Lögrétta - 24.05.1923, Síða 4
4
LOGRJETTA
á dögum. Moldvörpumar komu
og fóru hægt og hægt og ekk-
ert hljóð heyrðist til peirra, nema
latlaust glamrað í skildingunum.
Því nú var altaf nóg um skild-
ij-ginn, og ef ekki var annað
fyrir, þá nöguðu moldvörpumar
íundur heila, digra sjóði. Bn al-
staðar sáust merki þess, að þær
komu, alstaðar eyddist einhver
gróður og fölnaði og annaÖ
spratt í staðinn. Sumir sáu versl-
un og velferð hnigna, meðan
aðrir sköruðu eld að sinni köku
og veltu sjer í vellystingum
praktuglega, um leið og það frjett
ist að þeir væru orðni’r perlu-
V’nir hans Króka-refs. Og nú fór
að skifta undarlega um með allar
siöður, stórar og smáar, sem sam-
tcrgararnir kusu í. Sá, sem í
stöðunni sat, fjekk bendingu eða
aðvörun. En ef hann skiidi hana
ekki, hvað þá heldur ef hann
ætlaði að þrjóskast, þá kom það
alt í eiuu í ijós, að hann átti
hvorki kunningja nje kjósend-
n., og honum var vikið burtu
f>r en hann vissi af, og alstað-
ar, þar sem laus var góður stóll
og strýta, stökk moldvarpa upp.
Þetta kom einkum í ljós í
sijómmálunum, því í lausamold-
inni undir laufásnum, þar gátu
r oldvörpumar unnið fljótt og
vel. Flokksrof, trygðarof og
samningsbrot voru nú dagleg og
þóttu engin sjerstök tíðindi. —
( amlir vinir, sem fylgst höfðu að,
fylkingar og flokkar, sem staðið
höfðu saman ár eftir ár, skildu
nú og leystust ivpp einn góðan
veðurdag, um leið og einhver úr
hópnum reis upp og sagðist vera
r.eyddúr til þess að svíkja hina,
af því að þeir væru svo síngjarn-
ir. Og ef þeir voru spurðir að
ástæðunum, ef þeir voru særðir
við virðingu sína og vinartrygð
— þá brostu þeir bara þegjandi,
cn vissir í sinni sök, þeirri, að
„við höfum sanngiraina og sam-
ébyrgðina í vasanum“, þægilegn
gat hreyfingin ekki orðið. En
nú varð ekki úr henni nein vakn-
ing, en máttvana slen, þar sem
ragmenska og valdasýki, sem ekki
voru lengur að fara í felur, leit-
uðu sjer athvarfs. — En á ein-
stöku stað í öllum þessum ó-
þverra svömluðu þó nokkrar trú-
aðar sálir, eins og sjaldgæfir fisk-
ar í þessari gruggugu iðu. En
veldi Króka-refs jókst og jókst
uns hann hvíldi á landinu eins
og mara. — —
Meðaa á þessu stendur, gerist
jmargt merkilegt. Þá er öllum
bannað að skrifa í blöð, sem ekki
vilja skrifa lof um Króka-ref. —
Þá em sett svo greindarleg sekt-
arákvæði í lög, að þeir sem út
af þessu bregða, þurfa tvo manns-
aldra til að afplána sektina, ef
þeir hafa ekki meiri tekjur en
þingskrifarar, en ef þeir hafa
okeypis íbúð og ferföld laun, t.
d. fyrir að vera skólastjórar, al-
þingismenn, blaðamenn og ekki
neitt, þá þarf til þess tíu manns-
aldra „og þykir hafa gefist vel
í Finnlandi“. Þá er það ákveðið,
að alþingismenn þurfi ekki að
þekkja landsreikningana. Þá er
það tilkynt, að ef menn vanti
peninga handa sjálfum sjer, geti
þeir gengið í sjóði annara manna
og tekið þá, og er það kallað
að verja fjenu til menningarauka.
Þá geta þeir, sem vantar húsa-
Itigu tekið hana leyfislaust úr
landssjóði. Þá geta allir, sem
língar til að sigla, farið á ríkisins
kostnað. Þá þurfa þeir, sem sitja
t embættum, bæði /ið háskóla og
annarsstaðar, aldrei að köma ná-
lægt þeim. Þá geta menn leikið
sjer að því, að fara á hausinn
S’ ður í Reykjavík en látið aðra
norður í Reykjadal borga fyrir
sig og það kallað að efla sam-
uð og samvinnu. Þá geta allir,
sem hafa viðeigandi versiunarvit
og búhyggindi pantað kerrar og
aðra góða gripi, sem vel eiga við
ií ndshætti hjer, og látið jafna
kcstnaðinum niður á bændur og
búalið, ef menn eru þeir gikkir
að vilja ekki kaupa öðruvísi.
En þessi gullöld stendur ekki
lengi, því miður fyrir moldvörp-
urnar, því tíminn spillir mörgu
n.eira en ætlað er og komandi
áj eru oft verri en menn vora.
* * *
-------o------
Erí. simfreqnir
Khöfn, 16. maií.
Bretar og Rússar.
Símað er frá London, að verka-
mannaflokkurinn í bretska þing-
iou hafi í gær komið af stað um-
ræðum á þingi um afstöðu Eng-
lands gagnv. ráðstjórninni í Rúss-
landi. Foringjar allra andstæðinga
ilokka stjómarinnar kröfðust þcss
af bretsku stjóminni, að húnsýndi
ráðstjórainni sanngirni og fúsleik
tii samninga. Málsvarar stjórnar-
iunar lögðu áherslu á, að versl-
unarsamningur sá, sem gerður var
ieilli Rússa og Breta, hefði sum-
part reynst gagnslaus, en sum-
part skaðlegur. Hjeldu þeir fast
við fyrri stefnu stjórnarinnar, er
verið hefir sú, að hefja engar
samningaumleitanir með skilyrðis
Þusri viðurkenningu á verslunar-
samningunum. Töldu þeir betra
að slíta öllu viðskiftasambandi við
Rússa. Krassin er kominn til
Londonar til að semja við stjóra-
ina.
Frá Lausanne.
Lítið gerist sögulegt á ráðstefn-
unni í Lausanne. Bandamenn hafa
boðið Tyrkjum margar ívilnanir
(frá fyrri samningum), en ekkert
samkomulag orðið enn.
Khöfn, 18. maí.
Ruhrhjerað einangrað.
Símað er frá Berlín, að Frakkar
afi slitið öllum járnbrautarsam-
göngum milli Ruhrhjeraðsins og
annara hluta Þýskalands. Einnig
befir verið hert mjög á öllum á-
kvæðum um vegabrjef fyrir þá,
sem ferðast til Ruhrhjeraðsins.
Englandsför Krassins.
Símað er frá London, að Krass-
in, verslunarráðunautur Sovjet-
stjórnarinnar, hafi ekki ennþá
fengið áheyrn hjá ensku stjórn-
iimi. Hefir hann mjög í hótunum,
ef til þess komi, að verslunarsam-
bandi verði slitið milli Bretlands
og Rússlands. Hins vegar er tal-
ið, að ráðstjómin vilji ekki kann-
ast við gerðir Krassins.
Khöfn 19. maí.
Rússar og Bretar.
Símað er frá London, að Krass-
in hafi í gær verið að semja við
ensku sjómina. Curzon neitaði að
slaka til í nokkru frá skilyrðum
þeim, sem Bretar hafa áður sett.,
Þingið hefir tekið sjer hvíta-
3unnuleyfi og heimtuðu andstöðu-
ílokkar stjómarinnar, að samband
við Rússland yrði ekki slitið á
meðan. Neitaði stjómin að lofa
r.okkru um það.
Veikindi Bonar Law.
Bonar Law forsætisráðherra
hefir mjög hnignað að heilsu og
hefir hann farið til Aachen, til
þess að leita sjer heilsubótar.
Lausanne-ráðstefnan.
Símað er frá París, að það hafi
vakið mikið umtal á ráðstefnunni
í Lausanne, að Bretar hafa í kyr-
þey, náð kaupum á hlutabrjefum
Þjóðverja í Bagdad-jámbrautinni
og er því meiri hlutinn kominn
•í enskar hendur. Ennfremur hafa
þeir lofað að leggja fram nægilegt
fje til að fullgera brautina.
Ruhr-takan.
Poincaré hefir gefið fjárhags-
nefnd franska þingsins þær upp-
lýsingar, að kostnaður við her-
töku Ruhr-hjeraðsins 'hafi nú
fengist goldinn með tekjunum af
hjeraðinu.Útgjöldin hafa til þessa
orðið 63 milj. frankar en tekj-
urnar 72 miljónir.
-------o------
Dagbók.
16. maí.
Brautarholt selt. Jóhann Eyjólfs
eon tyrv. alþm. hefir nú selt Brautar-
holt og flytur sig hingað til bæjar-
ins í vor. Kaupendurnir eru Páll
OJafsson frá Hjarðarholti og Olafur
Bjarnason frá Steinnesi. Kaupa þeir
sinn helminginn hvor, og er sjera
Olafur faðir Páls, með í kaupinu
þcim megin, en bræður Olafs með
hans megin. Kaupverðið er sagt 120
'þús. kr. Kaupendurnir taka við jörð-
inni nú í vor.
Óvenjumikill afli hefir verið á
j’mstfjörðum, einkum suðurfjörðun-
um, í alt vor. Komu t. d. á land á
Austfjörðum á tímabilinu frá 1,—15.
apríl 2310 skpd. Og er það talið ó-
vanalegt.
17. maí.
Silfurbrúðkaup eiga þau hjónin
Jóh. L. L. Jóhannesson, áður prestur
á Kvennabrekku, og Guðríður Helga-
dóttir, 22. þ. m., á 3ja í hvítasunnu.
Síðuhjerað hefir nýlega verið veitt
Snorra Halldórssyni, sem þar hefir
verið settur læknir undanfarið.
Kuldatíð er enn víða úti um land.
T. d. var símað frá Dýrafirði í gær,
að þar væri þá mikill kuldi, og snjó
er iþar ekki tekinn upp allan enn.
Togaramir. Hilmir kom af veiðum
í gær með 60 föt, og Leifur heppni
og Kári Sölmundarson með 65 föt
hvor.
18. maí.
Dánarfregnir. í fyrrad. Ijetst suður
í Hafnarfirði búsettur maður hjer í
fcænum, Guðm. Guðmundsson, verk-
stjóri hjá G. Zoega.
Jósef Magnússon snikkari andað-
ist að heimili sínu, Túngötu 2, í gær,
eftir alllanga legu. Hann var góð-
kunnur mörgum Reykvíkingum, sonur
Magnúsar Amasonar snikkara, sem
hjer var alþektur borgari, og hafði
alið hjer mestan aldur sánn. Síðustu
árin var hann umsjónarmaður með
áhöldum bæjarins, samviskusamur og
vel kynfcur. Hann lætur eftir sig ekkju
( g 4 böm, öll ung.
Að norðan. Frá Akureyri var símað
í gær, að góð tíð væri nú á Norður-
landi. Afli kvað vera nokkur á Eyja-
firði iunanverðum, mest þorskur.
19. maí.
Dánarfregn. í fyrrinótt andaðist á
heimili sínu hjer í bæ frú Jóhanna
porsteinsdóttir, kona Gísla þorbjarn-
arsonar, systir Hannesar porsteins-
sonar skjalavarðar.
Vilhjálmur Finsen ritstjóri hefir
nýlega verið á ferð um Ruhr-hjerað-
ið, og skrifað frjettapistla þaðan til
blaða á Norðurlöndum.
Enskan togara kom Fylla með hing
að inn £ gær. Hafði hún tekið hann
við veiðar í landhelgi. Hann var
dæmdur í gær í 10000 kr. sekt, og
Kvennaskólinn í Raykjivik.
Skólaárið byrjar 1. okt. n.k., og sjeu þá allar námsmeyjar mætt-
ar. Stúlknr þær, sem ætla að sækja um upptöku í skólann næsta
vetur, sendi forstöðukonu skólans sem fyrst eiginhandarumsókn í
umboði foreldra eða vandamanna. í umsóknunum skal getið ua
fult nafn og heimilisfang umsækjanda og foreldra, og umsóknum
öllum fylgi bóluvottorð, ásamt kunnáttuvottorði frá kennara eða
fræðslunefnd. Inntökupróf fyrir nýjar námsmeyjar fer fram 2.—4,
október.
Bekkirnir verða fjórir: 1., 2., 3. og 4. bekkur. Inntökuskilyrðí
í 1. bekk eru þessi: 1) að umsækjandi sje fullra 14 ára að aldri,2)
að hún sje ekki haldin af neinum næmum kvilla, sém orðið geti
hinum námsmeyjum skaðvænn, 3) að siðferði umsækjanda sje óspilt.
í 1. bekk verða neðanskráðar námsgreinar kendar og þessar
bækur notaðar: íslenska:SkólaljóðinogGunnlaugssagaOrmstungu,mál-
fræði eftir Halldór Briem. Danska: 2. hefti af lesbók Jóns Ófeigs-
sonar og Jóh. Sigfússonar, og Danskbogen 2. hefti. Enska: Ensku-
námsbók G. T. Zoega. Heilsufræði: Ágrip af líkams- og heilsu-
fræði eftir Bjarna Sæmundsson. Landafræði: Kenslubók í landa-
fræði eftir Bjarna Sæmundsson. Saga: íslendingasaga eftir Boga
Th. Melsteð og mannkynssaga eftir Þorleif H. Bjarnason. Reikn-
ingur: ni. og IV. hefti af reikningsbók S. Á. Gíslasonar.
Hússtjórnardeild skólans byrjar 1. okt. Námsskeiðin verðá
tvö, hið fyrra frá 1. okt. til febrúarloka, en hið síðara frá 1. mars
til júníloka. Meðgjöfin með heimavistar- og hússtjórnarstúlkum
verður ekki ákveðin fyr en á hausti komanda, en verður eins lág
og unt er, eftir verðlagi þá. Umsóknarfrestur er til júlíloka.
Skólagjald fyrir bekkjarnámsmeyjar er 100 kr. og 65 kr. fyrir
hússtjórnaraámsmeyjar, og greiðist við upptöku í skólann.
Reykjavík, 18. maí 1923.
Ingibjörg H. Bjarnason,
forstöðukona skólans.
Tóf uy rðlinga
kaupir eins og að undanförnu
Olafur Jónsson, Elliðaey.
MORGENAVISEN
BERGEN -
er et af Norges mest læste Blade og ee
særlig i Bergen og paa den norske Vestkyst
udbredt i allie Samfundslag
MORGENAVISEN er derfor det bedste Annonceblad for alle
som önsker Forbindels'e med den norska
Fiskeribedrifts Firmaer og det övrige norske
Forretningsliv samt med Norge overhovedet.
MORGENAVTSEN bör derfor læses af alle paa Island. —
Annoncer til ‘Morgenavisen’ modtages i ‘Morgenbladld’s’ Expedition.
Hvaða sápu á jeg að nota?
Fedora-sápan hefir til að bera alla þá
eiginleika, »em eiga að einkenna fyllilega
milda og gótSa bandsápu, og hin mýkjandS
og sótthreinsandi áhrif hennar hafa nann-
ast að vera óbrigðult fegurðarmeðal fyrir
húðina, og vamar lýtum, eáns og blettnm,
hrukkum og roða í húðinni. 1 stað þessa
verður húðia við notkun Fedora-sápurmar
hvít og mjúk, hin óþægilega tilfinning þeae,
að húðin skrælni, sem stundum kemur vi8
notkun annara sáputegunda, kemur alls eklö
fram við notkun þessarar aápu.
Aðalumboðsmesnn:
R. KJARTANSSON & Co.
Reykjavík. Símí 1266.
afli og veiðarfæri upptækt. Hann
hafði allgóðan afla. petta er fyrsti
togaxinn, sem Fylla bremmir í þetta
sinn.
20. maí.
Slysfarir. Síðastliðið fimtudags-
kvöld datt bam út af bryggjunni í
Hafnarfirði og druknaði. Á föstu-
díigsnóttina dó barn hjer í bænum
af afleiðingum bruna; hafði dottið
ofan í vatnspott og andaðist eftir
stuttan tíma.
J6n Sveinbjörnason konungsritari
og frú hans urðu fyrir þeirri sorg
18. þessa mánaðar, að missa dóttur
sína Svöfu, efnilegustu stúlku, 18
ára gamla.
Ferðaminningar Sveinbj. Egilson, 2.
hefti, eru nýkomnar út. Gefur þetta
hcfti ekki eftir hinu fyrra, og er
sjaldgæft að lesa svo skemtilegar lýs-
Raunsmrt
leveres fremdeles til Kr.
4.50 for 20 Pakker plus
Postopkrævning. — Alle
andre Farver, og saa til
halv Pund, ileveres for 40
Öre pr. Stk. — Alle Farve
pröver fölger til hver ny
Kunde. Skriv til
llalby Farveri
Kobenhavn — Valby.
ingar og látlaulsar, sem bók þesál
geymir. Verður þossa nýja heftia
gctið nánar á næstunni.