Lögrétta - 11.09.1918, Side 4

LÖGRJETTA

haft töluveröa trú á aö aBflutnings-
bannið yrði þjóðinni til gó8s, af því
hann hjelt a8 hægt væri aö framfylgja
því. En það er ööru nær en aö svo
sje, sagði hann. Hvervetna sjást þessi
lög brotin og litiö sem ekkert gert til
aö hegna lagabrjótum. Áfengi er
smyglað i ríkum mæli, og sumpart
drukkið eftir læknisreceptum. Þaö er
aikunnugt, að meiri hluti allra lækna
cg sýslumanna er mótfallinn lögun-
um. Hvaöa von er þá til að þeim sje
framfylgt? Verst af öllu er að menn
eru farnir aö drekka alls konar ó-
þverra, eins og brensluspíritus, hár-
spíritus, shellak o. s. frv. — Skyldu
vera aðrir vegir til að bæta úr þessu
en þeir, annaðhvort að afsetja alla
sýslumenn og lækna eða breyta lög-
unum? -7- Viö verðum aö læra að
spara. Sleppa t. d. allri óþarfa-eyöslu
í mat og drykk, því það væri okkur
til heilsubótar. Það má enn fremur
spara mikið með þv' að hætta aö
neyta jafnmikils af heitum og krydd-
uðum mat og gert er.—Allir, sem hafa
verið við heyvinnu eða í ferðalögum.
kannast viö að óbreyttur kaldur mat-
ur getur smakkast alveg eins vel og
jofnvel betur en ntestu krásir. — Þetta
kemur af því að vinnan eða hreyfing-
in úti undir beru lofti gerir menn
matlyst igri. Menn ættu að venja sig
á að borða ekki fyr en þeir
eru svangir. Sulturinn er besta
ráðið til að gera einíaldan, ódýran
mat mesta ljúfmeti. — Allir eiga að
hafast við úti einhvern tíma, ganga
úti, ef þeir hafa ekki útivinnu, að
minsta kosti einn klukkutíma dags-
ins og hreyfa sig duglega.
Einar H. Kvaran skáld hefur á
terðum sinum um Norðurland og
Austurland í sumar haldið fyrirlestra
og upplestra á 22 stöðum. Hafa þeir
alstaðar verið vel sóttir, enda þótt
hann oft yrði að taka til þeirra virka
daga og þetta væri á mesta annatima
sveitanna. Hann fór lengst til Fá-
skrúðsfjarðar. Á Sauðárkróki lá hann
veikur nokkra daga. Hjeðan fór hann
landveg, en seldi hesta sína á Aust-
fjörðum og kom þaðan sjóveg. Frú
hans var með honum alla leiðina.
„Sálin vaknar“, skáldsaga E. H.
Kvarans, er nú að koma út i sænskri
þýðingu eftir frú Nordal, konu Sig-
urðar Nordals prófessors.
Þórarinn Jónsson Húnvetninga-
þingmaður kom ekki til þings nú. Or-
sökin er sögö sú, að kona hans hafi
legið veik og þungt haldin.
Hámarksverð á kartöflum kom i
gildi 1. þ. m. og er 30 kr. á tunnu,
og 35 au. kg. í smásölu.
Úr Fljótshlíð er skrifað 28. ágúst
siðastl.: „Hjeðan er að frjetta gras-
brest svo mikinn að gamlir menn
segja hann aldrei jafn mikinn síðan
grasleysisárið 1881, og lítur sem
stendur mjög illa út, þvi nú er óslitin
rigningatíð búin að vera á aðra viku
og í dag ekki vinnuveður. — Siðastl.
sunnudag hjelt. ungmennafjel. „Þórs-
mörk“ hjer í Fljótshlið samkomu á
Þverárbökkum fram af Hliðarenda.
Var samkoman allvel sótt. Þar prje-
óikaði sjera Eggert Pálsson prófast-
ur og mæltist vel að vanda. Voru svo
ymsar íþróttir sýndar, svo sem kapp-
hlaup og hástökk. Best glimdi Guð-
jón Úlfarsson frá Múlakoti, en kapp-
hlaupið og hástökkið vann Jón Árna-
son í Valsdal. Einnig voru þar reynd-
ir hestar. 1. verðlaun fyrir stökkhest
fjekk hreppstjóri Tómas Sigurðsson
á Barkarstöðum, en 2. verðlaun Jón
Sigurðsson í Árkvörn. Fyrir skeið-
Iiesta fjekk fyrstu og önnur verðlaun
Valdimar Böðvarsson á Botni, og
þóttu þeir afbragðsgóðir, og annar þó
ekki nema 5 vetra. — Að þessu loknu
var dansað svolitla stund. Fóru menn
svo heim glaðir og ánægðir og ósk-
uðu eftir að mega eiga fleiri sam-
komudaga með ungmennafjel. „Þórs-
rnörk".
Leiðrjettingar. í ræðu landsbóka-
varðar í síðasta tbl. eru þessar prent-
villur, sem lesendur eru beðnir að
leiðrjetta: í 45. I. a. n. á 2. dlk. I. bls.
stendur: öxlunum fyrir: öxunum. í.
17. 1. a. n. á 4. dlk. 1. bls. vantar inn í
á eftir nafni Jóns Þorkelssonar rek-
tors: Halldór Kr. Friðriksson yfir-
kennari.
Þér eyðið tímanum
þegar þið gangið frá einni verslun til annarar án þess að fá það sem þið Jeytið að og ykkur líkar að verði og gæðum. —
Vanti ykkur föt, frakka eftir máli eða tilbúinn, og hinn góða viðurkenda Józka ullar-nærfatnað fyrir konur og karla, þá
sparið þið tima og peninga við að koma strax í Vöruhúsið.
Ljúkið upp augunum
áður en þið kaupið fatnað til vetrarins, og standi ykkur ekki á sama hvað mikið þið brúkið til fatnaðarkaupa, þá ráðleggjum
við ykkur að gera kaupin í hinni stærstu ullarvöru- og karlmannafatnaðarverslun landsins, sem ekki að eins lætur ykkur fá
þær bestu vörur, heldur um leið þær ódýrustu, þar eð við höfum gert okkar mesta innkaup á vörum á síðastliðnu ári frá
bestu verksmiðjum ytra, þá er verð okkar lægra en við getum fengið sömu vöru nú fyrir, og skulum við nefna hér nokkuð,
og flest annað er því líkt.
Nærfatnaður:
Karlmanna Sokkar . . . . _frá 75 au.
Bolir ... — 260 —
— Bnxur . . ... _ 325 —
Barnapeysur . , , ... — 215 —
Kvensokkar . . . ... _ HO —
Kvenregnkápur . . ... - 2000 —
Saumnálar, bréf . . ... — 15 —
Tvinni RI. ... ... — 28 -
Ivlœðslcer’acleilclin :
Afarstórt úrval af allskonar fata-
efnum, verðið sanngjarnt sem fyr.
Jakkaföt frá 120 til 195 kr. Svört
fataefni, margar teg. Frakkaefni, Ryk-
frakkaefni kvenna og karla, sterk
Drengjafataefni frá 13,50 Mtr.
Ahersla lögð á vandaðan frágang.
Tilbúinn fatnaður:
Alföt....................frá 3600 au.
Inni Jakkar..............— 660 —
— Búxur.................— 675 —
Enskar Húfur, Hattar, Der-
húfur, Manohettskyrtur . — 485 —
Fiibbar..................— 65 —
Fleiri hunduð Reguhlífar og Gönguslatir
o. fl. 0. fl.
Orð í tíma talað.
Biðið ekki með að gera kaup yðar á vetrarfatnaðinum þangað til vetrarkuldinn skellur á, því þegar við höfum selt
vörur þær sem við höfum nú, og verðum að gera ný innkaup, verður verðið miklu hærra og margar vörur ófáanlegar. Yið
bjóðum yður nú, sem fyr, bestu vörurnar með lægsta verði.
Lanum eis.ix.1 en seijum ódÝrt.
Vöruhúsið.
Með báli og brandi.
Eftir Henryk Sienkiewicz.
elsijóFaskölÍDn bypjar 1. okióber
kl. 12 á háegi.
Þeir, sem ætla að komast á skólann, sendi fyrir þann t'ma
til undirritaðs skriflega umsókn, sem á að vera stiluð til stjórnar-
ráðsins, ásamt læknisvottorði og vottorði um að hafa stundað járn-
smíði í það minsta 1 2 ár og 7 mánuði, eftir 14 ára aldur.
M. E. Jessen.
XVI. KAFLI.
Daginn eftir aS sendiboðarnir komu
' til borgarinnar ráöguðust þeir um,
hvort þeir þá þegar skyldu færa Kmi-
elnitski gjafir þær, er konungurinn
sendi honum, eöa bíöa þangaö til aö
bann auösýndi þeim tilhlýðilega virö-
ingu. Þeir töldu það ekki heppilegt,
aö fresta því og var ákvarðað aö færa
lionum þær næsta dag.
Fallbyssuskotin dundu allan morg-
uninn og klukkum var hringt. Fólk
sótti hvaðanæfa að torgi borgarinnar
þar sem viðhöfnin átti fram að fara.
Kmielnitski sat þar í eins konar há-
sæti, klæddur rauöri kápu fóðraöri
með safalaskinnum. Fótskör hans var
þakin flaueli og gullskreytt.
Reiöi og óþolinmæði voru auðsæ á
svip hans. Hann var sárgramur yfir
að þurfa að bíða sendiboðanna.
Loks kom flokkur þeirra. Einn bar
á flauelskodda hetmanssprota þann er
kongurinn sendi Kmielnitski, annar
bar rauðan fána með ísaumuðum erm;
þá kom hinn gamli gráskeggjaði hers-
ii. Hann var óglaður í bragði, því
að hann fann það vel, hvílíkur yfir-
skinsleikur nú var leikinn. Hann var
í rayn og veru eigi kominn þar til
þes's að tilkynna Kmielnitski náð kon-
ungsins, heldur til þess að biðja hann
griða.
í sama bili og hersirinn gekk fram
fyrir Kmelnitski, hljómaði harm-
þrungin rödd Skrjetuskis, og var sem
hún endurhljómaði í hjörtum þeirra
er voru viðstaddir:
„Dragónar! Snúið við I Fylgið
mjer!“
Allir litu þangað er flokkurinn var.
Kmielnitski hnykti við, og hann hálf-
stóð upp. Sendiboðarnir fölntiðu. Það
varð grafarþögn, nema jódynurinn, er
dragónarnir riðu burtu.
Flersirinn sá að hann eigi mátti
hika eitt augnablik. Hann gekk fram
fyrir Kmielnitski og hóf mál sitt á
því að fullvissa hann um náð kon-
rngsins. En þá greip drukkinn Kó-
sakkaforingi fram í fyrir honum:
„Við þurfum ekki á náð kongsins
að halda, við getum bjargast af án
hennar.“
„Hafið þjer, hetman, ekki betri aga
á mönnum yðar?“ sagði hersirinn sár-
reiður.
Kmielnitski skipaði að leiða hinn
tírukkna Kósakka burtu. Hersirinn
fjekk nú hljóð til þess aö ljúka máli
sínu og aíhenti hann síðan Kmiel-
nitski hetmanssprotann, og gat þess,
að frá þeirri stundu væri hann forin-
lega valinn hetman, þvi næst fjekk
hann honurn fánann. Sveiflaði Kmiel-
nitski honum yfir höfði sjer og kváðu
þá við glymjandi fagnaðaróp frá tug-
um þúsunda Kósakka.
Kmielnitski varð nú ærið ljettbrýnn
cg sagði síðan:
„Jeg þakka konginum þá miklu
náð, er hann hefir auðsýnt mjer. Jeg
hef líka ætíð verið sannfærður um
það, að konungurinn hefur verið með
mjer, en móti hinum hræsnisfullu
furstum og aðalsmönnum; vil jeg því
ráða þeim til þess að hlýða honum og
mjer.“
„Konungurinn býður yður að
stöðva nú allar blóðsúthellingar,"
sagði hersirinn.
„Jeg úthelli ekki blóði; en heyrt
hef jeg það, að Badzivik hafi eytt óð-
öl mín; reynist það rjett vera, þá
mun jeg gera suma af ættstærstu hei -
föngum mínum höfði styttri. Nú vil
jeg ekki senrja. Jeg er orðinn svang-
ur. Komið og snæðið með mjer.“
Kmielnitski stóð upp og sneri til
herbergja sinna. Sendiboðarnir og
helstu foringjar hans fylgdu honurn.
Þeir settust síðan að snæðingi. Sat
hersirinn til hægri handar Kmielnit-
ski, er þegar móðgaði hann. Hann
benti á brennivínskrukku og mælti:
„Þeir segja í Varsjá, að jeg drekki
pólskt blóð, en mjer fellur brennivín
betur. Hundunum er ætlað hitt.“
Kósakkarnir hlógu að fyndni þess-
ari.
Þegar Kmielnitski hafði drukkið
nokkra brennivínsbikara spurði hann
alt í einu:
„Hver er foringi dragónanna?“
„Skrjetuski."
„Jeg þekki hann. Hví reið hann
brott?“
„Af því að jeg hafði lagt svo fyrir.“
„Hvers vegna gerðuð þjer það?“
„Vegna þess að mjer þótti ekki við-
eigandi að dragónar væru við athöfn-
‘ _ (<
ma.
„En jeg hefi mína skoðun á því.
Jeg þekki Skrjetuski."
Kmielnitski drakk þar til kom á
hann æði; hann barði í borðið, svo
diskar og bikarar hoppuðu til á þvi.
Lýsti hann yfir því, að hann hvorki
vildi semja við Pólverja nje veita
vopnahlje, heldur ætlaði hann þegar
gegn þeim, sigra þá og selja síðan til
Tyrkja.
En þótt hann væri drukkinn, sá
hann þó að hann hafði oftalað. Færu
sendiboðarnir þegar heim, mundi
styrjöldin byrja undir eins aftur, en
Kósakkar voru illa undir það búnir,
að berjast um hávetur. Hann drakk
því heillaskál konungsins og bað
hersinn að reiðast eigi vegna ölmælgi
sinnar.
Þá er staðið var upp frá borðum,
kvaddi Kmielnitski hersinn og kvaðst
mundu borða hjá honum næsta dag.
Þegar Kmielnitski daginn eftir
borðaði miðdagsverð hjá hersinum,
var hann í mjög slæmu skapi. Sagð-
ist hann vera dreginn á tálar af Pól-
verjum og vildi ekkert við þá semja,
og eigi kæmi það til mála, að hann
ljeti herfangana lausa. Þegar hinn á-
gæti mjöður hersisins var farinn að
svífa á hann, varð fyrst hægt að mæla
hann málum.
Klukkan þrjú um nóttina ætlaði
hann að ryðjast inn í svefnherbergi
hersisins. Það tjáði eigi hvernig sem
hann reyndi að aftra því. Hann hafði
íalið Skrjetuski þar og bannað honum
að láta Kmielnitski sjá sig, því að
bann óttaðist að þeim mundi lenda
saman í deilu þegar þeir hittust.
Kmielnitski hrinti upp herbergis-
hurðinni og kom auga á Skrjetuski
þar inni.
„Skrjetuski!“ hrópaði hann glað-
lega, „hví komið þjer ekki inn og
drekkið með oss?“
Hann rjetti honum hendina vin-
gjarnlega.
„Jeg er lasinn,“ svaraði hinn og
hneigði sig.
„Hví riðuð þjer svo skyndilega
burtu í gær. Þjer spiltuð með því
gleðinni við hina hátíðlegu athöfn.“
„Jeg hafði boðið honum það,“ greíp
hersirinn franr í.
„Þjer leikið ekki á núg, hersir, jeg
þekki hann. Hann vildi ekki horfa á
að jeg væri þannig heiðraður. Hverj-
tim öðrum hefði jeg reísað fyrir slíka
móðgun. En mjer er vel til hans.
Hann er vinur minn.“
Hersirinn fctlaði varla að trúa aug-
um sínum eða eyrum.
„En vitið þjer hvers vegna mjer
er svo vel til hans? Vegna jiess að
liann hefur hrakið Tschaplinski, eins
og hann átti líka skilið’. Hann getur
beöið mig bónar, jeg mun gera hana.“
„Megi jeg notfæra mjer loforð yð-
ar,“ sagði Skrjetuski, „þá beiðist jeg
rjettlætis af yður. Einn af foringjum
yðar hefur beitt núg órjetti ....“
„Þar fyrir skal hann týna höfði
sínu. Hvað heitir hann?“
„Bohun."
„Bohun ? Bohun er dáinn; hann
fjell í einvígi.“
Skrjetuski rak í rogastans. Zag-
loba hafði þá sagt satt.
„Hvað hefur Bohun gert á hluta
yðar?“ spurði Kmielnitski.
Skrjetuski roðnaþi, en jragði. Hann
vildi helst ekki tala um Hellenu í við-
urvist hins hálffulla hetmans, því að
hann gat búist við, að hann Ijeti ef til
vildi sjer um munn fara einhver
móögandi orð um hana.
Hersirinn var því fyrir svörum og
sagði alla söguna.
„Leitið þjer hennar!“ sagði Kmiel-
nitski.
„Jeg hef leitað hennar, en árang-
urslaust. Mjer er nú sagt að hún muni
vera í KænugÖrðum. Fæ jeg leyfi yð-
af til þess að leita hennar þar. Það
er bón nún til yðar.“
„Þjer eruð vinur minn og þjer haf-
ið hrakið Tschaplinski. Jeg veiti yður
eígi að eins leyfi til þess að leita
hennar þar, jeg skal enn fremur skipa
svo fyrir að sje nokkur er varðveitir
hana þar í borginni þá færi hann yð-
ur meyjuna. Jeg fæ yður vegabrjef
cg skipun til yfirmanna borgarinnar
að leita henliar þar í öllum klaustr-
um. Jeg efni ávalt það sem jeg lofa.-“
Hann ljet þá þegar skrifa og inn-
sigla vegabrjefið og skipunina til
yfirvaldánna í Kænugörðuin.
Því næst bauð hahri tvö htindruð
riddurum sínum að fylgja Skrjetuski
til Kænugarða og þaðan aftur þar til
hann væri óhultur.
Daginn eftir hjelt Skrjetuski frá
Perejaslav áleiðis til Kænugarða.
•N
Fjelagsprentsmiðjan.