Lögrétta - 14.03.1922, Page 4

4
LÖORJETTA
•afurfta og því kappi, sem lagt betur, gæti bygt á þeim trausts-
er á að fá sem besta og t-rygg- yfirlýsingn til stjórnarinnar. Því
asta markaði. síður gat verið ástæða til, að lýsa
Nú iiýlega befir norska stjórn- áuægju yfir fjárliag sambandsins,
in veitt 10 þús. króna styrk tiljþar sem stórfje var fest í útistand
þess að gerðar verði nýjiar til- andi skuldum, sem ekki var sýnil.,
raunir með söltun á síld, og fylg- að yrði að meira eða minná levti
ir það fregninni, að einstakir fvrst um sinn handb. fje fyrir Samb.
menn hafi lofað að leggja fram i Eiunig var mikið fje fast í liúsa-
svipaða upphæð. Tilætlunin er, að byggingu, lóðarkaupum m. fl., sem
framleiða fyrsta flokks vöru, eft- Lýnilegt var um, að með verðfall-
ir >eim kröfum, sem nú eru gerð- illu lllaut að verða til mikils tjóns
ar til síldarinnar, reyna hvaða fvrir Sambandið
salttegundir eru bestar fyrir sölt-
un ýmsna síldartegunda.
Norsku skipin öll, sem veiðar |
Það er heldur ekki rjett hermt
hjá ritstjóranum, að jeg hafi talið
mig liafa fengið fullnægjandi upp
stunduðu hjer við land síðasthð- lýsinRar viðkomandi reikningunum.
ið sumar, og söltuðu utan land- Eins og á8ur er á vikið> varð rann.
Iielgis hafa fengið úr ríkissjóði | sókn á þeinl frá minni hendi sama
sem engin, er stafaði af lasleika mín-
nm. kvefpestinni, sem jeg komst
ekki hjá, fremur en aðrir fundar-
menn. Það var því síður en svo, að
jeg teldi mig hafa fullnægjandi upp-
lýsingar um starfsemi Sambandsins.
Undirfelli í febrúar 1922.
Jón Hannesson.
tii Jónasar „samferðamanns1
35% uppbót af allri steinolíu og
smurningsolíu,vse;pi þap notuðu frá
þvi þau fóru að heiman og þar
til þau komu aftur. Sýnir þetta,
aí jafn vel þó þessi söltun utan
Iacdhelginnar bæri góðan árangur
hjá Norðmönnum, þá er skipunum
fiamt sem áður veitt þessi uppbót
sjálfsagt til þess að þessi veiði-
aðferð falli ekki niður.
En merkasta stoðin, sem skot-
ið hefir verið undir sjávarútveg-
inn norska, er sú, að norskur
fiskiveiðabanki var opnaður í nóv
ember síðastliðinn. Er stofnfje
bankans 10 milj. krónur. A hann
vitanlega eingöngu að styðja og
styrkja norskar fiskiveiðar og I Áður en jeg sný mjer lað ein
hiálpa sjávarútvegnum með ódýr-1 stökum köflum prjedikunar yðar,
um lánuni til skipa og veiðarfæra- siiai íeo leyfa mjer að fara nokkr
kaupa gegn 3% vöxtum. Og jafn am orðum um hana alment.
vel er til ætlast, að fyrstu árin ð sem fyrst mun hafa vakið
sjeu engir vextir reiknaðir af aðdáun manna og jeg dáðist strax
iánum. Er öllum auðskilið hvílík þótt það kæmi mjer ekki o-
lijálp þetta getur orðið sjávarút- kunnuglega fyrir sjónir er það,
vegi í Noregi. hversu mikið vísindabragð er
Á fjölmennu fiskiþingi, sem lilenni- í>Jer homið þar fram sem
lialdið var fyrir nokkru í Krist- illnn sann* sannleiksleitandi vís-
janíu, lýsti fiskiveiðaforstjórinn 'odainaður, sem ekki lætur sjer
norski því yfir, að á þessum ár- nægía að athuga fyrirbrigðin, en
um yrði. alt gert til þess, að víif grafast fyrir rætur þeirra.
Noregur gæti haldið velli á út- ^ess ve£na er Þa® °tnr skiljan
lendum markaði með sjávaraf- k*4; að faðir minn verði fyrst á
afurðir sínar. Hafa allir stjóm-j16^1 vðar- Áf Hians völdum er jeg
málaflokkar í landinu tjáð sig fúsa 1 iie'minn Þominn, og „eplið fellur
til að hlynna að þeirri stefnu. sjaldan langt frá eikinni . Er
Sjest á þessu öllu, að Norð- ilann Þvi ræhilega tekinn til at-
mönnum er fylsta alvara að hlúaU111®111181 fii að k°mast að mjer.
svo um mumar að sjávarútvegi Einstaka menn hefi jeg hitt, sem
sínum. hefir þótt vegur yðar órannsakan-
legur og efast um af hvaða hvöt-
um þetta væri sprottið. En þetta
er að sjálfsögðu einiasta gert af
sannleiksleitandi vísindamensku
svo hefi jeg sagt öllum — en ekki
af því að jeg á enga fortíð, sem
dregin verði fram í dagsljósið
23 ára drengur, eða af óihreinum
hvötum eða innræti.
Og á þennan hátt tekst yður
prýðilega, því þjer komið ekki ein
asta fram sem vísindamaður, held
ur einnig sem stórfengilegur end-
Syndir
Leidrjetting.
I 4. tölubl. „Tímans“ þ. á. hefir
ritstjóri blaðsins gert að umræðu-
efni svar mitt til „Dags“ í 4. tbl.
„Lögrjettu“ þ. á. Meðal annars seg-
ir hann þar, að „fulltrúar Húnvetn-
inga (J. J. L. og J. H.) unnu stöð-
ugt með þeirri nefnd (reikuings-l , ., .. *r
„ ... „ . s urbotamaður logmalsms
nefndlnm), toldu sig hafa fengiðL. * , ...
............ . e feðnanna koma niður a bornunUm
t ■ ' ■
láta líta svo út, að þjer sjeuð að
hrósa föður mínum, en ætlist til
að allir skilji, að ekki muni vera
mikið misjafnt um þann nuann að
segja, sem setið hefir á Alþingi
síðan 1901, nærri óslitið, og ekki
verður fundið annað til foráttu en
%
þjer látist finna. Um þennan kafla
greinarinniar ætla jeg ekki að
dæma að öðru leyti.
Aðeins skal jeg geta þess, að út-
lit er fyrir að þjer, virðulegi herra
Jónas, hafið skrifað kafla þennan
einhvern þann dag, er Samb. hefir
beitt yður þeirri dýraþrælkun, að
krefjast þess að þjer kenduð 2 —
tvær — stundir á dag, og þjer
því verið aðfram kominn af þreytu
Á annan hátt getur það ekki
skýrst, að þjer virðist gefa í skyn,
að ferðakostnaður föður míns til
Alþingis 1912 hafi verið kr. 950.00
í stað kr. 470.00 (það sjest raun-
ar við nánari aðgæslu og saman-
burð, að aðeins er um dálítið
óljóst orðalag að ræða). Og sama
,«• að segja um það, þegar ófróð-
um lesara getur skilist svo sem
slíkir ferðakostnaðarreikningar frá
þingmönnum hafi áður verið ó-
þektir.
Auðvitað hefir yður aldrei dott-
ið slíkt í hug, því að þjer eruð
of vel heima í Þingtíðindunum til
þess að vita ekki:
að árið 1909 var ferðakostnaður
Ounnars Ólafssonar frá Vík í Mýr-
dal kr. 502.00 og ferðakostnaður
Þorleifs í Hólum kr. 584.00;
að árið 1907 var ferðakostnað-
ur Ólafs Tliorlacius frá Búlands-
nesi kr. 570.00;
að árið 1903 var ferðiakostnað-
ur öuðlaugs Guðmundssonar frá
Kirkjubæjarklaustri kr. 410.00 og
Þorgríms Þórðarsonar frá Borgum
kr. 412.00;
að árið 1902 var ferðakostnað-
ur Ólafs Davíðssonar frá Vopna-
firði kr. 431.50, Þorgríms Þórðar-
sonar frá Borgum kr. 426.00 og
Guttorms Vigfússonar frá Geita-
gerði kr. 460.00;
’ að árið 1899 var ferðakostnað-
ur Jóns Jónssonar 2. þm. N.-Múl.
frá Bakkagerði kr. 614.00 og
ferðakostnaður sama þm. árið 1897
kr. 540.00.
Það segir sig sjálft að saman-
burður þessi er eingöngu settur til
uppfyllingar greinar yðar, en ekki
til að efast um tilgang yðar, sann
leiksást og samviskusemi í méðferð
á heimildum.
Framh.
Lárus Jóhannesson.
bankamir sænsku ætla að hlaupa
undir bagga með bankanum og
koma honum á rjettan kjöl aftur.
Khöfn 11. mars
Genúaf undurinn.
Fra Stokkhólmi er símað að Sví-
ar beiti sjer fyrir, að hlutlausar
þjóðir beri ráð sín saman fyrir
Geuúafundinn um þau mál, sem
á að fjalla um. Frá Löndon er
simað, að Daily Mail álíti að Gen-
úafundurinn farist fyrir vegna
kærulevsis af hálfu Frakka og
ítala.
Lloyd George.
Nú er aftur á ný boðað, að hann
muni fara frá völdum.
Dagbók.
fullnægjandi upplýsingar oggreiddu
atkvæði með svo hljóðandi ályktun:
„Fundurinn lýsir ánægju sinni
o. s. frv.“
Það hefir sært hina hundstungu
næmu rjettlætistilfinningu yðar, að
yfir fjárhag Sambandsins og telur láta saklaus börnin gjalda synda
hann tryggan. Sömuleiðis lýsir fund- fcðra sinni. Hitt er aftur á móti
urmn fylsta trausti á framkvæmdar- mjög syo rjettlátt; iað foreldrarllir
•stjóm Sambandsins, og vottar henni gjaIdi synda barna sinna. > Fjórð.
þakkir fyrir vel unnið starf . ungi bregður til fósturs“ og „sag-
Það er ekki rjett, að jeg hafi an endurtekan sig“ og er því ekki
greitt atkvæði með tillögunni, ljet Lema eðlilegt að foreldrarnir bæti
hana afskiftulausa. Ástæðan til fyrir sjmdir þær, sem ilt uppeldi
þess var sú, að það sem jeg starf- og meðfætt innræti bamanna er
aði að skoðun reikninganna, sem orsök til.
eingöngu var í samvinnu við reikn- n. kafli „píslarþanka“ yðar er
iuganefndina, var ekki annað eða svo að segja eingöngu um föður
meira en það, að taka afrit af efna- minn. Fara þar saman óstjómleg
hagsyfirliti S. í. S., og þar með skrá sannleiksást og ströng vísinda-
yfir skuldir deilda. Það gat því ekki menska. Jeg vildi helst óska að
komið til mála, að jeg eða annar, jeg hefði skrifað kafla þennan,
fyrir málefnið, enda hefi jeg eng-
sem ekki hafði kynt sjer reikningana * því þjer viljið laiuðsjáanlega ekki' voru samtals 64 miljónir. Stór- an heyrt minnast á þetta mál síS-
Erl. simfregnir.
Khöfn 10. mars.
Indlandsdeilan harðnar.
Símað er frá London, að Mon-
tagu Indlandsráðherra hafi verið
vikið frá embætti fyrir það, að
hann hafi að ríkisstjóminni forn
spurðri birt kröfur indversku
stjórnarinúar um afnám Sevres-
friðarsamninganna. Hinir úbalds-
samari þingmenn fögnuðu afsetn-
ingimni með húrrahrópi.
Stjómin ætlar nú að taka upp
einbeittari stjórnarstefnu í Ind-
landi en verið hefir áður. Hefir
hertoginn af Devonshire verið
skipaður eftirmaður Montagu lá-
varðar.
Stórfelt bankahrun í Svíþjóð.
Sydsvenska Kredit-Aktiebolaget
hefir tapað 39 miljón krónum, en
hlutafje bankans og varasjóðir
11. mars.
Togarar þeir, sem veiða nú í salt,
eru að smákoma af veiðum. Skalla-
grímur er nýlega kominn, og enn-
fremur Leifur hepni, með 115 tn.
lifrar og Hilmir með 85 tn. Skalla-
grímur er farinn á veiðar aftur.
Iðunn, 3.—4. hefti sjöunda árgangs
er nýkomin út. Flytur hún að venju
margvíslegan fróðleik, sögur og ljóð.
Verður nánar getið siðar.
Heiðursfjelagi Fiskifjelagsins var
Bjarni Sæmundsson kjörinn á Fiski-
þinginu, sem nú er nýafstaðið.
Kári hefir nýskeð selt afla sinn 1
Englandi fyrir 1419 sterlingspund.
12. mars.
Húsbruni. í gser barst sú fregn
hingað, að brunnið hefði til kaldra
kola íbúðarhúsið á Dvergasteini, bjó
þar eins og kunnugt er síra Björn Þor
láksson. Eitthvað hafði bjargast af
innanstokksmunum, og engin slys
urðu við brunann, að því er frjetst
hefir, en frjettir hafa ekki borist
greinilegar af þessum atburði.
Dánarfregn. í gær ljetst gömul kona
hjer í bænum, Guðbjörg Jónsidóttir,
með mjög sviplegum hætti. Sprakk
prímus, er hún var að sýsla með og
kviknaði í fötum hennar og brendist
hún svo áður en hægt væri að slökkva,
eldinn, að hún lifði aðeins nokkra
klukkutíma og Ijefcst kl. 4 í gær. Hún
átti heima í Grjótagötu 14 B.
Slys. t fyrrakvöld seint vildi það
slys til, að frú Ingunn Blöndal á
Laufásvegi 27 handleggsbrotnaði. Var
hún á leið niður stiga í húsi á Skóla-
vörðusfcíg, og varð fótaskortur. Brotn-
aði hægri handleggurinn uppi undir
öxl. Einnig marðist hún allmikið á
höfðinu. Guðm .Thoroddsen bjó um
brotið.
Stúdentafjelagið. Trúmálafundirnir
eru nú ákveðnir eins og hjer segir:
mánud. kl. 7% prófessor Sig. P. Si-
vertsen, þriðjud. kl. 6 síra Friðrik
Friðriksson, miðvikud. kl. 7% síra
Jakob Kristinsson, fimtud. kl. 7(4
prófessor Har. Níelsson, föstud. kl.
7% dómkirkjuprestur Bjarni Jónsson,
laugard. almennur umræðufundur. —
Erindin verða flutt "í Nýja Bíó eftir
ósk margra. Stúdentar Beykjavíkur
og háskólafjel. hafa ókeypis aðgang
og eru þeim ætluð sæti uppi á lofti.
Annars *geta gestir fengið aðgang
meðan húsrúm levfir og er aðgangur
óvenju ódýr. Aðgöngumiða geta menn
fengið í háskólanum á roorgun rnilli
kl. 12 og 7.
Skólamálið
é suðurlandsundirlendinu
Jeg hefi verið að vonast eftir
því, að einbver mundi hreyfa við
þessu máli í blöðunum, en jeg er
orðinn úrkula vonar um það. 1
byrjun sept. s. 1. var boðið til fund
ar að Þjórsártúni til að ræða um
þetta Skóla mál. En lítið þokaði
málinu áfram á þeim fundi og
fltstum fundar mönnum mun hafa
fundist þessi fundur síst til bóta
an. Á fundinuon kom fram maður
einn, Guðjón Sigurðsson úr Hafn-
arfirði, sem ljet það í ljósi aS
hann vildi taka að sjer að koma
skólanum á stofn, verða forstöðu-
miaður hans og aðalkennari. Hamn
vildi einnig fá til léns þá pen-
imga, sem búið var að safna til
þessa fyrirhugaða skóla. 1 eða 2
Rangæingar fylgdu Guðjóai a$
máli í þessu. Það var eins og ó-
hug slæi yfir fundarmenn við þessi
tilboð, getur það hafa verið af
því, að þeir þektu Guðjón svo lít-
ið og hafi þessvegna elkki borið
traust til hans. En ekkí voru mena.
svo hreinskilnir að segja honuiu
það !þá þeigar, segjá honum að ekk-
ert mundi þýða fyrir hann að
hugsa um þennan starfa. Það er
ekki nema nátturlegt, að þeim
mönnum, sem lagt hafa fje til
skólans, sje það áhugamál, að fé
sem nýtastan forstöðumann ogsem
besta kenslukrafta að sikólanum.
Alment held jeg að menn sjeu
farnir að sjá, hve mikil þorf væri
hjer á góðum unglingaskóla, en
ekki þýðir að byrja á honum með
einhverju káki. Við þurfum að
minsta kosti, að fá fullmentaðan
mann fyrir forstöðumann eða aðal-
kennara. Og ékki trúi jeg öðru;
en hægt væri að fá slíkan mann.
Fyir tveimur árum heyrði jeg tvo
menn nefndia til þessa ‘fyrirhugaða
skóla, það voru þeir isíra Kjartan
í Hruna og Freysteinn Gunnarsson
heyrði jeg engan mæla á móti
þessum mönnum. Ef til vill þykir
það óþarfi að vera lað tala um
menn að þeim skóla, sem ekki er
lengra é veg korninn en þessi skóli
er, en annað hvort er að tala um
þetta eða þegja isíðar.
Fundarmaður.
-------o-------
Dánarfregn.
Látinn er 28. janúar að Finnsstöðum
á Skagaströnd í Húnavatnssýslu Jó-
hann Jósefsson, bóndi .þar áður, en
var nú látinn af búskap fyrir nokkru.
Jóhann var fæddur á Spákonufelli 11.
nóvember 1850, sonur Jósefs hrepp-
stjóra Jóelssonar, er þar bjó allan
sinn búskap og konu hans Þuríðar
Magnúsdóttur. Voru albræður Jó-
hanns, eldri nokkru, Jens bóndi á-
Spákonufelli og Jakob bóndi á Ár-
bakka; eru þeir báðir látnir fyiir all-
mörgum árum.
Jóhann kvæntist árið 1875 Ástríði
Jónsdóttur frá Háagerði, merkiskonu,.
voru konur þeirra bræðra alsystur og
voru þau Háagerðissystkyn mörg og
eru nú 4 þeirra á lífi: Björg ekkja
Jakobs; Björg er tvíburi var við hana.
og er nú á Akureyri hjá dóttur sinni
Halldóru Bjarnadóttur fjrrv. skóla-
forstöðukonu; Jóhann Geiradalspóst-
ur og Björn hreppstjóri frá Veðra-
móti.
Jóhann og Ástríður hófu nýgift bé-
skap á Spákonufelli, í sambýli við
Jens bróður Jóhanns, og bjó Jóhann
þar til ársins 1896; flutti hann þá að
eignarjörð sinni Finnsstöðum, og
bjuggu þau hjón iþar síðan til þess
er Ástríður ljest haustið 1914; ljet
Jóhann þá þegar af búskap að mestu,
en hafði þó lengst af nokkrar skepn-
ur og nytjar af eignarhluta sínum úr
Spákonufelli. Þau hjón eignuðust 7
böm, dóu 4 í æsku, en 3 lifa: Jakob
og Jósef, er við búnaði tóku á Finns-
istöðum eftir foreldra áína, o gÞuríður
ógift. Hefir hún staðið fyrir búi
Jósefs bróður síns.
Jóhann var gildur bóndi og góður
búþegn. Mátti hann órækt telja meðal
betri bænda í Vindhælishreppi. Hann
var karlmenni og dugnaðarmaður eins
og bræður hans, en lítt gaf hann sig'
að fjelagsmálum. Ástríður kona hans
var gerfileg kona og sköruleg, voru
þau hjón gestrisin og heimili þeirra
þrifnaðar og regluheimili. Mun þeirra
hjóna ávalt verða vel minst af þeimt
er þau þektu.
Húnvetningur.