Lögrétta - 26.10.1926, Blaðsíða 4
4
LÖGRJETTA
mikinn og góðan greiða hjá þeim
heiðurshjónum, oían að vatns-
lindinm og ieitst mjer sæmilega
vei á nana, &amt þarí aö gjöra
taisvert viö nana um ieiö og J?ar
yrói oygt kiaknús. í>aö varðar
mestu nvaö sá austurríkski
vatnaíræðingur segir um Lagar-
fljótið. Llm kvöldið fór jeg fram
aö Jákriðuklaustri, þar byr Sig-
mar Guttormsson frá Geitagerði
og er þar ait myndarlegt. fiann
íyigdi mjer um morguninn þar
rjett upp á heiðarbrúnina. Svo
var jeg nú einn ofan að Hákonar-
stöðum. Og rjett austan við
brúna á Jökulsá fann jeg ágæta
vatnsiind, góða til að byggja
klakhús við. Á Hákonarstöðum
búa tvö systkini og heitir bónd-
inn Sigvaldi, greindur vel. En um
ieið og jeg reið upp aö bænum,
sá jeg þar aðra vatnsiind langtum
stærri, en ekki eins hreina og hin
var, og mældi jeg þar fyrir stóru
kiakhúsi, því bóndi var ákveðinn
að byggja þar stórt hús og það
strax í haust. Hann sagðist hafa
nóg vötn í heiðinni. Jeg sagði
honum, að hann þyrfti að
fara norður að Bustarfelli,
til að skoða þar klakhúsið,
og iá svo Metúsalem í lið með
sjer við allar framkvæmdir fram-
vegis, og ættu þeir báðir í íjelagi
að sjá um alla framkvæmd og
áframhald í allri Norður-Múla-
sýslu, og lofaði Sigvaldi mjer
þessu, viðvíkjandi silungs- og
laxaræktinni. Og líka hef jeg beð-
ið sjera Jakob að vera með í því,
eftir kringumstæðum og heíir
hann lofað mjer því.
Svo um morguninn fór Sigvaldi
með mjer langt vestur um heið-
ina, til að skoða þar 3 vötn stór,
og komum við fyrst að „Grip-
deild“. Það er gott vatn, nokkuð
djúpt, stór silungur í því, en sagt
fátt um hann. Svo að Ánavatni,
það er langt og mjótt, en vel lag-
að til þess, að auka mætti silung
í því. Síðast kom jeg að Sænauta-
vatni. Það er langbesta vatnið.
Þessi vötn eru öll á Möðrudals-
heiði, og eru þau fleiri, en jeg
kom ekki að þeim. Sigvaldi skildi
við mig sunnan við Sænautavatn-
ið, og þegar kom nokkuð langt út
með því, voru þar tvær vatnsr
lindir vel brúklegar, en þá var
jeg einn.
Nú vil jeg geta þess, að besta
veiðiaðferðin er að kaupa sjer 20
til 25 faðma langt dráttamet, og
að minsta kosti 60—80 faðma
löng tóg og róa s,vo fram á vatn-
ið, svo langt sem tógið nær, og
leggja svo netið þvert fyrir, róa
svo í land með hitt tógið og láta
netið liggja kyrt á meðan. Svo
tekur sinn maðurinn hvert tóg,
fara að draga með hægð og fara
svo að færa sig saman á vatns-
bakkanum smátt og smátt, þar
til að netjaendamir eru rjett
komnir að landi. Netið þarf að
vera langdýpst í miðjunni,til þess
að þar myndist poki og kallar
maður það aftöku.
Svo jór jeg að Rangárlóni, þar
er engin bygð. Þar meðfram vatn-
inu er ágæt smámöl fyrir silung-
inn að riða á haustin.
Svo var jeg nú einn frá þessu
vatni ofan í Möðrudal, þar vom
margir gestir. Þar býr J. Aðal-
steinn og frændkona mín Þór-
unn Vilhjálmsdóttir Oddsens úr
Vopnafirði. Möðrudalur er stór-
býli, bæði fyr og nú, og sjaldan
gestalaust. Það er sagður gamall
siður, að loka þar aldrei bæ, til
þess., að ef einhvem aumingja
bæri þar að, sem ekki gæti gjört
vart við sig á annan hátt en skríða
þá inn í bæinn. Þaðan fór jeg að
Hólseli á Hólsfjöllum, og 1. ágúst
kom jeg heim að Grænavatni,
frískur og heilbrigður á allan hátt,
eftir að hafa fullnægt loforði
mínu, um að ferðast um áður-
greindar sýslur. Og er jeg þá bú-
in að vinna og leiðbeina í þessu
mikilsvarðandi klaks- og silungs
veiðastarfi, í öllum sýslum lands-
ins, nema ísafjarðar- og Barða-
strandarsýslum.
En jeg fekk mann til að fara í
þessar sýslur báðar, í minn stað,
sem kann þetta starf, alþingis-
manninn Jón Baldvinsson, sem er
uppalinn í þessum sýslum.
Grænavatni, 20. ágúst 1925.
Þórður Flóventsson.
Odíuu.
Siðara hefti 22. árg. (júlí—
lesemb. 1926) er nýlega komið
út. 1 því eru myndir af hinum
fjóðkunnu Laxamýrar-hjónum,
Sigurjóni og Snjólaugu, sem bæði
±ru dáin fyrir nokkrum árum,
3g skrifar Guðmundur skáld
Friðjónsson um þau, en hann var
engi nágranni þeirra. Þar er
>g kvæði um Snjólaugu, eftir Jó-
rann heitinn son þeirra, og ann-
ið um Sigurjón, eftir Konráð
vilhjálmsson skáld, og nokkrar
nyndir frá Laxamýri. — Þá skrif-
ir Klemens Jónsson fyrv. ráð-
lerra um Einar Th. Hallgrímsson
’yrrum verslunarstjóra á Vest-
lalseyri, og fylgir mynd af hon-
WRIGLEYS
Þá helst maginn í Iagi
og fær eðlileg læknislyf,
sem Jafnframt eru holl
og bragögöð.
Hjálpar til að halda
tðnnunum hreinum og
íieilum.
um. Næst er kvæði um Bjama
frá Vogi, eftir Einar Þorkelsson.
Þá mynd og æfiminning Guð-
mundar Ásbjarnarsonar frí-
kirkjuprests á Eskifirði. Æfi-
minning sjera Þorvarðs Bryn-
jólfssonar á Stað í Súgandafirði
og myndir af honum og frú hans.
Myndir af ríkisráðsfundi í
Reykjavík síðastl. sumar og af
lagningu hornsteins Landspítal-
ans. Þá er grein um Einar kaup-
mann og útgerðarmann Þorgils-
son og frú Geirlaugu Sigurðar-
dóttur, í Hafnarfirði, með mynd-
um af þeim hjónunum. Grein með
mynd af Bimi Magnússyni síma-
stjóra á Isafirði. Kvæði eftir Jak-
ob Thoraiensen. Mynd af Grund
í Eyjafirði. Grein með mynd af
Runólfi óðalsbónda á Hafrafelli
á Fljótsdalshjeraði. Vísur eftir
Sigurð Pálsson. Myndir af hjón-
unum Brynjólfi kaupmanni og
Steinunni Bjarnason í Reykjavík
með grein um þau. Saga Forna-
hvamms, eftir Jósef Jónsson á
Melum. Mynd frá Alþingissetn-
ingu 1926. Mynd af Hjeraðs-
vatnabrúnni nýju. Mynd af söng-
flokki K. F. U. M., sem til Nor-
egs fór síðastl. sumar. Grein eft-
ir Samúel Eggertsson um hjónin
Stefán Egilsson múrara og Sess-
elju Sigvaldadóttur ljósmóður.
Kvæði eftir Sigurð Pálsson.
Myndir af hjónunum ólafi Jóns-
syni og Guðríði Ámundadóttur
í Geldingaholti; grein um þau og
kvæði til þeirra eftir Valdimar
Briem vígslubiskup. Grein með
mynd af Ólafi Hvanndal prent-
myndagerðarmanni, sem á síðari
árum hefur gert allar myndir fyr-
ir Óðinn. Grein með mynd af E.
Matar
Kaffi
Te
Súkkulaði
Avaxta
Þvotta
Alskonar eir- og látúnsvörur. Búsáhöld
og Barnaleikföng.
Fjölbreyttasta úrvalið. Lægsta verðið.
Verslun Jóns Þórðarsonar
Reykjavík.
1 tikfni af 70 ára afmæli
27. sept. 1926.
Þú Bríet ert þrekstór í þraut;
jeg þakkað ei get sem mjer ber.
Rjetti’ okkar ruddir þú braut.
Því rjetti jeg hönd mína þjer.
Með tímanum tortrygnin vinst;
takmarki þrekstórir ná.
Bríet, þín mest verður minst
og þú metin, þá lokuð er brá.
Álfkona.
R. H. Cortes yfirprentara, sem
prentað hefur Óðinn nær því frá
byrjun. Myndir af hjónunum
Stefáni fyrv. alþm. í Fagraskógi
og frú Ragnheiði Davíðsdóttur.
Myndir af hjónunum Ólafi Þórð-
arsyni og Guðlaugu Þórðardóttur
fyyrrum í Sumarliðabæ í Rang-
árvallasýslu. Mynd frá alþingis-
setningu 1926. Sveitin mín, langt
og snjalt kvæði eftir Stein Sig-
urðsson. Grein með mynd af frú
Þórunni Magnúsdóttur frá Úlf-
ljótsvatni, móður Magnúsar pró-
íessors Jónssonar. Myndir af
hjónunum D. Grönvold og frú
önnu Grönvold, en hún er systir
sjera Hallgríms Thorlacius’ í
Glaumbæ og hefur frá æskuárum
dvalið í Noregi. Grein um 20 ára
afmæli landsímans og mynd af
Forberg símastjóra.
Loks er langt framhald af
hinni skemtilegu æfisögu sjera
Friðriks Friðrikssonar, sem allir
vilja lesa, og segir hann þar frá
veru sinni í 3. bekk Latínuskól-
ans og fylgir þar með löng og
merkileg ferðasaga margra skóla-
pilta úr Norðurlandi til Reykja-
víkur haustið 1888, en þeir lentu
þá í hrakviðrum og ófærð, og
mun mörgum nú þykja fróðlegt
að lesa þá frásögn.
----o-----
Vetrarbraut heitir bók, sem ný-
komin er út eftir Ásgeir Magnús-
son kennara. Kallar höf. hana al-
þýðubók og skólabók og er í
henni frásögn um ýms atriði
stjömufræðinnar. Heita höfuð-
kaflamir:Sólkerfið, jafnvægi, sól-
stjörnur, stjörnuríki, djúpið
mikla.
Sími og loftskeyti. Nýlega fór
fram kepni um það, á hve stutt-
um tíma hægt væri að senda
símskeyti og loftskeyti umhverfis
jörðina. Voru skeytin send frá
Kaupmannahöfn og þangað aftur.
Niðurstaðan varð sú, að símskeyt-
ið fór umhverfis jörðina á 38
míriútum, en loftskeytið var 21
klukkustund og 7 mínútur á leið-
inni.
Árni Ámason læknir í Dölum
hefur nýlega samið dálítið
kver, sem heitir Fjórtán dagar
hjá afa. Eru það hollustu og heil-
brigðisreglur handa börnum, fróð-
legar og lipurt skrifaðar. Á. Á.
: er lesendur Lögr. vel kunnur, því
hann hefur skrifað hjer í blaðið
ýmsar greinar, um kenslumál og
greinaflokk um trú og vísindi,
sem mikla athygli vakti á sínum
tíma.
Kosningarnar. Úrslit kosning-
anna í Rvík urðu þau að kosnir
voru Jón ólafsson af Ihaldslista
með 3771V2 atkv., og Hjeðinn
Valdimarsson af lista Jafnaðar-
manna með 25411/2 atkv. — A-
listinn fjekk 2552 atkv. og B-list-
inn 3871.
Landskjálftar snarpir hafa ver-
ið á Reykjanesi undanfarið og
slokknað á vitanum þar.
Prentsm. Acta.
hann og fylli hann, og er það fljótgert, því það er æfin-
lega einhver dreitill í honum. Þegar jeg hef gert hann
þreifandi fullan, tek jeg aðgöngumiða hans að kirkjugarð-
inum af honum og kem einn aftur, og þá er ekki við aðra
en mig að eiga. Sje hann fullur, þegar hann kemur, segi
jeg: „Þjer er óhætt að fara heim, jeg skal sjá um verkið
fyrir þig“, og hann fer heim og jeg hjálpa yður upp úr
gröfinni“. Jean Valjean rjetti honum hönd sína, og Fauche-
levent greip hana með hjartnæmri, einfeldningslegri hrifn-
ingu. „Þá erum við á eitt sáttir um þetta, Fauchelevent.
Það fer vonandi alt vel“. — „Já, ef það fer ekki í handa-
skolum einhversstaðar“, hugsaði Fauchelevent með sjálf-
um sjer; „en það yrði dáfalleg saga“.
Um sólarlagsbil daginn eftir, tóku þeir fáu menn,
sem voru á Maine-strætinu, ofan fyrir fornfálegum lík-
vagni skreyttum myndum, sem áttu að tákna hauskúpur,
krosslagða leggi og tár; í vagninum var líkkista, hulin
hvítu klæði, og ofan á því var stór, svartur kross, sem
leit út eins og lík með lafandi handleggjum. Á eftir vagn-\
inum kom svartur eineykisvagn, og í honum sat prestur'^i
í skrúða og kórdrengur með rauða húfu á höfðinu. Beggja-
megin við líkvagninn gengu tveir líkmenn í gráum ein-
kennisbúningi með svörtum bryddingum. Síðast gekk
gamall, haltur maður í vinnufötum. Flokkurinn stefndi til
Vaugirards-kirkjugarðsins. Það sást í hamarskaft, meitil
og töng upp úr vasa gamla mannsins.
Vaugirard-kirkjugarðurinn var einn í sinni röð með-
al kirkjugarða Parísarborgar. Sjerstakar siðvenjur voru
við hann tengdar, og hafði hann sjerstakt vagnahlið og
almenningshlið, og nefndi gamalt fólk í þessum borgar-
hluta, sem hjelt fast við gömul nöfn, þau Riddarahlið og
Göngumannahlið. Bernhard-Benediktsnunnurnar í Petit-
Picpusklaustrinu höfðu fengið, eins og getið hefir verið
um, leyfi til þess að láta grafa sig í sjerstöku homi garðs-
ins og að kvöldi dags, sökum þess að klaustur þeirra hafði
citt sinn átt kirkjugarðinn. Grafararnir við þennan kirkju-
garð urðu þessvegna stundum að vinna að kvöldi til á sumr-
in og á nóttum á vetri og urðu að hlíta sjerstaklega
ströngum reglum. Kirkjugarðshliðunum í París var læst
við sólarlag á þessum tímum, og svo var einnig um Vau-
girard-kirkjugarð, með því að þetta var gert samkvæmt
fyrirmælum yfirvaldanna. Riddarahliðið og Göngumanna-
hliðið voru grindarhlið, og var garður á milli þeirra, sem
dyravörðurinn átti heima í. Jafnskjótt og sólin var horf-
in að baki turni Örkumlamanna-sj úkrahússins, var grind-
arhliðunum tafarlaust læst, og ef grafara hafði dvalist í
garðinum, komst hann ekki út með öðru móti en að hann
hefði sjerstaða miða frá stjóm kirkjugarðsmálanna. Nokk-
urkskonar brjefakassi hjekk á gluggahlerunum á dyravörð-
arhúsinu. Grafarinn stakk miðanum í kassann, dyravörð-
urinn heyrði hann detta, tók í þráð, og hliðið laukst upp.
Ef grafarinn hafði ekki miðann sinn með sjer, sagði hann
til nafns síns og var þá lokið upp fyrir honum, ef dyra-
vörðurinn þekti hann, en gjalda varð hann fimm franka
í sekt. Þessi kirkjugarður, sem var í mörgu frábrugðinn
gildandi reglum, var yfirvöldunum til mikils ama, því að
þau kunna best við að sem mest samræmi sje í öllu. Hann
var lagður niður skömmu eftir 1830 og kom þá Mont-
Pamasse-kirkjugarðurinn í hans stað, og erfði hann
nafnkunna veitingahúsið „Eplið“, sem sneri annari hlið-
inni á skilti sínu að borðunum, en hinu að gröfunum.
Vaugirard-kirkjugarður var, er hjer er komið sög-
unni, það sem nefna mætti kirkjugarð, er lifað hefði sitt
fegursta. Nú var hætt að nota hann að mestu leyti, hann
var að verða meira og meira mosavaxinn og fátækari og
fátækari af blómum. Mönnum var ekki um það gefið að
hugsa sjer, að þeir yrðu grafnir í Vaugirard-kirkjugarði
— það var svo fátæklegt. Þá var eitthvað annað að vera
í Pére-Lachaise, það var eins og að hafa mahónihúsgögn,
menn fundu að þeir voru innan um heldra fólk. Annars
var Vaugirard-kirkjugarður að öllu leyti virðingarverður
staður, trjánum var raðað eins og í gömíum frönsk-
um görðum, bein trjágöng vom um allan garðinn og
alstaðar voru gamlar grafir undir skuggum ýrviðarins og
þaktar hávöxnu grasi.
Sólin var enn ekki alveg gengin undir, þegar líkvagn-
inn ók inn í trjágöngin í Vaugirard-kirkjugarði. Halti
maðurinn, sem rak lestina, var enginn annar en Fauche-
levent. Alt hafði gengið vel hingað til; móðir Crucifixion
hafði verið gráfin í hvelfingunni undir altarinu, Cosetta
hafði verið borin brott í körfu. Jean Valjean hafði verið
smyglað inn í líkkistuna. Fauchelevent hafði ekki rekist
á neinn tálma. Hann haltraði þess vegna ánægður á eftir
líkvagninum; hann var ekki í neinum vafa um það leng-
ur, að alt mundi fara vel; það, sem nú var eftir, var lít-
ilræði eitt. Á tveimur árum hafði hann tíu sinnum blind-
fylt grafarann, Mestienne búlduleita. Hann hafði hann al-
gerleg í vasanum, og gat farið með hann eins og hon-
um sýndist; Fauchelevent var ekkert smeikur við hann.
Þegar líkfylgdin hjelt inn í trjágöngin, leit Fauchelevent
brosandi á líkvagninn, neri saman höndunum og sagði
hálfhátt: „Þetta er svei mjer meiri gamanleikurinn!“
Líkvagninn nam alt í einu staðar. Hann var kominn að
grindarhliðinu og nú þurfti að sýna leyfisbréfið fyrir
greftruninni.. Maðurinn frá greftrunarskrifstofunni tal-
aði nokkur orð við dyravörðinn. Meðan á þessu stóð, og
það nam alt að því tveimur mínútum, kom maður, sem
Fauchelevent þekti ekki, og staðnæmdist við hlið hans
fyrir aftan líkvagninn. Hann virtist vera daglaunamaður,
var í jakka með stórum vösum og með jarðhögg undir
hendinni. Fauchelevent varð litið á hann. „Hver eruð
þjer?“ spurði hann. — „Jeg er grafarinn“, svaraði mað-
urinn. Fauchelevent varð í meira lagi forviða. „Hvað er-
uð þjer að segja? grafarinn?“ — „Já, víst er jeg hann“.
— „Það er Mestienne gamli, sem er grafari hjer“. — „Já,
var grafari“. —„Hvað eigið þjer við?“ — „Hann er lát- .
inn. Fauchelevent var við öllu öðru búinn en því, að graf-
ari gæti dáið. Hann stóð kyr í sömu sporum með galopinn
munninn og tókst með herkjum að stama út úr sjer:
„Þetta getur ekki átt sjer stað“. — „Jú, það er áreiðan-