Lögrétta - 23.04.1913, Blaðsíða 3

L0GRJETTA
67
feikfjel. Reykjavikur.
f r h
tjn a ppior
Leikur í 4 þáttura
eftir C. Hostrup
verður lcikinn í slðasta sinn
Sunnudaginn 27. þ. m. kl. 8^/2 síðd.
í Iðnaðarmannahúsinu.
Tekið á raóti pöntunum í af-
greiðslu ísafoldar.
verkamannanna sjálfra. En skyldi
ekki vera unt, að þingið færi nú að
hugsa um einhverja aðaldrætti í
verkamannalöggjöf, sem trygt gætu
hagsmuni hvorratveggju málsaðila.
Með henni mætti setja lágmark vinnu-
launa, og hámark vinnutíma um dag-
inn, eins og víða er gert. Og til
þess að fá þingmannaefnin til að fara
að hugsa um slíkt, er pólitískur at-
kvæðisrjettur ekki ónýtur Þingmanna-
efnunum verður oftast býsna ant um
kjósendurna, þegar fer að líða að
kosningunum, t. d. mætti minna á
umhyggju alþingismannanna sumra
fyrir smjörbúunum og landbúnaðinum.
Því er ekki ólíklegt, að þar sem
mikið væri af verkafólki, sem hefði
alt kosningarrjett til alþingis, þar
kynni lfka umhyggja þingmanna-
efnanna að aukast fyrir hagsmunum
þeirra.
Þetta er ein hliðin á þessu máli
og hún ekki svo lítisverð. Auk þessa
mætti nefna öll þau lög, sem setja
konuna langt niður fyrir manninn.
Má þar til nefna hjónabandslöggjöfina.
Mætti spyrja ýmsar tráskildar konur,
hvort þær þættust hafa jafnrjetti við
menn sfna í þeim efnum. Ellegar
konur drykkjumanna og óreglumanna,
sem sóað hafa fjelagsbúinu án þess
að konan hafi getað ráðið þar nokkru
um. Auðvitað geta konur nú orðið
fengið sjerskilinn fjárhag. En á því
eru svo margir hængir, að það getur
í fæstum tilfellum komið að fullu
gagni.
Eða skyldu ekki ógiftu mæðurnar
og óskilgetnu börnin eiga hægra
uppdráttar og íá fleiri formælendur,
ef konur hefðu jafnan kosningarrjett
til alþingis og karlmennf Atkvæði
ógiftra mæðra mundu þingmanna-
efnin geta notað jafnvel og þótt
þær hefði verið löglega giftar. Og
þá er líklegt, að mál, sem snertu
tryggingu hagsmuna þeirra, kæmust
einhvern tíma lengra en á pappfrs-
blað í vasa þingmannanna.
Svona mætti halda áfram að telja
upp lengi. Atkvæðisrjetturinn er fyrsta
skilyrðið til þess, að þjóðin geti lagað
misfellurnar í löggjöfinni. Þess vegna
eiga allar konur að skriýa undir.
Bríet Bj arn hj eði n sd ó 11 i r.
Wi til östii
Saudaklfppur. Jeg hef víða
orðið þess var að menn hafa slæm
áhöld til að klippa fjeð með. Menn
segja að klippur þær, sem faist í
búðum, sjeu ljelegar og verði fljótt
ónýtar. Jeg er viss um að það er
nokkuð til í þessu. En svo hirða
margir illa klippurnar, láta þær ryðga,
en það má ekki; það verður að
þurka þær vel og fægja í hvert sinn
og þær hafa verið brúkaðar, en bera
svo fitu á þær (t. d. skilvinduolíu)
og geyma þær þannig.
Nokkrir bændur sunnanlands hafa
spurt mig, hvar mætti fá góðar klipp-
ur. Jeg hef nú pantað klippur hjá
kaupm. Garðari Gíslasyni og það
sömu tegund, sem jeg veit að
Skotar nota og reynist vel. Þessar
klippur eru gerðar í Sheffield á
Englandi.
Klippur þessar geta menn fengið
hjá Garðari nú í vor.
Reynið nú þessar klippur, sunn-
lensku bændur, og ef þær reynast
vel — sem jeg held áreiðanlega —
þá pantið bara meira af þeim. Og
blessaðir klippið fjeð ávalt og allir
og látið klippurnar bfta. Það
ekki að vera mikill vandi að draga
þær og brýna þegar þær fara a?
sljóvgast. 274’i3.
Jón H. Porbergsson.
HÚ8bruni. Aðfaranótt 16. þ. m.
brann svokallað „Möllershús" á
Blönduósi, allstórt hús, er nokkrir
húnvetnskir bændur áttu. Bjuggu I
því nokkrar fátækar fjölskyldur.
Mikið af innbúi bjargaðist, en húsið
brann til grunna.
Fríkirkjan í Hafnarflrði. Frí-
kirkjusöfnuðurinn í Hafnarfirði er nú
stofnaður. Voru lög fyrir hann sam-
þykt á fundi síðastl. sunnudagskvöld
og prestur kosinn sr. Ólafur Ólafs-
son fríkirkjuprestur hjer.
Aflabrögð eru nú á síðkastið mjög
góð, bæði á botnvörpuskipin og
skúturnar. Sagt, að skúturnar hafi
aflað svo vel nú sfðustu vikurnar,
að þær sjeu nokkuð farnar að vinna
upp aflaleysið framan af vertfðinni.
Chr. Broberg skipstjóri á „Ceres"
hættir nú ferðum hingað, og var
hann kvaddur með samsætum bæði
hjer og á ísafirði. Hjer var honum
og gefið til minningar málverk af
Hornafirði eftir Ásgr. Jónsson, og er
hann fór frá Vestmanneyjum nú í
fyrradag, var honum gefið þar annað
málverk eftir Ásgrím, af Vestmanna-
eyjum.
Hruknnn. Frá Vestmannaeyjum
var sú frjett sögð í fyrrakvöld, að
mótorbatur hefði farist þaðan og
einn maður druknað. Öðrum, sem
á bátnum voru, var bjargað af botn-
vörpung. Maðurinn, sem druknaði,
var sagður af Vestfjörðum.
itríðið. Sfmað er frá Khöfn
18. þ.: „Braðabirgða vopnahlje milli
Búlgara og Tyrkja.
Grikkir víggirðá Salónikí f ákafa".
Fr« Pankliurst, er skýrt
hafði frá því á opinberum fundi,
eins og áður hefur verið frá sagt
hjer í blaðinu, að hún hefði hvatt til
sprengingarinnar á húsi Lloyd Georg-
es ráðherra, hefur nú verið dæmd í
þriggja ára hegningarhússvist fyrir
það tiltæki.
Háar Aurnbyggingar. Halli
turninn í Písa er heimsfrægur. Hann
var bygður á 12. öld. Frá sama
tfma eru tveir hallir turnar í Bologna.
Reykjavík.
Til útlanda fór hjeðan með „Ceres"
á sunnudaginn fjöldi manns: Kl.Jóns-
son landritari með frú, Sig. Briem
póstmeistari með frú, Jón Þorláksson
landsverkfræðingur, E. Claessen yfir-
rjettarmálaflm., Guðm. Sveinbjörns-
son aðst.m. ( stjórnarráðinu með frú,
Jón Stefánsson málari, Friðrik Jóns-
son kaupm., Jón Brynjólfsson kaupm.,
Debell forstjóri D. D. P. A., milli
10 og 20 vesturfarar, þar á meðal
frú Sigurbjörg Pálsson, móðir Jónasar
söngfræðings og þeirra bræðra.
Salernahreinsunarraálið. Út af
mótmælum þeim, sem komu fram
frá ýmsum mönnum í bænum gegn
ákvæðum bæjarstjórnarinnar frá sfð-
astl. sumri um hreinsun salerna, er
hún þá tók að sjer og ljet fram-
kvæma gegn ákveðnu gjaldi, hefur
bæjarfógeti kveðið upp úrskurð. Málið
lá þannig fyrir, að borgarstjóri beidd-
ist lögtaks á hreinsunargjöldum hjá
þeim, er bannað höfðu hreinsun þeim
mönnum, er bæjarstjórnin hafði falið
hana. Úrskurðurinn fjell þannig, að
lögtakið skyldi fram fara, og er í
forsendum hans vísað til 5. gr. laga
nr. 42 frá 11. júlí 1911 um gjöld til
holræsa og gangstjetta í Rvík, er
heimila bæjarstjórn að taka að sjer
sorphreinsun og salernahreinsun í bæn-
um gegn því að leggja gjald á hús
þau, sem hreinsað er fyrir.
Málverkið »Áning« eftir Þórarinn
Þorláksson er nýlega gefið málverka-
safni landsins af fjelaginu „Þórarinn
máiari".
Slys vildi til hjer á höfninni í
fyrra kvöld. Franskur skipstjóri, Mai-
gat að nafni, fjell útbyrðis af skipi
sínu, skonnortunni „Julie", og drukn-
aði. Þegar skipverjar komu upp á
þilfarið frá máltfð, sáu þeir hann
fljóta dauðan við skipshliðina, og
- -
"A:i> v
Á •**« . *w
S
>•••• ■ -v
liS§
Þeir eru sýndir hjer á myndinni. Ný-
lega hafa menn tekið eftir að annar
þeirra, sá sem fremstur er hjer á
myndinni, er sprunginn frá grunni
og upp í topp, og á nú að setja á
hann járngjarðir til þess að halda
honum við.
Auglýsing
um styrk úr styrktarsjóði Hannesar Árnasonar.
Samkvæmt endurskoðaðri skipulagsskrá fyrir styrktarsjóð Hannesar
Árnasonar til eflingar heimspekilegum vísindum á íslandi, staðfestri 11.
nóv. 1912 (Stjórnarlíðindi 1912, B. bls. 276—277), auglýsist hjer með,
að styrkur af nefndum sjóði verður veittur á árinu 1913. Bónarbrjef
um styrk þennan sendist háskólaráðinu innan 6 mánaða frá birtingu
þessarar auglýsingar.
Styrkurinn veitist til fjögurra ára, 2000 krónur hvert ár, sam-
kvæmt skilyrðum í endurskoðaðri skipulagsskrá sjóðsins 3. og 4. gr.,
og ber hverjum umsækjanda að taka nákvæmlega fram í bónarbrjefinu
hver viðfangsefni hann ætlar að leggja stund á.
Reykjvík, 23. apríl 1913.
Fyrir hönd háskólaráðsins
G. Magnússon,
þ. á. rektor.
Áðalfundur
íþróttasarabands íslands verður
haldinn í Reykjavík sunnudaginn
þ. 29. júní næstkomandi. Staður
og stund verður auglýst síðar.
Verkefni:
1. Reikningar Sambandsins end-
urskoðaðir, með athugasemd-
um og svörum, verða lagðir
fram og samþyktir.
2. Samþyklar »Reglur um íslenska
glímu«.
3. Rædd ýms mál, sem varða
sambandið eða fjelög þau, sem
í því eru.
4. Skýrir hin fráfarandi stjórn frá
gerðum sínum hið liðna ár.
5. Kosin ný stjórn og endurskoð-
endur.
Reykjavík, þ. 22. apríl 1913:
Stjórnin.
iriuuið eftir
lunni í Iviii Tersluninni
1889 Var Eiffellturninn bygður í
París, og er hann hæsti turn í Norð-
urálfu, 300 metrar. Hann hefur nafn
eftir manninum, sem bygði hann,
Eiffel verkfræðing. Nú ætla Þjóð-
verjar að fara að byggja nýjan turn
miklu hærri, sem á að heita Rfnar-
turninn og verða 500 metrar á hæð.
Hann á að byggjast nálægt Diissel-
dorf og líta út eins og myndin hjer
sýnir. Turnbyggingin á að standa í
sambandi við brúarbyggingu yfir
Rín og á í honum að vera loftskeyta-
stöð og veðurfræðisstöð og auk þess
er hann ætlaður til þess að vera mið
handa loftsiglingamönnum. Að bygg-
ingarlagi á Rínarturninn að verða
mjög líkur Eiffelturninum.
vita menn ekki frekar um, hvernig
slysið hefur orsakast.
»Ura jarðarfarir, bálfarir og
trúna á annað líf«, hinn fróðlegi
fyrirlestur, sem Guðm. Björnsson
landlæknir flutti hjer 1 vetur, er nú
kominn út í síðasta hefti „Skírnis".
Eins og áður hefur verið getið um
í Lögr. var fyrirlesturinn haldinn til
hvatningar mönnum að taka upp
líkbrenslu.
Fyrir 40 árura. Kl. Jónsson
landritari hefur í síðasta hefti „Skírn-
is" ritað skemtilega grein um ýms
atriði úr lífinu í Reykjavík fyrir 40
árum.
Yeðrið. Eftir góðviðriskaflann í
byrjun mánaðarins hefur tíðin verið
umhleypingasöm, nú um tíma þykt
Ioft með rigningu öðru hvoru og
stundum snjó. í fyrri nótt stórveður
á útsunnan.
Austurstræti 6.
Besta vefnadarvöruverslunin
i bænum
hefur nú sem endrarnær nægar birgð-
ir af sfnum góðkunnu vörum og á
þó von á viðbót, með s/s „Botniu"
núna um mánaðamótin.
Munið eftir
Sumargjöfununi,
sem áreiðanlega eru hvergi betri,
ódýrari eða fjolbreyttari en hjer.
Mka fjrir vetiirina!
Snjóflóð í Noregi. Um miðjan
síðastl. mánuð komu 2 snjóflóð
Guðbrandsdölum í Noregi, sem fjellu
Síðastliðið liaust var mjer dreg-
ið hvítt gimburlamb, sem jeg atti
ekki, með mfnu marki: blaðstýft fr.
hægra og heilrifað vinstra. Hver,
sem getur sannað að hann eigi lamb
þetta, geri mjer aðvart og semji við
mig undirritaða um markið.
Kollsvík í Rauðasandshreppi 15. mars 19x3.
Halldóra M. Halldórsdóttir.
cTunóur í „€&ram“
verður haldinn í Goodteraplara-
húsinu næstk. laugardag (26. þ.
m.) kl. 872 e. h.
Ii.au|ini. Fóröur Bjarna-
son Aalar.
yfir 3 bæi og urðu 15 manns að
bana. Alls voru 22 menn í þessum
bæjum, en 7 náðust lifandi. Bæði
flóðin fjellu um miðnætti, er fólk
var háttað.
Austurstræti 1.
Þar eru seld þessa viku með inn-
kaupsverði:
Kvendragtir, Dragtapils,
Millipils, Kvensvuntur.
Notið tækifærið!
Afgreiðslustofa
Lögrjettu
er i Veltusundi nr, 1,
Talsími 359.
IW Þeir kaupendur Lögrjettu,
sem ekki fa blaðið með skilum, eru
beðnir að gera afgreiðslumanni við-
vart sem fyrst svo úr því verði bætt.
Talsimi 359.
Island erlendis.
Yilhjálmur Stefánsson norður-
fari hefir i vor verið í Lundúnum og
haldið þar fyrirlestur í Landfræðis-
fjelaginu um norðurför slna hina
fyrri og um tilætlunina með för þeirri,
sem hann nú er að búast á stað í.
Er í útlendum blöðum látið vel yfir
fyrirlestri hans. Hann hafði gert ráð
fyrir að fara til Khafnar, en ekki
sjest af síðustu blöðum þaðan, að úr
því hafi orðið.
Jakob Gunnlögsson stórkaupm.
í Khöfn er nýlega orðinn riddari af
dbr.
Fjalla-Eyvindur. Það hefur staðið
rimma um hann í ísl. Amerfkublöð-
unum. „Heimskr". hefur rifið hann
niður og kallar hann „Ijótan leik og
siðspillandi", en „Lögb." hrósar hon-
um mjög, og ýmsir fleiri hafa einnig
orðið til þess að andmæla „Heimskr."
í báðum blöðunum, bæði henni sjalfri
og „Lögb." Allir láta vel yfir leik
frk. Guðrúnar Indriðadóttur.
Enskur fuglafrædingur, Edmund
Selous að natm, var hjer á ferð í
iyrra sumar og hefur ntað um hana
í tímaritið „The Zoologist". Honum
er mjog ant um íuglana og hann
hefur nakvæmlega kynt sjer hætti
þeirra. Verður siðar minst nánar á
trasagnir hans.
Ship söhk i gærkvölil í
iimsiglínguuui Ail Hafnar-
fjaröar. Það var þýskt seglsktp,
sern flutti kol til botnvörpunganna
þar. Hafðt rekið upp þar nalægt í
fyrrinótt, en var þa dregið út aftur
af botnvórpuskipi. Laskaðist það þá
svo, að það gat ekki flotið lengur
en þetta. „Geir" er nú þar syðra
að fast við það.
k