Lögrétta - 23.08.1916, Blaðsíða 4

146
LÖGRJETTA
Fyrri myndin sýnir það, er verið er að hlaða stórskotavjel. Granatinn, sem hún á að senda frá sjer, er svo
stór, að lyftivjel er notuð til þess að koma honum upp í fallbyssuna. Það eru þessi skot, sem engir kastalar
standast. Þegar þeim er skotiö, nötrar jöröin á löngu svæði. Þessum stórskotum rignir niður báöumegin frá í
orustunni hjá Somme.
Síðari myndin sýnir stafn á stórskipi, sem torpedóskot hefur hitt.
aö honum og biöja guö fyrir honum,
elskar hann jafnt, hvaö sem hann
gerir — hún er persónugjörving móð-
urástarinnar sjálfrar. Og um leið
sönn lýsing á ýmsum öldruðum mæðr-
um, hjer í Reykjavík og annarstað-
ar......
Frásögnin er öll lipur og ljós, efn-
ið aðlaðandi og sálarlífsskilningur
höf. mikill. Hann virðist sanna orð-
tækið: Sá fyrirgefur alt, sem skilur
alt. Og trú hans á manneðlið er mik-
il — ótrúlega mikil, finst mjer. Jeg er
reyndar ekki frá því, að insti kjarni
eðlis vors sje góður, að möguleikarn-
ir til hins góða felist með hverjum
manni, að viö sjeum allir ef til vill
útstreymi frá guði, neistar af hans
eldi — en undralítið verður flestum
okkar úr þessum möguleikum. Lítil-
menska og illgirni virðast að minsta
kosti oft vera sterkustu þættirnir í
sálum mannanna. — Málið á sögunni
er látlaust og hreint.
Fjðrmennlngainerltið.
Leynilögreglusaga
eftir
A. CONAN DOYLE.
XII. KAPÍTULI.
Jonathan Small segir einkennilega
sögu.
Frh.
„Það rigndi jafnt og þjett, því að
rigningatíminn var einmitt að byrja.
Kolsvartir skýjabólstrar sigldu yfir
himininn og ekki sást nema steinsnar.
Djúpir forarpollar voru fram undan
hliðinu, og varð að ganga í króka
til þess að sneiða fram hjá þeim. Það
var einkennilegt að standa þama með
tveimur viltum mönnum og bíða eft-
ir þeim manni, sem kom til þess að
bíða bráðan bana.
„Alt í einu sá jeg ljós glitra hinu
megin við forarpollinn. Það hvarf
snöggvast en kom svo aftur í ljós nær
og var auðsjáanlega að koma.
„ ,Þarna eru þeir/ kallaði jeg.
„ ,Þjer verðið að heilsa honum,
Sahib, eins og vandi er til/ hvíslaði
Abdullah. ,Gefið honum enga ástæðu
til ótta. Látið hann fara með okkur
og þá skulum við annast það, sem
eftir er. Hafið ljóskerið til, svo að við
getum sjeð upp á víst, að það sje rjetti
maðurinn/
„Ljósið flökti til; stundum sýnd-
ist það stansa, stundum halda áfram,
þangað til jeg gat greint tvo menn
rjett hinu megin við pyttinn. Jeg lof-
aði þeim að klifrast niöur barðið, yf-
ir pyttinn og upp í mitt barð á móti
áður en jeg hrópaði í þá.
„ ,Hver er þar?‘ kallaði jeg lágt.
„ ,Vinir/ var svarað. Jeg opnaði
ljóskerið, sem jeg hjelt á, og ljet ljós-
ið streyma á þá. Sá, sem á undan
gekk, var ógurlega stór Sikh, með
kolsvart skegg, svo mikið, að það
huldi alla bringuna. Jeg hef aldrei
sjeð eins stórvaxinn mann, nema á
sýningu. Hinn maðurinn var stuttur,
feitur og kringlóttur náungi, með
gulan túrban og eitthvað í hendinni
vafiö inn í sjalklút. Hann leit út fyrir
að vera skjálfandi af hræðslu, því að
hendur hans nötruðu eins og í kulda-
flogum, og höfuðið, með hvikum
augunum, snerist óaflátanlega út á
báöar hliðar, eins og á mús, þegar hún
kemur út úr holunni. Mjer rann til
rifja, að þaö skyldi eiga að drepa
þetta grey,*en jeg hugsaði um fjár-
sjóðinn og hjarta mitt varð hart eins
og steinn. Þegar hann sá að jeg var
hvítur maður, rak hann upp gleðióp
og kom þjótandi til mín.
„ .Verndið mig, Sahib/ sagði hann.
,Verndið vesalings Achmet kaup-
mann. Jeg er búinn að brjótast gegn
um Rajpootana til þess að leita skýl-
is í Agra. Það er búið að ræna mig
og misþyrma mjer og berja mig, af
því að jeg er vinur Englendinga.
Blessuð veri þessi nótt, þegar jeg
loksins komst til vina minna og varð
öruggur — jeg og þessar litlu reitur,
sem jeg á eftir/
„ ,Hvað er í þessum sjalklút?1
spurði jeg.
„ Járnkistill/ sagði hann, ,0g í
honum nokkrir smámunir, sem eru
alveg verðlausir, en hafa gildi fyrir
mig, af því að það er erfðagóss. En
jeg er samt enginn beiningamaður,
og jeg skal launa yður það vel, ungi
Sahib, og stjórninni, ef jeg fæ örugt
skýli/
„Jeg gat ekki fengið lengur af mjer
að tala við manninn. Því lengur sem
jeg horfði á þetta feita, hræðslulega
andlit, því harðneskjulegra fanst mjer
að við skyldum ætla að drepa hann
vægðarlaust. Jeg vildi verða laus við
hann sem fyrst.
„ ,Farið með hann til miðstöðvar-
innar/ sagði jeg. Fjelagar mínir
gengu sinn við hvora hlið hans, en
tröllið gekk á eftir honum, þegar þeir
hurfu inn í koldimman ganginn. Ald-
rei hef jeg sjeð mann meira um-
kringdan af dauðanum. Jeg beið við
hliöið með ljóskerið í hendinni.
„Jeg heyrði fótatak þeirra inn eftir
ganginum. Alt í einu hætti það, og jeg
heyrði raddir, eitthvert þrusk og
högg. Augnabliki síðar heyrði jeg
mjer til skelfingar, hart fótatak koma
í áttina til mín. Jeg heyrði másið í
hlaupandi manni. Jeg sneri Ijóskerinu
þannig að geislinn kastaðist inn eftir
þráðbeinum göngunum. Þar kom þá
feiti kaupmaðurinn hlaupandi eins
og stormbylur, andlitið lagandi í
blóði, og fast á eftir honum stóra
tröllið eins og txgrisdýr stökkvandi
með kolsvart skeggið flaksandi og
stóreflis blikandi sveðju í hendinni.
Jeg hef aldrei sjeð mann hlaupa eins
af öllum lífs og sálar kröftum eins
og kaupmanninn. Hann dró undan
tröllinu og jeg var handviss um, að
kæmist hann fram hjá mjer og út um
hliðið, þá væri hann hólpinn. Jeg
komst við af að sjá hann, en aftur
kom hugsunin um fjársjóðinn og jeg
var harður eins og steinn. Jeg henti
byssunni minni í veginn fyrir hann,
og hann datt um hana og veltist tvisv-
ar eða þrisvar eins og skotinn refur.
Áður en hann hafði tírna til að standa
upp aftur, var hinn kominn ofan á
hann og rak sveðjuna tvivar sinnum
á kaf upp að skafti í síðuna á honum.
Hann hreyfðist ekki og ekkert heyrð-
ist til hans framar. Jeg ímynda mjer
helst að hann hafi beðið bana af fall-
inu einu. Þið sjáið, herrar mínir, að
jeg geri eins og jeg lofaði. Jeg segi
yður alla söguna eins og hún gekk til
undandráttarlaust, hvort sem það
mælir með mjer eða ekki.“
Hann stansaði og rjetti út sinabera
hendina eftir whisky og vatni, sem
Holmes hafði bruggað handa honum.
Jeg verð aö játa að jeg var búinn að
fá römmustu andstygð á manninum,
ekki að eins fyrir þessar hroðalegu
aðfarir hans, heldur öllu meir fyrir
það, hversu kuldalega og kærulaust
hann skýrði frá því. Hvaða refsing
sem kynni að bíða hans, þá fann jeg
að jeg mundi alls ekkert kenna í
brjósti um hann. Sherlock Holmes
og Jones sátu og studdu hönd undir
kinn og voru afar hrifnir af frásögn-
inni, og sama óbeitin skein út úr
andlitum þeirra. Hann hefur að lík-
indum tekið eftir því, því að það var
eins konar varnarhreimur í röddinni
þegar hann tók til máls aftur.
„Þetta var náttúrlega ákaflega illa
gert,“ sagði hann. „En gaman þætti
rnjer að sjá þann mann í mínum spor-
um, sem ekki hefði farið líkt að, ef
hann hefði vitað, að það kostaði hann
lífið að breyta út af því. Það var ekki
um nema eitt að gera, annarhvor okk-
ar varð að deyja. Hefði hann komist
út, þá var alt málið komið í dags-
ljósið og jeg hefði vafalaust verið
skotinn. Því að í þeim kringumstæð-
um, sem þarna voru, var ekki verið
með neitt kák.“
„Haldið þjer áfram með söguna,“
sngöi Ilolmes stuttaralega.
„Jæja, við bárum hann burtu, Ab-
dullah, Akbar og jeg. Hann var klett-
þungur, þó að hann væri stuttur. Ma-
homet Singh varð eftir á verðinum.
Við fórum með hann í stað, er hinir
voru búnir að undirbúa. Það var
nokkuð frá í þröngum göngum, sem
voru farin að hrynja hjer og hvar. í
einum stað var dálitið jarðfall líkast
gröf, og þar lögðum við Achmet
kaupmann, og dysjuðum hann með
múrsteinum. Síðan hjeldum við aftur
til baka þangað, sem fjársjóðurinn
var.
„Hann lá enn þar sem kaupmaður-
inn hafði mist hann við fyrstu árás-
ina. Það var sama kistan, sem nú
stendur hjer á borðinu. Lykillinn
hjekk í silfurþræði við hölduna, sem
er þarna á lokinu. Við opnuðum hana,
og ljósið af ljóskerinu fjell á hrúgur
af gimsteinum og perlum alveg eins
og jeg hafði oft sjeð i huga mínum
og lesið um í æfintýrum, þegar jeg
var lítill drengur. Það var blindandi
að horfa á það. Þegar við vorum bún-
ir að horfa á það, tókum við alt upp
úr kistunni og töldum það. Þar voru
143 demantar gagnsæir eins og vatn,
þar á meðal demant, sem jeg má segja
að heitir ,Stórmógúlinn‘ og sagt er að
sje næst stærsti demant heimsins. Þá
voru þar 97 fallegir emeraldar, 170
rúbínar, en sumir af þeim voru litlir.
Þa vou 40 karbímklar, 210 saffírar,
61 agat, og heilmikið af berylum,
onyxum, kattaraugum, túrkísum og
ýmsum öðrum steinum, sem jeg ekki
einu sinni vissi hvað hjetu í þann tíð,
þó að jeg hafi síðan komist betur
E.S. ,Grllllfoss‘
fer hjeðan til Stykkishólms, Flateyjar, Patreks-
fjarðar, ísajjarðar, Siglufjarðar og Akureyrar, föstu-
dag 25 ágúst.
Skipið fer frá Akureyri 2. september. kemur við á
ísafirði, Onundarfirði, Dýrafirði og Ólafsvik, væntan-
lega til Reykjavíkur 5. september.
Hjeðan fer skipið áleiðis til New York 7. septem-
ber að kvöldi.
H.f. Himskipafjelagf íslauds.
■
KRONE |tAOERÖL
er best.
Stofiifiindux*
b.f. ,,Breiðarfjarðarbáturirxn“ verður haldinn í samkomuhúsinu í Stykkis-
hólmi 15. september næstk. og hefst kl. 11 f. h.
Stykkishólmi 12. ágúst 1916.
F. h. h.f. „Breiðafjarðarbáturinn“
Sæm- Halldórsson
inn í þá ment. Að auki við alla þessa
gimsteina voru þar nærri því 300
n.jög fagrar perlur, og tólf af þeim
voru í gullumgerð. En þær voru
horfnar úr kistunni núna þegar jeg
fann hana aftur.
„Eftir að við vorum búnir að telja
alt, sem í kistunni var, settum við það
aftur ofan í hana og fórum með hana
til Mahomet Singh til þess að sýna
honum það. Því næst endurnýjuðum
við eiöinn um að standa fast saman
og gæta leyndardómsins trúlega.
Okkur kom saman um að fela fjár-
sjóðinn á öruggum stað þangað til
friður væri kominn á í landinu, og
skifta því þá jafnt milli okkar allra.
Það hafði ekkert að þýða að skifta
því strax, því að ef svo dýrmætir
munir sæjust hjá einhverjum okkar,
þá hefði það vakið grun, og enga
geymslustaði höfðum við fyrir okkur
í virkinu, sem væru nógu öruggir. Við
fórum því með kistuna inn í göngin,
þar sem við grófum skrokkinn, og
þar bjuggum við til holu í þann vegg-
inn, sem heillegastur var, og settum
þar í kistuna. Við aðgættum vand-
lega staðinn, og daginn eftir bjó jeg
til fjóra uppdrætti, einn handa hverj-
um okkar, og setti fjórmenninga-
merkið neðst í hornið til marks um
að enginn okkar mætti neitt í þessu
gera nema hafa allra hag jafnt fyrir
augum. Þetta er samningur, sem jeg
get lagt höndina á hjartað og svarið,
að jeg hef alt af haldið.
p. t. formaður.
Nokkrar
%
gfódar jardir
til kaups.
Makaskifti á húsum i Reykjavík
geta komið til greina.
Upplýsingar hjá
Jóni Magnússyni
Suðurgötu 6,
Reykjavík.
Nokkrar húseignir
á góðum stöðum í bænum fást keypt-
ar nú þegar. Mjög góðir borgunar-
skilmálar. Væntanlegir kaupendur
j snúi sjer til SVEINS JÓNSSONAR.
j Til viðtals í veggfóðursverslun Sv.
i
Jónssonar & Co., Kirkjustræti 8, kl.
3—6 síðdegis.
Eggert Claessen
yfirrjettarmálaflutningsmaður.
Pósthússtræti 17. Venjulega heima
kl. 10—n og 4—5. Talsími 16.
Prentsmiðjan Rún.