Lögrétta - 10.10.1908, Blaðsíða 2

186
L0GRJETTA.
Lögrjetta kemur á út hverjum mið-
vikudegi og auk þess aukablöð við og við,
minst 60 blöð als á ári. Verð: 3 kr. árg.
á íslandi, erlendis 4 kr. Gjalddagi 1. júlí.
Skrifstofa opin kl. 10*/i—11 árd. og kl.
3—4 síðd. á hverjum virkum degi.
Innheimtu og afgreiðslu annast Arinbj.
Sveinbjarnarson, Laugaveg «.
Finn Jónsson, að »hann rjeði Dön-
um frá minstu breytingum«. I blaði
voru töldum vjer þessa fregn mjög
ótrúlega, og kváðum hjer hljóta að
vera hallað rjettu máli. Vjer vísum
til nýja skeytisins um það, hvort vjer
höfum farið þar íjarri sanni.
Að endingu fáein orð enn. ísafold
telur það sjálfsagt, að nefndarmönnun-
um íslensku kæmi það illa, ef Dan-
ir slökuðu til við íslendinga svo sem
fyrra skeytið átti að færa oss fregn
um. En þetta er illa mælt og á-
stæðulaust með öllu. Hvorki nefnd-
armenn nje aðrir frv. menn hafa gef-
ið minstu átyllu til að slíkt sje á þá
borið. Þeir hafa aldrei sýnt það í
neinu að þeir vildu ekki þiggja meiri
rjett Islandi til handa, ef fengist gæti.
Ef frv.andstæðingar með ólátum sín-
um og illindum gætu haft út úr Dönum
einhverjar bætur á frv., sem í raun og
veru ykju rjett landsins, þá myndu
frv.menn ekki sístir taka því með fögn-
uði. En meðan andstæðingar ekki
hafa sýnt neinn slíkan árángur af
hinni ógeðslegu aðferð sinni, þá mega
þeir eigi lá frv.mönnum, þó að þeir
fylgi sinni eigin sannfæringu og sam-
visku um þá leið, er þeir telja heilla-
vænlegasta fyrir ísland til góðra úr-
slita á málinu, og vilji ekki stofna
þeim miklu umbótum á högum ís-
lands í hættu, sem þegar standa til
boða. Þó að svo ólíklega færi, að
framhleypni og gapaskapur frumv.-
andstæðinga hefðu þau áhrif á Dani,
að þeir ljetu hræða sig til einhverra
tilslakana, þá væri slíkt strákalukka,
og myndum vjer bera það meðstill-
ingu, þó að árangur af þeirri leið
yrði ekki þakkaður oss. Vjer þor-
um ekki að fara þá (leið með dýr-
ustu eign þjóðar vorrar.
frá biskupsvígslunni.
Lögr. hefur fengið leyfi til að prenta
eftirfarandi „vita“ (æfiágrip) hins ný-
vígða biskups.
"Vita,
lesin upp við biskupsvígslu
4. okt. 1908, er
Hallgrímur biskup Sveinsson
vígði eftirmann sinn
biskupsvígslu.
Jeg, Þórhallur Bjarnarson, er fæddur
í Laufási við Eyjafjörð 2. des. 185^.
Foreldrar rnínir voru‘_Björn prófastur
Halldórsson og kona hans Sigríður
Einarsdóttir. Hann andaðist 1882 og
hún 1889. Guð gaf mjer góða for-
eldra og jeg fjekk að njóta þeirra
til fullorðins ára.
Þjóðhátíðarsumarið bar upp á skóla-
ár mín og jeg varð stúdent 1877.
Faðir minn var prestur af lífi og
sál, og heitur trúmaður. Það var
fjarri honum að halda að mjer guð-
fræðisnámi og prestsstöðu, en dæmi
hans mun þó hafa orðið til þess, að
jeg kaus guðfræðisnám við háskól-
ann, og varð jeg kandídat þaðan í
janúar 1883.
Vorið eftir fór jeg heim, og næsta
vetur var jeg stundakennari við lat-
ínuskólann. Þá losnaði Reykholt,
sótti jeg og hlaut, og vígði Pjetur
biskup Pjetursson mig þangað 18.
maí 1884. Hann setti mig og pró-
fast í Borgarfjarðarprófastsdæmi.
Mjer verður það alla æfi minnis-
stætt, hve ástúðlega söfnuðirnir í
Reykholtsprestakalli tóku mjer ókunn-
ugum og miður þroskuðum á marga
grein, og hef jeg þar átt, og á enn,
ýmsa mína bestu vini, konur sem
karla.
Brauðaskifti mín — hin síðustu á
landi hjer — við sjera Guðmund
Helgason á Akureyri, vorið 1885,
voru mjer kær vegna þesS, að jeg
gat með því trygt söfnuðinum góðan
prest, sem þeir gátu lengi búið að,
því að þá var fyrirsjáanlegt að losna
mundi kennarastaða við prestaskól-
ann, og þangað vissi hugurinn.
Sumarið 1885 beiddist Sigurður
lektor Melsteð lausnar frá embætti,
og varð sjera Helgi Hálfdánarson þá
forstöðumaður, en jeg settur í kenn-
araembætti hans um haustið. Prests-
þjónusta mín á Akureyri var þvi eigi
nema 2—3 mánuði, þó að brauðið
væri í minni ábyrgð árlangt.
Jeg hef þá 23 ára starf að baki
við prestaskólann. Víð byrjun skóla-
ársins 1893—1894 var sjera Helgi
heitinn svo þrotinn að heilsu, að hann
varð að hætta kenslu, og andaðist
hann í ársbyrjun 1894. Faðir minn
hafði verið trygðavinur og sarnverka-
maður hans, og tók hann fnjer sem
jeg væri sonur hans, og er mjer ó-
gleymanlegur kærleikur hans og trú-
arstyrkur og hreysti í þungbærum
sjúkdómi, er leiddi hann til dauða.
Forstöðumaður skólans var jeg þá
settur og síðan skipaður 1894. Jeg
hef um lengri hríð, eða þá í bili,
kent flestar greinar við skólann, en
aðalkenslugreinar mínar hafa verið
biblíuskýring og kirkjusaga. Meiri
hlutinn af prestum landsins hefur sótt
kenslu hjá mjer, og er mjer ljúft að
minnast þeirra samverustunda.
Árið eftir að jeg kom að presta-
skólanum, varð jeg aðstoðarskrifari
hjá Pjetri biskupi, og hjelst það 3
hin síðustu embættisár hans. Það
ber nú svo til, aðjeg rita þetta fyrir-
mælta æfiágrip mitt á 100 ára af-
mælisdegi Pjeturs biskups. Þjóð vor
og kirkja á þar að minnast eins síns
mikilhæfasta manns, og persónulega
bind jeg mína miklu þakklætisskuld
til þessa ágæta manns í þeim orð-
um, að jeg hef enn eigi á lífsleið
minni kynst neinum manni jafn mild-
um og mannúðlegum, sem honum í
hárri elli.
Þegar biskupaskifti urðu vorið 1889
og dómkirkjuprestur sjera Hallgr.
Sveinsson tók við embættinu af Pjetri,
var jeg í bili settur til að þjóna
Reykjavíkurprestakalli samhliða kenn-
araembætti mínu, og urðu ýms at-
vik til þess, að sú bráðabirgðaþjón-
usta stóð árlangt, — þangað til nú-
verandi dómkirkjuprestur vor tók við
sumarið 1890.
Jeg hef sem fleiri, búsettir hjer,
orðið að gegna störfum í ýmsum
fjelögum. Nefni jeg það eitt, sem
um nokkurt áraskeið tók upp mikinn
tíma fyrir mjer, en það var lormenska
Landbúnaðarfjelagsins. Ljet jeg af
því starfi síðastliðið ár, er það óx
mjer yfir höfuð. Var mjer starfið
einkar ljúft vegna hinnar miklu kynn-
ingar, sem jeg fjekk á mönnum og
staðháttum víðsvegar um land. í
sambandi við það er þess að geta,
að jeg var skipaður formaður milli-
þinganefndarinnar í landbúnaðarmál-
um 1904.
Annað starf hefur um 10 ára skeið
tekið allmikinn tíma fyrir mjer og
jafnframt staðið miklu nær mínum
eiginlega verkahring, og það er
biblíuendurskoðunin. Jeg átti sæti í
báðum netndunum, er unnu að end-
urþýðingu testamentanna. Formaður
beggja þeirra nefnda var Hallgrímur
biskup, og veitist honum nú sú þráða
ósk, að sjá fyrir endann á þessu
mikla verki. Innan fárra daga fær
kristni þessa lands heilaga ritningu
í hinni fyrstu nýju þýðingu síðan á
dögum Guðbrandar biskups.
í bæjarstjórn Reykjavíkur sat jeg
18 ár, 1888—1906, var jeg öll árin
í skólanefnd bæjarins, og var mjer
innilega hugarhaldið um vöxt og þrif
barnaskólans. Jeg hef flest árin mín
í þessum bæ haft fáeinar kenslu-
stundir við þann skóla, mjer til mik-
illar ánægju.
Kosinn var jeg á alþing í Borgar-
fjarðarsýslu 1894 og átti sæti á 9
þingum, var forseti neðri deildar 1897
og 1898.
Heiðursmerki dannebrogsriddara og
dannebrogsmanna hefur konungur
mildilegast veitt mjer og nafnbót há-
skólakennara sem forstöðumanni vors
elsta embættisskóla.
Árin 1891 —1897 gaf jeg út Kirkju-
blaðið, og nú hin síðustu þrjú árin
hef jeg aptur unnið að ritstjórn hins
Nýja kirkjublaðs.
Þá munu taldir helstu viðburðir í
lífi mínu. Við hef jeg því að bæta,
að næst hinni dýrmætu gjöf Guðs,
að hafa átt góða og guðhrædda for-
eldra, tel jeg það hina mestu bless-
un lífs míns, að hafa átt og eiga
góða konu. Jeg kvæntist 16. sept.
1887 Valgerði Jónsdóttur, fósturdótt-
ur Tryggva bankastjóra Gunnarsson-
ar. Höfum við hjónin eignast 4
börn, og fengið að halda þeim öll-
um.
Jeg á guði mikið að þakka. Hann
hefur gefið mjer heilsu og krafta að
starfa til þessa, og enn gefur hann
mjer nýtt starfssvið, þar sem jeg 19.
f. m. var skipaður af konungi bisk-
up landsins. Guð styðji mig og
styrki í hinum aukna vanda, og auð-
sýni mátt sinn í mjer veikum.
t
Christian Zimsen
konsúll.
Einn af merkari borgurum höfuð-
staðarins, Chr. Zimsen kaupmaður og
konsúll, andaðist að heimili sínu hjer
í bæ fimtudagskvöldið 8. þ. m. Hafði
hann kent vanheilsu talsverðrar síð-
asta misserið, en fylgdi þó fótum
öðru hvoru, nema síðustu vikurnar,
er hann lifði.
Knud Due Christian Zimsen, svo
hjet hann fullu nafni, var fæddur í
Kaupmannahöfn 26. febr. 1841, og
ólst upp í Danmörku, en fluttist hing-
að til lands 24 ára gamali með for-
eldrum sínum árið 1855. Faðir hans,
danskur verslunarmaður, tók þá við
forstöðu Havsteensverslunar (nú versl-
um J. P. T. Bryde) hjer í bæ, og gekk
sonurinn Christian jafnframt í þjón-
ustu verslunar þessarar og hafði þar
atvinnu þangað til árið 1886. Það
ár fluttist hann til Hafnarfjarðar og
gerðist verslunarstjóri við verslun P.
C. Knudtsens og hafði hann það starf
á hendi rúm 20 ár. Síðan tók hann
að reka verslun í Hafnarfirði fyrir
eiginn reikning, sumpart einn og sum-
part í fjelagi við Jón sál. Norðmann
kaupmann, sem einnig um langt skeið
hafði verið við verslun í Hafnarfirði.
Sumarið 1894 fluttist Chr. Zimsen
aftur til Reykjavíkur. Keypti hann
þá verslun bróður síns, Niljohniusar,
sem þá var nýlátinn, og byrjaði versl-
un hjer í bæ. Þá samtímisvar hann
skipaður frakkneskur konsúlaragent,
en þá stöðu hafði nefndur bróðir hans
haft á hendi um mörg ár. Kcnsúls-
störfunum gegndi hann þangað til á
síðastliðnu sumri, að vanheilsa knúði
hann til að beiðast lausnar frá þeim.
Kaupmensku hætti hann við fyrir
nokkrum árum síðan. Seldi þá versl-
unina í hendur Jes syni sínum, kon-
súl og kaupmanni, er hafði verið að-
stoðarmaður hans við verslunina.
Afgreiðslumaður hins sameinaða
gufuskipafjelags var Zimsen skipaður
árið 1898 við lát Ola Finsens póst-
meistara, og hjelt hann því starfi til
dauðadags.
Chr. Zimsen giftist árið 1868 Önnu
Cathincu Jörgensen, fósturdóttur
Christensens sál. kaupmanns í Hafn-
arfirði, er nú lifir mann sinn. Eign-
uðust þau hjón 10 börn, og eru 7
þeirra á lífi, 4- dætur og 3 synir.
Er elsta dóttirin gift dönskum manni
í Odense, og önnur, Cathinca, er
gift Jóhannesi Sigfússyni kennara við
hinn almenna mentaskóla, en 2, Lo-
visa og Laura, eru ógiftar. Synirnir
eru: Knútur verkfræðingur, Jes kaup-
maður og konsúll og Christinn gufu-
skipa-afgreiðslumaður. Eru þeir allir
giftir og búsettir hjer í bæ.
Við opinber málefni var Zimsen
sál. sjerlega lítið riðinn, og stjórn-
málaþras ljet hann sig engu skifta.
Hreppsnefndarstörfum í Garðahreppi
gegndi hann þó um hríð, meðan hann
dvaldi í Hafnarfirði. Einnig var hann
einn af stofnendum sparisjóðs Hafn-
arfjarðar og gegndi gjaldkerastörfum
við sparisjóð þann þangað til hann
flutti alfarinn til Reykjavíkur. Hann
var einn af stofnendum sjúkra- og
styrktarsjóðs verslunarmanna í Reykja-
vík fyrir rúmum 40 árum, og var
mörg síðustu ár æfi sinnar formaður
sjóðs þessa. — Sjóður þessi á nú
milli 30 og 40 þúsund krónur.
Sfðari ár æfi sinnar hafði Zimsen
á hendi reikningsfærslu og gjaldkera-
störf ýmsra atvinnu- og nytsemdar-
fyrirtækja hjer í bæ.
Endurskoðunarmaður eimskipaút-
gerðar landsjóðs, fyrir nokkrum ár-
um síðan, var Zimsen kosinn af al-
Þin£i- „ .
Zimsen salugi var fyrir margra
hluta sakir einn af merkustu og mæt-
ustu mönnum í sinni stjett, og jafn-
framt ágætur borgari. Hann var
gæddur góðum gáfum, og hafði á
yngri árum sínun notið betri ment-
unar, en algengt var um verslunar-
menn, og var þess utan gæddur ó-
venju miklu starfsþreki. Þótti hann
því mjög snemma bera af öðrum
stjettarbræðrum sínum, enda voru
það eins dæmi á þeim tímum, að