Lögrétta - 09.12.1908, Blaðsíða 3
L0GRJETTA.
223
Lögrjetta kemur á út hverjum miö-
vikudegi og auk þess aukablöð við og við,
minst 60 blöð als á ári. Verð: 3 kr. árg.
á íslandi, erlendis 4 kr. Gjalddagi 1. júli.
Skrifstofa opin kl. 104/a—11 árd. og kl.
3—4 siðd. á hverjum virkum degi.
Innheimtu og afgreiðslu annast Arinbj.
Sveinbjarnarson, Laugayeg «.
Þar af gerðust dynkirnir; það voru
skotin; ' og þá fór að fara um karl-
mennina.
Þessu næst var sungið.
Og blöðir hafa hvert á fætur öðru
ausið lofi yfir söngstjórann og söng-
sveitina.
Þar við er engu að bæta, svo telj-
andi sje. í þennan lofgraut vantar
ekkert, nema ögn af salti; — hann
er of væminn.
Hjer kemur þá saltið, eða með
öðrum orðum, sannleikurinn:
Lagið við Jónasar-kvæði Þorsteins
Erlingssonar er eitt hið ljelegasta lag
Sigfúsar Einarssonar, enginn veigur
í því, engin fegurð, ekkert sem gleð-
ur eyrað.
Um „söngsveitina" er það að segja,
að hún söng ekki eitt einasta
lag skammlaust. Hún var illa skip-
uð, að því leyti, að konurnar kunnu
alls ekki að fella saman raddir sínar
í hreina og þýða hljóma, þær sem
sungu frumröddina. Hún hafði ekki
iðkað lögin nógu lengi; þess vegna
voru miklar misfellur á söngnum,
miklu meiri en venja er til hjá Sig-
fúsi Einarssyni.
Elín Matthíasdóttir söng miklu
ver en hún á vanda til. Hún söng
t. d. þrjú lög ettir Grieg við kvæði
úr Hulíðsheimum. Aheyrendum fanst
fátt um. Þessi lög eiga þó prýðis-
vel við ljóðin, og eru alls ekki „þung-
skilin". En Elín kunni ekki að fara
með þau; henni varð ekkert úr þeim.
„Karlmannaflokkur" Sigfúsar á hins
vegar gott orð skilið. Hann söng
þrjú lög, og jeg man ekki að jeg
hafi nokkurn tíma hjer á iandi heyrt
jafngóðan og gallalausan samsöng.
Jeg óska mjer þeirrar ánægju, að
heyra þá oftar syngja, þessa söng-
pilta Sigfúsar, eina saman. Og ef
þið, piltar mínir, hafið gott lag á
prjónunum, en getið ekki fundið eða
fengið íslenskt ljóð, sem láti vel að
laginu, þá syngið í öllum bænum út-
lenda ljóðið, sem lagið er ort við,
þó það sje kínverskt og hvað sem
Templar segir. Margar þýðingar
skáldanna okkar á útlendum kvæð-
um eru prýðisfagrar, ef þær eru lesn-
ar, en óþolandi ef þær eru sungnar
við lag frumkvæðisins — af því
að þýðarinn kann ekki lagið, eða
kann ekki að koma ljóði sínu i sam-
ræmi við það. Þið þurfið að iðka
betur ris og fall í rómnum — geta
t. d. sungið heilar hendingar svo
veikum róm, að rjett heyrist, sem í
fjarska, og þó jafnglögt um allan sal-
inn. Haldið ekki að alt sje fengið,
ef „söngfræðingar" bæjarins þeyta
blaðlúðrana ykkur til dýrðar og öðru
söngfólki; þeir eru bersýnilega hálf-
ærðir af lærdómskáki sínu, reigja sig
svo hátt, að þeir missa sjónar á ýms-
um augljósustu undirstöðuatriðum
allrar hljómfegurðar, allrar sönglistar.
Reynið heldur að syngja svo mjer
hki og öðrum ósöngfróðum mönnum
— öllum þorra fólksins — öllum heil-
brigðum hlustum, — öllum þeim,
sem enga lærdómssuðu hafa fyrir eyr-
unum. Óg munið að vera iðnir og
þægir við Sigfús kennara ykkar, —
honum eigið þið að þakka það sem
af er. Eb.
Reykjavik.
Fjárhagsáætlnn Reykjavíknr. —
Hún var samþykt á bæjarstjórnar-
fundi 24. f. m. Gjöldin eru alls á-
ætluð 146099 kr. 59 au. Flestir
gjaldaliðirnir eru líkir og áður hefur
verið. Laun og skrifstofuíje borgar-
stjóra er nýr liður.
Til vegagerða og holræsa eru ætl-
aðar 16000 kr., er verður skift þannig:
Til holræsis í Spítalastíg og lögun
á honum 1500 kr.
Til gangstjettar á Laugavegi frá
Vitastíg og lögun vegarins 1300 kr.
Til holræsis í Vesturgötu frá Brunn-
stíg að Bræðraborgarstíg og gang-
stjett frá Stýrimannastíg að Bræðra-
borgarstíg 1500 kr.
Til steinlagningar í Pósthússtræti
j frá Hafnarbryggjunni að Austurstræti
2700 kr.
Til framlengingar á Þingholtsstræti
frá Skálholtsstíg að Laufásvegi 2200
kr.
Til lögunar á Smiðjustíg og hol-
ræsi í efri hluta hans 500 kr.
Til kaupa á lóðarræmu af Stjórn-
arráðsgarðinum og breikkun banka-
strætis 1500 kr.
Lögun á vegi með sjónum fyrir
vestan Norðurstíg 300 kr.
Til viðhalds gatna og otaníburðar
4500 kr.
Kostnaður við barnaskólann er
29000 kr. og skiftist þannig:
Laun fastra kennara 2500 kr.
Til aukakennara 21000 kr.
Til hjeraðslæknis fyrir heilbrigðis-
eftirlit í skólanum 25 kr.
Til áhaldakaupa 700 kr.
Til eldiviðar og ljósa 1800 kr.
Til viðhalds húsinu og skólalóð-
inni 1000 kr.
Brunabótagjöld og kirkjugjugjald
300 kr.
Yms útgjöld skólans, ræsting o. fl,
1675 kr.
Með niðurjöfnun eiga að fást 80
þús. kr., eða nokkru betur, en gert
ráð fyrir 24 þús. kr. lántöku. Hinir
tekjuliðirnir eru líkir og áður.
Yjelarbátur brotnaði hjer á höfn-
inni í hvassviðrinu fyrir mánaðamót-
in, stór bátur yfirbygður, eign Guð-
mundar Diðrikssonar.
Frá fjallatindum til fískimiða.
Strandið í Aðalvík. Skipið, sem
frá er sagt í síðasta blaði, að farist
hefði þar, hjet „Faracona", segir
„Vestri 5. þ. m., og var frá Hull.
Björgunarskipið „Svava" hafði reynt
að ná því út, en varð frá að hverfa.
Tvö lík voru rekin.
Vjelarbátarbrotnnðu tveiráBakka
í Arnarfirði í stórviðrinu seinast í
síðastl. mánuði, segir „Vestri".
Hjónaband. Gift eru nýlega á
ísafirði Guðm. Guðmundsson skáld
og frk. Ólína Þorsteinsdóttir.
Dáin er síðastl. sunnudag frú Krist-
jana kona Helga Sveinssonar banka-
stjúra á ísafirði. Hún hafði nýlega
alið barn og veiktist upp úr því.
Hún var dóttir Jóns fyrrum alþingis-
manns á Gautlöndum og höfðu þau
Helga verið í hjónabandi 12 ár og
eignast 8 börn, er öll lifa.
Lausn frá embætti er veitt sýslu-
manni Strandamanna, Marínó Haf-
stein, frá 1. apríl næstk. með eftir-
launum.
^Efintýri
eftir Carl Ewald.
(Frh.). ----
»Ertu alveg frá þjer!« sagði dreng-
urinn. »Heldurðu að jeg láti hnlfinn
minn ryðga? En það gerir Frans. Hans
hnífur er altaf ryðgaður. Hann er efst-
ur ( bekknum, en samt mesti asni, og
svo er hann líka kjöftugur«.
»Jeg þekki hann ekki«, sagði Súrefn-
ið. »En gættu nú að: ryðið á hnífn-
um hans — það er jeg«.
»Þá ert þú ekki loft, eins og þú sagð-
ist vera«, svaraði drengurinn, »því ryð
kemur af vatni«.
»Satt er það«, sagði Súrefnið. »En
jeg er líka í vatninu. Og þegar vatn
kemst að járni, þá hleyp jeg strax til
og hjálpa járninu, en þá verð jeg að
ryði«.
»Nú segir þú ósatt«, sagði Köfnunar-
efnið. »Þú brennir járnið. Það er það,
sem þú gerir. Og þú brennir líka dreng-
inn. Þegar þú brennir hnífinn, verður
þú að ryði, en þegar þú brennir dreng-
inn, verður þú að kolsýru. — Hæ! Kol-
sýra? Ertu hjer?«
»Ekki er því að neita«, svaraði þriðja
röddin, en hún var mjó og veikluleg.
»Það er langt slðan mjer hefur liðið
eins vel og nú í nótt; jeg finn ekki
betur, en að jeg sje að verða þykkari
og þykkari«.
»Það er rjett«, sagði Súrefnið. »Ef
drengurinn vill fara skynsamlega að, þá
hringir hann nú undir eins og biður að
opna gluggann; annars endar það með
því, að ljósið slokknar á lampanum og
bæði drengurinn sjálfur og pelargónían
og fuglinn deyja«.
Drengurinn greip klukkuna og hringdi
af öllum kröftum.
Móðir hans kom inn. Hún varð
hrædd, er hún fann, hve kinnar drengs-
ins voru orðnar heitar og sá hræðsluna
í augum hans.
sMamma, mamma!« sagði drengur-
inn, en gat ekki sagt meira fyrir hræðslu.
»Er þjer nú að versna aftur, elsku
drengurinn minn ?« sagði hún og klapp-
aði honum á kinnina. »Er nú aftur
einhver að tala hjer inni?«
»Það eru margir að tala«, sagði hann,
og hjelt fast um hönd móður sinnar.
»Þú verður að gá að hnífnum mín-
um, meðan jeg er veikur, og láta hann
ekki ryðga.— Ætlar þú að gera það?«
sagði hann.
»Já, það skal jeg gera«, sagði hún.
»Þú þarft ekkert að vera hræddur um
hnífinn«. ,
»Og svo átti jeg að skila til þín frá
Súrefninu, að þú skyldir opna glugg-
ann», sagði drengurinn. »Annars seg-
ist það ekki hafa það af í nótt«.
Móðir hans hristi höfuðið, þaggaði
niður í honum og vafði sænginni utan
um hann. Svó kom faðir hans fram í
dyrnar. Hann hafði vaknað þegar þau
fóru að tala saman.
»Hann hefur óráð«,sagði móðir hans.
»Jeg skil ekkert, hvaðhann eraðsegja«.
„Pabbi", sagði drengurinn, opnaðu
fljótt gluggann, því annars er úti um Súr-
efnið. Hjer er of mikið af Köfnunarefni,
og svo er hjer líka Kolsýra; jeg veit ekki
með vissu, hvað hún er, en það er alveg
víst, að Ijósið sloknar á lampanum og
við köfnum öll, ef ekki er opnaður
glugginn."
„Hann hefur óráð og talar um eitt-
hvað af því, sem hann er að læra 1 skól-
anum“, sagði faðir drengsins. Svo gaf
móðir hans honum inn en faðir hans
dró gluggatjöldin frá.
„Það dugar ekki að opna gluggann,
góði minn“, sagði hann. „Læknirinn
yrði reiður, ef hann vissi að við gerðum
það. Það er svo kalt úti. Sjáðu til:
nú skín tunglið inn hingað".
Drengurinn hjelt áfram að biðja um,
að glugginn væri opnaður. Foreldrar
hans settust bæði á rúmið hjá honum,
klöppuðu honum á kinnarnar og báðu
hann að vera góðan.
Svo þagnaði hann, eins og áður.
Hann vildi, að þau færu sem fyrst, svo
að hann gæti talað meira við Súrefnið.
Hann lygndi aftur augunum og ljet sem
hann svæfi. Þau hjeldu þá, að hann væri
sofnaður, og læddust út.
„Ertu þarna enn, Súrefni?" hvíslaði
drengurinn.
„Jeg er hjer enn“, svaraði Súrefnið.
„Annars værir þú illa kominn, og eins
fleiri, sem hjer eru inni. En jeg er í
vandræðum".
„Er Köfnunarefnið hjer líka?“ spurði
drengurinn.
„Já, jeg er hjer“, svaraði Köfnunarefnið.
„En Kolsýran?“ spurði drengurinn.
„Það er ekki vert að vera að spyrja
eftir mjer“, sagði Kolsýran með sama
mjóa og veika málrómnum og áður.
„Jeg er svo ómerkileg".
„Þú ert enn verri en Köfnunarefnið",
sagði Súrefnið. „Það verð jeg að viður-
kenna, þó þú sjert mitt barn. En nú
vildi jeg að dagurinn færi að koma.
Þegar sólin kemur upp, drekkur pelar-
gónían svo mikið af kolsýru, sem hún
nær í“.
Drengurinn lá kyr og hlustaði á, en
sagði ekkert. Kinnar hans voru orðnar
brennheitar, ennið vott af svita og aug-
un tindrandi. Hann var þyrstur, tók
mjólkurglasið og saup á. En nú var
hann ekki framar hræddur.
Honum fanst þetta ganga eins ög 1
æfintýri; alt var að fá mál, sem annars
hafði það ekki. Hann fór að hugsa sjer
Súrefnið, Köfnunarefnið og Kolsýruna
eins og prinsa og prinsessur í álögum.
Með einu töfraorði var ef til vill hægt
að leysa þau. Og hann hugsaði sjer að
þau sætu þá þarna inni, þegar foreldrar
hans kæmu á fætur . . . . og þegar lækn-
irinn kæmi. Það yrði þó dálítið til um-
tals og frásagna! Og svo færu þau í
skólann með honum og sætu við hlið-
ina á honum. En þá mintist hann þess,
að hann var æði-neðarlega í bekknum
og fanst þá rjettara, að þau færu ekki
í skólann strax. Hann hugsaði sjer að
keppast við næsta mánuð og þoka sjer
upp á við . . . . Meðan drengurinn var
að hugsa um þetta, vaknaði kanarífugl-
inn alt í einu, hoppaði nokkrum sinn-
um milli prikanna inni 1 búri sínu, en
það er sama og þegar drengir nudda á
sjer augun í því að þeir vakna. Og svo
fór hann að tala og sagði:
“Mjer finst svo vont loft hjer inni í
nótt“.
„Það finst mjer l(ka“, sagði pelargónían.
Nú þótti drengnum það ekkert undar-
legt, þó þau gætu talað. „Hó, hó! Þau
eru líka prins og prinsessa 1 álögum",
hugsaði hann með sjer. „Nú ætlar það
að fara að verða sögulegt".
En hann sagði ekkert, til þess að
hræða þau ekki. Hann sneri höfðinu
við á koddanum, horfði ánægður á þau
og beið þess, að þau hjeldu talinu áfram.
En þá kom rödd annarstaðar frá.
Ljósið fór að verða ókyrt á lampanum
og hann tók undir og sagði:
„Jeg hef lfka lengi verið að hugsa um
þetta, þó jeg hafi verið hálfsofandi. Mjer
þykir merkilegt, að drengurinn skuli
ekki finna það. Mennirnir eru þó van-
ir að vera fyrstir til að kvarta um það,
ef eitthvað er að loftinu“.
»Drengir eru ekki reglulegir menn«,
sagði kanarífuglinn. Að minsta kosti
ekki að þessu leyti. Þeir geta þolað
ótrúlega mikið af illu lofti«.
(Frh.).