn geta fengið refi
annarstaðar en hér á landi, af sama
tagi eða engu siðri;
að bannið yrði fáutn mönnum til hagn•
aðar, en fieirum til tjöns, og að slíku
eigi löggjöfin ekki að ityðja að nauð-
synjalauiu;
að bannið sé önauðsynleg skerðing á
umráðarétti manna yflr eign siuni.
Málið var felt við aðra umræðn í
efri deild á miðvikudagiun.
H. Benediktsson
Reykjavík.
Sími 284 Símnefni: Geysir
addavír
Festið eigi kaup á gadda-
vír áður en þér hafið talað
við undirritaða.
H. Gunnlögsson, P. Stefánsson.
Lækjartorgi nr. 1
Talsími 450.
Sælgætis- og tóbaksverzlun.
Hótel ísland.
Sími: 389.
Hvað gerir þingið?
Miklar þakkir á Þorst. Erlingsson
skildar fyrir margt í greininni „listir
og víiindi" í 55. tölubl. ísafoldar. Og
þó snerti það sérstaklega strengi mílfa,
sem hann mintist á liitaverk Einars
Jóussonar.
Nokkur ár eru nú síðan Einar bauð
landi sinu þeisa höfðÍDgsgjöf. Eu al-
Á annari stjörnn.
(Framhald.)
XH.
Víkur nú sögunni aftur að draumn-
um. Er eg hafði séð þessa fugla, þótti
mér sem vissa væri fengin fyrir því,
að eg væri ataddur annaristaðar en á
þessari jörð, þar sem eg iit og er að
skrifa fyrir þá sem ekki fyrst um sinn
munu skilja mig nema sumir, ef þeir
verða þá nokkrir. En til þess að skilja
mig ekki, er víiastur vegur að leia rit-
gerð mina með einlægum hug á að taka
ekki eftir öðru en göllunum. Samt má
nú enginn ætla að eg sé að biðja nokk-
urn að taka ekki eftir göllunum. Það
er þvert á móti einlæg ósk mín að les-
endunum dyljist ekki gallarnir á rit-
gerðum mínum. En lika óska eg þess,
að ekki sjái lesendurnir fleiri galla en
eru, og umfram alt, að ekki telji þeir
það galla, sem einmitt eru beztn koit-
irnir.
Jeg þóttist nú snúa mér aðeinumaf
mönnunum þarna i salnum og ipyrja
hann i hvaða stjörnumerki jörð þessi
væri, sem eg þóttist kominn á. En nú
þótti mér undarlega við bregða. Eng-
inn varð til svaranna, on furðusvipur
kom á andlitin.
Eftir ekki langa stund segir þó mað-
urinn við mig nokkur orð, ekki allfá.
Og nú kemur hitt sem mér þykir merki-
legast í draumnum. Eg gat gjörla
greint hvert orð sem Bagt var við mig,
framburðurinn var einkennilega skýr,
minti á islenzku, og líklega latínu, miklu
fremur en á miðaldamállýzkur eins og t.
a. m. ensku eða frönsku; a-hljóð yfir-
gnæfði í málinu. En málið var mér
með öllu ókunnugt; þó að eg gæti
greint hvert orð, skildi eg ekki eitt, og
hafði enga hugmynd um hvað maður-
inn var að segja við mig. Sambandið
milli mín og „sálufélaga“ míns á öðr-
um hnetti, var ekki svo víðtækt að eg
vissi öllu hans viti, og mjög fjarri því,
en var einkum í því fólgið, að það sem
hann leit augum, kom fram í minni
meðvituud eins og eg sæi það sjálfur,
og með nokkru af haus sjálfikend; hafði
eg svo, þó í svefni væri, nokkuð af sjálfs
míns viti til að draga ályktanir af þvi
lem eg 8á með annars augum, en þó
var það aðeins nokkur hluti vökuvits-
ins. Svefnvitið er undarlega tjóðrað og
takmarkað. Eu hér kemur mér í hug
lem oftar, að skilji menn ekki hugsun-
ina, er þeim of tamt að hyggja orðin
sem bera hana fram, gjálfur tómt.
Liklegtþykirmér, að sáluvísindinmuni
einhverntíma geta fært sér ínytathug-
un eins og þetta, að meðvitund mín var
í því sambandi einnig við heyrnarfæri
manns á öðrum hnetti, að eg gat greint
það sem við hann var sagt án þess að
eg þó skildi það. Hefði eg á annað borð
getað ikrifað, þá hefði eg getað skrif-
að upp hvert orð sem egþóttist heyra,
og málfræðingarnir fengið færi áaðreyna
sig á máli sem ekki er til á þessari
jörð, fremur en fuglarnir sem eg sá með
annars augura. Áhrif lik þeim sem eg